In het dorp Bemelen zijn door het hele jaar 2018 heen tal van evenementen en activiteiten in het kader van het 1.000+-jarig bestaan. Waarom dat zo is, kun je lezen onder het kopje Evenementen.
In Limburg heeft vrijwel ieder dorp, hoe klein ook, een muziekvereniging. Ook Bemelen heeft er een, en wel de in 1914 opgerichte Harmonie St. Laurentius. Ze gaan met hun tijd mee en spelen zelfs heavy metal! Kijk maar onder het hoofdstuk Links.
In Bemelen zijn ze niet alleen muzikaal maar ook nog sportief; zo is er begin juli de Bemels Beste Boeren Bergloop over 7,5 of 15 km. Dat is vast afzien over de Bemelerberg... Maar na de klim mag je ook weer naar beneden en dat is iets makkelijker. :-)
Ook op hippisch gebied staan ze hun mannetje in Bemelen. Je kunt lid worden van Rijvereniging Rij en Blij, of deelnemen aan of kijken naar de oriëntatierit en koetsentocht die ze eind mei of begin juni organiseren. (© www.rijvereniging-vrij-en-blij.nl)
Een van de jaarlijkse evenementen in Bemelen is de Laurentiusmarkt, op de voorlaatste zondag van juni.
Het dorp Bemelen bestaat al zeker 1.000 jaar. Over de geschiedenis van het dorp kun je heel wat boeken schrijven. Dat gebeurt dan ook, en wel door Stichting Heemkunde Bemelen.
Het kleine dorp Bemelen heeft een rijk verenigingsleven. Een van de vele verenigingen in het dorp is de in 1970 opgerichte carnavalsvereniging De Berggeitte.
De in 1980 opgerichte Vogelwerkgroep Bemelen doet ook aan natuur- en landschapsbeheer in bredere zin. Zo doen ze bijv. ook aan het zogeheten 'tuunen'. Wat dat inhoudt, kun je lezen en bekijken in een filmpje onder het kopje Landschap etc.
Voormalig gemeentehuis Bemelen
Gemeente Bemelen in ca. 1870, kaart J. Kuijper
- Bemelen is een dorp in de provincie Limburg, in de streek Heuvelland, gemeente Eijsden-Margraten. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1981. In 1982 over naar gemeente Margraten, in 2011 over naar gemeente Eijsden-Margraten.
- Wapen van de voormalige gemeente Bemelen.
- Onder het dorp Bemelen vallen ook de buurtschappen Gasthuis (die voor de herindeling van 1982 ook deels onder de gemeente Wijlre viel), 't Rooth (deels), Sint Antoniusbank (die voor de herindeling onder de gemeente Cadier en Keer viel) en Wolfshuis (die voor de herindeling ook deels onder de gemeente Wijlre viel).
Terug naar bovenIn het Limburgs
Bieëmele.
Oudere vermeldingen
1096 kopie 15e eeuw Bemele, ca. 1170-1180 aput Bymle, 1157 in Bemelem, 1233 Bemelen.
Naamsverklaring
- De naam is moeilijk te verklaren. Men heeft gedacht dat deze naam is samengesteld met lo ‘bos’. Onwaarschijnlijk is de verklaring uit B(i)ele-male* ‘gerichtplaats boven op de berg’.(1)
* Gereconstrueerde vorm.
- Anderen oppperen dat de betekenis Bie Maele ‘bij de molen’ zou kunnen zijn.
Terug naar bovenBemelen ligt NW van het dorp Margraten, N van het dorp Cadier en Keer en O van de stad Maastricht en de voormalige buurtschap Scharn in het 'dorp in de stad' Heer, aan de oude noordroute van Maastricht naar Aken. Het dorp ligt verder NO van het 'dorp in de stad' Heer, ZO van het 'dorp in de stad' Amby en het dorp Rothem, Z van de A79 en het dorp Meerssen, ZW van de dorpen Berg en Vilt en W van het dorp Sibbe.
Terug naar bovenIn 1840 heeft de gemeente Bemelen 41 huizen met 235 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 26/138 (= huizen/inwoners) en buurtschap Gasthuis (deels) 15/97. Bij de herindelingen van 1-7-1970 (waarbij een aantal gemeenten in de gemeente Maastricht is opgegaan) is de gemeente door middel van een grenscorrectie 80 hectare met 57 inwoners kwijtgeraakt aan de gemeente Maastricht. In 1982 is de gemeente opgeheven en opgegaan in de gemeente Margraten, met 279 hectare en 371 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 150 huizen met ca. 370 inwoners.
Terug naar bovenHet slot alhier is in 1490 door de Maastrichtenaars ingenomen en geslecht. Tot 1794 is Bemelen een heerlijkheid geweest, die tot het Onze Lieve Vrouwekapittel behoorde. De heerlijkheid had een eigen rechtbank.
Mergelgroeven
De mergelgroeven Supperberg en Izere leverden volgens (3084) wittere en vastere stenen op dan die van de Sint Pietersberg, reden waarom zij de voorkeur genoten. De eeuwenoude mergelgrotten hebben zowel de gevreesde ‘bokkenrijders’ als, in de periode van de Franse Revolutie, vele vluchtelingen tot schuilplaats gediend. In de helling van de Bemelerberg zijn de ‘krijtrotsen’ nog te zien. Mergel werd in Limburg al heel vroeg gebruikt voor huizenbouw en verrijking van zure landbouwgrond en later voor de cementindustrie, die grote delen van de Maastrichtse Sint Pietersberg heeft verbruikt. Jarenlang dreigde zij ook grote delen van het Plateau van Margaten en dus ook van de omgeving van Bemelen af te graven. Na veel actie en strijd is bij Koninklijk Besluit van 19 juni 1985 een beperkte concessie aan de cementindustrie toegekend. Zie over de recente lotgevallen van de afgravingen verder bij de Margratense buurtschap ’t Rooth.
Kleinste gemeente van Limburg
In 1970 is een deel van de gemeente Bemelen door de gemeente Maastricht geannexeerd, maar het dorp bleef tot 1982 een zelfstandige gemeente, met haar 350 inwoners een van de kleinste Nederlandse gemeenten, die in de (nog niet gecomputeriseerde) verkiezingstijden landelijke bekendheid wist te verwerven, omdat zij meestal als eerste gemeente in het land de einduitslag wist te melden.
Heemkunde
Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij Stichting Heemkunde Bemelen. "De stichting zet zich in om de geschiedenis en de cultuur van ons dorp vast te leggen en door te geven aan volgende generaties en geïnteresseerden. Haar aandachtsgebied omvat het grondgebied van de voormalige zelfstandige gemeente en de omliggende gehuchten die vaak deel uitmaakten van de parochie of door ligging en verbondenheid met haar inwoners nauwe banden hadden met ons dorp. Dit betreft de St. Antoniusbank, het Gasthuis, Wolfshuis en ’t Rooth."
In verband met het 1000+ jarig bestaan van het dorp in 2018 (waarvoor zie het hoofdstuk Evenementen), is in dat jaar het boek 'Bemelen 1000+. Verhalen uit de dorpshistorie' verschenen (252 pag., auteur Guus Urlings). Een van de beschreven recente ontdekkingen is de locatie van het vroegere 'kasteel' bij Sint Antoniusbank, waar met grondradars onderzoek naar is gedaan.
Terug naar boven- In 2015 heeft de dorpskern van Bemelen een flinke opknapbeurt gekregen. Er ligt nu minder asfalt en meer trottoir in de Oude Akerstraat. Tevens zijn o.a. de ‘pleintjes’ rondom de waterput en voor het voormalige gemeentehuis opnieuw eigentijds ingericht. De verfraaiing van het dorpscentrum ligt in het verlengde van de aanleg van een nieuw riool vanaf de voet van de Bemelerberg tot aan de waterput bij de kerk. In het weiland tegenover het gemeenschapshuis is een in de grond verzonken bergbezinkbassin gerealiseerd. Deze voorzieningen zorgen er voor dat het gehele watersysteem van het dorp sindsdien optimaal functioneert, en er daardoor minder hinder is van hemelwater op straat.
Bij de werkzaamheden is de gehele Oude Akerstraat aangepakt, vanaf de komgrens met Maastricht tot aan de voet van de Bemelerberg. De bovenbouw en het wegdek was deels in slechte staat en toe aan vervanging. In plaats van de snelheidsremmende maatregelen van voorheen is de weg nu ‘visueel versmald’, zodat er meer ruimte vrij is gekomen voor het verbreden van trottoirs en loopstroken. Buiten de noodzakelijke riool- en verkeerskundige aanpassingen is in het plan de gelegenheid aangegrepen om meteen een aantal karakteristieke locaties op te waarderen.
Zo is onder andere de t-splitsing bij de waterput op een eigentijdse manier ingericht met een ‘knipoog’ naar de historische kruising van wegen, door middel van lijnen in de bestrating. Door de t-splitsing bovendien te voorzien van klinkers, ontstaat een plein idee. Ook het pleintje voor het voormalige gemeentehuis, dat voorheen voorzien was van asfalt, is op deze wijze aangepakt en voorzien van fraaie klinkerverharding. Tegenover het gemeenschapshuis is een openbare parkeerplaats voor circa 25 auto's gerealiseerd, die landschappelijk is ingepast door het toepassen van open bestrating en het planten van hagen. Op de Facebookpagina 'Watersysteem Bemelen' is in tekst en beeld verslag gedaan van de werkzaamheden.
Terug naar boven- Bemelen heeft 13 rijksmonumenten.
- Bemelen heeft 12 gemeentelijke monumenten.
- Het uitzicht op het mergellandschap vanaf het kerkhof achter de St. Laurentius is heerlijk. De kerk zelf is een gebouw zoals de ingenieurs van het Ministerie van Waterstaat ze ontwierpen. Ofschoon de nodige classicistische details zijn verwerkt, doet het bakstenen geheel uit 1845 nogal droog aan. Rechts van de ingang vinden we de grafsteen van Matthias Soiron, 19e-eeuws architect. Dit doet vermoeden dat deze de bedenker was van de zaalkerk met neoclassicistische pilasters aan binnen- en buitenzijde. De toren is van natuursteen, deze straalt meer ouderdom uit en is inderdaad gedateerd in de 13e of 14e eeuw.
Is het meubilair grotendeels in de bouwtijd van het schip tot stand gekomen; behalve de toren heeft Bemelen nog een kunstwerk ouder dan anderhalve eeuw met de door Coclers geschilderde Petrus uit 1737. Het hoofdaltaar en de zijaltaren zijn van 1855 met retabels in 19e eeuwse baroktrant. Het orgel is in 1880 gebouwd door Pereboom met gebruikmaking van ouder materiaal. Achter de kerk een grafsteen van Hessel Winter. Als niet-katholiek mocht hij niet op het kerkhof worden begraven, daarom kocht hij dit stukje grond.(2) De kerkmuur is in 2014 gerenoveerd.
- In 2012 is de Mariagrot opgeknapt t.b.v. de inzegening van de grot in dat jaar.
- De Van Tienhovenmolen staat in de buurtschap Wolfshuis en wordt daarom aldaar beschreven.
- Het voormalige gemeentehuis van Bemelen (Oude Akerstraat 62), met lagere school en onderwijzerswoonhuis, is gebouwd in 1858 in traditioneel-ambachtelijke stijl. Het complex is van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een regionale culturele en bestuurlijke ontwikkeling en tevens een typologische ontwikkeling. Het object bezit streekgebonden architectuurhistorische waarde vanwege de bouwstijl en het bijzondere materiaalgebruik. Ensemblewaarde ontleent het object aan de situering aan het begin van de Bemelerberg, tevens bezit dit object bijzondere betekenis voor het aanzien van dit deel van de voormalige emeente Margraten. Het object is tenslotte van algemeen belang op grond van de redelijke mate van architectonische gaafheid van het exterieur en de zeldzaamheid.
- Sint Laurentiusstraat 13, bakstenen 18e eeuws huis, met een vermoedelijk restant vakwerk en een houten ingangskozijn. De bovendorpel uit 1658 rust op korbelen (uitspringende stenen waarop een balk ligt). Rijksmonument.
- Sint Laurentiusstraat 11, 18e eeuws huis van mergel. De voorgevel is gepleisterd. Met lei-perenboom. Rijksmonument.
- Sint Laurentiusstraat 7, hoeve van bakstenen en vakwerk om een open binnenplaats met aan de straatkant een hoge puntgevel met vensters en een segmentboogingang in Naamse steen. De top is vernieuwd met baksteen. De ingangsomlijsting met lateibogen (draagbalk boven vensters of deur), rond de ingang van het woonhuis aan de binnenplaats, is uitgevoerd in Naamse steen (1761). De binnenplaats is te bezichtigen.
- Van de voormalige ‘kluis’ (kluizenaarswoning), als grotwoning in de mergelwand van de Bemelerberg gelegen, in het tweede rotsmassief ten oosten van de weg naar Berg, zijn nog enkele resten bewaard gebleven van venster en deuropeningen. Ook is er nog een soort terrasje bewaard. De laatste kluizenaar die in Bemelen woonde, is in 1804 gestorven.
- Verder nog diverse monumentale boerderijen.
Terug naar boven- Volgens de beschrijving onder deze link moet het dorp er in ieder geval in 1018 al zijn geweest, en vermoedelijk al eerder. Daarom was 2018 een feestjaar met het hele jaar door tal van evenementen, onder de noemer Bemelen 1000+ . "2018 wordt een jaar dat een waardige herdenking moet worden van een achtenswaardige historie. Maar ook een feestelijk jaar waarin een kleine dorpsgemeenschap kan laten zien dat ze tot grootse dingen in staat is. Als we er samen voor gaan, moet dat lukken", aldus de Stuurgroep die de evenementen door het jaar heen stimuleerde en coördineerde.
Tevens stelde zij: "De nadruk komt te liggen op evenementen waarbij de hele dorpsgemeenschap zich betrokken kan voelen. Dat houdt in dat alle verenigingen en instellingen in het dorp benaderd zijn om ideeën aan te dragen, en om vervolgens een rol te spelen bij het uitvoeren van die ideeën. Het uitgangspunt daarbij is dat alles past bij de schaal van het dorp, en dat we ons als dorpsgemeenschap niet willen overschreeuwen; niet hoger willen springen dan onze krachten reiken. Daarom zullen de meeste activiteiten in dit kader aangehaakt worden bij de activiteiten die tóch al op de agenda van de verenigingen staan, zij het dat daar voor deze speciale gelegenheid een aparte invulling aan wordt gegeven, passend binnen de cultuurhistorische achtergrond van het ‘millenniumjaar’. Ook is het nadrukkelijk de bedoeling om verenigingen nader tot elkaar te brengen en tot samenwerking te bewegen, zodat ook de kleinere verenigingen een actieve bijdrage aan ‘Bemelen 1000+’ kunnen geven, wat de variatie in activiteiten ten goede zal komen."
- Nieuwjaarsduik.
- Carnaval. - Carnavalsvereniging De Berggeitte is opgericht in 1970.
- Drumbandfestival Federatie Limburg-Zuidwest (op een zondag in april, in het Gemeenschapshuis, Oude Akerstraat 52. Tel. 043-4071676).
- Kermis (1e zondag na Pinksteren).
- Sinds 1990 is door de in dat jaar opgerichte Jonkheid Bemelen het mei-den planten (eind mei / begin juni) nieuw leven ingeblazen. Op de site van Jonkheid Mheer vind je uitgebreide achtergrondinformatie over de traditie van het plaatsen van de mei-den. - Filmpje Mei-den afleveren. - Filmpje Mei-den planten.
- Op een zondag in mei of juni is er de - volgens de organisatie - fameuze Oriëntatierit en Koetsentocht, georganiseerd door Rijvereniging Vrij en Blij. De tocht heeft een lengte van ca. 20 km. Deelname kost 10 euro p.p., inclusief lunch. Voor een indruk zie de foto's Oriëntatierit en Koetsentocht 2016 (zie ook de links onder de link!).
- Laurentiusmarkt (voorlaatste zondag van juni, in 2019 voor de 21e keer). Deze in Zuid-Limburg en omgeving niet meer weg te denken exclusieve antiek-, brocante- en curiosamarkt is voor de verzamelaars bij uitstek de gelegenheid om hun verzameling met mooie spulletjes uit te breiden en aan te vullen. De minimaal 125 kramen staan opgesteld in de St. Laurentiusstraat, gelegen in de oude dorpskern van Bemelen. De oude boerderijen met hun knusse binnenpleintjes geven een nostalgische sfeer aan de markt. De entree bedraagt € 2,- p.p. (kinderen gratis). De organisatie van de Laurentiusmarkt is in handen van Harmonie St. Laurentius. De entrees van de markt komen geheel aan deze vereniging ten goede.
- Openluchtconcert door harmonie Sint Laurentius op een zondag in juni.
- Krûtjefees (op een zaterdag begin juli), met live artiesten.
- Bij de Bemels Beste Boeren Bergloop (op een zondag begin juli) kun je kiezen uit de afstanden 7,5 en 15 km. Er is ook een Kidsrun van ca. 1 km.
- In het stuk ‘niemandsland’ tussen Bemelen en Maastricht, plaatselijk bekend als ’t Dijkknietje, wordt op 7.000 m² grond tritikale geteeld, een kruising tussen rogge en tarwe. Ergens in augustus (afhankelijk van het weer) wordt het geoogst met een ouderwetse zelfbindmachine uit 1947, door leden van de HLM, de Vereniging voor Historische Landbouw en Motoren.
Terug naar boven- Bemelen ligt aan de rand van het plateau van Margraten. De weg richting Gasthuis, die dwars op de rand van het plateau loopt, stijgt over korte afstand zo'n 40 meter en telt daarom enkele haarspeldbochten - een zeldzaam fenomeen in Nederland. Hoewel het hellingspercentage niet hoger dan 6% is, is de beklimming naar het plateau van Margraten toch geliefd in de wielersport.
- De Bemelerberg N van Bemelen is een van de oudste bezittingen van Het Limburgs Landschap. De eerste aankoop vond in 1942 plaats. Het grootste deel van de hier beheerde gebieden bestaat uit bloemrijke graslanden en aangrenzend hellingbos. Tevens zijn vier ondergrondse en een bovengrondse mergelgroeve aanwezig. De grotten waren vroeger in gevaarlijke tijden wijkplaats voor de plaatselijke bevolking. Speciaal ten behoeve van de hamster (ook wel korenwolf genoemd) wordt een aantal akkers beheerd. Door zijn ligging op de grens van hoogterras (het Plateau van Margraten) naar middenterras van de Maas komen langs de helling verschillende bodemsoorten aan de oppervlakte. Deze verschillende, boven elkaar gelegen zones zorgen ervoor dat de Bemelerberg een van de soortenrijkste reservaten van Het Limburgs Landschap is.
"Het beheer en het kappen van bomen gaat mensen begrijpelijkerwijs aan het hart. Tegelijkertijd kunnen mensen ook zien dat als het met beleid gebeurt, er na verloop van tijd een rijkere structuur en soortenrijkdom voor terugkomt. Het Limburgs Landschap gaat in de winter van 2018/2019 aan het werk tussen de Bemelerberg N van Bemelen en de Schiepersberg O van Cadier en Keer. Zo worden delen van de westelijke bosranden van de Mettenberg, Bunderberg, Koeberg, Julianagroeve en Schiepersberg over een breedte van 5 tot 20 meter breed gedund en plaatselijk ook gekapt. Bij de Koeberg en Julianagroeve zal midden bosbeheer worden toegepast, door hier en daar een mooie overstaander te laten staan.
De maatregel vloeit voort uit de problemen ontstaan door o.a. luchtvervuiling. De bodemsamenstelling is de laatste eeuw door neerslag van stoffen als stikstof uit verkeer, landbouw en industrie verstoord, waardoor de bodem verzuurd is en te voedselrijk. Hoewel de vervuiling door allerlei maatregelen gelukkig is afgenomen, is die voor veel kwetsbare natuurgebieden nog altijd te hoog. Daarom steunt de overheid herstelprogramma’s. Onder de naam Programma Aanpak Stikstof (PAS) worden maatregelen uitgevoerd om de vermesting en verzuring tegen te gaan. Het Limburgs Landschap maakt daar gebruik van om zo de natuur soortenrijker te maken. Gekoppeld aan deze werkzaamheden worden in het kader van de veiligheid aan weerszijden van de Keunestraat (het Rozenkuilen gedeelte) de gevaarlijke, rottende bomen en de door essentaksterfte aangetaste bomen gekapt.
Om de ontwikkeling naar meer soorten te stimuleren, ligt de focus allereerst op de weg te halen soorten als Amerikaanse eik, populier en door essentaksterfte aangetaste essen. Na het kappen wordt ook de strooisellaag verwijderd. Zo verdwijnen er voedingsstoffen en komt soms de kalkbodem aan de oppervlakte. Bosranden worden zo gevarieerder en de overgang naar graslanden wordt geleidelijker. Deze uitgedunde bosstroken zullen met een gescheperde kudde met schapen en geiten begraasd gaan worden. Door dit bosrandbeheer toe te passen ontstaat een geleidelijke overgang van korte grazige vegetatie naar hoog opgaand bos. Het kap- en dunningswerk is vanzelfsprekend afgestemd op de zeldzame soorten. Zo blijven er bij de gronden met aapjesorchissen bijvoorbeeld bomen in een scherm staan, omdat die orchideeën halfschaduw nodig hebben. De hellingbossen rondom Bemelen en Cadier en Keer krijgen door deze ingreep gevarieerdere randen met meer milieuverschillen, waardoor meer soorten een geschikte plek vinden. Van vol in de zon op kalk of grindige bodem, via halfschaduw naar juist beschut en dichter bos. Dat zal natuurrendement opleveren en dat is naast de bijdrage aan de biodiversiteit ook voor de wandelaars aantrekkelijk. (bron: Vogelwerkgroep Bemelen, december 2018)
- De kalkgraslanden van de Bemelerberg werden tot 1923 begraasd door de schapen van dorpsherder Wum Vroon. Hij zorgde er met zijn schapen voor dat de zeldzame vegetatie van onder meer de gevinde kortsteel, beemdkroon en driedistel met hun rijke bloemenpracht intact bleef. Tussen 1923 en 1979 waren er geen schapen meer te vinden op de Bemelerberg. Het gebied dreigde te ‘verbossen’, zoals dat reeds op diverse plaatsen in het Heuvelland het geval was. Dankzij Stichting Het Limburgs Landschap is de kudde Mergellandschapen teruggekeerd. Mede door de ‘inbreng’ van de schapen is rond de Bemelerberg weer een fraai natuurgebied ontstaan.
- De Zuid-Limburgse mergelgroeves vormen belangrijke winterverblijfplaatsen voor vleermuizen. De Koeleboschgroeve, de Schoorberggroeve en het Houbensbergske bij Bemelen, waar jaarlijks honderden vleermuizen overwinteren, waren gedurende een aantal jaren vóór 2018 uit veiligheidsoogpunt voor mensen gesloten. Daardoor konden geen wintertellingen meer plaatsvinden en was niet bekend hoe het met de vleermuisaantallen ging. In 2018 zijn de groeves opgeknapt, waardoor er geen instortingsgevaar meer is en jaarlijkse tellingen weer mogelijk zijn.
Elk jaar worden de winterslapende vleermuizen in een flink aantal mergelgroeves geteld in het kader van het Netwerk Ecologische Monitoring. De Limburgse mergelgroeves zijn door hun koele, vochtige klimaat, rust en duisternis voor duizenden vleermuizen ideale plekken om hun winterslaap te houden. Tellingen van deze overwinterende vleermuizen zijn cruciaal om inzicht te hebben in hoe het met veel Nederlandse soorten vleermuizen gaat. De onderaardse mergelgroeves in Zuid-Limburg zijn ontstaan door het eeuwenlang winnen van mergelblokken voor bijvoorbeeld het bouwen van huizen, boerderijen en kastelen. Door de opkomst van andere, goedkopere bouwmaterialen is het winnen van mergelblokken vrijwel volledig gestopt. De meeste groeves werden een oase van rust en een belangrijk toevluchtsoord voor overwinterende vleermuizen. Andere werden direct, of in de loop der jaren, in gebruik genomen voor andere activiteiten, zoals kerstmarkten, rondleidingen en musea. De groeves zijn daarmee belangrijk vanuit cultuurhistorisch en natuurhistorisch oogpunt. Stichting Ir. D.C. van Schaïk zet zich in voor een goed beheer van de groeves, d.w.z. voor behoud van de aanwezige geologische, historische en biologische waarden en om de groeven waar mogelijk open te stellen voor onderzoek en niet-commerciële en educatieve bezoeken.
Vrijwillige vleermuistellers gaan - al sinds 1944 - elk jaar in de winter zoveel mogelijk groeves in om de daar aanwezige vleermuizen te tellen. De provincie Limburg en Het Limburgs Landschap gebruiken deze gegevens voor het onderbouwen van het provinciale natuurbeleid en om het beheer van de groeves te evalueren en te optimaliseren. Dankzij de herstelwerkzaamheden in de genoemde drie groeves bij Bemelen is het waarschijnlijk weer mogelijk voor het CBS om een betrouwbare trend te maken van de aantallen overwinterende vleermuizen in het Natura 2000-gebied Bemelerberg en Schiepersberg. (bron: Zoogdiervereniging, januari 2019)
- Vogelwerkgroep Bemelen is opgericht in 1980. Aanvankelijk houdt de werkgroep zich vooral bezig met het inventariseren van vogels in het werkgebied. Na een aantal jaren blijken bepaalde soorten sterk in aantal achteruit te zijn gegaan. Dit is vooral het geval bij de roofvogels zoals torenvalk, buizerd en uil (steenuil, bosuil en kerkuil, die daarom het symbool wordt van de Vogelwerkgroep). De werkgroep constateert dat het tijd wordt voor actie, middels het aantrekkelijker maken van het leefgebied van de vogels, het creëren van nestgelegenheid e.d.
Al snel is de werkgroep zich gaan richten op natuurbeheer in brede zin, omdat alles in de natuur met elkaar samenhangt en je het beter integraal kunt bekijken. Bomen worden geknot, poelen aangelegd en heggen worden gesnoeid. De bescherming van de gehele natuur in en rond Bemelen krijgt de volle aandacht. Vervolgens komt de naam 'Vogelwerkgroep' ter discussie omdat de vlag de lading niet meer dekt. Besloten wordt de naam te handhaven vanwege de naamsbekendheid en omdat iedereen wel weet waar de vereniging in werkelijkheid allemaal mee bezig is. Wat ze ook periodiek doen is het op een authentieke wijze herstellen van weiland-afscheidingen, het zogeheten 'tuunen'. Onder de link kun je in een video bekijken hoe dit in zijn werk gaat.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Bemelen, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Bewakers van Bemelen is een portret van dit dorp, gezien door de ogen van twee inwoners, de broers Pierre en Willie Pittie.
Terug naar boven- Algemeen: - Site van en over Bemelen.
- Nieuws: - Nieuws uit Bemelen op Facebook.
- D'r Tump is het parochieblad van het dorp. Het is echter meer dan een verzameling van kerkberichten, het is al bijna 50 jaar het maandblad voor en door de inwoners. Verenigingen delen hier hun laatste nieuws en kondigen hun vele activiteiten aan en alhoewel de sociale media veel van deze taken heeft overgenomen is het blad iedere maand nog altijd een welkome gast op de deurmat. Dit was voor Stichting heemkunde Bemelen een aantal jaren geleden reden om de redactie op zich te nemen zodat de toekomst van D'r Tump ook voor de komende jaren is gewaarborgd. Het nieuwste nummer van de maandelijkse dorpskrant D'r Tump is via de link ook online te lezen.
- Dorpshuis: - Gemeenschapshuis Bemelen biedt onderdak aan diverse lokale verenigingen. Het dorpshuis is ook te huur voor feestavonden, recepties, bruiloften, koffietafels, vergaderingen en overige bijeenkomsten.
- Jeugd en jongeren: - Jonkheid Bemelen is opgericht in 1989.
- Muziek: - Harmonie Sint Laurentius is opgericht in 1914 en gaat met zijn tijd mee. Ze draaien hun hand zelfs niet om voor een potje heavy metal - zij het een ballad - getuige deze prachtige vertolking van het nummer 'Nothing else matters' van Metallica, met zang van Dyanne Sleijpen.
- De oudste vereniging in het dorp is het Kerkelijk Mannenkoor St. Cecilia uit 1885, bij de geboren en/of getogen Bemelenaren beter bekend als 'de Zank'. Elke zondagmorgen wordt door het koor nog de Hoogmis nog altijd gezongen in het Latijn, de officiële taal van de westerse Katholieke kerk. Incluis de Gregoriaanse wisselende gezangen, waarvan tekst en muziek veelal al sinds de vroege middeleeuwen vastliggen. Dit is vrijwel uniek in de regio, waar het Latijn het in de meeste parochies heeft moeten afleggen tegen liederen in de volkstaal. Kom je 's zondags gerust eens overtuigen van de schoonheid van het Gregoriaans.
- Zaate Hermenie het Bemels Keteerke is de opvolger van de Bemeler Zoepnaze. Zij beogen samen - naast uiteraard de harmonie - op een leuke gezellige manier de "bloasmuziek" in Bemelen hoog te houden.
- Sport: - Voetbalvereniging FC Bemelen is opgericht in 1970.
- De in 1974 opgerichte Rijvereniging Vrij en Blij heeft ruim 50 leden en richt zich op de recreatieve ruiter, die het naast dressuurlessen ook leuk vindt om andere activiteiten met en zonder paard te ondernemen.
- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Bemelen.
Reactie toevoegen