Berkelland

Gemeente
Berkelland
Achterhoek
Gelderland

berkelland_gemeente_kaart_openstreetmap.jpg

De gemeente Berkelland is in 2005 ontstaan uit samenvoeging van de gemeenten Borculo, Eibergen, Neede en Ruurlo. Ook de 7 kleine kernen van deze gemeente (Beltrum, Geesteren, Gelselaar, Haarlo, Noordijk, Rekken, Rietmolen) zijn op deze kaart goed te zien.

De gemeente Berkelland is in 2005 ontstaan uit samenvoeging van de gemeenten Borculo, Eibergen, Neede en Ruurlo. Ook de 7 kleine kernen van deze gemeente (Beltrum, Geesteren, Gelselaar, Haarlo, Noordijk, Rekken, Rietmolen) zijn op deze kaart goed te zien.

Berkelland

Terug naar boven

Status

- Berkelland is een gemeente in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek.

- De gemeente is in 2005 ontstaan uit samenvoeging van de gemeenten Borculo, Eibergen, Neede en Ruurlo. Het gemeentehuis bevindt zich in Borculo. In Eibergen, Neede en Ruurlo zijn gemeentelijke servicepunten ingericht.

- De gemeente Berkelland omvat de stad Borculo, de dorpen Beltrum, Eibergen, Geesteren, Gelselaar, Haarlo, Neede, Noordijk, Rekken, Rietmolen en Ruurlo, en de buurtschappen Avest (grotendeels), Brammelerbroek, Brinkmanshoek, Broeke, De Bruil, De Haar, De Horst, Dijkhoek, Heure, Heurne, Holterhoek, Hoonte, Hupsel, 't Kip, Kisveld, Kulsdom, Lintvelde, Lochuizen, 't Loo, Mallem, Markvelde (deels), Nederbiel, Olden Eibergen, Oldenkotte (deels), Oosterveld, Overbiel, Respelhoek, Ruurlosebroek (deels), Ruwenhof, Schependom, Spilbroek, Veldhoek (deels), Voor-Beltrum en Waterhoek. In totaal zijn dit 1 stad, 10 dorpen en 34 buurtschappen.

- Wapen van de gemeente Berkelland.

- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente Berkelland.

Terug naar boven

Naam

Naamgeving
De gemeente is genoemd naar de ligging rond de rivier de Berkel.

Terug naar boven

Ligging

De gemeente Berkelland ligt in het noordoosten van de Achterhoek. De gemeente wordt in het zuiden begrensd door de gemeente Oost Gelre, in het westen door de gemeenten Bronckhorst en Lochem, in het noorden door de Overijsselse gemeenten Hof van Twente en Haaksbergen en in het oosten door Stadt Vreden in Duitsland.

Terug naar boven

Statistische gegevens

De gemeente Berkelland heeft ca. 18.000 huizen met ca. 45.000 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

- De Weblog Stad en Heerlijkheid Borculo van de regionale heemkundige Bennie te Vaarwerk bevat vele zeer informatieve artikelen over cultuurhistorische aspecten van plaatsen en objecten in het genoemde gebied, dat onder meer een groot deel van de huidige gemeente Berkelland beslaat.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- In kleine kernen is het vaak een probleem: jongeren willen dolgraag in het dorp blijven wonen, maar kunnen een eigen huis simpelweg niet betalen. Het Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (COP) kan uitkomst bieden: een groep particulieren koopt gezamenlijk een bouwlocatie en ontwikkelt en bouwt de woningen in eigen beheer. Bij diverse projecten in het land konden zo kwalitatief goede woningen ver onder de marktprijs gerealiseerd worden. Bijkomend voordeel: bewoners hebben meer invloed en zeggenschap over hun toekomstige woning. In de kleine dorpen Gelselaar, Haarlo, Rietmolen en Noordijk zijn CPO-projecten gepland. In Beltrum is in 2018 een dergelijk project gereedgekomen en staat er voor 2019 een tweede CPO-project op de rol.

- "De gezamenlijke belangengroepen van de kleine kernen in gemeente Berkelland, te weten Rekken, Gelselaar, Geesteren, Noordijk, Rietmolen, Beltrum en Haarlo, vertegenwoordigen de belangen van nagenoeg een kwart van alle inwoners van de gemeente. Wij zien het als onze taak om samen met de gemeente onze kernen leefbaar te houden. In 2017 is uit onderling overleg gebleken dat de thema’s die spelen binnen onze kernen en hun uitgestrekte buitengebieden veel overeenkomsten vertonen, reden waarom wij besloten hebben de handen ineen te slaan om uiteindelijk te komen tot een gemeenschappelijke leefbaarheidsvisie kleine kernen. De gemeenteraadsverkiezingen van maart 2018 zijn daarin aanleiding geweest ons op een aantal hoofdthema’s te concentreren en de problemen en behoeften vroegtijdig aan alle politieke partijen voor te leggen.

Dat hebben we gedaan tijdens het lijsttrekkersdebat d.d. 8 maart 2018, dat zich mocht verheugen in een grote, relatief jonge groep bezoekers. De hoofdthema’s die we tijdens het debat hebben ingebracht zijn: Wonen, Onderwijs, Buitengebied en Voorzieningen. In de inleiding bij elk thema is de voor dat thema relevante problematiek aangegeven, waarna aan de hand van stellingen de lijsttrekkers met elkaar in debat zijn gegaan en er afspraken zijn gemaakt. Om e.e.a. vast te leggen naar de toekomst toe is het belangrijkste samengevat in de gemeenschappelijke Leefbaarheidsvisie Kleine Kernen gemeente Berkelland, met daarin de afspraken die we hierover met de gemeente hebben gemaakt.

Tijdens het lijsttrekkersdebat is het volgende afgesproken. M.b.t. Wonen: dat de omstandigheden sinds 2010 dermate gunstig zijn veranderd dat er meer ruimte is voor bouwen; dat gemeente Berkelland binnen de regio actief zal optreden om de woningcontingentering van tafel te krijgen, desnoods stapt ze daarvoor uit de regionale afspraken; de huidige woningcontingentering om te vormen naar een vraaggestuurd bouwen voor alle kernen, dus ook voor de kleine kernen binnen de gemeente; dat woononderzoeken de behoeften in kaart brengen voor alle kleine kernen; dat waar mogelijk en haalbaar gebruik gemaakt wordt van karakteristieke, bestaande panden in zowel de kleine kernen als het buitengebied; zoveel mogelijk duurzaam en toekomstgericht zal worden gebouwd; dat er speciale aandacht is voor de doelgroepen jongeren en ouderen met als insteek deze te behouden in de kleine kernen; dat woningsplitsing in het buitengebied mogelijk wordt en in het nieuwe bestemmingsplan wordt opgenomen.

M.b.t. Onderwijs: dat een peuterspeelzaal en een basisschool belangrijke voorzieningen in een kleine kern zijn die zo lang mogelijk in stand moeten worden gehouden; dat gemeente Berkelland actief zal optreden bij een eventuele dreiging van sluiting van een peuterspeelzaal of basisschool door het actief promoten van samenwerking met andere voorzieningen in de betreffende kleine kern, desnoods met een eenmalige financiering om samengaan mogelijk te maken; dat vanuit de kwaliteit van het onderwijs er wel een ondergrens zit aan het leerlingenaantal voor een school; maar dat de gemeente niet gaat over de onderwijsinhoudelijke kant van de school. Die ligt bij de overkoepelende stichtingen.

M.b.t. het Buitengebied: dat het buitengebied een hoogst belangrijk onderdeel is van gemeente Berkelland en zeker voor de kleine kernen; dat het noodzakelijk is het Bestemmingsplan Buitengebied zo snel mogelijk te actualiseren; dat ondanks de problemen met het bestemmingsplan er op dit moment wel degelijk mogelijkheden zijn voor agrariërs, burgers en recreanten; dat het nodig is adequate, aanvullende, toekomstbestendige condities te ontwikkelen waarmee het buitengebied bruisend blijft. M.b.t. Voorzieningen: dat kleine kernen evenveel recht hebben op goede voorzieningen als grote kernen; dat het oplossen van de huidige woonproblematiek daarvoor een voorwaarde is."

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- "Tijdens het landelijke Open Tuinen Weekend (OTW) (weekend half juni) zijn door het hele land meer dan 1.000 tuinen geopend voor publiek. Ook in de gemeenten Berkelland en Haaksbergen zijn dan tientallen tuinen te bezichtigen. Het aanbod is zeer gevarieerd. Zo zijn tuinen binnen de bebouwde kom, passend bij de woning, vaak uitstekende voorbeeldtuinen. Tuinen in het buitengebied zijn meestal wat ruimer in omvang en dan zijn er ook tuinen om boerderijen die een geheel vormen met de agrarische omgeving. Er zijn tuinen die door professionals zijn ontworpen en aangelegd. Maar voor de meeste tuineigenaren is het een hobby om alles zelf te doen. Van het ontwerp tot het aanleggen en het onderhoud van de tuin. Daarnaast is de omvang, de ligging en de omgeving van invloed op de tuin. Zo ontstaat er diversiteit aan tuinen en is er niet één gelijk. Dat maakt het kijken naar de tuinen ook zo leuk.

In het boekje Open Tuinen Weekend Berkelland / Haaksbergen 2019 (dat maar liefst 37 deelnemers had!) wordt elke tuin op één pagina gepresenteerd, met een korte beschrijving, met meestal een overzicht-, en een detailfoto. D.m.v. icoontjes wordt aangegeven of er bijvoorbeeld een toilet aanwezig is, er koffie en thee wordt geschonken, er plantjes, curiosa, kunst of iets dergelijks te koop wordt aangeboden. Tijdens het OTW zijn de tuinen doorgaans beide dagen geopend van 10.00 tot 17.00 uur. Door omstandigheden zijn sommige tuinen maar één dag geopend. Dit staat bij de beschrijving vermeld." Aldus een citaat uit de inleiding van het gelinkte, keurig verzorgde, zeer informatieve en kleurrijke boekje.

- "De Beursvloer is inmiddels een fenomeen in heel Nederland. Het is ruim 20 jaar geleden ontstaan in de Beurs van Berlage in Amsterdam, waar de portemonnees gesloten werden en bedrijven, stichtingen en verenigingen elkaar helpen bij verschillende hulpvragen. Van materialen tot menskracht, kennis en advies, klusjes doen in de vorm van teambuilding, een dagje uit organiseren. Je kunt het zo gek niet bedenken. In 2019 is er voor de 6e keer ook een Beursvloer in Berkelland. Voor vragers: Ben je op zoek naar materialen, zoek je mensen om de klus te klaren, kun je advies gebruiken of hulp bij de organisatie van een event? Het kan en mag allemaal. Voor aanbieders: Je hebt vast wel spullen/materialen in de weg liggen als bedrijf of als goed doel waar je niets mee doet?! Bied het aan op de beursvloer voor een mooie nieuwe plek. Of een accomodatie die je wel een avond beschikbaar wilt stellen of je dienst die je wilt aanbieden. Denk ook aan teambuilding in de vorm van een handjes-uit-de-mouwen-klus voor een goed doel.

De beursvloer is het leukste netwerkcadeau voor bedrijven, stichtingen en verenigingen! Ontmoeten en matchen! Al ruim 20 jaar een succes in heel in Nederland en op 7 november 2019 is er voor de 6e keer Beursvloer Berkelland. Noteer nu alvast de datum in je agenda! Vragen, tips, ideeën? Neem contact met ons op! Aanmelden kan via de pagina onder de link. Entree, koffie en thee zijn gratis! Eigen bijdrage mag!"

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- De rivier de Berkel heeft in 2012 een kwaliteitsimpuls gekregen. Zichtbaarheid, landschappelijke kwaliteit en beleefbaarheid van de rivier zijn verbeterd. De Berkel is nu verbonden met het centrum van Lochem. Z van het nieuwe gemeentehuis van de gemeente Berkelland in Borculo is het Berkelpark gerealiseerd. Hierbij is ook een nieuwe meander voor de rivier gecreëerd.

- Het Gebiedsontwikkelingsproject Neede-Borculo is in 2012 na 15 jaar succesvol afgesloten. Ruim 1700 hectare landbouwgrond is opnieuw ingedeeld en heeft een betere verkaveling. Dit is circa 25 procent van het totale landbouwareaal in dit gebied. Tien melkveehouderijen zijn verplaatst naar een andere locatie, twee agrarische bedrijven zijn opgekocht en twee intensieve bedrijven hebben zich elders gevestigd. Het doel van het project was een duurzaam perspectief voor de landbouw en een kwaliteitsverbetering voor wonen, natuur en landschap. Door de integrale herverkaveling verbeterde de landbouwstructuur en kwamen er gronden vrij voor de EHS. Voor de boomkikkers in het gebied zijn extra voorzieningen getroffen. Ook kwamen er diverse wandel-, fiets-, en ruiterroutes, en ook nieuwe functies. Onder andere een multifunctioneel scoutinggebouw en een gedenkbos.

- "Vogelwerkgroep Berkelland is opgericht in 2012 en is ontstaan uit de Vogelwerkgroepen Borculo-Ruurlo, Eibergen en Neede. Tot ons werkgebied rekenen wij onze gemeente en de voormalige gemeente Groenlo. In ons gebied liggen prachtige natuurgebieden, zoals het Needse Achterveld, de Zwolse Leemputten, Boswachterij Ruurlo en de ecologische zone langs de Slinge. Kenmerkende broedvogels in ons gebied zijn Steenuil, Geelgors, Grote Kwikstaart en IJsvogel. Wij hebben ongeveer 180 leden, die zich ieder op hun eigen manier bezig houden met het kijken naar of bestuderen van vogels. Meerdere leden zijn actief met het inventariseren of met andere onderzoeken. Ook verzorgen wij cursussen voor leden en niet-leden. Ook de bescherming van vogels heeft onze aandacht. Onder het tabblad 'projectgroepen' kun je alle projecten vinden waaraan wordt deelgenomen. Hier zijn ook verslagen van de activiteiten te lezen. Enkele malen per jaar houden wij een excursie, zowel binnen als buiten ons werkgebied. Regelmatig is er een ledenavond en 2 maal per jaar geven we ons verenigingsorgaan ’t Zwaalfje uit."

Terug naar boven

Agrarisch

- "In 2019 is de gemeente in samenwerking met Stichting Vrijwillige Kavelruil Berkelland e.o. en het Kadaster gestart met een integraal kavelruilproject. Op de informatieavond van 5 september 2019 hebben veel mensen zich laten informeren en aangemeld. Daarna volgde een periode van inventarisatie. Grondeigenaren gaven in meer dan 250 gesprekken met de kavelruilcommissie hun wensen aan. De voorbereiding en inventarisatie hebben meer tijd gekost dan vooraf ingeschat. In een aantal gebieden waren er direct kansen en heeft de kavelruilcommissie ruilvoorstellen voorbereid. Een aantal daarvan zijn inmiddels uitgevoerd; tot december 2020 zijn er 4 ruilaktes bij de notaris gepasseerd, met een totale oppervlakte van 128,5 ha. In een aantal gevallen zijn er door de kavelruilcommissie gesprekken gevoerd, waarbij grondeigenaren hun wensen hebben doorgegeven, maar heeft men daarna niets meer vernomen Dat betekent zeker niet dat er niks mee is gebeurd. In die gevallen waren er geen directe kansen voor ruilingen. Deze wensen zijn nog altijd in beeld en worden meegenomen zodra zich wel een kans voordoet.

Het kavelruilproject is mensenwerk en neemt veel tijd in beslag. Zo zijn er vele voorstellen de revue gepasseerd, die uiteindelijk niet konden worden uitgevoerd. Het blijft een vrijwillig proces waar veel bij komt kijken. In sommige gevallen kwam er op het laatste moment een kink in de kabel: grondeigenaren beslisten anders of men kwam niet tot een prijsafspraak. Daarnaast heeft corona voor veel vertraging gezorgd. Vooral bij de aanmelding en bij het aangeven van wensen is toch een fysiek gesprek nodig. Agrariërs willen toch ook weten met wie ze van doen hebben. Verder moeten misverstanden worden voorkomen en is een gesprek met kaartmateriaal erbij nodig om vast te leggen over welke percelen gesproken wordt. De gemeente heeft bij de provincie en Europa een aanvraag gedaan om de einddatum van het project met een half jaar tot een jaar te mogen verzetten. We wachten nog op een antwoord op dat verzoek. Tot slot kunnen we melden dat er op dit moment een grote ruil en een aantal kleinere worden voorbereid. Oproep. Heeft u ruilgrond beschikbaar of andere wensen en heeft u zich nog niet gemeld bij de Kavelruilcommissie: u kunt zich nog steeds melden via Tonie Klein Brinke via tel. 06-53738484." (bron: gemeente Berkelland, december 2020)

Terug naar boven

Beeld

- © van de kaart op deze pagina: OpenStreetMap.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Berkelland (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Gemeente: - Officiële site van de gemeente Berkelland. - Nieuws van de gemeente op Facebook. - Nieuws van de gemeente op Twitter. - Nieuws van de gemeente over de kleine kernen in de gemeente (Gelselaar, Geesteren, Haarlo, Beltrum, Rekken, Rietmolen en Noordijk).

- Nieuws: - Nieuws uit de gemeente Berkelland op Facebook.

- Flora: - In 1936 is KNMTP Neede opgericht als afdeling in Oost-Nederland. De toenmalige directeur van tuinbouwschool Drietelaar (een frater) stond aan de wieg van de oprichting. Na de eeuwwisseling heeft Groei & Bloei Neede e.o., zoals zij inmiddels heette, haar naam gewijzigd in Groei & Bloei afdeling Berkelland / Haakbergen e.o., die als werkgebied de gelijknamige gemeenten heeft plus het stadje Diepenheim.

- Zorg: - Haidy Jansen-Oude Luttikhuis zet zich anno 2019 in voor de realisatie van een Zorgerf, een kleinschalige, landelijk gelegen woon-/zorgvoorziening voor mensen met dementie. De locatie wordt 'ergens' in de gemeente Berkelland. De intentie is dat in de loop van 2019 de concrete locatie definitief wordt.

- Bedrijfsleven / ondernemen / MVO: - Ontstaan uit een samenvoeging van de Industriële Kring en Platform Berkelland is Bedrijvenkring Berkelland vanaf januari 2021 een feit. “Vanuit deze organisatie kan het nieuwe bestuur samen met aanjager bedrijfsleven Michiel Braakman zich efficiënt en slagvaardig inzetten voor de belangen van de Berkellandse ondernemers”, aldus voorzitter Erna Koeslag weten. De Bedrijvenkring hanteert de slogan “Meer bereiken met elkaar”.

- CVJO (Centrum Voor Jong Ondernemerschap) Berkelland is er voor een vliegende start van je onderneming. Heb je net een bedrijf opgestart of bestaat je bedrijf minder dan 5 jaar? Dan kun je bij het CVJO terecht. En het is meer dan een werkplek. Werken kun je namelijk overal, ondernemen doe je bij het CVJO.

- De Uitdaging is niet iets nieuws. In Arnhem is het sinds 1999 al succesvol. De naam en het concept zijn gebaseerd op het vroegere programma van Angela Groothuizen, De Uitdaging. Hier werden heel simpel bedrijven uitgedaagd om concreet bij te dragen aan bijvoorbeeld een grootse verbouwing van een stichtingsgebouw of het realiseren van wensen voor goede doelen. Ben je ondernemer of werknemer in Berkelland en voel je je maatschappelijk betrokken bij de lokale samenleving, dan is de Berkellandse Uitdaging zeker iets voor jou! Warme contacten opdoen, je netwerk uitbreiden, lokale stichtingen en verenigingen ondersteunen, samenwerken aan een betere samenleving en dit alles met veel passie en plezier. Gewoon omdat je vindt dat het belangrijk is om iets voor je 'buren' te doen.

De Uitdaging Berkelland bestaat uit een bedrijvennetwerk (de zogeheten matchgroep), die andere bedrijven uitdaagt hun steentje bij te dragen. Wat kan er gevraagd worden? Menskracht (kennis, kunde, handjes uit de mouwen), Materialen en Middelen. Alle lokale stichtingen en verenigingen kunnen een projectaanvraag doen. Heb je een computer nodig, een nieuwe inventaris of heb je een bepaald vraagstuk waar je niet uitkomt, het kan allemaal. Er is van alles mogelijk! Denk niet snel dat je vraag te groot en complex is; bij de Edese Uitdaging hebben bijvoorbeeld 26 bedrijven gezorgd voor een prachtige nieuwe locatie van het Toon Hermanshuis...

Hoe kun je als ondernemer of werknemer je steentje bijdrage aan De Uitdaging? Door middel van een financiële bijdrage, maar ook als oude rot of jonge hond binnen de Matchgroep. 'Oude rotten' zijn senior-medewerkers en directeuren met een groot netwerk. 'Jonge honden' zijn jonge directieleden, zelfstandige ondernemers en werknemers die hun netwerk ter beschikking stellen om matches uit te voeren. Diverse bedrijven uit de gemeente en ook de gemeente zelf doen uiteraard al veel waardevolle dingen voor de lokale samenleving. De Uitdaging beoogt alleen te ondersteunen en te versterken waar nodig en wenselijk. De Uitdaging is continu op zoek naar enthousiaste mensen en bedrijven uit de gemeente die iets willen doen voor een nog mooier Berkelland. Wil je je dienst of product aanbieden t.b.v. het goede doel? Wij gaan met jou op zoek naar de juiste bestemming. Op de website van de Berkellandse Uitdaging vind je aanvragen van diverse organisaties.

Reactie toevoegen