Oost Gelre

Gemeente
Oost Gelre
Achterhoek
Gelderland

Oost Gelre

Terug naar boven

Status

- Oost Gelre is een gemeente in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek.

- De gemeente is in 2005 ontstaan uit samenvoeging van de gemeenten Groenlo en Lichtenvoorde.

Middels grenscorrectie is in 2005 ook een deel van de voormalige gemeente Eibergen aan de nieuwe gemeente Oost Gelre toegevoegd, zijnde de buurtschap Zwolle en een deel van de buurtschap Avest (waaronder het industrieterrein Laarberg). Verder is middels grenscorrectie het dorp Mariënvelde aan de gemeente toegevoegd vanuit de voormalige gemeente Ruurlo. De gemeenten Eibergen en Ruurlo zijn voor de overige gedeelten van hun toenmalige grondgebied opgegaan in de nieuwe gemeente Berkelland.

- De gemeente Oost Gelre omvat de stad Groenlo, de dorpen Harreveld, Lichtenvoorde, Lievelde, Mariënvelde, Vragender en Zieuwent en de buurtschappen Avest (deels), De Schutterij, De Wopereis, Eefsele, 't Rolder, Ruurlosebroek (deels), Tuute en Zwolle. In totaal zijn dit 1 stad, 6 dorpen en 8 buurtschappen.

- Wapen van de gemeente Oost Gelre.

- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente Oost Gelre.

Terug naar boven

Ligging

De gemeente Oost Gelre ligt NW van Winterswijk.

Terug naar boven

Statistische gegevens

Oost Gelre heeft ca. 12.000 huizen en ca. 30.000 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis / cultuurhistorie

- "Geen heden zonder verleden en geen toekomst zonder heden. Cultuurhistorie en ruimtelijke ontwikkelingen, verleden en toekomst. Daar tussen in het heden: de nieuwe gemeente Oost Gelre. Een gemeente rijk aan historische en oude landschappen met een groot aantal monumenten en archeologische waarden. En natuurlijk een unieke structuur in de vorm van de circumvallatielinie. Ook voor de toekomst moeten deze structuren en elementen bewaard blijven. Het is daarom van groot belang deze te kennen en te onderkennen en daar een beleid op maat voor te ontwerpen. Geen glazen stolp er over leggen, maar wel mogelijkheden om impulsen te geven aan ruimtelijke ontwikkelingen, waardoor onze gemeente zich (nog) beter kan profileren. Trots zijn op ons erfgoed betekent dat het een respectabele en actieve plaats binnen de ontwikkeling van onze gemeente moet krijgen: cultuurhistorie als vertrekpunt voor ruimtelijke ordeningsprocessen.

In het - via de link ook online te lezen, red. - boekwerk 'Cultuurhistorische gebiedsbeschrijving gemeente Oost Gelre. Een beeld van ontginningssporen tot wederopbouwarchitectuur' (2006) vind je een uitgebalanceerde inventarisatie en beschrijving van de waardevolle cultuurhistorische elementen in de gemeente. Er wordt vooral ook aandacht besteed aan het deelgebied archeologie. Een analyse van kansen en bedreigingen, gericht op input vanuit cultuurhistorie op ruimtelijke ordeningsbeleid, milieudoelstellingen en zeker ook op het beleid rond recreatie en toerisme. Graag wil ik van de gelegenheid gebruik maken om dank uit te spreken aan iedereen die aan het tot stand komen van deze beschrijving heeft meegewerkt: medewerkers van het Gelders Genootschap en de leden van de begeleidingscommissie (zowel van buiten als van binnen de gemeentelijke organisatie). Er is een integraal stuk geproduceerd, dat door het benutten van externe, lokale kennis en het creëren van draagvlak bij beleidsmakers tot een duurzaam, betrouwbaar en goed product heeft geleid. En nu... de toekomst! Henk Gerrits, portefeuillehouder."

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- "Zoek je een nieuwe woning? Denk dan eens aan zelf bouwen in de gemeente Oost Gelre. De nieuwbouwplannen De Woerd in Groenlo en Flierbeek in Lichtenvoorde bieden je verschillende aantrekkelijke bouwkavels voor groen, duurzaam en welstandsvrij bouwen. Ideaal wanneer je het leuk vindt om betrokken te zijn bij het ontwerp en de bouw van je woning. Wil je wel zelf bouwen, maar zie je op tegen alle beslissingen die je in je eentje moet nemen? Samen met anderen bouwen in de vorm van collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO) behoort ook tot de mogelijkheden. Op de site onder de link lees je meer over beide bouwplannen, de mogelijkheden en de uitgifte van bouwkavels. Niet alle kavels worden in één keer uitgegeven. De volgorde van uitgifte zal via de site en de plaatselijke media worden gepubliceerd."

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Oost Gelre heeft 146 gemeentelijke monumenten.

- In 2019 en 2020 zijn 150 historische interieurs in de gemeenten Aalten, Oost Gelre en Winterswijk 'ontdekt', beschreven en gefotografeerd, door medewerkers van het Gelders Genootschap, die voor de drie gemeenten het project 'Historisch interieurs' hebben uitgevoerd. In 2019 zijn bewonersavonden georganiseerd, waar het doel van het project is uitgelegd en waar mensen die dachten te beschikken over een bijzonder interieur zich konden melden. “Hierdoor gingen vele deuren open. Erfgoed is een belangrijk onderdeel van onze identiteit. Historische interieurs onderstrepen dat. Ze vertellen hoe we vroeger gewoond, geleefd en gewerkt hebben. Wat begon in de Brinkheurne in de Oost-Achterhoek gaat nu de hele provincie door, want overal in Gelderland worden nu de oude interieurs nader bekeken", aldus wethouder Ted Kok van de eerstgenoemde gemeente tijdens de presentatie van het boek 'Jaarboek Achterhoek & Liemers 44 - Het historische interieur in Oost-Gelderland' (februari 2021), waarin de resultaten van het onderzoek worden weergegeven.

Wat wordt met historische interieurs bedoeld? Architectuurhistoricus Marlieke Damstra vertelde tijdens de boekpresentatie dat hierbij niet de inrichting met oude meubels en tapijten wordt bedoeld. Het gaat om “aard- en nagelvaste” onderdelen van het binnenhuis. “Denk daarbij aan schouwen, ingebouwde kasten, tegelvloeren, wand- en plafondafwerkingen en bijzondere ramen.” Hierover was nog niet veel bekend. “We kennen bijvoorbeeld het Keunenhuis en het Vriezenhuis, beide in de Winterswijkse buurtschap Woold, maar veel historische interieurs waren nog niet eerder geïnventariseerd.” Vooral de interieurs van gebouwen in de bebouwde kom waren betrekkelijk onbekend. Na de bewonersavonden in de gemeenten Aalten, Oost Gelre en Winterswijk konden de onderzoekers van het Gelders Genootschap vele gebouwen bezoeken. “We werden overal gastvrij ontvangen.”

Doel van het project was ook om de eigenaren bewust te maken van hun historische interieur, al waren ze dat in vele gevallen al. Daarnaast waren er handreikingen over hoe de interieurs het beste in stand gehouden kunnen worden. Dat krijgt nog een vervolg; er komen diverse webinairs over stucwerk, wand- en vloertegels en glas. Daarbij worden instructies gegeven voor het onderhoud. De webinars zijn via deze link terug te kijken. Het zijn niet alleen interieurs van boerderijen en woonhuizen van oudere datum die aandacht krijgen in het boek. Ook de muurschilderingen in de kerk van Beltrum komen aan bod, en het wederopbouwhuis in Lievelde, ontworpen door architect Gerard Schouten. Tot slot bevat het jaarboek een 'kroegentocht': een rondgang langs diverse authentieke café-interieurs in de Achterhoek.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- In mei 2019 is de nieuwe Toeristische Geluksgids Oost Gelre verschenen. Voor het eerst staat in de gids ook een Duitse vertaling. De gids is weer een stukje dikker dan de vorige uitgave, omdat er nog meer te doen is in de gemeente. De gids staat vol met toeristische informatie over Groenlo en Lichtenvoorde én over de kleine kernen Harreveld, Lievelde, Mariënvelde, Vragender, Zieuwent en Zwolle. Het boekje is onderverdeeld in de hoofdstukken fietsen, wandelen, evenementen, natuur, groepen, historie & cultuur, kinderen, eten & drinken en overnachten. Ook is er aandacht voor de verschillende fiets- en wandelroutes zoals de nieuwe Droebelwandelroute in Zieuwent en de Muntenroute in Groenlo. In de gids staat ook informatie vermeld over bijzondere plekken die (net) buiten de gemeente liggen, zoals het bekende Zwillbrocker Venn met de beroemde broedplaats van de roze flamingo’s. Uiteraard is er ook aandacht voor het interessante verleden van de gemeente met onder andere de Stolperstenen, Erve Kots en Stoomhoutzagerij Nahuis. Nieuw zijn de tips over Streetart Lichtenvoorde en de Grolse Muurgedichten. De Toeristische Geluksgids, een tweejaarlijkse uitgave van VVV Oost Gelre en Achterhoek Toerisme, is gratis verkrijgbaar bij de VVV’s in Groenlo en Lichtenvoorde en bij verschillende toeristische ondernemers in de gemeente.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Oost Gelre (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Gemeente: - Officiële site van de gemeente Oost Gelre. - Nieuws van de gemeente op Facebook.

- Algemeen: - Startpagina voor de gemeente Oost Gelre (dus niet ván de gemeente, maar een particulier initiatief óver de gemeente), met links naar nieuwsberichten uit de gemeente en vele lokale links per kern in de gemeente.

- Nieuws: - Streekgids, actualiteiten uit Oost Gelre. - De Facebookpagina met nieuws over de openbare ruimte in deze gemeente wordt beheerd door de gemeente en door Hacron Groen.

- Welzijn: - "Heb je behoefte aan advies, hulp of ondersteuning? Voor jezelf, een familielid of voor een nieuwkomer die je begeleidt en weet je niet goed waar je in de gemeente terecht kunt? Bekijk dan de onderwerpen op de site Samen in Oost Gelre. Je vindt hier onder meer welke vormen van ondersteuning de gemeente biedt en waar je met je vragen terecht kunt."

- Klimaat: - "Klimaat Klaor was een pilot in 2018 en 2019 in de gemeente Oost Gelre, ingegeven door klimaatverandering. Droogte, wateroverlast, waterkwaliteit en hittestress spelen onder meer in en rond Vragender, Lievelde en de bedrijventerreinen De Kamp en Lindebrook steeds meer een rol. Bewoners, ondernemers en organisaties zetten zich in voor een gebied dat tegen een stootje kan. Klimaat is daarbij verbindend thema. Samen versnellen we mooie plannen uit het gebied, die raken aan groen, bodem, water en klimaat. Dit voor een aantrekkelijk gebied om te wonen, ondernemen en recreëren. Klimaat is voor de landbouw goed bodem- en waterbeheer. 60% van het gebied Lichtenvoorde-Lievelde-Vragender bestaat uit landbouw. Als we ergens het verschil kunnen maken is het hier!

Door het hoogteverschil is het gebied gevoelig voor wateroverlast en droogte. Beschikbaar water komt uit het gebied zelf (hemelwater en kwel). Het is daarom extra belangrijk om de goede balans te vinden tussen teveel en te weinig water. Daarnaast is de waterkwaliteit sterk afhankelijk van de hoeveelheid aanwezige meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen. Onder deze omstandigheden willen we werken aan een duurzame en toekomstgerichte landbouw. Dit met continuïteit en duurzame economische groei. De sector levert hiermee tegelijkertijd een bijdrage aan de klimaatopgaven in het gebied. Initiatieven die binnen de pilot passen gaan bijvoorbeeld over het verbeteren van de bodemvruchtbaarheid, een juist grondgebruik, het verminderen van de milieubelasting, organiseren van lokale kringlopen en het vergroten van de biodiversiteit."

- Veiligheid: - Politie Oost Gelre.

Reactie toevoegen