Someren

Plaats
Dorp en gemeente
Someren
Zuidoost-Brabant Peelland
Noord-Brabant

NB gemeente Someren in ca. 1870 kaart J. Kuijper [1024x768].gif

Gemeente Someren in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Gemeente Someren in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Someren

Terug naar boven

Status

- Someren is een dorp en gemeente in de provincie Noord-Brabant, in de regio Zuidoost-Brabant, en daarbinnen in de streek Peelland.

- Wapen van de gemeente Someren.

- De gemeente omvat naast de gelijknamige hoofdplaats verder nog de dorpen Lierop, Someren-Eind en Someren-Heide en de buurtschappen Achterbroek, Berkeindje, Boomen, Broekkant, De Hoef, De Hutten (deels), Eindje, Gebergte, Groote Hoeven, Heieind, Heikant, Hersel, Moorsel, Oeijenbraak, Otterdijk, Sluis 13 (deels), Stipdonk (grotendeels), Vaarsche Hoef, Vlas, Winkelstraat en Zomerven. Dit zijn in totaal 4 dorpen en 21 buurtschappen.

- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente Someren.

- Onder het dorp vallen ook de buurtschappen De Hoef, Groote Hoeven, Heikant (deels), Vlas (deels) en Zomerven. Alleen voor de postadressen vallen onder het dorp ook de dorpen Someren-Eind en Someren-Heide met de bijbehorende buurtschappen De Hutten (deels), Heikant (het andere deel van de buurtschap), Sluis 13 (deels) en Vlas (het andere, grootste deel van de buurtschap).

Terug naar boven

Ligging

De gemeente Someren grenst in het W aan Maarheeze, Sterksel, Heeze en Mierlo, in het N aan Helmond, in het O aan Asten en Heusden, in het ZO aan de provincie Limburg en Ospel en in het Z ook aan Limburg, Budschop en Nederweert, en ligt N van Weert, NO van Budel, O van Valkenswaard, O en ZO van Geldrop en Eindhoven, ZW van Deurne en Venray en W van Venlo. Door het N van de gemeente loopt de A67, van W naar O; de A2 loopt W en Z van de gemeente. De gelijknamige hoofdplaats ligt centraal tot O in de gemeente.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de gemeente Someren 515 huizen met 2.914 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 100/400 (= huizen/inwoners) en de buurtschappen Slieven 200/1.019, Emdeschot 202/1.464 en De Hut 13/31. Tegenwoordig heeft de gemeente ca. 8.000 huizen met ca. 19.000 inwoners, het gelijknamige dorp heeft ca. 5.000 huizen met ca. 12.000 inwoners (dit is exclusief de aantallen voor de voor de postadressen formeel ook onder het dorp vallende dorpen Someren-Eind en Someren-Heide, die samen ca. 5.000 inwoners hebben).

Terug naar boven

Geschiedenis

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van Someren, kun je terecht bij de volgende instantie en sites:

- "Heemkundekring De Vonder stelt zich ten doel de kennis van het cultuurhistorisch erfgoed van de gemeenten Asten en Someren te behouden, over te dragen en toegankelijk te maken voor alle geïnteresseerden. Waar dit erfgoed bedreigd wordt, zal De Vonder zich inspannen voor het behoud van het erfgoed. Onder cultuurhistorisch erfgoed verstaan wij alle verworvenheden die in heden en verleden een bijdrage hebben verleend aan onze leef-, woon- en werkomgeving.

In het licht van deze doelstellingen houdt de heemkundekring zich bezig met de volgende activiteiten: het organiseren van lezingen en excursies; het organiseren van dorpswandelingen; het initiëren van cursussen; een heemkundige bibliotheek; werk- en studiegroepen; het verzamelen van heemkundige foto's, films en documenten; het beheer van Heemhuis, Heemkamer en Archeologiehuis; rondleidingen van leerlingen van basisscholen door deze gebouwen; archeologisch en historisch onderzoek; periodiek De Vonder; inzet voor behoud en ontwikkeling van cultureel erfgoed en monumenten.

Heemkundekring De Vonder is gehuisvest in een complex van vier witte gebouwen aan de Molenstraat in Someren (huisnrs. 10-14). De gemeente is eigenaar van de panden. Molenstraat 10: Heemhuis, voormalige dienstwoning van de ambtenaar van de burgerlijke stand. Het heemhuis is het hoofdgebouw voor de activiteiten van De Vonder. Molenstraat achter 10: Heemkamer, voormalige fietsenstalling van de landbouwschool. De heemkamer is een museum waarvan de collectie bestaat uit nostalgische objecten rond de thema's aarde, water en vuur. De collectie is opgesteld in etalages langs het voetpad. Molenstraat 12: Bibliotheek, voormalige landbouwschool. Molenstraat 14: Archeologiehuis, voormalige dienstwoning van het hoofd der landbouwschool. Het archeologiehuis is een museum waarvan de collectie bestaat uit archeologische vondsten uit de gemeente. Someren is rijk aan archeologische vondsten. Te bezoeken na afspraak."

- Verhalen over de geschiedenis van Someren op de site van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC).

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Someren heeft 12 rijksmonumenten.

- Someren heeft 17 gemeentelijke monumenten.

- Beschrijving orgel Sint-Lambertuskerk.

- Molen De Victor (Kerkstraat 31). Een recente restauratie van de molen is in 2017 gereed gekomen. - Nieuws van Molen De Victor op Facebook.

- Molen Den Evert.

- Gevelstenen in Someren.

- Het Museum voor Vluchtsimulatie heeft een collectie gerestaureerde vluchtsimulatoren, waarin het publiek kan vliegen of een rondleiding kan krijgen.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Vanaf 2007 heeft boomkweker Herman Huijbers in een grote kas zijn eigen tropisch oerwoud gecreëerd van meer dan 800 m2, met bomen, planten, vogels, vissen, reptielen en vlinders. Sinds 2015 is Tropische vlindertuin Klein Costa Rica, zoals het gedoopt is, ook voor publiek opengesteld.

- De MTB-route Somerense Heideroute (lengte naar keuze 13 of 25 kilometer) loopt ZW van Someren, langs het Keelven en door de Somerense Heide en de Boksenberg. De route bevat leuke singletracks, enkele venijnige korte klimmetjes en paden met los zand gecombineerd met afwisselende natuur en bos, heide en vennen. De route begint over een mooi golvend hard zandpad met links en rechts verleidelijke verscholen singletracks. Helaas zijn deze alleen toegankelijk voor wandelaars. De mountainbiker ziet voornamelijk uit over weilanden en heidevelden. Voordat je het eerste bosgebied verlaat, kun je de route halverwege afsnijden door de zwarte pijlen van de verkorte route te volgen. Als je niet over verharde wegen wilt rijden, is dit een overweging waard. Om het zuidelijke bosgebied te bereiken, moet je namelijk over een kaarsrechte, twee kilometer lange asfaltweg, met het bos als verleidelijk richtpunt in de verte.

Na een lange aanloop door De Boksenberg, word je beloond door een kronkelig en spannend slot van het uitstapje in het veel minder drukke gebied. Terug naar de Somerense Heide voert de route over een vier kilometer lange B-weg. Gelukkig zorgen de glooiingen langs het Keelven, ook wel Het gat van Roels genoemd, voor een afwisselend gedeelte. Het fietsen langs de grazende Hooglanders maakt dit deel van de route een belevenis op zich. Even later gaat de route over het hoogste bultje, dat een mooi uitzicht biedt over het water. Verderop lijkt de route langs een klaphek te lopen in plaats van erdoorheen, maar uiteindelijk bereik je de weilanden langs het bosgebied. Een smal spoor, dat loopt langs een hoge slootkant, voert je terug naar de start van de route. De route is te combineren met de Lieropse Heide route.

- "IVN afdeling Asten-Someren bevordert een duurzame samenleving door het laten beleven van natuur, milieu, landschap en leefomgeving. Wij nodigen iedereen van harte uit om mee te gaan met onze activiteiten. Naast de activiteiten bieden we activiteiten met een thema of voor een aparte doelgroep, cursussen of landschapsonderhoud. Vind je het leuk of zinvol om mee te helpen bij het organiseren van deze activiteiten? Word IVN-lid en meld je aan voor een van de werkgroepen of projecten: Cursuswerkgroep, Mierenwerkgroep, Multimedia, Natuur en Milieu, Natuur & Landschap, PR, Publieksactiviteiten, Schoolgidsen, Senioren, Veldbiologie, Vogelwerkgroep, Werkgroep beheer de Stulp, De Zandlopers.

Je kunt ook een wandeling aanvragen. Een natuurgids gaat dan met jou en je groep op pad. We hebben een aantal standaard thema's. Maar het programma wordt altijd samen met jou vastgesteld. Waar wil je heen of beter wat wil je graag zien? Wi je wandelen of met de fiets? Enkele gebieden: De Berken, Strabrechtse Heide / Beuven, De Ommetjes Asten/Someren, Het Keelven, Oetert / Vloeten, De Pan, Kapellerput, De Groote Peel, Herbertusbossen. Wij nemen je graag mee op een wandeling door de natuur in de omgeving. Onderweg laten we je genieten van vogelzang, vertellen we meer over het landschap. We vinden het leuk om onze natuurkennis te delen, zodat je wandeling door de natuur meer wordt dan een tochtje langs een verzameling bomen. De tarieven per gids (max. 15 tot 20 personen) zijn € 45,00 per activiteit. Per extra gids rekenen wij een bedrag van € 15,00. Wij verzoeken je een wandeling minimaal 14 dagen van te voren aan te vragen. Ook organiseren wij met enige regelmaat op zondag wandelingen. Deze zijn vrij toegankelijk voor iedereen. Afhankelijk van het thema gaat speciaal voor de kinderen een aparte gids mee."

- Waterschap Aa en Maas heeft in 2010 de ecologische verbindingszone (EVZ) Kleine Aa (direct W van Someren) aangelegd. Het traject is 2 kilometer lang. De EVZ Kleine Aa verbindt natuurgebied Strabrechtse Heide met kleinere, afzonderlijke natuurelementen ten zuiden daarvan. Daardoor krijgen planten en dieren meer leefruimte en krijgt de rechtgetrokken loop van de Kleine Aa zijn oorspronkelijke meanderende karakter terug. Om dat te realiseren, is de loop van het beekje over een traject van 700 meter verplaatst. Om de uitwisseling van planten- en diersoorten tussen verschillende natuurgebieden mogelijk te maken, heeft het waterschap de EVZ zo optimaal mogelijk voor de doelsoorten ingericht. Voor deze EVZ zijn dat de drijvende waterweegbree, de struweelvogel en de heikikker. Daarnaast zullen diverse andere soorten er gebruik van maken. Tevens zijn er 6 amfibieënpoelen gerealiseerd, die dienen als broed- en overwinterplaats voor kikkers, padden en salamanders. Dankzij de landgoedontwikkeling aan de Hollestraat komt er in totaal meer dan 40 ha extra natuur. Langs de EVZ en over de landgoederen zijn wandelpaden aangelegd.

- Met het project Keelven W van Someren heeft men de Somerense heide als wandelgebied nieuw leven ingeblazen door het regelmatige, rechthoekige bebossingspatroon af te wisselen met enkele flinke stukken heide met op vennen lijkende waterplassen. Echte vennen zijn dit eigenlijk niet, gezien de kunstmatige oorsprong, maar als wandelgebied is het Keelven e.o. zonder meer geslaagd te noemen. Het gebied vervult een duidelijke functie als geschikt alternatief voor enkele veel kwetsbaarder bos-, heide en vennengebieden in de omgeving, zoals het Beuven NW van het dorp.

- Het in het uiterste NW van het grondgebied van Someren gelegen Witven - direct N van de Provincialeweg, W van de Beuvenlaan - blijkt een belangrijk gebied voor de reproductie van een aantal amfibieënsoorten, waaronder de rugstreeppad, die het grootste deel van het jaar in het gebied ten zuiden van de Provincialeweg doorbrengt en in het voorjaar de weg oversteekt om in het ven hun eieren af te zetten. Dit is een van de grotere populaties van de in ons land schaarse rugstreeppad. In februari 2020 heeft de gemeente een amfibieënscherm langs de Provincialeweg geplaatst om een slachting onder de dieren te voorkomen. Dat heeft goed gewerkt; van februari tot mei zijn ruim 900 salamanders, padden en kikkers zijn door vrijwilligers van het IVN overgezet en daarmee gered. De grootste groep vormde de kleine watersalamander met 438 stuks en op de tweede plaats kwam de rugstreeppad met 333 stuks. Bij de zomertrek, als de dieren weer teruggaan naar het achterland, zal alsnog een deel van hen sneuvelen. Omdat die trek zich over een veel langere periode afspeelt is overzetten in die periode niet te doen. IVN heeft daarom bij de gemeente gepleit voor een structurele oplossing, namelijk een faunapassage voor amfibieën, voorzien van twee begeleidende rasters. De gemeente gaat de haalbaarheid hiervan onderzoeken.

Herinrichting beekdal Aa en Kleine Aa
"Waterschap Aa en Maas is in maart 2022 gestart met de werkzaamheden voor de herinrichting van het beekdal van de Aa tussen Asten en Someren en van de Kleine Aa tussen laatstgenoemd dorp en buurtschap Heikant. Over een traject van ruim 8 kilometer voeren we maatregelen uit voor een klimaatbestendiger en natuurvriendelijker beekdal. "Ik ben blij dat we nu van de voorbereiding naar de uitvoering gaan in dit project", zegt Ernest de Groot, dagelijks bestuurslid van Waterschap Aa en Maas. "Er wordt nu een robuuster, natuurlijker watersysteem gerealiseerd dat voor boeren, burgers en natuur een verbetering betekent." Aannemer Van den Biggelaar Grond- en waterbouw BV voert de werkzaamheden uit in opdracht van het waterschap. Ter voorbereiding op de werkzaamheden verwijdert de aannemer in maart 2022 het groen in het toekomstige tracé van de Aa. Juist nu bomen nog niet in blad staan, kan de aannemer de bomen goed inspecteren en flora en fauna geen onbedoelde schade toebrengen. Er zal eind 2022 vier hectare terug worden aangeplant.

Grond- en inrichtingswerkzaamheden. De grootste klus vormt het aanpassen van het beekprofiel van de Aa. Eén zijde van de beek krijgt een schuin talud (helling) met veel begroeiing, voor de natuurvriendelijke inrichting. Aan de andere zijde komt een piekbed, zodat er voldoende ruimte is om het water bij hevige regenbuien tijdelijk in het gebied af te voeren. Waar ruimte is, wordt de Aa wat breder. Ook zullen de Aa en de Kleine Aa weer meer gaan kronkelen, oftewel meanderen. Voor de natuurvriendelijke inrichting worden in de Aa onder meer vijf stuwen vispasseerbaar gemaakt. Ten noorden van Starkriet komt een nieuwe bosbeek, zodat vissen zich van de Aa naar de Eeuwselse loop kunnen verplaatsen. Meer beweegruimte is goed voor de biodiversiteit. Dit overzicht geeft een goed beeld van waar en welke maatregelen worden uitgevoerd." Naar verwachting komt het project eind 2022 gereed. (bron: Waterschap Aa en Maas, maart 2022)

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Someren, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Prachtige diaserie met tientallen oude foto's van verdwenen beroepen in Someren en de beoefenaren in kwestie staan er natuurlijk ook bij.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Someren (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Gemeente: - Officiële site van de gemeente Someren.

- Media / nieuws: - SIRIS is de lokale publieke omroep voor de gemeenten Asten en Someren. De studio's bevinden zich in De Ruchte (Laan ten Roode 71e in Someren). De omroep verzorgt 24 uur per dag, zeven dagen in de week, uitzendingen vanuit de studio of op locatie. De SIRIS-medewerkers zijn actief op het gebied van presentatie, verslaggeving, techniek, redactie, ICT, tv, fotografie, website, marketing, administratie en bestuur. SIRIS telt één betaalde kracht; directeur-hoofdredacteur Harrie van Horik, die verantwoordelijk is voor de dagelijkse gang van zaken, en zeven dagen in de week leiding geeft aan redacteuren, fotografen, filmers, verslaggevers, presentatoren, ict-ers, stagiaires en andere medewerkers die voor SIRIS werkzaam zijn.

- Sport: - Toer- en Supportersclub Solo (wielrennen).

- Zorg: - Zorgtuinderij Wijnen.

- Duurzaamheid: - "Ons klimaat verandert. Dat zorgt voor instabiel weer met zo nu en dan felle regen- of hagelbuien. Soms met wateroverlast en schade tot gevolg. Denk aan het noodweer in ons dorp in de zomer van 2016. Ook is het regelmatig langer droog en warm, zoals in 2018 en 2019. Dit heeft verdroging en lage waterstanden tot gevolg. Kwetsbare mensen hebben tijdens deze hete periodes vaak last van hittestress. Onze gemeente moet daarom klimaatbestendiger en daarmee onweerstaanbaar worden. Onze gemeente klimaatbestendiger maken doen we samen. Met overheden, inwoners en het bedrijfsleven. Jij helpt toch ook mee aan een Onweerstaanbaar Someren?

Een klimaatagenda met een heldere ambitie en aanpak is een eerste stap in de goede richting naar een klimaatbestendiger gemeente. Met de Klimaatagenda 2030 willen wij aan de slag om tot een gezond en vitaal leefklimaat voor iedereen te komen. Het klimaat verandert en daarmee de eisen die gesteld worden aan de openbare ruimte. De gemeente, de Waterschappen Aa en Maas en De Dommel, de lokale ZLTO, Staatsbosbeheer en Bosgroep Zuid, IVN en WOCOM gaan onder de noemer Onweerstaanbaar Someren samen de strijd aan om de gemeente weerbaar te maken tegen weersinvloeden zoals extreme droogte, overvloedige regenval en hittestress."

Reactie toevoegen