Zijpe

Voormalige gemeente
Schagen
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland

harenkarspel_schagen_zijpe_fusie_kaart_kopie.jpg

Kaart van de in 2013 tot de gemeente Schagen gefuseerde gemeenten Harenkarspel, Schagen en Zijpe (= het donkergrijze deel op de kaart)

Kaart van de in 2013 tot de gemeente Schagen gefuseerde gemeenten Harenkarspel, Schagen en Zijpe (= het donkergrijze deel op de kaart)

NH gemeente Zijpe in ca. 1870 kaart J. Kuijper [1024x768].gif

Gemeente Zijpe anno ca. 1870, kaart J. Kuijper

Gemeente Zijpe anno ca. 1870, kaart J. Kuijper

Zijpe

Terug naar boven

Status

- Zijpe is een polder en voormalige gemeente in de provincie Noord-Holland, in de streek Kop van Noord-Holland. De hoofdplaats was Schagerbrug.

- Anna Paulowna is per 1-8-1870 van de gemeente Zijpe afgesplitst en een eigen gemeente geworden.

- De gemeente is per 1-5-1929 vergroot met de gemeente Petten en in 1990 met de gemeente Callantsoog.

- De gemeente Zijpe is in 2013 opgeheven en gefuseerd met de gemeenten Schagen en Harenkarspel tot de nieuwe gemeente Schagen.

- De gemeente omvatte de dorpen Burgerbrug, Callantsoog, Oudesluis, Petten, Schagerbrug, Sint Maartensbrug, Sint Maartensvlotbrug en 't Zand, de badplaats Sint Maartenszee en de buurtschappen Abbestede, Burgervlotbrug, 't Buurtje, De Stolpen, Groote Keeten, Het Korfwater, Keinsmerbrug, Leihoek (grotendeels), Mennonietenbuurt, Stolpervlotbrug en Zijpersluis (grotendeels).

- Wapen van de voormalige gemeente Zijpe.

Terug naar boven

Naam

Naamsverklaring
Zijpe was een waternaam, die samenhangt met het Middelnederlandse sipen 'traag stromen', vergelijk het Nederlandse sijpelen. Vergelijk Zijp. Voor de waternaam zie bij Zijpersluis.(1)

Terug naar boven

Ligging

De voormalige gemeente Zijpe ligt in de gelijknamige polder, Z van Den Helder, NW van Alkmaar, W van Schagen.

Terug naar boven

Statistische gegevens

De gemeente Zijpe had kort voor haar opheffing ca. 5.000 huizen met ca. 11.500 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van de polder en voormalige gemeente Zijpe, kun je terecht bij de volgende instanties en sites:

- "Historische Vereniging De Zijpe is opgericht in 1981. Het aantal leden is omstreeks 540. De Zijpe (en Hazepolder) was de eerste grote bedijking in de Noordelijke Nederlanden. Tussen 1552 en 1597 zijn diverse pogingen gewaagd, tot het in het laatsgenoemde jaar lukte. Callantsoog heeft een eigen bloeiende historische verenging. Minimaal vier keer per jaar verschijnt het tijdschrift de Zijper Historie Bladen. Fraai uitgevoerd (rijk geïllustreerd), met informatieve artikelen van goede auteurs over tal van (cultuur-)historische onderwerpen, betreffende de regio. In het voor- en najaar worden openbare ledenbijeenkomsten gehouden: eerst een korte vergadering (maximaal een half uur) en vervolgens een boeiende lezing. Jaarlijks wordt rond eind augustus een excursie georganiseerd voor de leden en hun introducé’s. Per touringcar worden interessante locaties bezocht. Er is een lunch en het is altijd heel gezellig (reünie). De vereniging kent een Werkgroep Historisch Onderzoek. Binnen deze werkgroep vinden de volgende activiteiten plaats: inventarisatie boerderijen; inventarisatie grafmonumenten; historische levensverhalen. Daarnaast organiseren leden van de werkgroep regelmatig fiets- en wandeltochten. De vereniging werkt nauw samen met Het Zijper Museum."

- Het Zijper Museum in Schagerbrug (Schagerweg 97D, gevestigd in het Oostpaviljoen van het voormalige gemeentehuis) is in 1973 van start kunnen gaan dankzij een legaat van Simon Willem Melchior. In het Zijper Museum staat de geschiedenis van ’de Zijpe’ centraal. Deze polder ligt tussen de West-Friese Omringdijk ter hoogte van Schagen en de kuststrook vanaf Petten tot voorbij Callantsoog. De polder is samen met de Hazepolder - die er vaak gemakshalve ook toe wordt gerekend - bedijkt in 1597. Het initiatief voor de inpoldering, waarbij voor het eerst in Nederland zo’n groot gebied (ca. 6700 ha) werd bedijkt, is genomen door de veelzijdige ‘da Vinci van het Noorden’ Jan van Scorel. In het museum zijn tal van oude teksten en historische kaarten aanwezig die de fascinerende ontstaansgeschiedenis en de verdere ontwikkeling van de polder beschrijven.

Ook op de site van het museum is heel veel informatie te vinden, waaronder oude jaargangen van lokale en regionale kranten en tijdschriften. De bibliotheek van het Zijper Museum is de plek waar je alles te weten kan komen over de Zijper polder en zijn inwoners. De bibliotheek is ondergebracht in de studieruimte waar historici, studenten, en nieuwsgierigen onderzoek kunnen doen naar bijvoorbeeld families, boerderijen, molens, bewoning, gebeurtenissen en evenementen die te maken hebben met de Zijpe. Er is een leestafel, er zijn pc’s voor het doorzoeken van digitale bronnen en beeldbanken, en er staan ook de microfiche-readers ten behoeve van stamboomonderzoek. In de museumwinkel vind je een breed aanbod van boeken en tijdschriften, foto’s en dvd’s over de streek. De winkel is tijdens openingsuren te bezoeken.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Het voormalige gemeentehuis van de gemeente Zijpe in Schagerbrug stond sinds de herindeling van 2013 leeg, in afwachting van een zinvolle herbestemming. In 2019 is het pand herbestemd tot zorginstelling. Zie daarvoor de pagina Schagerbrug, hoofdstuk Links > Zorg.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- "Wist je dat het grootste aaneengesloten bloembollengebied van de wereld in de Kop van Noord-Holland ligt? Waar vind je nog een prachtig, met bloembollenvelden gekleurd uitzicht met de duinen als horizon? Stichting Bloeiend Zijpe is een 100% vrijwilligersorganisatie die zich met behulp van meer dan 200 vrijwilligers inzet om deze polder als mooiste bollenstreek van Nederland op de kaart te zetten en iedereen hiermee op een laagdrempelige, pure manier mee te laten kennismaken. Het voorjaarsevenement Bloeiend Zijpe (begin april tot begin mei) heeft één doel en dat is een ieder - van heel dichtbij - laten genieten van de kleurenpracht en de fleurige bloembollenvelden in deze polder in de Kop van Noord-Holland. En dat allemaal voor lage prijzen! Het evenement onderscheidt zich door activiteiten te organiseren echt midden in de kleurrijke en bloeiende bloembollenvelden.

De toer met de Bloembollen Boemel wordt in 2020 voor de 14e keer georganiseerd door Stichting Bloeiend Zijpe en Land van Fluwel. De Bloembollen Boemel rijdt van 30 maart t/m 25 april 2020. Niet op zondag. Het treintje is comfortabel en overdekt, waardoor de Boemel onder alle weersomstandigheden kan rijden. De Bloembollen Boemel start en finisht bij Land van Fluwel in Sint Maartenszee, centraal gelegen in het grootste bloembollengebied ter wereld. De bloeiende bloemen stralen je tegemoet! Na een kopje koffie of thee met wat lekkers start de bloembollenroute met de speciale Bloembollen Boemel, die door de bloeiende bloembollenvelden zal rijden. De gids vertelt je boeiende verhalen over dit unieke gebied en zijn bollen- en bloementeelt. De kosten voor deze unieke bloembolbeleving, inclusief koffie/thee met wat lekkers en een attentie bedragen € 13,- per persoon. Het is te boeken via de knop op de pagina onder de link. Duur van de toer bedraagt in totaal twee uur: half uur koffie/thee + praatje en half uur in- en uitstappen en de rit door de velden van ruim een uur.

Stichting Bloeiend Zijpe organiseert tijdens het evenement een 'Fotoworkshop tussen de bollen'. Wil jij ook tijdens de bloei van de bollenvelden de vele kleuren en mooie luchten vastleggen met de camera, maar dan net even anders? Er zijn drie workshops van fotograaf Johan Pronk, waar je je voor kunt opgeven. De data voor 2020 zijn nog niet bekend. De workshop wordt gegeven op een bollenveld, van 10.00-12.30 uur. De locatie wordt kort van tevoren bekend gemaakt, want die is afhankelijk van de bloei op de diverse bollenvelden. Voor deze workshop moet je in het bezit zijn van een digitale camera. Dit kan een compactcamera, systeemcamera of een spiegelreflexcamera zijn. Verder is het handig, maar niet noodzakelijk om een statief mee te nemen. En zorg voor voldoende geheugen, extra batterijen of accu's. De kosten zijn € 32,50 per persoon per workshop. Dit is inclusief een kopje thee of koffie. We werken in kleine groepjes van 5 tot 8 deelnemers. In deze workshop leer je het belang van de verschillende camera-instellingen. Daarnaast wordt er natuurlijk aandacht besteed aan de compositie van je foto's. Je gaat niet alleen de bloemen fotograferen, maar er is ook een model aanwezig en verschillende attributen om eens een iets andere foto te maken. Om deel te nemen aan een van deze fotoworkshops kun je je telefonisch opgeven bij fotograaf Johan Pronk (tel. 06-21202903, e-mail info@johanpronk.nl).

Op zondag 19 april 2020 kun je fietsen in het grootste aaneengesloten bloembollengebied ter wereld! Alleen op deze Bloeiend Zijpe Fietsdag geven de bloembollenkwekers in deze polder toestemming om een gedeelte van de etappes dwars over hun boerenbollenland te mogen fietsen. De overige etappes gaan over de openbare weg langs de bollenvelden. Zo dichtbij de bloeiende tulpen, narcissen en hyacinten kom je anders nooit! Deze fietsroute langs de bloeiende bloembollenvelden is ongeveer 40 km lang. Voorinschrijving is niet noodzakelijk. Er is geen deelnemerslimiet. Tijdens deze fietsroute kom je onderweg langs interessante bezienswaardigheden: het bosrijke landgoed Wildrijk van Landschap Noord-Holland in Sint Maartenszee, bekend om haar wilde hyacinten; BolleNoord in ’t Zand, waar een mooie kunstexpositie over bloembollen is; Molen De Hoop in ’t Zand, een oude korenmolen die te bezichtigen is; Land van Fluwel, een educatief en speels attractieparkje waar alles over de geschiedenis van de tulp wordt uitgelegd. Kosten deelname: € 5,- per persoon (tot 12 jaar € 2,50). Contant te voldoen bij de start. Deze prijs is inclusief een kleine versnapering onderweg en een leuke attentie na afloop. Fiets nodig voor deze dag? In de regio zijn veel fietsverhuurbedrijven, die op de site van het evenement worden vermeld.

Bloeiend Zijpe organiseert in 2020 voor de 3e keer een recreatieve Crossloop van 7,5 km door de bollenvelden. De crossloop wordt in 2020 gehouden op zaterdag 25 april . Er wordt hoofdzakelijk over de brede kopeinden van de tulpenvelden gelopen. De start is tussen 13.00 en 15.00 uur, waarbij er, afhankelijk van het aantal deelnemers, iedere tien minuten een groepje van 10 à 15 deelnemers van start gaat. Het betreft geen wedstrijd maar een recreatieve loop, waarbij er dus geen officiële tijdwaarneming is. Elke deelnemer ontvangt aan de finish een aandenken aan het evenement. De kosten voor inschrijving bedragen € 7,50.

De wereldunieke Bloeiend Zijpe Wandeldag wordt in 2020 gehouden op zondag 26 april (deze datum kan nog wijzigen, afhankelijk van de bloei op de velden). De wandeldag is in het grootste aaneengesloten bloembollengebied ter wereld, in de Kop van Noord-Holland. De wandelroute waar bijna geen asfalt aan te pas komt, maar voor 90% over het boerenbollenland gaat. En je komt op plekjes waar je normaal gesproken nooit mag wandelen! Alleen op deze Wandeldag geven 50 landeigenaren in de polder namelijk toestemming om dwars door hun velden over aangegeven zandpaden te mogen wandelen. Er worden rayonhoofden aangesteld en families van de bollenkwekers zorgen voor gezellige koek-en-zopies langs de route. Zij kunnen - indien gewenst - de nodige uitleg geven over de bollenteelt.

Afstanden: 7,5 - 8 - 15 - 20 - 30 kilometer. De 7,5 en 8 km wandeltocht zijn in 2020 ook voor kinderen aantrekkelijk gemaakt. Onderweg kunnen scholieren van de basisschool meedoen met een quiz. Hoofdprijs: Twee bioscoopbonnen! Sommige afstanden brengen de wandelaars door het bosrijke landgoed Het Wildrijk van Landschap Noord-Holland, bekend om haar wilde hyacinten. De liefhebber die 40 kilometer wil lopen, kan op eigen initiatief een extra route door natuurreservaat Het Zwanenwater van Natuurmonumenten lopen (hou er wel rekening mee dat wandelen over bollenland veel zwaarder is dan gemiddeld!). Bij beide startplaatsen is er voldoende gratis parkeermogelijkheid. Je eventuele hond s.v.p. thuislaten! Wij hebben van de landeigenaren namelijk geen toestemming om honden op de velden mee te laten lopen.

Verder is er tijdens het evenement een unieke Kunstexpositie, geïnspireerd door de bloembollen in de Polder Zijpe. Naast het werk van regionaal bekende kunstenaars vind je hier ook fotografische kunst. Het thema voor 2020 is: Van Groei tot Bloei. Denk hierbij aan alles wat met de teelt van de tulpen te maken heeft, zoals planten, ziekzoeken, rooien, het verwerken in de grote bollenschuren, veiling van tulpen, bloemenstalletjes langs de weg etc. De kunstexpositie is dagelijks van 3 april t/m 3 mei 2020 gratis te bezoeken van 11.30-17.00 uur in Agrarisch Business Centrum BolleNoord, Groteweg 9, 1756 CK ’t Zand."

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Vereniging Het Zijper Landschap zet zich in voor behoud van de bijzondere landschappen in de voormalige gemeente Zijpe.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Zijpe (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Duurzaamheid: - "Kennemerwind | om wekt sinds 1989 energie op met behulp van windturbines. De oudste turbine staat in buurtschap Camperduin en de andere turbines staan in de sinds 2013 voormalige gemeente Zijpe, langs het Noord-Hollands Kanaal. Kennemerwind | om is een ledenorganisatie en houdt jaarlijks een ledenvergadering waarop het bestuur verantwoording aflegt. Vóór de start van een nieuw project krijgen de leden van de vereniging een uitnodiging om te participeren. In de zomer van 2009 participeerden leden en omwonenden in groten getale in Windpark Burgervlotbrug." Daarnaast investeert de energiecoöperatie ook in zonne-energie. Zo hebben ze 697 zonnepanelen geïnstalleerd op het dak van een manege in Waarland (met energie voor ca. 50 huishoudens), en medio 2021 beoogt Zonnepark Burgervlotbrug gereed te komen (met energie voor ca. 1.550 huishoudens).

Reactie toevoegen