Rhenen

Plaats
Stad en gemeente
Rhenen
Utrechtse Heuvelrug
Utrecht

rhenen_collage.jpg

Rhenen is een stad en gemeente in de provincie Utrecht, in de streek Utrechtse Heuvelrug. (© Jan Dijkstra, Houten)

Rhenen is een stad en gemeente in de provincie Utrecht, in de streek Utrechtse Heuvelrug. (© Jan Dijkstra, Houten)

rhenen_2.jpg

Bij het oude raadhuis van Rhenen

Bij het oude raadhuis van Rhenen

rhenen_3.jpg

Even lezen en je weet alles van het oude raadhuis in Rhenen

Even lezen en je weet alles van het oude raadhuis in Rhenen

rhenen_4.jpg

Korenmolen De Binnenmolen in Rhenen uit 1893. Vanaf de stelling van de molen heb je een prachtig uitzicht over de stad Rhenen.

Korenmolen De Binnenmolen in Rhenen uit 1893. Vanaf de stelling van de molen heb je een prachtig uitzicht over de stad Rhenen.

rhenen_5.jpg

Vanaf de Rijndijk hebben we een prachtig uitzicht op de Cunerakerk en toren

Vanaf de Rijndijk hebben we een prachtig uitzicht op de Cunerakerk en toren

rhenen_6.jpg

Rhenen, hartje stad tussen de Cunerakerk en het oude raadhuis

Rhenen, hartje stad tussen de Cunerakerk en het oude raadhuis

rhenen_7.jpg

Een gedeelte van Rhenen, gezien vanaf de dijk langs de Nederrijn

Een gedeelte van Rhenen, gezien vanaf de dijk langs de Nederrijn

rhenen.jpg

Oud Rhenen. Een stukje prachtig begroeide stadsmuur in het hele vroege voorjaar.

Oud Rhenen. Een stukje prachtig begroeide stadsmuur in het hele vroege voorjaar.

UT gemeente Rhenen in ca. 1870 kaart J. Kuijper [1024x768].gif

Gemeente Rhenen in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Gemeente Rhenen in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Rhenen

Terug naar boven

Status

- Rhenen is een stad en gemeente in de provincie Utrecht, in de streken Utrechtse Heuvelrug en Gelderse Vallei.

- De gemeente maakte tot 2011 deel uit van het intergemeentelijke samenwerkingsverband WERV (Wageningen, Ede, Rhenen, Veenendaal). Dit regionale netwerk werkte samen op het gebied van ruimtelijke en landschapelijke ontwikkeling, sociale zaken, volkshuisvesting en economie. In 2011 is WERV opgevolgd door het regionale samenwerkingsverband Regio FoodValley, waarin 8 gemeenten samenwerken. Naast de reeds genoemde gemeenten zijn dat verder nog de Gelderse Vallei-gemeenten Barneveld, Nijkerk, Renswoude en Scherpenzeel.

- Wapen van de gemeente Rhenen.

- De gemeente Rhenen omvat naast de gelijknamige stad verder de dorpen Achterberg en Elst en de buurtschappen Laareind, Nude (deels) en Remmerden.

- Tot 1-1-2006 viel het westelijke deel van het dorp Elst onder de gemeente Amerongen. Bij de gemeentelijke herindeling van 2006 is dat deel naar de gemeente Rhenen overgegaan, zodat Elst nu geheel onder die gemeente valt.

- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente Rhenen.

- Onder de stad Rhenen vallen ook de buurtschappen Nude (deels) en Remmerden. Voor de postadressen valt ook het dorp Achterberg onder de stad.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
855 kopie ca. 900 in uilla Hreni, 944 kopiën 11e en 12e eeuw Renim, Reni, 1045 kopie 12e eeuw Rinen, 1059 vervalst 12e eeuw Rijnen, 1126 vervalst? 12e eeuw kopie Rienen, midden 12e eeuw Renen, 1156 Rene, 1220 Renen, 1328 Rhenen, 1599 Renen.

Naamsverklaring
Wordt teruggevoerd op het Germaanse hrainja-*, een afleiding met het plaatsnaamvormende suffix ja- bij hraini* 'zuiver, rein', waarbij men bij de vormen met -i- beïnvloeding aanneemt van de waternaam Rijn, de rivier waaraan de plaats ligt. Anderen zien in Hreni een verlatinisering van het Germaanse Renhem 'woonplaats aan de Rijn' en weer anderen scheidden de 9e en 10e-eeuwse vormen van Rhenen en identificeren deze met 855 kopie ca. 1000 in silua Hrenhem, waarschijnlijk de plek waar nu de Achterbergse hooilanden liggen, even ten noordoosten van de stad.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

Rhenen ligt in het uiterste zuidoosten van de provincie Utrecht en grenst in het O aan het Gelderse Wageningen en in het Z aan de Neder-Rijn, waarachter de Gelderse streek Betuwe.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de gemeente Rhenen 533 huizen met 3.274 inwoners, verdeeld in de gelijknamige stad 231/1.463 (= huizen/inwoners), het dorp Elst (deels) 107/631 en de buurtschappen De Grebbe 16/96, Achterberg 173/1.043 en Rhemmerden 6/41. Tegenwoordig heeft de gemeente ca. 8.000 huizen met ca. 20.000 inwoners; waarvan ca. 12.500 inwoners in de gelijknamige stad (dit is exclusief de aantallen voor het dorp Achterberg, dat voor de postadressen ook onder de stad valt).

Terug naar boven

Geschiedenis

Tweede Wereldoorlog
Bij uitgeverij Matrijs verscheen in 2019 een boek over de Slag om de Grebbeberg van mei 1940. De felle strijd om de Grebbeberg ging gepaard met grote verliezen aan beide kanten; Rhenen en Wageningen werden in puin gelegd. Het boek vertelt het beeldverhaal van deze strijd. Aan de hand van meer dan 330 foto’s wordt de lezer meegenomen van de mobilisatietijd in augustus 1939 naar de meidagen 1940 en de verwoesting die achterbleef, met in de hoofdrol de Nederlandse soldaten. Onder de link vind je enkele hoofdstukken uit het boek, en de mogelijkheid om het boek online te bestellen.

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van (de kernen van de gemeente) Rhenen, kun je terecht bij de volgende instanties:

- Historische Vereniging Oudheidkamer Rhenen en omstreken (HVOR) wil: de geschiedenis, de archeologie en de zorg voor de lokale monumenten in de schijnwerpers zetten om zo een brug te slaan naar de volgende generatie; zorgen voor het behoud van het cultureel, historisch-landschappelijk en archeologisch erfgoed; verder alles doen om te realiseren waarvoor zij staat. Omdat veel (bijv. muziek-, sport- en heemkunde-)verenigingen er op hun sites helaas niet aan denken te vermelden waaróm je lid zou moeten willen worden van hun vereniging, wat hebben ze te bieden?, wat kost het?, en een formulier wat men gelijk kan invullen (maak het de mensen zo makkelijk mogelijk!) en HVOR dat wél goed heeft geformuleerd, nemen wij dat hieronder graag over, 1) als opwekking om lid te worden van deze vereniging voor als je in de omgeving woont en nog een zinvolle vrijetijdsbesteding zoekt, en 2) als stimulans naar andere verenigingen om ook zoiets te inventariseren voor hun vereniging (kost niets!, alleen een avondje er voor gaan zitten, nadenken en schrijven) en het op hun site en/of Facebookpagina te vermelden. Als mensen niet weten wat je te bieden hebt, zullen ze ook niet 'zomaar' lid worden! Nou daar komt ie:

Waarom zou ik lid worden van de HVOR?: - Ik ontmoet graag geboren en getogen inwoners van Rhenen, Elst en Achterberg, om met ze te praten, koffie te drinken, filmpjes te bekijken en uitstapjes te maken in de omgeving. - Ik ben benieuwd naar de rijke historie en cultureel erfgoed van deze kernen en hun ontwikkeling tot heden. Wat is er nog van toen? - Hoe zag het dagelijkse Rhenense leven er vroeger uit? - Ik wil alles weten over de rol die deze stad speelde in WO II. - Ik vind het leuk om mensen te herkennen op oude filmpjes en foto’s. - Ik wil graag vertellen trots te zijn op Rhenen als unieke stad met z’n eigen plaats in een lange geschiedenis.

Actief meedoen: - Kan ik een rol spelen om Rhenen een levende stad te laten blijven? Wat heb ik daarvoor nodig? - Kan ik samen met anderen snuffelen in archieven of op internet naar informatie over deze stad en dat doorgeven aan volgende generaties? - Kan ik helpen met het visualiseren via moderne technologie van het verleden van de stad? - Ik ben geïnteresseerd in virtual reality en wil graag helpen. - Ik wil meewerken om het unieke van de stad te identificeren. Wat krijg ik als lid?: - Heel veel informatie over de geschiedenis van de stad en de dorpen Elst en Achterberg via het verenigingsblad Oud Rhenen, dat 3x per jaar verschijnt. De artikelen zijn inhoudelijk gericht op het recente of het verre verleden van deze kernen. - De Nieuwsbrief per e-mail of gekoppeld aan het verenigingsblad. - Drukbezochte interessante lezingen, 6x per jaar. - Bijeenkomsten op dinsdagmorgen met presentaties en excursies. Daarnaast organiseren ook Elst en Achterberg bijeenkomsten en doen historisch onderzoek. Alle informatie is te vinden op de website en elk lid krijgt per e- mail een persoonlijke uitnodiging. - Klik hier op de link en meld je aan als lid van HVOR.

- Gemeentemuseum Het Rondeel geeft een beeld van de rijke geschiedenis van de stad Rhenen, van archeologisch verleden tot eigentijds heden. Je zult zien dat het stadje een gewild onderwerp vormde van schilders en tekenaars vanaf de 17e eeuw. Ook Rembrandt werkte er. Archeologie: een belangrijke collectie met diverse topstukken. De fraaie archeologische collectie vormt het uitgangspunt van deze geschiedenis. Naast vuistbijlen, pijlpunten, vuurstenen werktuigen en aardewerk, vindt u hier ook sieraden en grafvondsten. De vondsten van bewerkte vuursteen uit de groeve Kwintelooijen behoren tot de oudste bewoningssporen van ons land en dateren van circa 250.000 jaar geleden. Het Rondeel toont verder de vroeg-middeleeuwse gouden halssieraden, gevonden in Achterberg in de jaren dertig. Zij vormen samen met de muntvondst Remmerden en de Keltische bronzen grafemmer van de Koerheuvel topstukken binnen de Nederlandse archeologie.

Legende. De legende van de plaatselijke heilige, Cunera, bracht Rhenen veel voorspoed. Haar heiligverklaring door Willibrord in de 7e eeuw zorgde ervoor dat hier op grote schaal bedevaartstochten plaatsvonden. Van de opbrengst uit de verkoop van pelgrimstekens en aflaten kon de monumentale Cuneratoren gebouwd worden. Veel originele beelden en ornamenten van kerk en toren staan in Het Rondeel opgesteld. Middeleeuwse geschiedenis. Niet aleen aan de Cuneralegende maar ook aan de middeleeuwse geschiedenis van de stad schenkt het museum aandacht, aan het plaatselijke gildewezen, het Koningshuis van Frederik van de Palts en de historie van de Grebbeberg van vroege Middeleeuwen tot de meidagen van 1940. Beeldende kunst. Het museum toont een wisselende keuze uit zijn verzameling schilderijen uit de 19e en 20e eeuw met panorama's op de stad.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- "Voor een betere doorstroming op de N233 via de Rijnbrug in Rhenen tussen Gelderland en Utrecht, brengen de provincies Gelderland en Utrecht de milieueffecten van een verbreding naar 2x2 rijstroken in kaart. Tot deze verbreding hebben de Staten van beide provincies besloten. Het onderzoek vindt plaats in de vorm van een Milieueffectrapportage (MER). De eerste stap van dit onderzoek is het opstellen van een Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD). Hierin wordt aangegeven wat er in het MER wordt onderzocht en tot welk detailniveau. De NRD gaat vooraf aan het maken van een Milieueffectrapportage (MER) en bijbehorende passende beoordeling. Daarvoor moet onder andere onderzoek worden gedaan naar de neerslag van stikstof (stikstofdepositie) op nabijgelegen Natura 2000-gebieden. Vanaf november 2019 tot medio 2020 worden de onderzoeken uitgevoerd die nodig zijn voor het maken van het MER en een Provinciaal Inpassingsplan (PIP). Dit laatste is nodig omdat een verbreding van de brug een aanpassing van de bestemming vraagt van drie gemeenten. Naar verwachting zal het ontwerp-inpassingsplan in de 2e helft van 2020 ter visie worden gelegd door beide provincies. Streven is om de nieuwe brug voor 2025 klaar te hebben voor gebruik." (bron: Provincie Utrecht, oktober 2019) - Hier vind je alle achtergrondinformatie over het project 'verbreden Rijnbrug'.

- Het oorspronkelijke Tuindorp Vreewijk, met 82 woningen, is gebouwd tussen 1920 en 1926, lag ten tijde van de bouw buiten de kern van Rhenen (en wel N ervan), en werd, gezien die aanvankelijk geïsoleerde ligging, in atlassen die in de jaren daarna verschenen ook als aparte plaatsnaam beschouwd. Inmiddels is het wijkje in de bebouwing van Rhenen-Noord opgegaan. Naar de huidige maatstaven waren het kleine woningen met bovendien een zeer hoog energieverbruik. Daarbij waren de woningen volgens de Rhenense Woningstichting bouwkundig gezien 'op'. Zij vond sloop en nieuwbouw van de wijk - waarbij het tuindorp-karakter behouden zou blijven - dan ook de enige juiste en uitvoerbare optie (zie pag. 19 onder de link) (er waren nl. ook stromingen die voor renovatie hebben gepleit, maar dat zou erg prijzig worden. - Ook de bewonerscommissie steunde de optie 'sloop en nieuwbouw'). - Sloop en plaatsvervangende nieuwbouw in Vreewijk is in 2015 van start gegaan en is als e.e.a. volgens plan is verlopen in 2016 gereed gekomen. Zie verder Bestemmingsplan Vreewijk herstructurering fase 1.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Rhenen heeft 41 rijksmonumenten, waarvan er 20 betrekking hebben op buitenplaats Prattenburg.

- Rhenen heeft 15 gemeentelijke monumenten.

- De Hervormde (PKN) Cunerakerk (Torenstraat) is een relatief grote kerk, ontstaan dankzij het feit dat de stad in de middeleeuwen een belangrijk bedevaartsoord was. De pelgrims kwamen op de relieken van de Heilige Cunera af, die hier vanaf de 8e eeuw werden vereerd. De trots van de kerk is de 81,8 meter hoge toren. De eerste kerk op deze plaats, gewijd aan Petrus, moet vóór de 11e eeuw zijn gesticht. In de 11e eeuw moet de kerk aan Cunera gewijd zijn, van wie een legende verhaalt dat zij aan het hof van ene koning Radboud te Rhenen vertoefd had. Van de tegenwoordige kerk dateren het eenbeukige koor en het dwarsschip uit de eerste helft van de 15e eeuw, het schip is in de tweede helft van die eeuw sterk vergroot tot een driebeukige hallenkerk.

De toren is van 1492 tot 1531 gebouwd en is, evenals de verwante Onze Lieve Vrouwetoren in Amersfoort, een vrije navolging van de Domtoren in Utrecht. Hij kan doorgaan voor een van de mooiste laatgotische scheppingen in Nederland. Sinds de Reformatie in 1580 is de Cunerakerk in gebruik als Nederlands Hervormde Kerk. De relieken van Cunera raakten verspreid. Bijzonder in het interieur is het fraaie doksaal uit ca. 1550 in renaissancestijl. Het is een van de weinige bewaard gebleven doksalen in Nederland. Het is versierd met allegorische voorstellingen van de drie hoofddeugden geloof, hoop en liefde. In het koor bevinden zich gesneden koorbanken uit 1570.

De Cunerakerk is iedere zaterdagmorgen van 10:00 - 13:00 uur te bezichtigen (het hele jaar) en in het zomerseizoen (1 juli t/m 2e zaterdag van september) op woensdag t/m zaterdagmiddag van 13.00 – 16.30 uur. De toegang is gratis, maar een bijdrage voor restauratie van de kerk wordt bijzonder op prijs gesteld. In de Cunerakerk is een gastvrouw/gastheer aanwezig, die je informatie geeft over de rijke historie en gebruik van de kerk. "De Cunerakerk in Rhenen is een schitterende laatgotische kerk met een goede akoestiek. Daarom is de kerk uitermate geschikt voor concerten en opnames zowel vocaal als ook instrumentaal. Maar je bent ook hartelijk welkom voor je huwelijk, een receptie, tentoonstelling, congres, lezing of een andere bijeenkomst. Wij informeren je graag over de mogelijkheden. In de vaste opstelling van de kerk zijn er 440 zitplaatsen, waarvan 130 gekoppelde stoelen die verplaatsbaar zijn. In overleg is het mogelijk om meer zitplaatsen te creëren en/of stoelen te verplaatsen voor meer vrije ruimte. De kerk heeft 110 extra stoelen beschikbaar die kunnen worden gehuurd. De totale capaciteit op basis van de gebruiksvergunning is 650 personen."

In de zomerperiode zijn er torenbeklimmingen op woensdag t/m zaterdag om 14.30 uur. De Cuneratoren is in de periode 1492-1531 gebouwd. Tijdens de beklimming van de 82 meter hoge toren via een 298 treden tellende wenteltrap, vertelt de torengids je op iedere verdieping (trans) allerlei interessante zaken over de bouw, de beelden, de klokken en bijzondere gebeurtenissen. Boven gekomen kun je genieten van een prachtig uitzicht over de stad Rhenen en de Betuwe. Bij heel helder weer kun je zelfs Den Bosch, Nijmegen en Utrecht zien liggen. Duur: ongeveer 1 uur. Maximale groepsgrootte: 20 personen. Kosten: € 5 per persoon, kinderen € 2. Kaartjes hiervoor zijn gedurende de openstelling in de zomer te koop in de Cunerakerk bij de balie van het Cuneragilde. Beklimmingen buiten het zomerseizoen zijn op 2e en 4e zaterdag van de maand (inclusief bespeling beiaard) om 14.30 uur. Kaartjes zijn te koop bij de VVV en het Stadsmuseum.

- Korenmolen de Binnenmolen wordt bewoond door een vrijwillig molenaar die de molen regelmatig laat draaien.

- Gevelstenen in Rhenen.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Cuneradag (op een zaterdag in juni).

- De Rijnweek in Rhenen (begin juli) is een van de grootste gratis festivals van Nederland, met tal van artiesten, die optreden op de Veerwei.

- "De PrattenburgRun (op een zaterdag in oktober, in 2020 voor de 7e keer) wordt georganiseerd door Stichting Vrienden van Landgoed Prattenburg, samen met drie Veenendaalse hardloopverenigingen: de Veenendaalse Atletiek Vereniging, Recreatie Lopers Veenendaal en Loopgroep Veenendaal. Het parcours gaat door de Prattenburgse bossen N van Rhenen en bestaat uit een uitdagend tracé over 5 kilometer. De deelnemers aan de 10 km lopen dit rondje twee keer. Sinds 2018 is er ook een trailrun van 12,5 km. Nieuw vanaf 2019 is de KidsRun van 1,3 km door het monumentale park rond het kasteel. Start en finish zijn bij het monumentale Kasteel Prattenburg. Het doel van de PrattenburgRun is de deelnemers te laten genieten van het mooie landgoed en om geld op te halen om de beleefbaarheid van het landgoed te vergroten. De inschrijfgelden zijn bestemd voor een goed doel op het landgoed. De organisatiekosten worden volledig gesponsord. Het goede doel in 2014 was de aanleg van een rolstoelvriendelijk pad en in 2015 en 2016 is hardgelopen voor het beleefpad voor kinderen. In 2017 is een trimbaan op het landgoed gerealiseerd en met de opbrengst van 2018 zijn de trimbaan en het beleefpad verder uitgebreid. De opbrengsten van 2019 worden benut voor een nieuw project: een klimaatbestendig bos!"

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- In 2013 is een nieuw fiets- en voetveer Rhenen - Lienden v.v. in de vaart gekomen. Het veer vaart in de zomermaanden dagelijks tussen 10 en 18 uur. - Zie hier het vaarschema e.d.

- Stichting Cuneragilde Rhenen bestaat uit vrijwilligers die de cultuurhistorie van de stad onder brede aandacht willen brengen. Tijdens de zomerperiode verzorgen de gastheren en -vrouwen onder andere de openstelling en rondleidingen in de Cunerakerk, beklimmingen van de Cuneratoren, beiaardconcerten in de toren, en stadswandelingen in deze mooi stad.

- In 2009 is bekend geworden dat zich op drie verschillende plekken langs de Nederrijn in de buurt van Rhenen, bevers hebben gevestigd. De bever was in Nederland uitgestorven, tot ze in de jaren tachtig en negentig van de 20e eeuw werden uitgezet in de Biesbosch en in de Gelderse Poort (een natuurgebied bij Nijmegen). Vandaaruit hebben de dieren zich verder verspreid over andere natuurgebieden, waaronder langs de oevers van de Nederrijn. Overigens is het volgens natuurbeheerder Het Utrechts Landschap een misverstand dat bevers schade aan dijken zouden toebrengen. Ze leven in burchten, die ze maken van takken en slik en ze graven geen onderwatertunnels, in tegenstelling tot muskus- en beverratten.

- Rhenen is onder andere bekend van Ouwehands Dierenpark. - Volg nieuwtjes van Ouwehands Dierenpark op Twitter.

- Landgoed Prattenburg ligt direct Z en ZW van Veenendaal, maar valt nog net onder de gemeente Rhenen. Het landgoed bestaat uit twee delen; het bos van het landgoed ligt O van de Veenendaalsestraatweg (N416) naar Elst en Z van de Galgenbergweg, het deel met het kasteel, de kasteeltuin e.d. ligt W van de Rondweg West, rond Cuneraweg 420. Van het ruim 430 ha grote landgoed - waarmee het een van de grootste landgoederen van de provincie Utrecht is - is 385 ha bos, ruim 17 ha park en zijn er een aantal kleine heideterreinen. De overige oppervlakte bestaat uit landbouwgrond. Het huidige, kasteelachtige huis Prattenburg is in 1887-1890 in eclectische stijl gebouwd op de plaats van het voorgaande huis, dat in oorsprong waarschijnlijk dateert uit de late 16e eeuw of vroege 17e eeuw.

Buitenplaats Prattenburg dateert in zijn huidige opzet voor een belangrijk deel uit de 19e eeuw, waarbij in de aanleg gebruik is gemaakt van oudere 18e-eeuwse en vroeg-19e-eeuwse laanstructuren. De thans nog bestaande historische tuin- en parkaanleg in landschapsstijl is in enkele fasen aan het einde van de 19e en het begin van de 20e eeuw tot stand gekomen. Het park rondom het huis is in 1896 door Otto Schulz ontworpen en aangelegd. Leonard Springer heeft in 1922 de omgeving van het huis verfraaid door de aanplant van veel bloeiende heesters. Omstreeks 1901 zijn beide waterpartijen (natuurlijke vennetjes) vergraven tot één grote, diep gelegen slingervijver die omgeven wordt door rododendrons en waarvan Hendrik Copijn de ontwerper moet zijn geweest. Het landgoed is sinds 1694 in het bezit van de familie Van Asch van Wijck.

"Op het lieflijke familielandgoed Prattenburg in Rhenen is het goed toeven voor allen die graag in de natuur zijn. Er zijn door het jaar heen diverse georganiseerde wandelroutes en rondleidingen. En je kunt natuurlijk ook zelfstandig de lanen in en de bossen door, van zonsopgang tot zonsondergang. Om de schoonheid te waarborgen vragen wij je wel de openstellingsregels te respecteren. Deze regels staan op de borden bij de ingangen van het landgoed. Wil je bijdragen aan de duurzame instandhouding van landgoed Prattenburg als historische buitenplaats? Word dan vriend en/of vrijwilliger! Als vriend ontvang je exclusieve uitnodigingen voor activiteiten die op en rond het landgoed plaatsvinden. Stichting Vrienden van landgoed Prattenburg werkt op verschillende vlakken: van organisatie van sociale activiteiten als de nieuwjaarsborrel tot gezamelijke vrijwilligersacties als NLDOET, de PrattenburgRun en allerlei bijeenkomsten en lezingen. Ook kun je je inschrijven voor de nieuwsbrief 'Prattenburg nieuws' (onderaan de homepage van het landgoed onder de link) om op de hoogte te blijven van alle aankomende activiteiten op Prattenburg. Wij kijken uit naar je bezoek!"

- In de Middelwaard heeft de Nederrijn meer ruimte gekregen door het afgraven van de zomerkade. Deze kade liep vanaf de bocht van de rivier in het oosten tot bij de industrieplas tegenover Rhenen. Het rivierwater stroomt nu bij hoogwater makkelijker het gebied in. Hierdoor stijgt de waterstand stroomopwaarts minder sterk en is het achterland beter beschermd tegen overstroming. Met name in de winter en in het voorjaar is dit gebied daardoor natter dan vroeger. Dit is gunstig voor de natuur. Ten oosten van de brug zijn twee nieuwe waterplassen met natuurvriendelijke oevers aangelegd. Vooral de vogels profiteren hiervan.

- In 2014 is het uiterwaardengebied Palmerswaard middels het programma Stroomlijn heringericht. Door grote weersveranderingen kan de hoeveelheid water in de rivieren toenemen. De doorstroming van uiterwaarden is daarom van groot belang. Als uiterwaarden dichtgroeien, belemmert de vegetatie de afvoer van het water en neemt de kans op overstromingen toe. Goed beheer en onderhoud van de uiterwaarden is daarom belangrijk. Naast een veilige doorstroming zijn de uiterwaarden ook van veel waarde voor natuur en recreatie. Daarom is de Palmerswaard heringericht, rekening houdend met en inspelend op aspecten van natuur en landschap, waterveiligheid, toegankelijkheid en duurzaam beheer.

Terug naar boven

Beeld

- Filmpje van Rhenen anno 2001, door Arie Rebergen. Van dezelfde filmer deze rondrit door Rhenen anno 2018.

- Oude en recente foto's, ansichtkaarten e.d. van Rhenen, Elst en Achterberg op Facebook.

Terug naar boven

Links

- Gemeente: - Officiële site van de gemeente Rhenen. - Nieuws van de gemeente op Facebook. - Nieuws van de gemeente opTwitter.

- Nieuws: - Grebbekrant. - Rhenense Betuwse Courant.

- Muziek: - Muziekvereniging Ons Genoegen (OG) is opgericht in 1868 (en viert dus in 2018 het 150-jarig bestaan!). Het is daarmee de oudste muziekvereniging in Rhenen en wellicht ook in de provincie. De leeftijd van de leden varieert van ca. 8 jaar tot ca. 70 jaar. Voorheen liep Ons Genoegen ook op straat bij gelegenheden als - toen nog - Koninginnedag en Avondvierdaagse. Sinds 2003 doet zij dat niet meer en is bewust gekozen om een concertvereniging te zijn. Daarmee kan de kwaliteit van de concerten omhoog, doordat er meer tijd is voor repeteren aan de stukken. Muziekvereniging Ons Genoegen heeft 3 orkesten: Symfonisch Blaasorkest, Middenorkest Music4Fun en Beginnersorkest Start2Play, waardoor muzikanten van elk niveau het plezier van samenspel kunnen ervaren.

Sinds 1998 verzorgt OG haar eigen muziekopleiding nadat Muziekschool Rhenen werd opgeheven. De combinatie van een vrijwilligersorganisatie met op het conservatorium opgeleide vakdocenten staat garant voor lage kosten en hoge kwaliteit. OG is uniek binnen de muziekverenigingen met niet minder dan 10 vakdocenten, voor elk instrument één. Zo kan ze dezelfde hoge kwaliteit leveren als muziekscholen. Elk jaar halen de muzikanten de KNFM-diploma’s met hoge cijfers. Dat de kwaliteit van de opleiding hoog is blijkt wel uit het feit dat regelmatig muzikanten vanuit deze muziekschool en vanuit de orkesten succesvol een conservatoriumstudie tot professioneel muzikant starten.

- Showharmonie Oefening Baart Kunst Rhenen (OBK) is iets jonger; zij zijn opgericht in 1931. Je kunt hen aantreffen bij evenementen zoals taptoes, corso's, optochten en Avondvierdaagsen. Onder andere marsmuziek, popklassiekers en vele andere muziekstukken behoren tot hun repertoire. Tijdens de Cuneradag in juni 2017 in de binnenstad hebben ze het publiek verrast met een FlashMob.

- Mallet-Percussionband "Drumband Rhenen" is een van de weinige showende malletbands in Nederland, waardoor ze een graag geziene gast is op allerlei evenementen. Zo treedt de band op tijdens bloemencorso's, taptoes, straatparades en concerten. Veel van deze voor het publiek zeer herkenbare melodieën worden speciaal voor de band gearrangeerd. Naast herkenbare muziek bevat de taptoeshow van het korps ook een uitdagende choreografie, swingende slagwerkritmes en onverwachte showeffecten. Het showuniform van de band is speciaal geselecteerd om deze effecten te versterken.

- Sport: - Voetbalvereniging s.v. Candia '66.

- Duurzaamheid: - "De gemeente staat voor verschillende uitdagingen op het gebied van duurzaamheid; de energietransitie, ruimtelijke adaptatie en de overgang naar een circulaire economie vragen om actie van de gemeente en van inwoners. Op de website Duurzaam Rhenen kun je meer lezen over deze onderwerpen: wat betekenen ze, wat gaat er gebeuren en hoe kun je hier zelf mee aan de slag. De energietransitie. Een transitie betekent een verandering. Een overgang naar een nieuwe manier van werken of doen. De energietransitie staat voor een overgang van energiebronnen. Nu komt onze energie voornamelijk van fossiele brandstoffen zoals bijvoorbeeld gas, kernenergie en steenkolen. Dit gaan we veranderen naar groene (duurzame) energie. Dit is energie vanuit de zon, wind, biomassa en water.

Naast het loskomen van de fossiele brandstoffen gaat de energietransitie ook over energieneutraal worden. Dit betekent dat we ook in Rhenen uiteindelijk niet meer energie willen verbruiken dan dat we zelf opwekken. Bijvoorbeeld een energieneutrale woning wekt zijn eigen stroom op en is niet afhankelijk van andere stroomleveranciers. Dus alleen een verandering van energiebron, is voor de energietransitie niet genoeg. Er is ook aandacht nodig voor bijvoorbeeld energie besparen, duurzaam verwarmen en elektrische voertuigen. Waarom dit alles? Er zijn verschillende redenen voor de energietransitie naar andere energiebronnen. Fossiele brandstoffen zijn schadelijk voor het milieu. Bij het verbranden en verkrijgen van deze brandstoffen komt veel CO2 vrij. Fossiele brandstoffen zijn steeds minder beschikbaar. Het duurt miljoenen jaren voor deze stoffen om te ontstaan. Wij gebruiken ze veel sneller, dus raken ze op. Door de verbranding van fossiele brandstoffen komt ook fijnstof vrij. Dit zorgt voor een vervuiling van de lucht en jaarlijks voor miljoenen doden.

Ruimtelijke adaptatie betekent letterlijk “het aanpassen van de ruimte”. Er gaan steeds meer mensen in de stad wonen (verstedelijking). Meer mensen betekent meer stenen voor huizen en wegen (verstening). Maar deze verstening heeft veel nadelen. Er is minder ruimte voor de natuur, stenen zijn niet waterdoorlatend en ze worden snel heet. Door verstening is de kans op overlast door weersextremen (hitte, droogte en extreme regen) groter. We kunnen steden, dorpen en het platteland aanpassen (ruimtelijke adaptatie). Zo zorgen we ervoor dat de leefomgeving minder kwetsbaar is voor de gevolgen van weersextremen. In een ruimtelijk adaptieve stad is ook meer plaats voor planten en dieren. Een aangepaste leefomgeving heeft een zogeheten “klimaatbestendige en waterrobuuste inrichting”.

Er zijn verschillende voorbeelden van maatregelen die bijdragen aan een waterrobuuste inrichting. Dit zijn maatregelen die wateroverlast voorkomen. Bijdragen aan het verminderen van de droogte en de kans op hittestress verlagen. Zoals: Een gescheiden riool. Het regenwater komt in een apart riool, waardoor het riool met afvalwater niet overstroomt. Het regenwater kan vanuit het regenwater-riool de grond in zakken of naar een “wadi” stromen. Een “wadi” is een manier om water op te vangen. Dit ziet eruit als een verlaagd stuk groen. Een wadi kan gemaakt worden in een park, in groenstroken langs wegen en in tuinen. Een goot of put brengt het regenwater naar de wadi. Vanuit de wadi kan het regenwater de grond in zakken. Een vermindering aan stenen is de beste maatregel. Maar wegen, stoepen, parkeerplekken, etc. moeten ook toegankelijk blijven. Daarvoor worden diverse oplossingen ontwikkeld. Zoals grasbeton, waterdoorlatende verharding en waterpasserende verharding.

Alles wat wij gebruiken en eten in ons dagelijks leven, komt van onze aarde. Voor voedsel, drinkwater, onderdak, kleding en (elektrische) apparaten. zijn materialen en grondstoffen nodig. Deze worden gevormd door de aarde. Ook onze voertuigen bewegen op brandstoffen dankzij de aarde. Omdat de bevolking blijft groeien, zijn wij met steeds meer mensen. Al deze mensen gebruiken steeds meer, maar de aarde groeit niet mee. Zij kan haar materialen en grondstoffen niet sneller maken dan zij nu doet. Daarom is het belangrijk dat wij de manier waarop we omgaan met onze materialen en grondstoffen gaan veranderen. Zodat we in de toekomst ook nog een gezonde aarde hebben, met genoeg materialen en grondstoffen voor iedereen. Dat is het doel van een circulaire economie. Ook in de gemeente Rhenen gaan we daar stapje voor stapje naartoe. In een circulaire economie bestaat er geen afval meer. Afval krijgt een toegevoegde waarde en daarnaast worden producten anders gemaakt. Zodat er zoveel mogelijk materialen hergebruikt kunnen worden. Zodra mensen ergens ‘klaar’ mee zijn, wordt een product afval. En afval zoals wij het nu kennen, heeft geen waarde. In een circulaire economie heeft afval juist heel veel mogelijkheden. Bijna alles wat er gebruikt wordt, gaan we weer opnieuw gebruiken. Een circulaire economie stapt af van de gewoonte: produceren (maken), consumeren (gebruiken) en weggooien. Dit bespaart behalve materialen en grondstoffen ook het milieu. De CO2 uitstoot vermindert, vernieuwing wordt aangemoedigd en het zorgt voor nieuwe werkgelegenheid."

- Veiligheid: - Brandweer Rhenen-Achterberg is opgericht in 1924. Het meest zichtbare deel van hun werk is 'repressie'; het bestrijden van brand en het verlenen van hulp aan mens en dier. Hiertoe voeren ze o.a. de volgende taken uit: redden van mens en dier bij brand; hulp verlenen bij een verkeersongeluk; redden van mens of dier te water; meten en opruimen van gevaarlijke stoffen; hulp bij storm- en waterschade; opsporen van gaslekkages; bevrijden van dieren in nood; takelen en helpen van mensen op hoogte of grote diepte. Om al deze verschillende situaties het hoofd te kunnen bieden, hebben ze speciale teams voor duiken, hoogteredding en gevaarlijke stoffen. Daarnaast beogen ze ook risicovolle situaties te voorkomen. Dat doen ze door te adviseren in de prilste planningsfases van grote projecten, zoals een nieuwe woonwijk of de aanleg van een weg. Wat is bijvoorbeeld een veilige locatie voor het bouwen van een opslag met gevaarlijke stoffen? En hoe zorgen we ervoor dat de hulpdiensten overal snel ter plaatse kunnen zijn?

- Het in 1933 opgerichte Rode Kruis afd. Rhenen verzorgt cursussen in reanimatie en Eerste Hulp opleidingen. De afdeling mag zich verheugen in een zeer actief team van hulpverleners, die zich inzetten bij de talrijke evenementen in de stad zoals Koningsdag, Dodenherdenking, Motorcross, Avondvierdaagse, Cuneradag en Rijnweek.

- Politie Rhenen.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Rhenen alg.

- De website Historischehuizen.nl geeft onderzoekers de mogelijkheid hun gegevens over de bewoningsgeschiedenis van een huis, wijk, dorp of stad te publiceren. Initiatiefnemer Herman Postema heeft zelf al een flinke basis gelegd en het goede voorbeeld gegeven met de vrijwel complete bewoningsgeschiedenis van Maarsbergen tussen 1500 en 1800. Deze 'sjabloon' is ook zeer goed voor andere plaatsen in ons land te gebruiken, zodat men dat wiel niet opnieuw hoeft uit te vinden en het wellicht kan uitgroeien tot een portaal met op den duur een zo landelijk mogelijke dekking. Inmiddels staat er ook al informatie over de bewoningsgeschiedenis van panden in Leusden, Rhenen en Woudenberg. "Heb jij de geschiedenis van een huis, wijk, dorp of stad dan kom ik graag met je in contact. Wellicht kan deze website jouw podium vormen waarop je je onderzoek zichtbaar kunt maken. Uiteraard sta ik open voor suggesties, opmerkingen, aanvullingen en mutaties." Aldus dhr. Postema.

Reactie toevoegen