Maastricht

Plaats
Stad en gemeente
Maastricht
Zuid-Limburg
Limburg

maastricht_preuvenemint.jpg

Op het Preuvenemint in Maastricht laten veertig restaurateurs ca. 100.000 mensen ‘preuven’ van uiteenlopende hapjes, variërend van Limburgse streekspecialiteiten tot delicatessen uit de internationale keuken.

Op het Preuvenemint in Maastricht laten veertig restaurateurs ca. 100.000 mensen ‘preuven’ van uiteenlopende hapjes, variërend van Limburgse streekspecialiteiten tot delicatessen uit de internationale keuken.

maastricht_onze_lieve_vrouwekerk.jpg

Maastricht, Onze Lieve Vrouwekerk

Maastricht, Onze Lieve Vrouwekerk

maastricht_dominicanenkerk.jpg

Maastricht, Dominicanenkerk

Maastricht, Dominicanenkerk

maastricht_sint_janskerk_en_sint_servaasbasiliek.jpg

Maastricht, Sint Janskerk en Sint Servaasbasiliek

Maastricht, Sint Janskerk en Sint Servaasbasiliek

maastricht_sint_matthiaskerk.jpg

Maastricht, Sint Matthiaskerk

Maastricht, Sint Matthiaskerk

maastricht_bisschopsmolen.jpg

Maastricht, Bisschopsmolen

Maastricht, Bisschopsmolen

maastricht_watermolen_lombok_i.jpg

Maastricht, Watermolen Lombok

Maastricht, Watermolen Lombok

maastricht_sint_servaasbrug.jpg

Maastricht, Sint Servaasbrug

Maastricht, Sint Servaasbrug

maastricht_kasteel_neercanne.jpg

Maastricht, Château Neercanne

Maastricht, Château Neercanne

maastricht_muurhagedis.jpg

Maastricht, de muurhagedis, die in Nederland alleen in Maastricht van nature voorkomt, was hier begin jaren tachtig bijna uitgestorven; gelukkig gaat men hier sindsdien zorgvuldiger mee om.

Maastricht, de muurhagedis, die in Nederland alleen in Maastricht van nature voorkomt, was hier begin jaren tachtig bijna uitgestorven; gelukkig gaat men hier sindsdien zorgvuldiger mee om.

LB gemeente Maastricht in ca. 1870 kaart J. Kuijper [1024x768].gif

Gemeente Maastricht anno ca. 1870, kaart J. Kuijper

Gemeente Maastricht anno ca. 1870, kaart J. Kuijper

Maastricht

Terug naar boven

Status

- Maastricht is een stad en gemeente in de provincie Limburg, in de regio Zuid-Limburg. Het is de hoofdstad van de provincie en de hoofdplaats van de gemeente.

- Wapen van de gemeente Maastricht.

- De gemeente Maastricht is in 1920 vergroot met de gemeenten Oud-Vroenhoven en Sint Pieter, en per 1-7-1970 met de gemeenten Amby, Borgharen, Heer en Itteren. Daarnaast zijn er in de loop der jaren nog vele grenscorrecties geweest met omliggende gemeenten. Verder omvat de gemeente nog een deel van de buurtschap Weert (voor dat gedeelte vallend onder de stad) en de buurtschappen Mariënwaard en Nekum (eerstgenoemde valt onder het 'dorp in de stad' Limmel, laatstgenoemde valt deels onder het 'dorp in de stad' Sint Pieter en deels onder het 'dorp in de stad' Wolder).

- De stad heeft diverse dorpen "opgeslokt" (zoals Amby, Caberg, Heer, Heugem, Limmel, Sint Pieter en Wolder, die wij alle zeven hebben gekwalificeerd als 'dorpen in de stad'). De enige 'echte' dorpen van de gemeente, in de zin van buiten de stad gelegen (buiten de stad gelegen in de engere en niet in de formele zin, want wel binnen het stadsgebied gelegen), zijn tegenwoordig nog Borgharen en Itteren, die in 1978 echter geen eigen postale plaatsnaam en postcode toegekend hebben gekregen, derhalve voor de postadressen 'in' Maastricht liggen, en ook geen formele woonplaatsen zijn. De twee dorpen hebben nog wel een eigen bebouwde kom.

Binnen de gemeentegrenzen van Maastricht zijn enkele (voormalige) dorpen gelegen die nog altijd een duidelijk eigen gezicht hebben. Hiertoe worden de Maasdorpen (Itteren, Borgharen en Heugem), de agrarische dorpen van -West (Oud-Caberg (zijnde het oorspronkelijke dorp van 'dorp in de stad' Caberg), Sint Pieter en Wolder) en de agrarische dorpen van -Oost (Amby en Heer (met daarbinnen de voormalige buurtschap Scharn)) gerekend. Deze dorpen hebben veelal wat betreft architectuur, bebouwing en voorzieningenapparaat het dorpse karakter behouden. De historische dorpsgebieden zijn vaak ontstaan als agrarische nederzettingen, de bebouwingslinten zijn vaak ontstaan als bebouwingsconcentraties langs historische verbindingswegen. In en rondom de historische lintbebouwing en historische kernen heeft in de loop der tijd een verdichting van de bebouwing plaatsgevonden.

- Maastricht heeft een stedenband met Rama (Nicaragua).

- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente Maastricht.

- Sinds juli 2015 is Annemarie Penn burgemeester van deze gemeente. - Interview met mw. Penn over haar burgemeesterschap. - Hoewel burgemeester Penn haar burgemeesterschap uiteraard zeer serieus neemt, is er ook tijd voor een vrolijke noot op zijn tijd. Zo heeft ze bij de sleuteloverdracht t.g.v. het carnaval 2017 een buut over de Amerikaanse president Trump gedaan, getiteld: "America First, Maastricht Second".

Terug naar boven

Naam

In het Limburgs
Mestreech. Wie het Mestreechs (nog beter) wil leren kan terecht op de website Mestreechtertaol.nl. "Neve deen dictionair bevat mestreechtertaol.nl ouch spreekwäörd, gezègkdes, diverse naoslaagwerke en e zier geavvenceerd rijmsysteem. Veer winse uuch väöl plezeer mèt dees nui website en hope tot g'r dèks gebruuk devaan zalt make!" Zie ook de recensie. In 2002 is Marina Kessels gepromoveerd op een onderzoek naar de wederzijdse beïnvloeding van het Maastrichts, Frans en Nederlands zoals dat in de 19e eeuw in de stad werd gesproken. Haar publicatie Maastricht, Maestricht, Mestreech kun je onder de link deels inzien.

Oudere vermeldingen
De naam van de stad Maastricht is geëvolueerd uit de Romeinse benaming Traiectum, Trajectum ad Mosam of Mosae Traiectum, voor deze nederzetting bij een doorwaadbare plaats in de rivier de Maas. Als tussenvormen zijn onder meer bekend Trecta, Trectis, Treiiectum, Trega, Treit, Tricht, Triieto, Masetreit.

Terug naar boven

Ligging

- De gemeente Maastricht ligt in het uiterste ZW van Limburg. W grenzend aan België (aan de plaatsen Neerharen, Smeermaas, Lanaken, Veldwezelt, Kesselt, Vroenhoven, Kanne en Lanaye), Z en O aan de gemeente Eijsden-Margraten (aan de dorpen Oost-Maarland, Rijckholt, Gronsveld, Cadier en Keer en Bemelen), O ook aan de gemeente Valkenburg aan de Geul (aan het dorp Berg) en N aan de gemeente Meerssen ( aan de dorpen Bunde en Rothem en het gedeelte van de buurtschap Weert buiten de gemeente). Er zijn diverse grensovergangen naar België. In het N van de gemeente vloeien het Julianakanaal en de rivier de Maas samen; de rivier de Maas is binnen de gemeente voor een klein deel grensrivier met België (in het NW) en stroomt verder door het midden van de gemeente, van N naar Z. De A2 loopt door het O van de gemeente, van N naar Z; bij de NO gemeentegrens ligt Knooppunt Kruisdonk en begint de A79. In het N van de gemeente ligt het haven- en industriegebied Beatrixhaven en NO van de gemeente ligt Maastricht-Aachen Airport.

- Formeel gezien valt het gemeentegebied van Maastricht samen met het stadsgebied ervan, maar de stad in engere zin grenst in het N onder andere aan de dorpen Borgharen en Itteren, beide binnen de gemeentegrenzen, en daarmee niet aan de plaats Neerharen in België.

- Maastricht is de meest zuidelijk gelegen stad van Nederland. Het meest zuidelijk gelegen dorp is overigens Mesch, de meest zuidelijk gelegen buurtschap is (Klein) Kuttingen. Deze plaatsen liggen alle drie in de provincie Limburg (en ook alle drie in de regio Zuid-Limburg).

Terug naar boven

Statistische gegevens

- In 1840 had de gemeente Maastricht 2.970 huizen met 22.344 inwoners, verdeeld in Linker-Maasoever 2.574/19.176 en Rechter-Maasoever (Wyck) 396/3.168.

- Er waren grenscorrecties met omliggende gemeenten in 1907, 1920, 1951, 1970 en 1999.

- In 1920 is de gemeente vergroot met de gemeenten Oud-Vroenhoven (1.578 hectare met ca. 1.000 huizen en 4.512 inwoners) en Sint Pieter (567 hectare met ca. 550 huizen en 2.225 inwoners).

- Per 1 juli 1970 is de gemeente Maastricht vergroot met de gemeenten Amby (615 hectare met ca. 1.200 huizen en 3.780 inwoners), Borgharen (271 hectare met ca. 550 huizen en 1.664 inwoners), Heer (450 hectare met ca. 4.000 huizen en 11.928 inwoners) en Itteren (383 hectare met ca. 300 huizen en 943 inwoners).

- Tegenwoordig omvat de gemeente Maastricht ca. 56.000 huizen met ca. 123.000 inwoners (dit is, naast de aantallen voor de gelijknamige stad, inclusief die voor de dorpen Borgharen, met ca. 700 huizen en ca. 1.800 inwoners, en Itteren, met ca. 400 huizen en ca. 1.000 inwoners).

Terug naar boven

Geschiedenis

Maastricht is een van de plaatsen die aanspraak maakt op de titel 'oudste stad van Nederland'. De eerste sporen van menselijke aanwezigheid alhier zijn ontdekt in de Belvédèregroeve te Caberg. Daar zijn restanten van kampementen aangetroffen uit de periode 300.000 tot 50.000 voor Christus. Ofschoon er ook voor de opvolgende perioden (Midden- en Nieuwe Steentijd, Brons- en IJzertijd) sporen in de stad en directe omgeving zijn aangetroffen, gaat men ervan uit dat de plek aan de Maas, het latere Maastricht, pas vanaf de Romeinen een doorlopende bewoning heeft gekend.

Rond 50 v. Chr. bereiken de oprukkende Romeinse troepen een doorwaadbare plaats in de Maas. Naast het daar opgerichte versterkte legerkamp ontwikkelt zich in de tweede eeuw ook een nederzetting aan de inmiddels aangelegde heerbaan Tongeren-Keulen-Kanaalkust. Restanten van Romeinse gebouwen van 50 voor Christus tot 300 na Christus zijn ontdekt in de Havenstraat en onder het huidige hotel Derlon aan het Onze Lieve Vrouweplein. De nederzetting kent ook een brug over de Maas, waarvan de restanten nog op de rivierbodem aanwezig zijn. Tijdens de Romeinse periode vindt ook het Christendom zijn weg naar deze streken. Aan het einde van de vierde eeuw heeft Maastricht zijn eerste bisschop, Servatius, die in de stad is begraven.

Vanaf de 6e tot de 9e eeuw vormt de nederzetting een belangrijke handelsplaats onder de Merovingische en Karolingische vorsten. In de negende eeuw is Maastricht een aantal keren aangevallen en verwoest door de Noormannen. Vanaf de tiende eeuw blijkt de bisschop van Luik de rechten op de stad te doen gelden. Dit brengt hem voortdurend in conflict met de keizer die ook rechten bezit. In 1204 krijgt de hertog van Brabant deze rechten van de keizer in leen. In 1284 wordt definitief een einde gemaakt aan de geschillen tussen Luik en Brabant met het opstellen van de zogeheten ‘Alde Caerte’, een overeenkomst die de basis zou vormen voor bestuur en rechtspraak in de stad tot aan de Franse Tijd (1794).

Vanaf 1284 wordt Maastricht door twee heren bestuurd: de prins-bisschop van Luik en de hertog van Brabant. Alle raads- en andere bestuurszetels worden vanaf dat jaar door twee personen bezet: één voor de bisschop en één voor de hertog. Ook krijgt de stad twee rechtbanken, namelijk het Luiks en Brabants hooggerecht. In de 14e eeuw komt daar een ongedeeld Luiks-Brabants laaggerecht bij dat recht spreekt in ‘kleinere’ zaken.

De 13e eeuw is ook de periode waarin Maastricht zich qua uiterlijk als stad gaat presenteren: tussen 1229 en ca. 1300 wordt de eerste stenen omwalling gebouwd, waarvan nu nog restanten zichtbaar zijn (onder meer Helpoort, Lang Grachtje).

In de middeleeuwen groeit de stad langzaam uit tot een belangrijke handelsplaats. Met name de ligging aan de Maas en het bezit van een vaste brug zorgen voor deze status. De stad is dan ook gedurende haar hele bestaan een gewild bezit en wordt regelmatig belegerd en veroverd. De 16e eeuw kenmerkt zich door de opkomst van volkse bewegingen die zich verzetten tegen de katholieke kerk. In hun ogen is de kerk van Rome en haar bedienaars (met name de paus en de bisschoppen) geheel vervreemd van de oorspronkelijke christelijke leer. Met name de wereldse leefwijze van de (hoge) geestelijkheid, die uit is op macht en rijkdom, doet deze ‘protestanten’ in opstand komen tegen de Roomse moederkerk. In 1566 ontaardt dit verzet in een grootschalige bestorming en verwoesting van kerken, de zogeheten Beeldenstorm, die ook niet aan deze stad voorbij gaat. Om dergelijke revoltes in de toekomst te voorkomen wordt door de Spaanse koning Philips II, in zijn functie als hertog van Brabant mede-heer van Maastricht, in de stad een garnizoen gelegerd.

Een jaar later komt het Spaanse garnizoen in opstand en een groot aantal Maastrichtse burgers wordt afgeslacht. Weer een jaar later verlaten de Spanjaarden Maastricht en wordt hun plaats ingenomen door troepen van de Staten-Generaal, die in opstand waren gekomen tegen koning Philips II (Tachtigjarige Oorlog, 1568-1648). In 1579 wordt de stad belegerd en ingenomen door Spaanse troepen onder leiding van Alexander Farnese, de hertog van Parma, wiens mannen aan het plunderen slaan en een waar bloedbad aanrichten onder de Maastrichtse bevolking. Onder Parma wordt de katholieke godsdienst in ere hersteld.

Tussen 1579 en 1632 vestigen verschillende kloosters zich in Maastricht. Intussen gaat de Opstand in de Nederlanden in alle hevigheid verder. In 1632 verschijnt een Staats leger onder leiding van Frederik Hendrik voor de stad, die na een langdurige belegering capituleert. In het vredesverdrag wordt bepaald dat het calvinisme evenveel rechten verkrijgt als de dominante katholieke godsdienst. Deze ‘godsdienstvrede’ zou tot 1794 stand houden. Na de inname van de stad in 1632 worden de vestingwerken aanzienlijk uitgebreid. Na de Vrede van Munster, die in 1648 een einde maakt aan de Tachtigjarige Oorlog, blijft de stad onder tweeherig gezag, waarbij de Staten-Generaal de plaats van de hertog van Brabant innemen.

Uitgezonderd een tweetal Franse intermezzo’s (1673-1678, waarin een aanmerkelijke uitbreiding van de vestingwerken plaatsvindt, en 1748) blijft het betrekkelijk rustig rond de vesting. Tot 1794. In dat jaar moet de stad capituleren voor de Franse revolutielegers om een jaar later, samen met een groot deel van het omliggende platteland als ‘Departement de la Meuse Inferieure’ (Nedermaas) op te gaan in de Franse Republiek. In 1814 verlaten de Fransen Maastricht en wordt de stad de hoofdstad van de nieuwe provincie Limburg in het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden.

Tijdens de Belgische Opstand (1830-1839), waarbij geheel Limburg de kant van de opstandelingen kiest, blijven de stad en Sint Pieter trouw aan Koning Willem I. De burgers van de stad waren naar wordt aangenomen voor aansluiting bij Belgie maar baron Dibbets, militair gouverneur van de vesting, heeft zorggedragen voor behoud voor Nederland. Na het sluiten van de vrede en de daaruit voortvloeiende gebiedsdeling (onder meer splitsing in Belgisch en Nederlands Limburg) blijft Maastricht de hoofdstad van de aanmerkelijk verkleinde Nederlandse provincie Limburg.

De stad, die economisch flink te lijden heeft onder de scheiding van België, wordt in haar expansie belemmerd door de knellende gordel van vestingwerken die haar omringen. In 1867 wordt de vesting Maastricht door een Koninklijk Besluit opgeheven en begint men met de ontmanteling van de werken. Hierdoor verkrijgt de stad ruimte voor het vestigen van industrie, bouwen van woningen en aanleggen van wegen (singels) en spoorlijnen. Die ruimte is echter niet voldoende; de stad moet al vrijwel direct uitbreiden op grondgebied van de gemeente Sint Pieter (het Villapark).

In 1920 vergroot Maastricht haar territorium door de annexatie van de gemeenten Sint Pieter en Oud-Vroenhoven en delen van Meerssen (Limmel), Heer en Gronsveld (Heugem). De Tweede Wereldoorlog is ook niet ongemerkt aan de stad voorbijgegaan. Het bombardement van 18 augustus 1944, waarbij meer dan honderd doden te betreuren zijn, dompelt de inwoners in diepe rouw. De naoorlogse periode wordt gekenmerkt door wederopbouw en de ambitie van de stad blijkt wederom belemmerd door een tekort aan ruimte. Vandaar dat in 1970 wederom een grote gebiedsuitbreiding plaatsvindt. Ondanks massale protesten van de betrokken inwoners worden de gemeenten Amby, Heer, Borgharen en Itteren door de grote buur opgeslokt. Vanaf de jaren zeventig is er sprake van een enorme bedrijvigheid op het gebied van bouwen. Grote woon- en kantoorwijken omgeven thans de oude stad, die door de vele uitbreidingen weer de grenzen van haar groei heeft bereikt. (3211)

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van (de kernen van) de gemeente Maastricht, kun je terecht bij de volgende instantie en sites:

- Het archief van de gemeente Maastricht is gehuisvest in het Regionaal Historisch Centrum Limburg (RHCL). Daar kun je historische administratieve handelingen van de gemeente terug vinden. Je vindt er bijvoorbeeld historische informatie over de gemeenten en de in de loop der jaren geannexeerde gemeenten, bouwtekeningen of de geboorteakte van een van je voorouders. Openbare akten kun je meestal terugvinden op de website Wie Was Wie. Akten van de burgerlijke stand worden pas na een bepaalde periode openbaar. Termijn openbare akten: geboorteakten: 100 jaar; huwelijksakten: 75 jaar; overlijdensakten: 50 jaar. Wil je stukken inzien? Een afspraak maken is niet nodig. Via de zoekfunctie op de website van RHCL kun je zoeken naar voor jou interessante stukken. Je kunt de stukken voor je bezoek online reserveren via het online formulier. Mocht je vragen vooraf hebben, bel hen dan gerust via tel. 043-3285500.

- Een uitvoerige beschrijving van de geschiedenis van deze stad, met veel beeld- en geluidfragmenten, vind je op de site Zicht op Maastricht.

- Op de site van Theo Bakker uit Haasdal vind je o.a. een online encyclopedie van deze stad, getiteld '2000 jaar topografische geschiedenis van Maastricht'. In ruim 300 pagina's in tekst en beeld, verdeeld 12 thematische hoofdstukken, neemt Bakker je mee in de ontwikkeling van de stad van 'in den beginne' tot medio 20e eeuw.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- De afgelopen jaren is de A2 door de stad, die voorheen van stoplichten was voorzien, ondertunneld. Actuele informatie over dit vele jaren geduurd hebbende megaproject vind je op de site A2 Maastricht. - De aanleg van de A2-tunnel is in november 2011 onherroepelijk geworden. Als onderdeel van de herstructurering van de A2 zijn in 2013 2 ecoducten aangelegd over de A2 ter hoogte van de Kruisberg. De ecoducten verbinden het Maasdal en het Geuldal met elkaar.

Begin 2017 is de Koning Willem-Alexandertunnel in gebruik genomen. Op het dak van deze 2,5 km lange tunnel over de A2, waar ooit 50.000 voertuigen per dag reden, is in 2018 een groen park met 1.800 bomen, wandel- en fietspaden, De Groene Loper, gerealiseerd. Er is tevens ruimte voor 30.000 m2 aan vastgoedontwikkeling waarvan 6.000 m2 detailhandel en horeca, en ca. 1.000 nieuwe woningen. Voor de uitvoering van het totale project A2 Maastricht is 15 ha natuur op de schop gegaan en 26 ha aan nieuwe natuur teruggekomen. Rijkswaterstaat heeft het gebied rond zomer 2018 overgedragen aan de gemeente. (bron: Rijkswaterstaat, 29-3-2018)

- De komende jaren gaat het gebied tussen Maastricht en Lanaken ontwikkeld worden. Dit wordt de Albertknoop genoemd.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- In totaal heeft Maastricht 1677 rijksmonumenten.

- Vooral de binnenstad heeft door de meer dan 1.500 monumenten een enorme monumentale waarde (de stad heeft na Amsterdam de meeste monumenten in Nederland). Op Plaatsengids.nl kunnen wij slechts een zeer beperkte en dus arbitraire selectie vermelden. Wil je je verder verdiepen in de Maastrichtse monumenten, dan kunnen wij de serie Maastrichts Silhouet aanbevelen, uitgegeven door Stichting Historische Reeks Maastricht.

- Familiegraf Roovers-Vollmer op de R.K.-begraafplaats Oostermaas.

- Kastelen in Maastricht en omgeving.

- Leeuwenmolen.

- Mariakapellen.

- Gevelstenen in Maastricht.

- De Onze Lieve Vrouwekerk staat met haar westelijke front aan het naar haar genoemde plein. Dit hoge blok met de twee ronde traptorens aan weerszijden is imponerend. Het moet ontstaan zijn omstreeks het jaar 1000 - alleen de bovenbouw, duidelijk herkenbaar aan de andere steen, is een eeuw of twee jonger. Het andere uiteinde is 12e eeuws en prachtig, met de halfronde koorsluiting met dwerggalerij en de flankerende op vierkante grondslag gebouwde torens. De apsis is ook binnen van grote schoonheid en het is een bijzondere ervaring om in de crypte onder de oostelijke delen te zitten. Het romaanse driebeukige schip met transept heeft net als de kloosterkerk van Rolduc twee pseudotransepten - een sterke getuige van de invloed van de Noord-Italiaanse bouwkunst. Uit de latere Middeleeuwen stammen onder andere de pandhof en de doopkapel, beide aan de noordkant tegen het gebouw gezet. (3324)

- De Cellebroederskapel (Cellebroedersstraat 4) is een mergelstenen kapelletje uit de 16e eeuw, met wandel-gang, vakwerk, gewelfschilderingen (van rond 1500) en een fraai antiek Binvignatorgel. Enkele decennia geleden is een verdieping uit het vier beuken tellende schip verwijderd, waardoor de ruimtelijkheid werd hersteld. (3324)

- De mergelstenen Dominicanerkerk (Dominicanerplein 1) uit de 13e eeuw heeft op de gewelven van de noordbeuk overblijfselen van schilderingen uit 1337. Ook zijn er schilderingen uit 1619 die zich goed laten onderscheiden van de oudere. De kloostergebouwen zijn voor het grootste gedeelte afgebroken. Links van de kerk staat nog de Portiersloge met zijn fraaie renaissance krulgevel van omstreeks 1663. (3324)

- De St. Janskerk (Henric van Veldekeplein / Vrijthof) is als vervangende parochiekerk naast de Servaas gebouwd in de 14e en 15e eeuw. Sinds 1632 fungeert het gebouw als huis van de Nederlands Hervormde kerk. De fraaie en fijn gedetailleerde, ca. 70 meter hoge toren heeft inderdaad veel te maken met de Utrechtse Domtoren. Inwendig is de kerk zeer homogeen. Er zijn verder mooie dingen als een Lodewijk XVI-preekstoel en veel oude zerken te bezichtigen. (3324) De toren van de Sint Janskerk is van Pasen t/m de herfstvakantie te beklimmen. Geopend 11-16 uur.

- De Kruisherenkerk (Kruisherengang 21) dateert met het klooster uit de 15e eeuw. Tijdens het beleg door Parma in 1579 is het gebouwencomplex ernstig beschadigd. Van 1879 tot 1980 was het in gebruik als landbouwproefstation. Het koor lijkt op dat van de St. Jan. (3324)

- De bouw van de St. Matthiaskerk (of Matthijs, Boschstraat) had plaats in de 14e tot 16e eeuw en is voor een groot gedeelte uit bijdragen van de lakenwevers bekostigd. De westelijke delen zijn de oudste. De kerk is driebeukig en heeft geen transept. De toren werd nooit voltooid, aan welk feit het bouwdeel wellicht zijn stoerheid dankt. Tot de prachtige roerende voorwerpen behoren een vrouwelijke heilige die Jan van Steffesweert in de vroege 16e eeuw sneed, een mooie 15e eeuwse piëta en een fraai gesneden 18e eeuwse preekstoel. (3324)

- De Minderbroeder- of Franciscanenkerk (St. Pieterstraat 5) is een zuiver gotisch gebouw uit de 14e eeuw. Het heeft geen toren, maar wel sierlijke luchtbogen als steun voor de schipmuren. De orde van Minderbroeders heeft zich reeds in 1234 in de stad gevestigd en ca. 1300 werd met de bouw van deze kerk begonnen naar Frans voorbeeld. Tot tweemaal toe werd de orde uit de stad verdreven. Na lang in gebruik te zijn geweest als kazerne, doen klooster en kerk sinds 1880 dienst als Rijksarchief. (3324)

- De Tweede Minderbroederskerk (Minderbroedersberg 6) is een laat-17e eeuwse kerk, gebouwd toen de verdreven Franciscanen bij hun terugkeer in 1673 hun eerste kerk geannexeerd terugzagen. De voorgevel werd als gevolg van een grote verbouwing tot arrondissementsrechtbank ingrijpend gewijzigd: van 1825 tot 1994 was het Paleis van Justitie er gevestigd. (3324)

- De kapel van de Nieuwenhof (Zwingelput 4), gebouwd als begijnenkapel, dateert uit de 15e eeuw, maar het gebouwencomplex is in hoofdzaak 17e eeuws. Het is een aardige combinatie van twee stijlperioden. De ingang van het tegenwoordig als faculteit Rechten van de Rijksuniversiteit Maastricht gebruikte bouwwerk heeft een fraaie Lodewijk XV deuromlijsting. (3324)

- De 17e eeuwse voormalige Augustijnenkerk (Kesselskade 43) heeft in zijn voorgevel het wapen van Hendrik van Amstenrade en Geleen, door wiens milde giften de Augustijnen de kerk konden bouwen. De architectuur is geheel uit de sfeer van de Zuid-Nederlandse contrareformatie. Vooral de barokke voorgevel met zijn lijsten, pilasters en voluten is markant. Momenteel is de kerk in gebruik als repetitielokaal van de beroemde en Koninklijke Zangvereniging ‘Mastreechter Staar’. (3324)

- De Lutherse Kerk (Hondstraat) is een eenvoudig zaalkerkje, gesticht in 1684 door Gouverneur George Frederik van Waldeck. Het gebouw ligt teruggeweken ten opzichte van de rooilijn omdat het Lutheranisme in de bouwtijd officieel verboden was en slechts oogluikend kon worden toegestaan. Toegang werd ooit alleen verkregen door een koetspoort in de Hondstraat. De kerk biedt onderdak aan een prachtig orgel van H. Metzeler uit 1695. (3324)

- Bonnefantenkerk en -klooster (Bonnenfantenstraat 4) zijn gebouwd tussen 1672 en 1710. Het complex, bestaand uit een kerk - met barokke gevel - en drie om een pandhof gelegen vleugels, werd vroeger bewoond en gebruikt door de zusters van het Heilige Graf, die daarom Sepulchrijnen worden genoemd, maar in de volksmond ‘Bon Enfants’ heetten. Vroeger was het Bonnefantenmuseum hier gevestigd, momenteel is het in gebruik als bibliotheek van de universiteit. (3324)

- De Jezuïetenkerk (Achter de Comedie 1) is in de vroege 17e eeuw gebouwd door de bekende Jezuïetenpater en architect Petrus Huyssens. In 1773 werd de orde opgeheven, in 1786 werd de kerk ingericht als schouwburg met daaronder een spiegelzaal (redoute) en is daardoor bijna niet meer herkenbaar als kerk. Volgens sommigen is het kerkgebouw in de campagne die het volgens plannen van stadsbouwmeester Soiron tot comedie-huis moest veranderen onherkenbaar verminkt. Van het klooster bestaat onder meer de vierkante toren met zonnewijzer nog (Achter de Comedie 16). (3324)

- In 1732-1733 is de Waalse kerk (St. Pieterstraat) gebouwd door de Luikse bouwmeester Comhaire. Hier zien we een eenvoudige, in baksteen op een plint van Naamse steen opgetrokken kerk, die evenwel twaalfhoekig is. In de Franse Tijd werd de godin van de Rede hier vereerd. (3324)

- De Synagoge (Capucijnengang 2) is een gebouw uit 1839-1840 van stadsbouwmeester Matthijs Hermans. Het heeft een interessante centraliserende aanleg in neoclassicistische vormen. Aan de buitenzijde zijn twee wetstafelen aangebracht met de Tien Geboden in een halfrond venster en daaromheen de namen van de twaalf stammen van Israël. (3324) - Nadere informatie over de Synagoge. - Site van de Joodse Gemeente Maastricht.

- De St. Pieterskerk is van de hand van Frits Peutz. Hij nam enige delen van de oude kerk in zijn ontwerp van 1937 op. Van de inventaris zijn veel stukken afkomstig uit diverse andere Maastrichtse kerken, zoals twee gepolychromeerde 15e eeuwse engelen. (3324)

- De Heilig Hart van Jezuskerk, ook wel Koepelkerk (Heerderweg 3, bij tunnel / spoorwegovergang) is in 1921-1922 gebouwd door architecten Alfons Boosten en Jos Ritzen. Met zijn betonnen Heilig Hartkerk betoont de Maastrichtse architect Boosten zich een pionier op het terrein van de toepassing van (in de eigenlijke zin van het woord) moderne materialen en vormen bij het bouwen van kerken in het hierin nogal conservatieve Zuid-Limburg. Zoals ook de architecten Peutz en Wielders betoogden, vond Boosten dat de functionaliteit van het gebouw - de combinatie van factoren als beschikbare ruimte en beoogd gebruik - moest prevaleren boven een door de opdrachtgever vooraf bepaalde vorm. In weerwil van wat behoudender kerkbouwers wilden, werd door de moderne generatie niet langer vastgehouden aan de gedachte dat de middeleeuwse bouwwijzen en -vormen de meest geëigende voor religieuze architectuur waren. Met bijvoorbeeld Wielders en Peutz was Boosten het eens: wélke middeleeuwse bouwtrant? Zoals de gotiek voortborduurt op het romaans, maar tegelijkertijd nieuwe wensen, theorieën, materialen en technieken een plaats biedt, zo zouden wij als nieuwe architecten ook niet blind moeten zijn voor nieuwe mogelijkheden. Veel van de gebouwen die door deze generatie architecten zijn gebouwd, zijn nog altijd als revolutionair en tegenwoordig desondanks ook als bedreigd te beschouwen. Een vraag die de materie zelf opdringt: betekent hun primaire taak om in het heden te bestaan en te functioneren ook dat na gedane arbeid (cq. de leegloop der kerken en de tanende behoefte aan de gebouwen) de bouwwerken moeten verdwijnen om ruimte te maken voor wat dán nodig is? (3324) Nog een beschrijving van de Heilig Hart van Jezuskerk / Koepelkerk te Maastricht.

- De Lambertuskerk (Emmaplein) uit 1916, die ook wel de Sacre Coeur van Maastricht wordt genoemd, staat al sinds 1985 leeg. Een recente restaurartie is in 2012 gereed gekomen. Er wordt gestudeerd op een "zinvolle herbestemming". De voorkeur van alle betrokken partijen gaat uit naar het plan van woningbouwcorporatie Servatius, wat neerkomt op kantoorfuncties met daarnaast ruimte voor culturele activiteiten en exposities en een kapel. Overigens is tot heden (2015) geen van de herbestemmingsplannen realiseerbaar gebleken.

- De Bisschopsmolen aan de Stenenbrugstraat is een eeuwenoude watermolen. Aan de achterkant, aan de Oude Minderbroederstraat, kunt u in alle rust genieten van het mooie waterrad en het snelstromende donkerbruine water van de Jeker, die hier op diverse plaatsen onder oude huizen doorgaat. De molen wordt al genoemd in 1092. Eigenaar Godfried van Bouillon verpachtte in dat jaar zijn eigendom aan het kapittel van Onze Lieve Vrouw. Het maalwerk in het Jekerkwartier fungeert sinds 1875 als graanmolen. Aan het begin van de 20e eeuw wordt de molen hersteld en ondergaat ook het hele Jekerkwartier een metamorfose.

- Rond het begin van onze jaartelling bouwden de Romeinen bij Maastricht een houten brug over de Maas. Later is deze onder de druk van een processie bezweken en tussen 1280 en 1298 vervangen door de huidige stenen Sint Servaasbrug, de oudste brug van Nederland.

- Tussen het dorpje Neerkanne in België en Maastricht ligt Château Neercanne met erachter hellingbos en op het plateau het Millenniumbos, en ervoor graslanden langs de meanderende Jeker. De oppervlakte van het gebied bedraagt 39 ha. Het huidige kasteel Neercanne stamt grotendeels uit 1698, het jaar waarin het oorspronkelijke kasteel Agimont door baron Van Dopff werd verbouwd. Het is gebouwd van mergelbrokken die in groeven in de Cannerberg werden uitgezaagd en is het enige terrassenkasteel in Nederland. Het staatkundig bijzondere van dit kasteel is dat de nabijgelegen dorpen Kanne en Neerkanne op Belgisch grondgebied liggen, maar dat kasteelheer baron Ignace de Thier in 1843 wist te bewerkstellingen dat zijn bezit bij Nederland werd getrokken. Het ingewikkelde verloop van de kasteelgronden maakte het gebruik van een groot aantal grenspalen noodzakelijk (21 ijzeren en 7 stenen).

- De Jezuïetenberg, vlak boven chateau Neercanne, was oorspronkelijk een kalksteengroeve in de Cannerberg. Tussen 1704 en 1880 werd er mergel gewonnen. Al sinds begin 19e eeuw is het een toeristische attractie. Van die tijd tot ca. 1960 hebben velen in de mergelwanden tekeningen aangebracht. Vooral de jezuïeten hakten een groot aantal reliëfs en beelden in de mergelwanden. In totaal gaat het om ca. 450 objecten. Bijzonder is dat er van de ca. 100.000 groeven op de wereld er maar een paar beschilderd zijn, waarvan de Jezuïetenberg er dus één is, bovendien is het de groeve met de meeste kunstwerken van allemaal. De Unesco overweegt er een Wereldcultuurmonument van te maken. Rondleidingen voor groepen van minimaal 15 personen op afspraak bij de secretaris van de Stichting Jezuïetenberg: Peter Houben, tel. 043-3213488. De Jezuïetenberg is geen druipsteengrot. Toch bevindt zich hier één stalagtiet, de enige in Nederland. Op één plek druppelt namelijk water in de groeve en daar heeft de stalagtiet, een kalkstenen afzetting aan het plafond, zich gevormd. Het is een trage groeier: zij heeft er driehonderd jaar over gedaan om een lengte van 10 centimeter te bereiken…

- Het Bonnefantenmuseum is gebouwd in 1990 naar een ontwerp van de Italiaanse architect Aldo Rossi (1931-1997). In 2000 heeft de redactie van het tijdschrift Heemschut uit 16 genomineerde objecten het Bonnefantenmuseum gekozen als Monument van de Toekomst. Het Bonnefantenmuseum is een prachtig gebouw, gelegen op het historische Céramiqueterrein.

- In Maastricht is er nog maar één stadsbrouwerij bewaard gebleven: Brouwerij Bosch (voorheen Stoombierbrouwerij De Keyzer) van de familie Bosch (Wycker Grachtstraat 26). Hier kan men ervaren hoe vroeger het brouwproces verliep. Bijna alle installaties en attributen van de brouwerij zijn bewaard gebleven. Brouwerij Bosch heeft in september 2019 een Europees label gekregen dat waardevol industrieel erfgoed in kaart brengt. Het zogeheten Industriana label is een (h)erkenningsteken met een QR-code (een soort streepjescode voor toepassingen op de smartphone) dat uitgereikt wordt aan Europese locaties, musea, en initiatieven voor behoud van industrieel erfgoed. Het label is aangebracht op de gevel van het historische pand. De Bosch bierbrouwerij met mouterij, brouwinstallaties en brouwerswoning gaat terug tot vóór 1758. Brouwerij Bosch is in Nederland de laatste nog compleet ingerichte ambachtelijke brouwerij uit die periode. Rond 1970 is het bierbrouwen gestopt. Sindsdien is de tijd er stil blijven staan. De brouwerij is op afspraak te bezichtigen.

- In het Natuurhistorisch Museum Maastricht kun je je laten voorlichten over de biologie, geologie en paleontologie van Zuid-Limburg en omgeving. Met bijzondere aandacht voor de Mosasaurus Ber (Prognathodon saturator), die hier zo’n 66 miljoen jaar geleden leefde. Ontdekt in 1998 bij de ENCI. Dit prehistorische zeedier heeft een speciale glazen zaal in de museumtuin. Dit 12 meter lange zeereptiel met zijn kaken van bijna anderhalve meter lang, is het grootste tot nu toe bekende dier uit Nederland.

- Drukkunstmuseum.

- Museum aan het Vrijthof.

- Het Nederlands ArchitectuurInstituut (NAi) Maastricht is een internationaal geörienteerde presentatie-instelling voor moderne architectuur, stedenbouw en vormgeving.

- Stichting Maquette Maastricht 1867.

- Het rijksmonumentale Eiffelgebouw (Boschstraat), onderdeel van de voormalige Sphinxfabriek, is na 10 jaar leegstand in 2016 gerenoveerd, verbouwd en herbestemd. Het is een locatie geworden van The Student Hotel (met 378 kamers), met verder nog loftwoningen, kantoorruimten en andere publiekstoegankelijke functies. Van een gesloten industrieel complex is De Eiffel getransformeerd in een open en gastvrij hart van het nieuwe Sphinxkwartier.

Terug naar boven

Evenementen

- Op de site Carnaval in Maastricht vind je honderden links naar lokale carnavalssites.

- De internationale Kunst- en Antiekbeurs Tefaf (in het MECC, gedurende een week in maart) is de grootste kunst- en antiekbeurs van Europa.

- Het Groet Mestreechs Diktee (april) staat onder toezicht van Veldeke, kring Maastricht.

- Om de 7 jaar wordt in Maastricht de Heiligdomsvaart gehouden (eind mei, in 2018 was het voor de 55e keer, de volgende keer is dus in 2025). Hoogtepunt van dit religieuze evenement zijn processies van geestelijken en gelovigen waarbij belangrijke relikwieën aan het publiek worden getoond. Tijdens de Heiligdomsvaart is de stad weer even het ‘Rome van het Noorden’. De religieuze traditie gaat terug tot zeker 1391. - Beschrijving van de Heiligdomsvaart op Historiek.net.

- Het Preuvenemint (gedurende vier dagen in het laatste volle weekend van augustus) is naar eigen zeggen het grootste en gezelligste openluchtrestaurant ter wereld. Ca. veertig restaurateurs laten ca. 100.000 mensen op het Vrijthof vier dagen lang ‘preuven’ van uiteenlopende hapjes, variërend van Limburgse streekspecialiteiten tot delicatessen uit de internationale keuken. Dit alles begeleid door streekbieren en wijnen van goede komaf. Ook is er muzikaal amusement vanaf de Vrijthofkiosk.

- Het Vrijthof is jaarlijks in augustus gedurende drie dagen ‘een grote grindbak’. Er wordt dan zeven ton grind over het plein uitgespreid en honderden meters houten balken, waarmee honderdzestig jeu de boulesbanen worden ingericht. Het Internationaal Vrijthof Jeu de Boules-toernooi is inmiddels uitgegroeid tot het grootste petanque-markttoernooi in Nederland.

- De Maatschappelijke Beursvloer Maastricht & Heuvelland (op een donderdag in november, in 2020 voor de 10e keer) verbindt mensen en wensen met elkaar. Deelnemers zijn ondernemers en maatschappelijke organisaties als verenigingen, stichtingen, scholen en buurtinitiatieven. Het bruist van de goede ideeën en initiatieven, maar vaak ontbreekt het aan voldoende mensen, kennis en middelen om die initiatieven te realiseren. De Maatschappelijke Beursvloer brengt partijen met elkaar in contact met een gesloten beurs. Het ruilen van kennis, middelen, materialen en vrijwillige inzet vindt plaats zonder dat er een euro aan te pas komt. De Maatschappelijke Beursvloer is bewezen effectief. Trajekt organiseert met partners ZUIDonline.nl, Tempo-Team, ING Bank, Centre Céramique en Walnut.Marketing de beursvloer, en met goede resultaten. Zo waren er in 2016 63 bedrijven en 81 organisaties aanwezig op de beursvloer, waaruit 201 matches zijn voortgekomen. 70% daarvan is binnen een jaar gerealiseerd.

- Magisch Maastricht: in de maand december staat de gehele stad in het teken van de sfeervolle feestdagen. Adembenemend verlichte straten vormen de verbinding tussen de diverse pleinen waar kerstsfeer en schaatspret hand in hand gaan met hartverwarmende gezelligheid op speciale kerstmarkten en -terrassen. Verder kun je genieten van prachtige kerstconcerten, winters theater en bijzondere tentoonstellingen in de diverse Maastrichtse musea.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- De Sint Pietersberg wordt beschreven op de pagina Sint Pieter.

- Centrum voor Natuur en Milieu Educatie Maastricht en regio.

- IVN afdeling Maastricht.

- Waterschap Roer en Overmaas heeft in 2003 een project uitgevoerd om de wateroverlast van het riviertje de Jeker te beperken en de waterloop natuurlijker te maken. Door de bedding te verbreden wordt het risico op overstromingen verkleind. Het gebied is ingericht als een parkachtige groenzone waar bijzondere dieren en planten een plek kunnen vinden. De Jeker stroomt ook tussen de bebouwing en daar is op veel plekken een bijzondere muurflora te vinden, specifiek voor vochtige plekken zoals diverse varens waaronder de Steenbreekvaren. De Jeker stroomt door Maastricht en komt uit in de Maas.

- Natuurmonumentenboswachter Bert Kruyntjens is dé muurhagedissenspecialist van Nederland. De podarcis muralis muralis, zoals het dier officieel heet, is zijn passie. De muurhagedis komt in Nederland alleen in Maastricht van nature voor. Het is de meest noordelijke woonplaats van deze dieren in Europa. In Zuid-Europa zie je ze op huizen en tuinmuren, want muurhagedissen blijven het liefst in de buurt van mensen. Ook op de oude vestingmuren van de stad liepen ze gewoon heen en weer. In de jaren zeventig begon de stad met het renoveren van de stadsmuren. De hagedissen werden doodgemaakt of levend ingemetseld. Kruyntjens heeft de betrokkenen nog net op tijd kunnen overtuigen van het belang van behoud van de muurhagedis op deze plaats. Begin jaren tachtig zaten er nog maar 34 hagedissen, nu zijn het er alweer enkele honderden. Diverse recente stedelijke ontwikkelingsplannen doorkruisen en bedreigen wederom de leefgebieden van de muurhagedis. Daarom is in 2011 door RAVON een integrale aanpak geïnitieerd voor de compensatie van het verlies van leefgebied door al deze plannen. In 2015 is een belangrijk onderdeel daarvan opgeleverd: de Belvédèreberg, een voormalige vuilstort, is ingericht als een voor Nederland uniek nieuw kernleefgebied voor de muurhagedis.

- De oude stadsomwalling en restanten van muren in en om de binnenstad en de kades van de maas herbergen een voor Nederland bijzondere flora. Stengelomvattend havikskruid, muurbloem en gele helmbloem zijn massaal aanwezig, maar ook diverse varens groeien op de gerestaureerde restanten.

- Kinderboerderij De Wieringenberg, Maastrichterweg 2B. Tel. 043-3671156.

- Boerderij Daalhoeve is een kinder- én zorgboerderij in het hart van Daalhof. Op de boerderij werken vrijwilligers en cliënten van diverse maatschappelijke instellingen voor onder meer verstandelijk gehandicapten, ex-gedetineerden en moeilijk lerende kinderen.

- Dierenpark Maastricht is vrij toegankelijk. Het ligt in het Stadspark. Je vindt er o.a. herten, ezels, geiten, schapen, pauwen en prachtige vogelsoorten. Ouders laten hun kinderen hier al generatie na generatie de dieren zien. Voor scholen zijn er educatieve programma’s beschikbaar om meer te leren over de dieren en het park. Zo speelt het dierenpark zijn rol in de opvoeding en educatie van Maastrichtenaren en is het park een belangrijke toeristische trekpleister.

- "Waterschap Limburg is in november 2020 gestart met het herinrichten van ruim 5,5 km van de watergangen Kanjel en Gelei. Daarmee wordt de waterverdeling in de beken en landgoederenvijvers geoptimaliseerd. Ook zijn het verbeteren van waterkwaliteit en het verminderen van wateroverlast belangrijke speerpunten van dit project. Sinds eind jaren tachtig is met grondeigenaren, gebiedsbeheerders, en overheden gesproken over de aanpak van de Kanjel en Gelei. De Kanjel en de Gelei zijn twee beken die door het Buitengebied Geul & Maas, de vroegere ‘landgoederenzone’ (tussen Maastricht en Meerssen) stromen. De beken zijn van belang voor het op peil houden van het waterniveau in de verschillende vijvers van landgoederen en de lokale flora en fauna.

Waterschapsbestuurder Arnold Jansen: “Er is door de jaren heen veel slib op de bodem van de waterlopen en vijvers neergedaald en opgehoopt. Hierdoor stroomt het water minder makkelijk door de beken. Bij piekbuien zorgt dit voor wateroverlast, maar het heeft ook impact op de aanwezige flora en fauna.” Waterschap Limburg heeft in samenwerking met Provincie Limburg en gemeenten Maastricht en Meerssen een plan gemaakt om wateroverlast te verminderen en de watergangen op te schonen. Arnold Jansen: “Dankzij deze prettige samenwerking kunnen wij de waterkwaliteit in dit gebied verbeteren en bijdragen aan een plant- en diervriendelijker gebied.”

Aannemerscombinatie Janssen-Den Ouden gaat in opdracht van Waterschap Limburg het slib uit de Kanjel en de Gelei verwijderen en de loop van de beken veranderen. Er worden bypasses aangelegd langs de vijvers van de landgoederen, zodat de vijvers bij hoog water niet overstromen. Ook worden enkele waterbuffers gegraven om wateroverlast en watervervuiling door het overlopen van het riool te verminderen. Wethouder Gerard IJff: “Door deze samenwerking - de aanleg van een waterkwaliteitsbuffer bij Kruisdonk - komt straks minder vervuild rioolwater in de oppervlaktewateren terecht. Dat is goed voor de natuur in het algemeen en de waterkwaliteit in het bijzonder.”" (bron: Waterschap Limburg, november 2020)

Terug naar boven

Eten en drinken

- "LOCOtuinen Maastricht zorgt voor een meer duurzame en lokale voedselproductie. Uitgangspunt hierbij is coproductie: deelnemers krijgen meer verbondenheid met en invloed op de voedselproductie, doordat ze er mede de verantwoordelijkheid voor nemen. LOCOtuinen draagt bij aan een andere manier van voedselproductie en -consumptie, zowel op economisch, sociaal als ecologisch gebied. Kortom: samen zorg dragen voor ons eten, voor nu en later. Kenmerken: Economisch (lokale coproductie): medezeggenschap van de deelnemers over de tuin; deelnemer en boer dragen samen de verantwoordelijkheid; Sociaal: iedere deelnemer kan zich als vrijwilliger inzetten voor het welslagen van LOCOtuinen, bijv. meehelpen met grond bewerken, zaaien, schoffelen, oogsten, organiseren, communiceren en distribueren etc.; deelnemers maken elkaar enthousiast en maken LOCOtuinen samen mogelijk; Ecologisch: LOCOtuinen bedrijft biologische landbouw en is hiervoor gecertificeerd; we dragen zorg voor de bodem en stimuleren de bio-diversiteit op de akker. Hiermee zorgen we voor vitale, gezonde en smaakvolle groente; Community Supported Agriculture (CSA): LOCOtuinen sluit aan bij de internationale CSA beweging.

LOCOtuinen Maastricht is een zelfoogstakker waarin we als boer en burgers samen werken aan lokaal, gezond en eerlijk voedsel. Geen tijd om zelf te tuinieren? Meedoen met LOCOtuinen kan wel! Iedere week genieten van verse biologische groente en bloemen. Als deelnemers van LOCOtuinen pachten we samen grond. We betalen daarnaast een tuinder jaarlijks een bedrag om op deze grond voor ons biologische groente te telen. In ruil daarvoor krijgen we een deel van de oogst. Hiervoor hebben we een coöperatieve vereniging opgericht. Iedere deelnemer kan zijn of haar eigen kwaliteiten inzetten om LOCOtuinen tot een succes te maken (de tuinder ondersteunen, helpen in de organisatie,etc.)."

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Maastricht, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Maastricht (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Gemeente: - Officiële site van de gemeente Maastricht. - Nieuws van de gemeente op Facebook. - Nieuws van de gemeente op Twitter.

- Algemeen: - Mestreechter Steerke is de veelzijdige site van John Kerkhofs, met veel verhalen over Maastricht in verleden en heden, in tekst en beeld, in het Nederlands en in het Mestreechs. Ook veel oude ansichtkaarten.

- Media / nieuws: - Omroep RTV Maastricht.

- "Op Thuis in Maastricht komen de maar liefst 43 buurten van deze gemeente tot leven doordat initiatieven, groot en klein, er een podium krijgen. Als bewoners en professionals geven we een inkijkje in ons werk en leven. Samen bepalen we het nieuws uit de stad. Elke buurt heeft er een eigen pagina. Bekijk de buurtagenda, lees het laatste nieuws uit de wijk of stad, klik door naar de afvalkalender of de Facebookpagina van de buurt. Onze TIM-verslaggevers doen dagelijks op journalistieke wijze verslag van nieuwswaardige ontwikkelingen met betrekking tot wonen, leven, werken en studeren in de hele stad.

Daarnaast zijn er de buurtreporters, vrijwilligers uit de buurten, die vaak deel uitmaken van bewonersgroepen of buurtverenigingen. Zij schrijven van binnenuit over voor de buurtbewoners relevante ontwikkelingen. Ook geven ze bekendheid aan initiatieven en activiteiten in hun eigen buurt. Thuis in Maastricht is een initiatief van de gemeente, maar het is bovenal een platform voor elke Maastrichtenaar. Met elkaar bepalen we de inhoud en het succes ervan. Een deel van de informatie die je op deze site vindt komt van de gemeente zelf. Het grootste deel van de inhoud wordt geleverd door de inwoners. Samen zijn we dus verantwoordelijk voor de informatie en berichten die je op deze website vindt."

- Op het forum 'Mestreech Online' wisselen Maastrichtenaren en anderen die in deze stad en/of gemeente geïnteresseerd zijn informatie uit over verleden en heden van deze omgeving.

- Jeugd: - Scouting Maastricht-West. - Scouting Fons Olterdissen is gevestigd in De Heeg.

- Muziek: - Koninklijke Zangvereniging Mastreechter Staar is opgericht in 1883 en heeft in de loop van haar bestaan grote bekendheid verworven in binnen- en buitenland. Behalve door haar vele concerten en concertreizen is haar naam verbreid door tal van optredens voor radio en televisie en een groot aantal grammofoonplaten en CD's.

- "Erfgoedorganisatie BOEi zoekt naar bijzondere verhalen over het gebouw van de Bankastudios in Maastricht. Het kenmerkende pand is in 1979 gebouwd aan de Tongerseweg op Mariaberg als studio voor Regionale Omroep Zuid, later omroep L1. Daarna was het sinds 2006 als poppodium De Muziekgieterij een toonaangevende plek voor de Maastrichtse pop- en jeugdcultuur. Het markante pand is in 2020 door de gemeente Maastricht overgedragen aan erfgoedorganisatie BOEi, dat met Stichting MuziekLAB ROZ een huurovereenkomst is aangegaan. Vanaf juni 2021 komen hier werkruimten voor muziek, dans, beeldende kunst en andere vormen van kunst. Het gebouw is van grote betekenis geweest voor de stad en omgeving en nu het wordt herbestemd wil BOEi de bruisende verhalen uit het vorige leven van de Banka Studio een plek geven. Het project ‘Mensen vertellen over de Banka’ roept oud-werknemers van ROZ/L1, buurtbewoners, bezoekers van het poppodium en bandjes die gebruik maakten van de studio op om op zich te melden, het liefste natuurlijk met oude foto’s, audio-opnames of demo’s!" (bron: BOEi, februari 2021)

"De restauratie van het voormalige ROZ-gebouw (Regionale Omroep Zuid) in Maastricht is in januari 2021 van start gegaan. Arno Boon, directeur BOEi: “Met dank aan de lokale initiatiefnemers en samenwerkingspartners voegen we in 2021 een nieuw hoofdstuk toe aan dit bijzondere gebouw, dat alleen al vanwege de bijzondere omroepgeschiedenis het bewaren waard is. De waardering van gebouwen uit deze periode, de zogehdten Post-65 monumenten, neemt de laatste jaren zichtbaar toe. De creatieve invulling ervan brengt straks nieuwe levendigheid en energie voor de omliggende wijk.” Lucas Vroemen, voorzitter Stichting MuziekLAB ROZ: “De Bankastudios staan voor sociale inbedding, cultureel geëngageerd, verbindend, stimulerend en midden in de Maastrichtse samenleving staand, zonder de regio uit het oog te verliezen. Wij zijn niet de enigen die erg uit kijken naar de opening, want er is veel behoefte aan dit soort ruimte in de regio." (bron en voor nadere informatie zie het persbericht van de gemeente over het ROZ-gebouw)

- Welzijn: - "Stichting Fietsbank Maastricht is een vrijwilligersorganisatie die zich inzet voor mensen die in armoede leven, en geen fiets of reparatie daarvan via de reguliere weg kunnen aanschaffen of kunnen laten uitvoeren. Vrijwilligers zorgen er voor dat deze mensen een plek in een buurt hebben waar zij kunnen deelnemen aan allerhande leuke en leerzame activiteiten bij het maken en herstellen van fietsen, en daarmee hun eigen fiets kunnen verdienen. Ook de jeugd wordt nauw betrokken bij het repareren en herstellen van bijvoorbeeld een fietsband, zodat ze naderhand thuis snel en goedkoop hun eigen fiets kunnen maken, en daarmee kosten besparen voor hun ouders. De activiteiten hebben een participerend (en ook educatief) karakter. We laten de doelgroep deelnemen bij herstel, zodat ze dingen leren, maar ook weer uit hun sociaal isolement komen."

- "Doorgeefwinkel Maastricht (Biezenwal 3) is geopend op donderdag van 11.00-16.00 uur, m.u.v. schoolvakanties. Hoe werkt het?: Je kunt spullen tijdens openingsuren gratis brengen, en mag maximaal 5 stuks per bezoek gratis meenemen. Ze nemen alleen voor hen bruikbare spullen aan, zoals kleding, boeken, speelgoed, keukenspullen, curisoa. Geen grote meubels e.d. Voel je vrij en welkom om eens een kijkje te komen nemen in de enige gratis shop van de stad. Je bent een keer per week welkom voor een bezoekje. Dit om te voorkomen dat mensen spullen gaan oppotten of doorverkopen."

- Duurzaamheid: - De gemeente Maastricht streeft er naar om in 2030 volledig klimaatneutraal te zijn. Onder de vlag #missionzeromaastricht werkt de gemeente samen met bedrijven, burgers en instellingen hard aan het terugbrengen van de CO2-uitstoot. Er wordt gezocht naar nieuwe manieren om energie te besparen en energie duurzaam op te wekken. Zo is er o.a. anno 2018 het plan om op het Lanakerveld, tegen de Belgische grens, een zonneweide te ontwikkelen bestaande uit ca. 60.000 zonnepanelen. Het is een aaneenschakeling van grondgebonden zonnepanelen, in rijen achter elkaar geplaatst. Zo kan er op grote schaal duurzame energie worden opgewekt. De firma Geonius is gevraagd om de ruimtelijke impact hiervan inzichtelijk te maken met behulp van een gebiedsinformatiemodel van het Lanakerveld en omgeving. Samen met een buurtpanel is er tijdens inspraakavonden gezocht naar oplossingen om de impact op het landschap en het uitzicht zo veel mogelijk te beperken. Zo is er metershoog struweel toegevoegd en wordt er een grondwal opgeworpen achter de zonnepanelen om de Belgische industrie aan het zicht te onttrekken.

De gemeente Maastricht stelt dat het Lanakerveld de enige plek is waar een zonneweide van deze omvang mogelijk is, omdat de stad met haar vele monumenten nu eenmaal beperkte mogelijkheden heeft voor panelen op daken. De zonneweide zou 20 procent van de stroom voor de huishoudens in de stad kunnen leveren. Het Lanakerveld is ooit door de gemeente aangekocht om er een grensoverschrijdend industrieterrein van de maken. Omdat die plannen niet doorgingen is de grond aan lokale boeren verpacht. De boeren telen er producten die grotendeels in de directe omgeving worden afgezet. Bovendien is het gebied rijk aan akkervogels, amfibieën en reptielen. Door de komst van het zonnepark zal een derde van deze uitstekende löss-landbouwgrond verdwijnen. De boeren zijn daar uiteraard not amused over en stellen dat er in de buurt ook genoeg andere plaatsen denkbaar zijn, waarbij geen goede landbouwgrond hoeft te worden opgeofferd, zoals bijvoorbeeld de Belvédère, de plek die vroeger dienst deed als stort en niet geschikt is voor landbouw. Wordt vervolgd dus...

- Bedrijfsleven / ondernemen: - Met de jaarlijkse Maastricht Awards spreekt de stad sinds 2012 haar waardering uit voor de vele innovatieve ondernemers die zich hier vestigen en voor ondernemende studenten van de Maastrichtse onderwijsinstellingen. Inmiddels is het event uitgegroeid tot een initiatief voor en door ondernemers, met als kartrekkers de gemeente en vertegenwoordigers vanuit de maakindustrie, de dienstensector en de vrijetijdssector. Verslag Awards 2018.

- Openbaar vervoer: - "Vlaanderen en De Lijn realiseren een snelle tramverbinding tussen Hasselt en Maastricht. Onderweg houdt de tram ook nog halt in Diepenbeek, Bilzen en Lanaken. De tramverbinding kadert in het Spartacusplan, het toekomstplan van De Lijn voor de provincie Limburg. Het plan omvat een fijnmazig OV-netwerk dat tramlijnen, snelbussen, stads- en streekbussen en treinverbindingen op elkaar afstemt en zo zorgt voor een veel betere mobiliteit in Limburg. De sneltram heeft 12 haltes: 10 in Vlaanderen en 2 in Nederland." De lijn beoogt in 2024 gereed te komen. De lijn werd voor het eerst voorgesteld in 2004. Nadien zijn er vele plannen en wijzigingen daarin geweest. De voorgeschiedenis van dit project vind je hier. Zoals vaak met dergelijke grot projecten is ook hier sprake geweest van tekens oplopende kosten, telkens uitlopende planningen en tegenstanders die pleiten voor alternatieven. Tegenstanders stellen ook dat het beoogde aanal dagelijkse reizigers veel te hoog zou zijn ingeschat: zij komen tot hooguit 2.000 i.p.v. de door anderen geprognotiseerde 10.000 of meer. Zo stelt burgemeester Steven Vandeput in maart 2019 nog dat de 200 miljoen die het project volgens de dan geldende planning kost, beter aan andere OV-projecten in de regio kan worden besteed. In mei 2019 heeft de Raad van State groen licht gegeven voor het project. Maar in Vlaanderen neemt de tegenstand toe. Of het project doorgaat is daarom nog niet zeker. Dat hangt af van welke partijen het na verkiezingen in mei 2019 in Vlaanderen voor het zeggen krijgen.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Maastricht De Beente, - idem Papyrussingel, - idem St. Jan Baptistplein, - idem St. Pietersberg, - idem Tongerseweg en - idem Vranckenplein.

Reacties

(1)

JONGE OUDERDOM

De man zit peinzend, met gebogen hoofd.
Gehuld in een zwarte mantel kijkt hij neer
op dichte mist: een verborgen veld of meer?
In die wolken wordt zijn verleden gestoofd:

"Al wat ik beleefd heb, wacht als rijpend ooft,
gestreeld door dampen, sprekend van weleer.
Vreugde verdrijft eens geleden hartzeer.
Mijn werken en streven zijn speels verdoofd."

De bedaagde denker heeft wijde ogen,
ziet ook de opwekkende roze lucht;
herboren bloed stroomt dan opgetogen.

Rechtgeaarde Limburgers kennen geen vlucht
uit moeite of zorgen, wat ze wel mogen:
hun wereld maken tot wezenlijke klucht.

Reactie toevoegen