Anna Paulowna

Plaats
Dorp
Hollands Kroon
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland

Anna Paulowna

Terug naar boven

Status

- Anna Paulowna is een dorp in de provincie Noord-Holland, in de regio Kop van Noord-Holland, gemeente Hollands Kroon. Het was een zelfstandige gemeente t/m 2011. Het is de hoofdplaats van de gemeente Hollands Kroon.

- Wapen van de voormalige gemeente Anna Paulowna.

- De gemeente Anna Paulowna is op 1-8-1870 ontstaan als afsplitsing van de gemeente Zijpe, en in 1990 vergroot met het grondgebied van de voormalige gemeente Wieringerwaard (die per 1-8-1970 al in de gemeente Barsingerhorn was opgegaan). (Let op: in de vorige zin staan twee datums die erg op elkaar lijken, maar er zit dus precies een eeuw tijdsverschil tussen deze datums!)

- Onder het dorp Anna Paulowna valt ook een deel van de buurtschap Gelderse Buurt en alleen voor de postadressen ook het dorp Van Ewijcksluis. De oude kern van het dorp heette vroeger Kleine Sluis en had tot voor kort eigen witte plaatsnaamborden, idem voor de Spoorbuurt rond het spoor. Tegenwoordig staan deze borden er vermoedelijk niet meer. Hoe dan ook zijn deze twee dorpsdelen tegenwoordig integraal onderdeel van het dorp en daarmee al sinds lange tijd geen plaatsnamen meer (ze worden namelijk op sommige plattegronden en in sommige plaatsenlijsten ten onrechte nog wel als plaatsnaam vermeld).

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1899 Anna Paulowna.

Naamsverklaring
Het dorp is genoemd naar Anna Paulowna (1795-1865), echtgenote van koning Willem II en moeder van koning Willem III, die haar naam gaf aan de in 1847 gereed gekomen Anna Paulownapolder.(1)

Terug naar boven

Ligging

Anna Paulowna ligt ZO van Den Helder, N van Schagen.

Terug naar boven

Statistische gegevens

Het dorp Anna Paulowna omvat ca. 3.200 huizen met ca. 8.000 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Dit gebied maakte in de middeleeuwen deel uit van de Friese gouw Texla. Het liep meerdere malen onder, tot het in zijn geheel door het water werd verzwolgen. De Anna Paulownapolder is de laatste met particulier geld aangelegde polder in Nederland. De zandgrond van de Westpolder, waar men voor de komst van kunstmest (rond 1890) en voor de verbeterde waterhuishouding slechts één koe op vijf hectare kon houden, bleek in 1912 uitermate geschikt voor bloembollenteelt. Na 1920 kwam een tweede kolonisatie van pioniers op gang, die het dorp Breezand in deze polder heeft gemaakt tot een centrum van bollenteelt. Het grondgebied van de voormalige gemeente Anna Paulowna is uitgegroeid tot het grootste aaneengesloten bollengebied ter wereld. De gemeente verkeeg door een gemeentelijke herindeling in 1990 ook nog de Wieringerwaard en de Waardpolder.

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van deze voormalige gemeente, kun je terecht bij Vereniging Oud Anna Paulowna, die o.a. Museum Anna Paulowna beheert. In dit museum te Breezand wordt de droogmaking van de Anna Paulownapolder behandeld en de bloembollenteelt rond Breezand. Ook wordt er aandacht besteed aan de naamgeefster van de polder (waarvoor zie het kopje Naam).

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Het dorp heeft 1 rijksmonument, zijnde gemaal Wijdenes Spaans (Van Ewijcksvaart 3a). Het is een voormalig stoomgemaal, gebouwd in 1873 door de lokale aannemer P. Wilius. Het gemaal ligt ten westen van de Van Ewijcksvaart en is eenvoudig en functioneel van opzet. Het gemaal is dankzij moderne technische ingrepen nog altijd in bedrijf als elektrisch gemaal. Het gemaal is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde als grotendeels in oorspronkelijke staat verkerend 19e-eeuws gemaal in eclectische trant, dat van wezenlijk belang is geweest voor de ontwikkeling van de polder Anna Paulowna.

- De Hervormde kerk (Molenvaart 21) dateert uit 1856 en is sinds de fusie in 2003 met de Gereformeerde kerk in buurtschap Gelderse Buurt tot PKN-gemeente alleen nog in gebruik voor incidentele bijzondere kerkelijke vieringen, als gemeentelijke trouwlocatie en voor culturele activiteiten. De kerk is een provinciaal monument.

- De RK kerk Maria Presentatie, gelegen in de Spoorbuurt (Nieuweweg 13) is in 1871 gebouwd naar ontwerp van Th. Asseler uit Amsterdam. Het betrof een eenvoudige zaalkerk in neoromaanse vormen met een dakruiter op de voorgevel. In 1918 is de kerk met een transept en een nieuw koor vergroot. In 1966 vindt tenslotte een ingrijpende wijziging van het interieur plaats, waarbij vloer, plafond, ramen en banken zijn vernieuwd. Van de oorspronkelijke meubilering resteert nagenoeg niets meer.

- Bijzonder is dat Molen Leonide (Kneeskade 1C) (zie hier een filmpje van de molen) nooit een molenfunctie heeft gehad. De molen namelijk in 2002 gebouwd als woonhuis. Voor het achtkant is de voormalige poldermolen De Zeemeeuw uit het Groningse Uithuizen aangekocht. Deze molen was sinds 1988 gedemonteerd opgeslagen. Ook zijn onderdelen van andere voormalige molens gebruikt. De Leonide heeft het aanzien van een traditionele zaagmolen, maar heeft dus nooit een molenfunctie gehad. Behalve het bovenwiel is in de molen geen gaande werk aanwezig.

- Gevelstenen in Anna Paulowna.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Tijdens de Bloemendagen (week eind april / begin mei, in 2020 voor de 67e keer) kun je in de hele voormalige gemeente Anna Paulowna ruim 100 prachtige bloemenmozaïeken, door de bewoners gemaakt van hyacinten, bewonderen. Tevens zijn de straten en bruggen versierd. De bloeiende bollenvelden in ’s werelds grootste aaneengesloten bollenteeltgebied zijn het kleurrijke decor van de Bloemendagen. Mozaïeken zijn schilderijen gemaakt op tempex. Hierop worden hyacintennagels geprikt met spelden. Op elke vierkante meter gaan wel 10.000 bloemetjes. Je kunt je voorstellen dat hier dus heel wat werk in zit! Zowel jong als ouder maken de mozaïeken. Het zijn echte kunstwerken, die tijdens de Bloemendagen in de tuinen van de makers opgesteld staan.

Met een deelnemerslijst en plattegrond, die je gratis kunt verkrijgen bij de informatiepost of bij de infohokjes langs de kant van de weg, kun je je eigen route bepalen en met eigen vervoer (fiets, auto, motor) of met de daarvoor beschikbare bussen langs de kunstwerken rijden. s Avonds zijn de meeste mozaïeken, bruggen en straten verlicht. Dat is een prachtig gezicht! Je maakt je dagje uit compleet met een bezoek aan een van de vele tentoonstellingen, rommelmarkten en andere gezellige activiteiten. Tijdens de Bloemendagen worden ook puzzelritten en workshops georganiseerd, waaraan je kosteloos kunt deelnemen. Tijdens de Bloemendagen is er dus de hele week van alles te zien, te doen en te beleven voor jong en ouder.

- "Wielrennen onder vrouwen wordt steeds populairder. Dat was in de jaren negentig wel anders. Toch was er een groep van 16 fanatieke jonge meiden uit Warmenhuizen en omgeving die elke zondag op de fiets stapte en de mooie polderwegen van Noord-Holland verkende. Toen ze een naam voor hun ploeg wilden hebben, was de link met de mannelijke fietsclub uit het dorp snel gemaakt. Die stond bekend als de Slagroomploeg, omdat ze onderweg altijd lekker aan de koffie met appeltaart met slagroom zaten. De naam die de meiden kozen was de Roomsoezen, want ook de dames houden van een lekkere versnapering onderweg. Hard fietsen en gezelligheid stond voorop! Een hechte groep meiden die het na 5 jaar samen fietsen tijd vonden om dit lustrum te vieren door het organiseren van een toertocht, waarbij het inschrijfgeld geheel ten goede kwam aan plaatselijke goede doelen of instellingen. Een toepasselijke naam voor de tocht was snel bedacht: Tour de Soes.

De Tour de Soes is een fietstocht die jaarlijks wordt gehouden op de 1e zondag van Juli, vanaf 5 locaties in West-Friesland en de Kop van Noord-Holland (en georganiseerd door de desbetreffende lokale Rotaryclubs): Warmenhuizen, Den Helder / Julianadorp, Anna Paulowna e.o., Schagen en Langedijk e.o. Het is een initiatief van lokale Rotaryclubs om geld in te zamelen voor goede doelen in de regio, die ten goede komen aan de jeugd. Alle fietsen zijn toegestaan, ook e-bikes zijn van harte welkom. Je kunt kiezen uit de afstanden 15, 30, 60 en 120 km. Startbewijzen kosten € 7,50 per persoon en voor kinderen tot 12 jaar € 2,50. Naast startbewijzen zijn er ook passepartouts te koop. Deze kosten € 20,00 per persoon. Voor dit bedrag krijg je naast een startbewijs ook nog een kop koffie, een lunchpakket, 2 drankmuntjes en een reep. Met je startbewijs doe je tevens mee met een loterij met mooie prijzen, waarbij er voor de voorinschrijvers (via de website) en passe-partouthouders een extra trekking is. Ook krijg je een krentenbol en een banaan voor de nodige energie. Blijf na afloop vooral nog even gezellig zitten, wat drinken en napraten. De loterij is dan onder het genot van live muziek in volle gang. Dus wie weet gaan er ook nog mooie prijzen mee naar huis." Voor een indruk van dit evenement, zie de mooie dronefilm/aftermovie van de Tour de Soes editie 2019.

- Kwart(je) & Trio Triathlon Anna Paulowna is een in 1985 opgerichte stichting met als doel het jaarlijks (eind augustus, in 2020 voor de 38e keer) organiseren van een recreatief evenement waar triathlonbeoefenaars elkaar in individueel en in trioverband treffen.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Nieuws van Winkelcentrum Anna Paulowna op Facebook.

- Landgoed Hoenderdaell van de familie Kruijff aan de Van Ewijckskade 1, net ten oosten van de kern Anna Paulowna, is in 2008 gerealiseerd. Als bezoeker kun je er op je gemak rondstruinen en een kijkje nemen in de tropische kas met exoten, fazanterie, kinderboerderij en in het dierenpark. Afgedankte leeuwen, bruine beren uit Bulgarije, vrolijke ringstaartmaki’s, bontgekleurde lori’s en rondspringende wallaby’s. Dierenpark Hoenderdaell laat bezoekers kennismaken met verschillende soorten dieren, waarvan sommige ook vrij door het dierenpark lopen. Wat Dierenpark Hoenderdaell bijzonder maakt, is dat de dieren en hun welzijn centraal staan. In het park wordt de natuurlijke leefomgeving zo goed mogelijk nagebootst. De dierenverblijven staan in een prachtig uitgestrekt natuurgebied. Dierenpark Hoenderdaell vangt ook regelmatig dieren in nood op en streeft er ook naar ze weer terug te plaatsen in de natuur. Daarom zijn er steeds andere dieren in het park te bewonderen.

Landgoed Hoenderdaell staat midden in een natuurgebied van 64 hectare in Anna Paulowna dat oorspronkelijk deel uitmaakte van het Waddengebied. Na een bezoek aan het dierenpark kunnen natuurliefhebbers genieten van een wandeling door dit stiltegebied. Doordat de natuur hier vrij is van menselijke invloeden, kunnen bloemen en planten hier goed groeien. Ook heeft het verleden invloed gehad op de bloemen- en plantengroei in dit gebied. Zo is het achterste deel van het stiltegebied in de middeleeuwen afgegraven en later opgevuld met zeeslib, waardoor de zee invloed heeft gekregen op de begroeiing. Bovendien zijn er door de afgravingen en ophogingen hoogteverschillen ontstaan, wat een grote diversiteit aan flora oplevert. Ook dieren kunnen in het stiltegebied hun eigen gang gaan. Edelherten, emoes, nandoes en Schotse Hooglanders lopen er vrij rond. Wandelaars kunnen vossensporen en broedende vogels ontdekken en aan de waterkant van het Oude Veer is het werk van verschillende knaagdieren te zien.

- "Stichting Leeuw is een opvangcentrum voor grote katachtigen, gevestigd op Landgoed Hoenderdaell in Anna Paulowna. In april 2012 ontving Stichting Leeuw de eerste dieren. De stichting heeft als doel het opvangen van grote katachtigen in nood. Voor zover mogelijk is de opvang tijdelijk en worden de dieren voorbereid op terugkeer naar hun land van herkomst. De dieren die opgevangen worden, komen bijvoorbeeld van particulieren of zijn oud-circusdieren. Door strengere wet- en regelgeving mogen roofdieren in steeds minder landen optreden. Voor leeuwen en tijgers is daarom vaak geen plaats meer. Hun eigenaren zoeken dan een plek waar ze van een goede oude dag kunnen genieten. Stichting Leeuw is zo’n plek.

De doelstellingen van Stichting Leeuw zijn: ontheemde grote katachtigen opvangen en verzorgen; door middel van gedragsonderzoek alle dieren een zo prettig mogelijk leven te geven; bezoekers educatie geven over de dieren en ze zo te leren wat ze zelf kunnen doen om deze dieren te helpen; deelnemen aan fokprogramma’s om bij te dragen aan het voortbestaan van de soort in het wild; het terugplaatsen van grote katachtigen in hun natuurlijke omgeving. Slechts twee jaar na het oprichten van Stichting Leeuw is er al een bijzondere mijlpaal bereikt; in mei 2015 zijn er voor het eerst twee leeuwen teruggekeerd naar Afrika. Het leeuwenpaar Masrya en Nero waren de eerste gelukkigen. Het vertrek van de leeuwen was bitterzoet. Beide leeuwen hebben een schrijnend verleden achter de rug en waren zeer geliefd bij de medewerkers van Stichting Leeuw." Een bezoek aan het opvangcentrum is inbegrepen bij de prijs van een bezoek aan Dierenpark Hoenderdaell.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Anna Paulowna, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Anna Paulowna.

Terug naar boven

Links

- Onderwijs: - Basisschool De Meerpaal. - Spoorbuurtschool. - Basisschool De Sluis.

- Jongeren: - The Gate Anna Paulowna is een veilige en gezellige plek voor jongeren tussen de 12-18 jaar. Er zijn activiteiten voor de jongeren zoals poolen, games, huiswerkbegeleiding, sport en spel.

- Sport: - 12 juni 2012 is de geboortedatum van de nieuwe grote sportvereniging SV Kleine Sluis in het dorp Anna Paulowna. De vereniging is ontstaan na een fusie tussen de verenigingen BKC en SVAP’74. De gefuseerde verenigingen hebben ieder op zich een lange geschiedenis, die je hier kunt lezen. Bij de oprichting “hangen” er onder de hoofdvereniging Kleine Sluis vijf subverenigingen, namelijk veldvoetbal, korfbal, handbal, zaalvoetbal en jeu-de-boules. Het gezamenlijk ledenaantal is ca. 800 (veldvoetbal ca. 480, handbal ca. 120, zaalvoetbal ca. 100, korfbal ca. 60 en jeu de boules ca. 40). Bij de start beschikt SV Kleine Sluis op Sportpark Kleine Sluis (omsloten door de Graslaan en de Randweg) over 5 voetbalvelden, 2 trainingsvelden, 2 korfbalvelden, 2 geasfalteerde handbalvelden, 8 jeu-de-boulesbanen, 2 kantines, 2 bestuurskamers en 21 kleedkamers. Dit alles verdeeld over de complexen Oost (voorheen SVAP’74) en West (voorheen BKC).

- Vrouwen: - "Vrouwen van Nu afdeling Anna Paulowna is opgericht in 1936. We hebben ruim 100 leden. Wij zijn een gezellige vereniging met veel interessegroepen, bijv. leesgroep, tuinclub, cultuurgroep, textielkunst, gespreksgroep, wandelclub en reiscommissie. Van september t/m april wordt er maandelijks een avond of middag georganiseerd in de zaal van de Samenvaart. Deze bijeenkomsten hebben verschillende boeiende onderwerpen. Onze leden krijgen 4 x per jaar het blad Vrouwen van Nu en tijdens het seizoen iedere maand een nieuwsbrief."

- Wonen: - "Woningstichting Anna Paulowna bezit zo’n 1.400 woningen en garages in het gelijknamige dorp en in de buurkernen Breezand en Van Ewijcksluis. Wij bieden eengezinswoningen, seniorenwoningen en woningen voor 1 en 2 persoonshuishoudens aan voor de verhuur. Wij willen een stabiele corporatie zijn die betaalbare, kwalitatief goede woningen biedt en een prettige leefsituatie. Wij stellen alles in het werk om de kwaliteit en klanttevredenheid vast te houden die we de afgelopen jaren geboden hebben. We realiseren dit niet door te groeien, maar juist door te kiezen voor een kleine, sterke organisatie die financieel gezond is en de boel goed op orde heeft binnen haar werkgebied. Dit betekent dat we goed op de centen letten, taken en opgaven scherp afbakenen en onze aandacht zoveel mogelijk blijven concentreren op ons huidige werkgebied. Door de talenten van onze huidige groep medewerkers optimaal te benutten, houden we onze organisatie compact en slagvaardig. Tegelijkertijd intensiveren we de samenwerking met andere partijen in de regio, omdat we zo meer gedaan krijgen dan alleen. In het Koersplan vindt u uitgebreide informatie over onze koers. De Koersbrief geeft daar een samenvatting van."

- Woonzorg: - "In de wijk Elshof Zuid in Anna Paulowna staat locatie De Elshof van Woonzorggroep Samen. In De Elshof bieden we dementiezorg in de vorm van kleinschalige woningen. Kleinschalig wonen is een woonvorm voor mensen met dementie. Zo veel mogelijk als thuis, dat is het idee achter kleinschalig wonen. Iedere bewoner heeft een eigen kamer, met zijn eigen meubels en spulletjes. Daarnaast is er een gemeenschappelijke woonkamer: een overzichtelijke, huiselijke omgeving waar bewoners en medewerkers samen een huishouden runnen. Zo wordt er samen gekookt. Ieder krijgt de zorg en ondersteuning die hij of zij nodig heeft. En familie is natuurlijk altijd welkom. Zij kunnen ook meehelpen in het huishouden, bijvoorbeeld door te helpen met koken en boodschappen te doen samen met de bewoners. Het complex beschikt over een voor de bewoners vrij toegankelijke binnentuin. In deze nieuwe locatie zijn vier kleinschalige woningen met ieder zeven plaatsen voor mensen met dementie. In totaal kunnen er dus 28 mensen met dementie op deze locatie wonen."

- Veiligheid: - EHBO-vereniging Anna Paulowna organiseert al sinds vele jaren een EHBO0-opleiding, steeds volgens de laatste richtlijnen van het Oranje Kruis. Tijdens de cursussen leer je wat er gedaan moet worden, of juist moet worden nagelaten. Wat moet er gebeuren bij storingen in het bewustzijn, bij storingen in de ademhaling, bij bloedingen, bij verbrandingen, bij vergiftigingen, bij botbreuken, bij letsels door hitte of koude. Alle cursussen worden gegeven door bevoegde en gediplomeerde instructeurs. Als EHBO’er doe je veel ervaring op en leer je met de laatste technieken werken om een slachtoffer zo goed mogelijk te helpen tot de ambulance er is.

- Brandweer Anna Paulowna.

Reactie toevoegen