Holterhoek

Plaats
Buurtschap
Berkelland
Achterhoek
Gelderland

Holterhoek richtingbord (Kopie).jpg

In de omgeving van de buurtschap Holterhoek staan wel keurige richtingborden, maar bij de buurtschap zelf staan geen plaatsnaamborden, dus je weet wel waar je heen moet, maar je kunt niet zien wanneer je er bent aangekomen. Dat is niet echt handig...

In de omgeving van de buurtschap Holterhoek staan wel keurige richtingborden, maar bij de buurtschap zelf staan geen plaatsnaamborden, dus je weet wel waar je heen moet, maar je kunt niet zien wanneer je er bent aangekomen. Dat is niet echt handig...

Holterhoek kaart (Kopie).jpg

Plattegrond van de huidige buurtschap Holterhoek (onder het dorp Eibergen, gemeente Berkelland). Vanouds was de buurtschap groter, maar een deel van de oude buurtschap ligt tegenwoordig in de bebouwde kom van Eibergen (in o.a. de wijk 't Simmelink).

Plattegrond van de huidige buurtschap Holterhoek (onder het dorp Eibergen, gemeente Berkelland). Vanouds was de buurtschap groter, maar een deel van de oude buurtschap ligt tegenwoordig in de bebouwde kom van Eibergen (in o.a. de wijk 't Simmelink).

holterhoek_volksfeestvereniging.png

Volksfeestvereniging Holterhoek organiseert door het jaar heen diverse evenementen en activiteiten. De vereniging is opgericht in 1917 en heeft dus in 2017 het 100-jarig bestaan gevierd.

Volksfeestvereniging Holterhoek organiseert door het jaar heen diverse evenementen en activiteiten. De vereniging is opgericht in 1917 en heeft dus in 2017 het 100-jarig bestaan gevierd.

holterhoek_holterhoeks_nieuws_logo.jpg

Sinds juni 2020 is er een flink vernieuwde en uitgebreide site van en voor Holterhoek (en de 'buren' in Zwolle, Hupsel, Rekken en Zwilbroek), genaamd Holterhoeks Nieuws.

Sinds juni 2020 is er een flink vernieuwde en uitgebreide site van en voor Holterhoek (en de 'buren' in Zwolle, Hupsel, Rekken en Zwilbroek), genaamd Holterhoeks Nieuws.

Holterhoek

Terug naar boven

Status

- Holterhoek is een buurtschap in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Berkelland. T/m 2004 gemeente Eibergen.

- De buurtschap Holterhoek valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Eibergen.

- De toch redelijk grote buurtschap Holterhoek heeft helaas geen plaatsnaamborden. In de omgeving staan paradoxaal genoeg wel officiële richtingborden (zie foto), maar je moet dus maar gokken wanneer je er daadwerkelijk bent gearriveerd (doe het dan allebei óf allebei niet, is althans ónze logica).

- Niet te verwarren met de buurtschap Holterbroek bij het Overijsselse Holten.

- Een groepje van ca. 15 woningen tegen de Duitse grens, rond het punt waar de wegen Zwilbroekerweg, Kantoordijk, Vredenseweg en Slemphutterweg bij elkaar komen, werd vroeger - onder de naam Zwilbroek - beschouwd als Nederlands deel van de overwegend Duitse buurtschap Zwillbrock, maar wij hebben de indruk dat deze plaats(naam) niet gangbaar meer is. Officieel, dat wil zeggen volgens de buurtschappenindeling van de gemeente Berkelland, maakt dit huizengroepje tegenwoordig deel uit van de buurtschap Holterhoek.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
13e eeuw (huis) Lutikenholte, 1840 Holterhoek.

Naamsverklaring
Betekent letterlijk hoek '(afgelegen) plaats' bij de locaties Groot Holt en Lutikenholt.(1) Holt betekent 'hout, bos met hoogopgaand geboomte'.

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Holterhoek ligt ZO van Eibergen, NO van Groenlo, rond de Zwilbroekseweg, en grenst in het O aan Duitsland (kern Zwillbrock), in het ZW aan de buurtschap Hupsel, in het Z aan de buurtschap Zwolle en in het NO aan het dorp Rekken.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Holterhoek 61 huizen met 345 inwoners. Tegenwoordig omvat de buurtschap ca. 150 huizen met ca. 350 inwoners (conform de afbakening van het grondgebied van de buurtschap, zoals afgebeeld op het kaartje elders op deze pagina, wat met de gemeente Berkelland is afgestemd in het kader van de 'verdeling buurtschappen buitengebied').

Terug naar boven

Geschiedenis

Marke
Eibergen en de Holterhoek vormden van oudsher één marke, maar of dit altijd zo geweest is mag worden betwijfeld. De Heer van Borculo was erfmarkerichter. Tot diep in de 19e eeuw was het gebied grotendeels onontgonnen, met uitzondering van het deel direct ten oosten van Eibergen, het gebied nabij het Zwilbroek en delen van de gronden langs de Ramsbeek. Deze beek begint in het veengebied van Zwilbroek en loopt door de buurtschap naar Eibergen, om ten oosten daarvan in de Berkel uit te monden. De beek vormt nabij Eibergen een markante scheiding tussen het hoger gelegen Winterswijks plateau en de lager gelegen weiden in het Berkeldal. Het hoger gelegen deel van de buurschap ligt op het Winterswijks plateau en was tot diep in de 19e eeuw vooral in gebruik als weide- en plaggengrond voor de weinige gewaarde erven in de buurtschap en voor de burgerij van het stadje Eibergen. Dit deel van de buurtschap werd ook wel het Eibergse Veld genoemd.

Aan het burgerrecht van Eibergen waren gebruiksrechten in de marke van Holterhoek verbonden. De oude en grote gewaarde erven in de buurtschap waren Grootholt, Luttikholt en Ketterink, die alle in de middeleeuwen al worden vermeld. Het lager gelegen, maar meer vruchtbare deel van de buurtschap heeft tot in de 17e eeuw deel uitgemaakt van de verdwenen marke van de Ramsbeek, waarvan de abdis van het hoogadellijk vrijwereldlijk Sticht Vreden erfmarkerichter was. Het was een zwaar bebost gebied, waarvan de overlevering zegt dat een eekhoorn zonder de grond te raken van Eibergen in Zwilbroek kon komen.

Gewaarde erven van Olden Eibergen, Haarlo en Hoonte onder Neede hadden het recht om in deze bossen varkens te akeren (vetmesten met eikels). In de jaarlijkse markvergaderingen werd bepaald hoeveel varkens de gewaarden in de bossen mochten vetmesten. Omstreeks het midden van de 17e eeuw zijn de bossen grotendeels gekapt. In de loop van de eeuwen hebben zich vele keuterboerderijen in Holterhoek gevestigd, waaronder de Koldewey (Menkhorst) en Slatman. De markeverdeling en de invoering van kunstmest maakten ontginning op grote schaal mogelijk. In de loop van de 17e en 18e eeuw ontstonden problemen tussen de stadsbesturen van Groenlo en Eibergen over gebruiksrechten van burgers van Groenlo in de mark van de Holterhoek. Bij de markeverdeling in de 19e eeuw moest Eibergen de rechten van Groenlo erkennen, wat betekende dat het deel van de marke ten zuiden van de weg Groenlo-Vreden en een deel in de omgeving van de Koerboom aan Groenlo moest worden toebedeeld.(2)

Kleiwinning
In het Kerkloobos en in het lager gelegen gebied langs de Ramsbeek werd in het verleden klei gewonnen.

Postaal
Holterhoek heeft eind 19e eeuw korte tijd een postkantoortje gehad, namelijk van 1866 tot 1888.

Defensie
"In 1953 wordt besloten tot de bouw van een miltair kampement in de gemeente Eibergen, ten behoeve van de voorgenomen verplaatsing van twee onderdelen: 931 Afdeling Lichte Luchtdoelartillerie te Steenwijkerwold en een navigatie- en radarstation van de Luchtmacht te Winterswijk, dat tevens moest worden uitgebreid. Dit KLu onderdeel zag met deze verplaatsing een lang gekoesterde wens in vervulling gaan: het realiseren van een centrale opleiding voor de luchtverdedigingstroepen. Er wordt gekozen voor een kamp met een in de nabijheid te vestigen radarstation op een heide- en bosperceel van ongeveer 5,5 hectare. Het lag (en ligt) op circa 3 km afstand van de dorpskern. De burgemeester van Eibergen deed de suggestie om er de naam Holterhoek aan te verbinden, omdat het kamp in de gelijknamige buurtschap was geprojecteerd.

Oplevering was voorzien in de zomer van 1954. Het werd uiteindelijk 21 juli 1955. Kort voor deze datum werd bekend dat de vermelde afdeling niet naar Eibergen werd verplaatst. In plaats daarvan gebruikte de KL een deel van het kamp voor het opleggen van tactische voorraden. Om die reden droeg de KL bijna 70.000 gulden bij aan de totale bouwkosten van bijna 1,8 miljoen. Op 1 maart 1958 werd Kamp Holterhoek door de Luchtmacht vrijgegeven, omdat het onderdeel werd opgeheven. Het kamp heeft vervolgens ongeveer anderhalf jaar leeggestaan, werd enige tijd gebruikt door personeel van Groepen Geleide Wapens en daarna door repatrianten uit Nederlands-Indië. Eind 1958 werd besloten dat het kamp in de loop van januari 1959 door de KL in gebruik zou worden genomen. Dat werd echter 1960, maar toen werden er de 104 Verbindings Ondersteunings Compagnie, en 127 en 129 Technische Dienst Munitieaanvullings Compagnie gelegerd. In 1964 verdwenen beide TD compagnieën weer, met hun opvallende en voor de burgerij zo handige break-downs. 129 TD cie ging naar de Wittenberg en 127 TD cie werd op 1 oktober mobilisabel gesteld.

Zo werd er ruimte gemaakt voor 898 Radiobataljon. Het kamp was echter niet zonder meer geschikt, want er was legeringscapaciteit tekort en er moest een apart werkgebouw bij komen. Na uitvoering van alle werkzaamheden werd het kamp op 21 september 1967 tijdens een korte plechtigheid heropend. Deze officiële handeling mocht de burgemeester verrichten met het indrukken van een seinsleutel, waardoor een gordijn opzij schoof en een grote zwerfkei met herdenkingsplaat zichtbaar werd. Buiten het kamp werd een apart gebouw geplaatst ten behoeve van het bedrijf. Dit werkgebouw werd op 12 december door de Inspecteur Verbindingsdienst geopend. Eind 1970 werd 104 Vbdostcie opgeheven. De D-compagnie van 541 Verbindingsbataljon kwam er voor in de plaats." (bron en voor nadere informatie zie de website van Wiebe Pool, die van medio 1961 tot medio 1962 als radiotelegrafist op Kamp Holterhoek gelegerd is geweest)

Tegenwoordig is Kamp Holterhoek een communicatiecentrum voor wereldwijde militaire contacten. Dat is ter plekke ook duidelijk zichtbaar aan het grote antennepark. Hier is de 102 EOV-compagnie gelegerd. Waarbij EOV de afkorting is voor elektronische oorlogsvoering. Dat landmachtonderdeel hoort bij de Nationale Sigint Organisatie (NSO), die tegenwoordig Joint Sigint Cyber Unit (JSCU) heet. De activiteiten in dit Kamp waren vroeger op het Warschaupact gericht. Door de herziene taakstelling van het leger is tegenwoordig andere informatie nodig. Immers de Nederlandse militairen verrichten nu wereldwijd vredesoperaties. Middels het in 2003 geplaatste antennepark worden daarom regimes en militaire organisaties in de hele wereld afgeluisterd.

- Nieuws Kamp Holterhoek - en herinneringen aan vroeger - op Facebook. - Oude ansichtkaarten van het Kamp. - Nog meer oude ansichtkaarten van het Kamp. - Uitvoerige geschiedenis van het Kamp in tekst en beeld, deel 1, door Peter Rutgers, in tijdschrift Old Ni-js van Historische Kring Eibergen, 2010. - Idem deel 2. In totaal ca. 50 pagina's lees- en kijkplezier!, voor wie in deze materie en/of in deze omgeving geïnteresseerd is.

Agrarisch
Naast Defensie als grootste werkgever - al komen verreweg de meeste werknemers 'van buiten' - is de buurtschap nog overwegend agrarisch van karakter.

'Amputatie' van een deel van de buurtschap
De Eibergse nieuwbouwwijk 't Simmelink, gelegen aan de oostkant van de Twenteroute / N18, ligt voor het grootste deel op voorheen Holterhoeks grondgebied, rondom boerderij Ketterink. De wijknaam 't Ketterink zou logischer zijn geweest, want de wijknaam 't Simmelink verwijst namelijk naar een oud leengoed van de heren van Wisch, dat direct bij Eibergen lag. De tegenwoordig verdwenen Simmelinkgoot vormde in het verleden een natuurlijke scheiding tussen Eibergen en de Holterhoek.

De Koeienstal
De Koeienstal van Harry Overkamp, aan de Vredenseweg in Holterhoek, was in de jaren zeventig en tachtig dé boerendisco van de regio, waar artiesten als The Cats, BZN, Herman Brood, Pussycat en Normaal het dak eraf speelden. In 2018 was er een reünie.

Smokkelen
"In de goede oude tijd werd er aan de grens bij tijd en wijle een levendige smokkelhandel bedreven. Deze vorm van illegale nering ontstond in de tijd toen landsbesturen allerlei maatregelen gingen treffen om de eigen handel en industrie te beschermen door het heffen van invoerrechten. Daarmee probeerde men de prijsverschillen tussen de eigen en buitenlandse producten te elimineren. Dat leidde er echter wel toe dat de illegale transitohandel zeer lucratief werd. Invoerrechten moesten worden betaald bij de douanekantoren. Vermoedelijk zijn die zo begin of halverwege de 19e eeuw aan de landsgrenzen tot stand gekomen. De belangrijkste grensposten in het oosten des lands waren Glanerbrug en Zevenaar. Daar tussenin had je grenskantoren van lagere orde, waar men slechts in beperkte mate kon in- of uitvoeren. Ik noem bv. Buurse, Oldenkotte, Zwilbroek/Holterhoek, Oeding, Heume en Dinxperlo. De grenzen werden bewaakt door een leger van douanemensen, ook wel kommiezen genoemd. Volgens rooster patrouilleerden zij langs de grens. Vooral ‘s nachts, want smokkelwaar werd als regel gedurende de nachturen vervoerd. De smokkelpaden liepen veelal door bossen en moerasgebieden, zoals bijvoorbeeld het Zwilbroekerveen.

Smokkeltrucs. De smokkelaars bedachten allerlei trucs om de kommiezen te misleiden. Zo werd vaak iemand met een geringe hoeveelheid smokkelwaar vooruit gestuurd. Werd die niet gegrepen dan was de weg vrij voor het grote transport. Werd die wel gegrepen dan ging het grote transport niet door. Evenwel hadden de kommiezen deze truc op een gegeven moment door en lieten ze de voorloper gewoon passeren en wachtten dan op de volgelingen met de grote buit. Smokkelen gebeurde in het groot en in het klein. De grote smokkelaar ging het om winst te maken. In de Eerste Wereldoorlog werden ze OW-ers genoemd (oorlogswinstmakers). De kleinen beoefenden het “vak” om hun eigen levenspeil wat op te krikken.

De Eerste Wereldoorlog was voor de Nederlandse smokkelaars een bijzonder interessante periode, omdat in Duitsland naarmate de oorlog voortduurde, gebrek ontstond aan van alles en nog wat. Al spoedig na het uitbreken van de oorlog ontstond hier een belangrijk paardensmokkel, want het Duitse leger had veel paarden bij de Duitse boeren gevorderd. Na de oorlog, met name zo ongeveer halfweg de jaren twintig, werd er gesmokkeld in omgekeerde richting. In Duitsland was in die tijd voor een habbekrats van alles te koop. Men was er tuk op de harde Hollandse gulden, omdat de Duitse rijksmark op een gegeven moment vrijwel waardeloos werd. Het ontstaan van deze situatie was hoofdzakelijk het gevolg van het wurg-dictaat van Versailles, dat Duitsland na de Eerste Wereldoorlog door de geallieerden was opgelegd en leidde tot werkloosheid en grote armoede onder het Duitse Volk. Er werd zelfs honger geleden. Ik herinner mij een vrouw met een stel kleine kinderen, die bij ons voor de deur stond en om eten vroeg. Zij was een oorlogsweduwe en kwarn uit Ochtrup. De kinderen waren blootsvoets en zaten bijzonder slecht in de kleren.

Dorsmachines. Uit die smokkelperiode van na de Eerste Wereldoorlog herinner ik mij dat ik op een nacht wakker werd van drukte op de weg. Wat bleek! Een hele karavaan van dorsmachines en andere landbouwmachines passeerde de grens en trok door de Holterhoek richting Groenlo. Later bleek dat al dat materiaal afkomstig was van een fabriek van een zekere mijnheer Kemper uit Stadtlohn of Ahaus. Hoe dat transport tot stand was gekomen is voor mij een vraag gebleven. Er moesten twee grenskantoren worden gepasseerd en dat ging blijkbaar moeiteloos. lk heb wel eens gehoord dat de Duitse Zollbeamten na sluitingstijd van het grenskantoor het welletjes vonden. Maar ik Vraag me af of het Nederlandse grenskantoor zonder meer gepasseerd kon worden dus zonder invoerrechten te betalen.

Illegale grenshandel in Café Grenszicht in de Holterhoek. Ook herinner ik mij dat Vredense zakenlieden bij ons op de zolder gedeelten in gebruik hadden waar ze hun koopwaar hadden opgeslagen, die zij voor Nederlandse guldens verkochten. Ik weet o.a. nog dat een manufacturier Terhalle daar kleding verkocht. Toen deze vorm van handeldrijven financieel niet meer interessant was, kwam daaraan een eind. Maar op onze hooizolder hebben nog jarenlang tientallen kolenkitten gelegen, die op een gegeven ogenblik ernstig door roest waren aangetast en daarom zijn opgeruimd. Ook is er nog een costuum achtergebleven dat nog jarenlang in een kast op de zolder heeft gehangen. Toen ik in april 1936 op het gemeentehuis van Eibergen werd toegelaten als volontair, vond mijn moeder, dat het een geschikt costuum was om naar mijn werk aan te trekken. Maar het beantwoordde naar mijn smaak niet meer aan de mode van die dagen.

Wie niet sterk is, moet slim zijn. Handel in naaimachines. Het is in die tijd ook Voorgekomen dat een Nederlander in Duitsland voor een appel en een ei een nieuwe naaimachine kocht voor zijn vrouw. Op een of andere manier was hij te weten gekomen dat invoer van onderdelen belangrijk voordeliger was dan invoer van een compleet product. Wat deed de man? Bij een van de Zwilbroekse cafés demonteerde hij de machine, ging met een verzameling onderdelen de grens over en zette bij ons thuis in de Holterhoek de machine weer in elkaar. Hij hield echter enkele onderdelen over. Maar de machine functioneerde uitstekend. Met de machine en de overgebleven onderdelen ging hij vervolgens naar huis.

Beschadiging slagboom. Geen daders. ln de jaren dertig werd er veel koren, vooral mais, van Nederland naar Duitsland gesmokkeld. Wat in beslag genomen werd door Zollbeamten werd opgeslagen in een ruimte voor het loket in het Zollamt. Op een bepaalde nacht hadden de Duitse en Nederlandse Zollbeamten en kommiezen hadden naar ik mij meen te herinneren een gezamenlijk feestje georganiseerd, toen werd de opslagruimte in het kantoor leeggestolen, vrijwel zeker door de smokkelbende van wie smokkelwaar in beslag was genomen. Ook hebben de dieven toen de Duitse slagboom over de weg beschadigd. Het is nooit uitgekomen wie de daders zijn geweest. Vrijwel zeker is dat enkele Zwilbroekers en waarschijnlijk ook mensen van de Holterhoek er vanaf wisten, maar die zwegen als het graf. Opvallend was dat Herman Wielens sindsdien ‘s zondags niet meer in Zwilbroek maar in Eibergen naar de kerk ging.

Margarinesmokkel wild-west. In de jaren dertig is er ook een periode geweest dat vanuit Duitsland naar Nederland margarine werd gesmokkeld, die in Duitsland aanzienlijk goedkoper was. Er werd met margarine vooral in het groot gesmokkeld en wel met (vracht)auto's. Op een gegeven ogenblik bleek het, dat auto’s, die vanuit Duitsland de grens passeerden wel het Duitse Zollamt aandeden (vanwege de slagboom moest dat overigens wel) maar het Nederlandse grenskantoor voorbij gingen zonder zich daar te melden. Bij het Nederlandse grenskantoor was destijds geen slagboom aanwezig. Dankzij een tip van de Duitse Zolleinnehmer kwam de Nederlandse douane er achter wat er gaande was en werd een afspraak gemaakt met de Duitsers om aan deze manier van smokkelen een einde te maken. De Nederlanders zouden een waarschuwing van de Duitsers krijgen wanneer zij vernamen dat er weer een transport aanstaande was. De waarschuwing bestond hierin dat op een zolderkamer van het grenskantoor aan de zijde van de grens het elektrisch licht zou worden ontstoken. Dit zou voor de Nederlanders in de Holterhoek het sein zijn om in actie te komen.

Aan vader Temminghoff werd gevraagd of een aantal kommiezen post mocht vatten in de schuur van zijn boerderij. Van daaruit hadden zij een prima uitzicht op de grens en het Duitse Zollamt. Achter het huis werden een gierkar en een ijzeren eg van mijn vader klaargezet, om als versperring op de Groenloseweg, resp. Eibergseweg te worden aangebracht zodra de smokkelauto de grens passeerde. Bij het Nederlandse grenskantoor zou een kommies postvatten, die de automobilist een stopteken zou tonen. Nadat enige dagen tevergeefs op de uitkijk te hebben gestaan, kreeg men van de Duitsers een tip dat er iets aanstaande was. Ook ontdekte vader Temminghoff die dag, terwijl hij buiten bezig was, dat er een mannetje heel langzaam, komende vanaf de Duitse grens, richting Groenlo fietste en veel belangstelling toonde voor ons huis. Vader ging de kommiezen waarschuwen, want hij wantrouwde dat mannetje op de fiets.

Even later kwam dat mannetje terug en ging weer de grens over. Toen het donker was geworden, zagen de kommiezen bij ons in de schuur op een gegeven ogenblik een soort bestelauto stoppen voor het Duitse Zollamt. De chauffeur ging het kantoor binnen en de kommiezen zagen dat het elektrisch licht op de zolderkamer van het Zollamt werd ontstoken. Even later kwam de chauffeur vergezeld van een Zollbeamte weer naar buiten. De chauffeur stapte in de auto, de slagboom ging omhoog en de auto zette zich in beweging. Bij de grens aangekomen doofde de chauffeur de lichten van de auto, gaf vol gas en na het stopsein bij het Nederlandse grenskantoor te hebben genegeerd, koos hij aanvankelijk de richting Groenlo. Echter veranderde hij voorbij onze tuin tussen de driehoek Groenlose-Eibergseweg van richting, ging voor ons huis langs en koos de richting Eibergen.

Nadat de hele douanemeute met getrokken revolver richting Groenloseweg was gehold om de gierkar op de weg te duwen, maakten enkelen rechtsomkeert, toen ze in de gaten kregen dat de chauffeur van richting veranderde en zij slaagden er nog net in om op de Eibergseweg de eg voor de auto te gooien. Maar de auto hobbelde daar overheen. Wel werden de chauffeur nog enkele revolverkogels nagezonden, die echter ook geen effect hadden. Het leek wel een tafereel uit een wildwestfilm. Wel hadden uit voorzorg voor Groenlo en Eibergen ook nog enkele kommiezen postgevat, die in actie zouden komen, als men er in de Holterhoek niet in slaagde de smokkelwaar te pakken te krijgen. Ze zouden vanuit het grenskantoor telefonisch gewaarschuwd worden. Men kreeg echter geen gehoor.

Wat bleek later? De chauffeur had tijdens zijn fietstocht richting Groenlo ter hoogte van Huuskersbos een draad over de bovenleiding gegooid, zodat in Eibergen de telefoon niet overging. Mijn vader heeft een tijdje later de chauffeur bij Reirink in het café gesproken. Hij vertelde vader dat hij wel een zeer angstig moment doormaakte toen hij merkte dat er geschoten werd. Hij was, het stuur krampachtig vasthoudend, vrijwel geheel onder het dashbord weggedoken. Daags na deze smokkelaffaire vonden de kommiezen op de Eibergseweg op diverse plaatsen stukken autoband, veroorzaakt door de eg op de weg. Tenslotte werd de auto leeg aangetroffen, naar ik meen in het Assinkbos.

Jenever onder de rok. Na de zondagse hoogmis op Zwilbroek gingen veel vrouwen uit de Holterhoek even bij Reiring of Van den Berg aan om een zondagse borrel te kopen. Die was in Duitsland spotgoedkoop. Die ging dan in een meegebrachte fles en werd onder de rokken verstopt en zo passeerde men dan de grens. De Nederlandse kommiezen kregen dat in de gaten. Op een bepaalde zondag bevolkte een leger kommiezen het Nederlandse grenskantoor. Na afloop van de mis liet men de eerste voorbijkomende vrouwen gewoon passeren. Toen even later een tweede groep het grenskantoor naderde, vingen de kommiezen alle dames op en leidden ze naar binnen, waar zij door een visiteuse werden nagekeken. Er kwamen heel wat litertjes onder de rokken tevoorschijn. Het was in de Holterhoek wel de sensatie van de dag." (bron: Harry Overkamp / Historische Kring Eibergen)

Boek
Sinds 2011 is een werkgroep aan de slag geweest met het verzamelen van foto´s, verhalen, anekdotes, geschiedenis etc. van de buurtschap. Dat alles heeft geleid tot het boek 'Geschiedenis van Holterhoek en zijn bewoners', dat in september 2017 is verschenen. Leo van Dijk is de schrijver van het boek, en is daarbij ondersteund door een actieve werkgroep. Het kloeke boek van maar liefst 472 bladzijden is bij alle leden van de Historische Kring bezorgd. De losse verkoop is uitverkocht.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- "Beste inwoners, voor u ligt het resultaat van een aantal avonden vergaderen/overleggen/schrijven van zowel de inwoners als ons als Contactgroep: De Buurtschapvisie: Holterhoek 100 jaar feest in 2017, maar verder? Met het bereiken van dit jubileum van onze kermis over 4 jaar zijn wij natuurlijk zeer verheugd. Het organiseren van deze jaarlijkse kermis is de belangrijkste taak van de Volksfeestvereniging, maar daaromheen is het tegenwoordig noodzakelijk om als buurtschap ook bij andere dingen stil te staan en actief te worden! Daarvoor is een aantal jaren geleden een aparte Contactgroep in het leven geroepen.

Stichting Contactgroep Holterhoek heeft als belangrijkste doel de algemene belangen van de bewoners van de buurtschap te behartigen teneinde de leefbaarheid en het woonklimaat in de buurtschap te bevorderen. Om hier de juiste invulling aan te geven waren wij van mening dit samen met alle inwoners vast te leggen in de vorm van een Buurtschapvisie. In de werktitel maken wij wel heel bewust de knipoog naar het jubileum, maar verder gaan wij op andere thema’s in. In hoofdstuk 3 staat verder weergegeven waarom wij deze visie gemaakt hebben, op welke wijze wij dit gedaan hebben en wat wij er nu mee gaan doen. Hopelijk wordt u na het lezen ervan de nut en noodzaak verder duidelijk!

Bewust hebben wij geprobeerd om een en ander kort, bondig en zonder al te veel ambtelijk taalgebruik weer te geven, zodat dit voor eenieder te begrijpen en ook verder te vertellen valt. Want één ding is duidelijk: Samen met u, de hele Holterhoekse gemeenschap, zullen wij onze plannen verder uit moeten gaan werken! Tot slot wensen wij u veel leesplezier en voor tips houden wij ons zeker aanbevolen! Stichting Contactgroep: Gilbert Heutinck, Marc Wielens, Rik Braam, Petra Bollen." Aldus het voorwoord van de in 2013 verschenen Buurtschapvisie. De voorganger was het Dorpsplan Zwolle / Holterhoek uit 2000.

- In 2018 is in Holterhoek een glasvezelnetwerk aangelegd.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- De markante kalkzandstenen boerderijen in buurtschap Holterhoek en de aangrenzende buurtschap Hupsel dateren uit het begin van de 20e eeuw.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Carnaval. Carnavalsvereniging CV De Holtkleuvers.

- Het Cross en Party Weekend Holterhoek (CPWH) (eind maart of begin april) wordt gehouden op een locatie aan de Kranenweg, verscholen in de prachtige Achterhoekse natuur. Er wordt door vele vrijwilligers hard gewerkt om er een geslaagd weekend van te maken. Aan de crossbaan wordt veel aandacht geschonken, zodat deze aantrekkelijk, uitdagend en bovenal veilig is.

- De jaarlijkse Kermis (weekend in augustus) wordt georganiseerd door Volksfeestvereniging Holterhoek die in 1917 is opgericht en in 2017 dus het 100-jarig bestaan heeft gevierd.

- "Iets te veel gegeten met Kerst of gewoon zin om een fijn stuk te wandelen? De vrijdagavond na deKerst is er in de Holterhoek een Winterse Avondwandeling voor een goed doel. Van 18.30 tot 20.30 uur kan er gestart worden vanaf Café-Restaurant Grenszicht. Er is muzikale begeleiding van midwinterhoorns. De route wordt met duizenden lichtjes aangegeven. De wandeling is ongeveer 7 kilometer lang. De organisatie wijst er op dat goed schoeisel van belang is. Deelname kost €5. Kinderen lopen gratis mee."

- In de winter bij voldoende vorst zorgt Harrie Overkamp van café Overkamp met zijn sneeuwschuiver voor een strakke ijsbaan in Holterhoek.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Overzicht van waargenomen dier- en/of plantensoorten in buurtschap Holterhoek (tip: als je onder de tab 'Waarnemingen' weinig of geen resultaten ziet, leg de datum dan een stuk, bijvoorbeeld een jaar, terug).

Terug naar boven

Beeld

- Video's uit Holterhoek.

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over buurtschap Holterhoek.

- Belangenorganisatie: - "Stichting Contactgroep Holterhoek is opgericht in 2014 en stelt zich ten doel de algemene belangen van de inwoners van de buurtschap te behartigen, teneinde de leefbaarheid en het woonklimaat in de buurtschap te bevorderen. Om dit doel te bereiken zijn we een convenant aangegaan met de gemeente Berkelland om het overleg en de communicatie tussen gemeente en buurtschap vorm en inhoud te geven. Een maal per jaar wordt een openbare vergadering gehouden waar het bestuur een toelichting geeft over het gevoerde beleid.

Activiteiten. Het bestuur zet zich in voor diverse projecten. Alle projecten hebben als grondslag dat er vanuit de gemeenschap van Holterhoek behoefte kenbaar wordt gemaakt om actuele onderwerpen op te pakken. De contactgroep ondersteunt en werkt actief mee aan realisatie ervan. Vanuit het bestuur is een sterke behoefte aan vernieuwende ideeën en visies over hoe wij Holterhoekers in de 21e eeuw kunnen samenleven. Niet alleen aan mooie ideeën, maar vooral ook aan hele praktische inzichten over bijvoorbeeld bevolkingskrimp en vergrijzing in de Achterhoek, landbouwontwikkelingen en verkeer en verkeersveiligheid."

Achtergrond. "Als uitvloeisel van het buurtschappenbeleid sloot de gemeente Berkelland in 2006 een convenant met zeven buurtschappen in de gemeente. Het convenant legt afspraken vast over de manier van samenwerking, omgangsvorm en verantwoording. Het convenant wordt afgesloten voor een periode van telkens vier jaar. Het uitgangspunt van het coalitieakkoord “Samen Anders” is: laat meer aan de mensen zelf. De gemeente kan meehelpen aan het oplossen van problemen in de samenleving, maar is niet als enige daarvoor verantwoordelijk en aansprakelijk.

Wij zijn ervan overtuigd dat we als Berkellandse samenleving uiteindelijk met elkaar sterker zijn als mensen ook deelnemen in plaats van alleen maar toeschouwer zijn. Door zelf initiatieven te nemen voor veranderingen in de omgeving. Zodat plannen tot stand komen vanuit maatschappelijk initiatief, en niet omdat de gemeente stuurt. Binnen deze visie past het buurtschappenbeleid. De belangenorganisaties van de buurtschappen krijgen van de gemeente een belangrijke rol en verantwoordelijkheid in het verbeteren van de leefbaarheid. Om de belangenorganisaties te ondersteunen in hun werkzaamheden zijn er verschillende instrumenten in het buurtschappenbeleid. Zo is er een bestuurlijk en ambtelijk aanspreekpunt bij de gemeente en ontvangen buurtschappen subsidie voor de bureau- en personele kosten." (bron: gemeente)

- Senioren: - "De ouderensoos voor Zwolle en Holterhoek 'Zwols Holt' is in 2014 gestart n vindt plaats in de Ludgerusschool in Zwolle. Met telkens ca. 30 deelnemers - in leeftijd variërend van ca. 70 tot ca. 90 jaar - blijkt dat er voldoende belangstelling is voor een gezellige vrijdagmiddag, die om 14.00 uur begint met koffie of thee en als het 2e kopje op is en men bij gepraat is, komen de kaarten op tafel of gaat men rummikub spelen. Ouderen die in een van de genoemde buurtschappen hebben gewoond en later naar elders zijn verhuisd, zijn ook van harte welkom! Men komt op eigen gelegenheid, maar als men daartoe niet in staat is, wordt er passend vervoer gezocht. De kosten zijn 5 euro per keer, hier zit ook 2x een drankje bij in, men betaalt alleen als men aanwezig is. Door het jaar heen zijn er ook andere activiteiten, zoals koersbal, een bingo, musical van de kinderen op school, barbecueën, bloemschikken, een dagje uit en een gezellige kerstmiddag. Dit alles wordt mogelijk gemaakt door een enthousiast team van vrijwilligers. Voor meer informatie en aanmelding kun je contact opnemen met Carla Koning, tel. 0544-462794/06-30116459 of e-mail carlakoning61@gmail.com."

Reacties

(2)

Ik ben door een toeval aan een oud schoolboekje gekomen en de eigenaar was of is Johannes Broekman B 59 Eibergen. Wat is het huidige adres van B 59 Eibergen?

De lokale heemkundeverenigingen hebben vaak wel, omdat mensen hier met hun genealogische onderzoeken vaak tegenaan lopen, lijsten met oude adresaanduidingen en wat het huidige adres daarvan is (dan wel of het pand inmiddels wellicht is afgebroken, en zo ja waar het dan gestaan heeft). Ik adviseer u derhalve uw vraag voor te leggen aan https://www.historischekringeibergen.nl/
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen