Fijnaart

Plaats
Dorp
Moerdijk
West-Brabant Baronie en Markiezaat
Noord-Brabant

Fijnaart

Terug naar boven

Status

- Fijnaart is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Baronie en Markiezaat, gemeente Moerdijk. T/m 1996 gemeente Fijnaart en Heijningen.

- Onder het dorp Fijnaart vallen, ook voor de postadressen, de buurtschappen Barlaque (grotendeels), Driehoek (deels), Kade, Kwartier, Nieuwemolen, Zwingelspaan (grotendeels). Dat zijn dus 6 buurtschappen in totaal. Verder valt voor de postadressen een deel van de buurtschap Oudemolen onder het dorp Fijnaart.

Terug naar boven

Naam

In het dialect
In de volksmond heet het dorp De Féndert. Het Total benzinestation aan de A59 heet overigens ook zo.

Oudere vermeldingen
1380 die Fiinre, 1481 gorsse geheten den Fijner, 1566 Finaert, 1573-1576 aen den Finaert3, 1573 Fijnnaert, 1590 Fijnnert, 1599 Finaert, 1665 Fijnart, 1709 Fijnaart, 1843 idem "of Finaart, en door de landlieden de Feindert of de Fendert genoemd".

Naamsverklaring
Wel verklaard als een afleiding met het suffix -er van fijn 'fijn, volmaakt in zijn soort', eventueel 'fijnkorrelig', naar de vruchtbare klei, mogelijk gevormd naar en ter onderscheiding van Klundert. De -t is een latere woordverzwaring. Een afleiding van het Franse fine 'einde' (naar de ligging op de grens tussen Brabant en Holland) is niet aannemelijk.(1)

Terug naar boven

Ligging

Fijnaart ligt N van Roosendaal, W van Zevenbergen, N grenzend aan de A59.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Fijnaart 75 huizen met 570 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 2.200 huizen met ca. 5.600 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

In den beginne
Het oorspronkelijke Fijnaart ontstaat als in 1380 Jan Boudewijnsz. en Gereart Willemz. van Jan van Polanen en Hendrik van Boutersem toestemming krijgen het gors ‘de Finere’ te bedijken. Door het binnendijkse uitmoeren (= veen afgraven) ontstaan echter instabiele gronden, waardoor het dorp bij de Sint Elisabethsvloed van 1421 (als gevolg waarvan de Biesbosch is ontstaan) geheel is weggespoeld. De gronden zijn in de 16e eeuw opnieuw ingedijkt en uitgegeven.

Huidige dorp en religie
Pas in 1548 ontstaat het huidige dorp Fijnaart, midden in de polder op het Vrouw Jacobsland, ook wel de Fijnaartse polder genoemd. In 1550 wordt er een kerkje gebouwd, gewijd aan de H. Jacobus de Meerdere, de patroonheilige van het dorp. Deze kerk is in 1645 vervangen door een Hervormde kerk. De huidige kerk dateert uit 1875. Na de Reformatie kerkten de katholieken in Standdaarbuiten. In de Molenstraat aan de kant van het dorpshuis komt in 1796 een eigen schuurkerk. De huidige RK kerk uit 1952 staat op de plaats van de kerk die in 1845 is gebouwd en in de laatste dagen van de Tweede Wereldoorlog is verwoest.

Historische geografie
Rond het oudste RK kerkje is Fijnaart ontstaan volgens het Flakkeese type, waarbij de kerk een zeer belangrijke plaats inneemt. Zij ligt in de as en op de kop van de Voorstraat (de hoofdstraat), op een ‘eiland’, waaromheen in carrévorm bebouwing staat. Aan de andere kant van de Voorstraat is in 1613 het eerste dorpshuis/raadhuis gebouwd. In 1950 wordt dit huis vervangen door het huidige gemeentehuis. In 1980 is het pand uitgebreid. Naast de Voorstraat liggen parallelle achterstraten. Dergelijke dorpen komen veel voor op de Zuid-Hollandse eilanden en in Zeeland. De buurkernen Willemstad, Dinteloord en Standdaarbuiten hebben dezelfde aanleg.

Oostelijk van het dorpshuis lag oorspronkelijk de natuurlijke Fijnaartse haven. Deze deelde de polder De Oude Appelaar in tweeën. Westelijk van de haven heette de polder Het Dorpsgors en oostelijk De Schudde Borse. Nu verwijst slechts de daar aanwezige sloot nog naar deze haven.

Watertoren
De watertoren dateerde uit 1925, was 34,85 meter hoog, had een betonnen vlakbodemreservoir met een inhoud van 250 m³ en is verwoest op 3 november 1944. De toren was een ontwerp van de Haagse architect ir. H. Sangster, die veel aandacht besteedde aan de vormgeving en stedebouwkundige situering van zijn torens. Zo was de strakke, rechthoekige en asymmetrische toren van Fijnaart met de ‘rug’ naar de polder geplaatst en was de meest sprekende zijde naar de weg op de dijk gekeerd.

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij Heemkundige Kring Fijnaart en Heijningen.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Nadat de afgelopen jaren in Fijnaart verschillende 'inbreidingslocaties' (d.w.z. binnen de bestaande dorpskern) zijn ingevuld (Witte Roos, sportpark Margrietstraat, Greenery/bandenmarkt, Nieuwkerk/Deltaparel, oude MAVO) wordt hier vanaf 2019 de eerste uitbreidingslocatie sinds de jaren tachtig gerealiseerd. De intentie is om, afhankelijk van de vraag, aan de westelijke zijde van het dorp uit te breiden met 100 tot 150 woningen. Het wordt een flexibel plan, waarbij vrije kavels worden uitgegeven voor de zelfbouw van grondgebonden woningen voor een zo breed mogelijke doelgroep.

Het betreft een ontwikkeling op eigen grond waarbij de gemeente de volledige regie heeft. Er zijn 20 kavels beschikbaar voor collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO). Op deze manier heb je maximale invloed op de vormgeving en de kosten van je woning. Uit eerdere projecten elders blijkt dat op deze wijze starterswoningen voor ca. €150.000 en levensloopbestendige woningen voor ca. €180.000 mogelijk zijn. Dat zijn prijzen inclusief grond en alle bijkomende kosten, dus v.o.n. Er is nog een beperkt aantal kavels beschikbaar (op een deel is al ingetekend). Onder de link vind je er meer informatie over.

- In 2016 zijn de Voorstraat en Molenstraat in Fijnaart heringericht, met als doel de levendigheid en aantrekkelijkheid van het centrum te vergroten. De bestrating is vernieuwd, de straten hebben nu ledverlichting, er zijn nieuwe parkeervakken aangelegd, er zijn bomen geplant, en er is een pleintje aangelegd met ruimte voor terrassen. Ook de afwatering naar het riool is verbeterd.

- De firma Apron Development heeft eind 2016 een plan aan de gemeente gepresenteerd om op het voormalige ZNS-terrein in Fijnaart 50 woningen in verschillende prijsklassen te bouwen. De projectontwikkelaar heeft de beoogd nieuwe wijk ontworpen in nauwe samenspraak met de Dorpsraad en de Ondernemersvereniging. Sinds 2001 zijn er al plannen voor dit terrein, dat in de loop der jaren is verpauperd en daarmee "een doorn in het oog" geworden. Tot heden heeft de gemeente de boot af gehouden omdat er niet genoeg vraag zou zijn. Met de inmiddels aantrekkende woningmarkt heeft Apron goede hoop dat het plan nu wel doorgang kan vinden.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Fijnaart heeft 20 rijksmonumenten.

- Fijnaart heeft 3 gemeentelijke monumenten.

- De huidige Dorpskerk (Kerkring 1) (voorheen Hervormd) dateert uit 1876, is ontworpen door architect Carel Blansjaar, en verving de oude, bouwvallig geworden kerk uit 1645. Fijnaart heeft sinds de stichting van het dorp drie Nederlandse Hervormde kerkgebouwen gekend, die alle op deze locatie waren gelegen. De kerk bevindt zich op een centrale plaats in het dorp, omringd door een kerkhof waaromheen een kerkgracht is gelegen (een aftakking van een oude kreek). Hoewel de plattegrond van de kerk kruisvormig is, is de kerkzaal T-vormig, daar een van de kruisarmen in gebruik is voor andere functies. De kerk heeft tuitgevels en een vooruitspringende geveltoren. Het interieur bevat een eikenhouten preekstoel uit 1674. De kerktoren vormt een sterk verticaal accent met bakenfunctie tussen de een- en tweelaagse bebouwing van de oude dorpskern. Er is tevens een evidente zichtrelatie met de kerk vanaf de dijk - Kadestraat/Molenstraat - over het tracé van de Voorstraat. De kerk valt onder de Protestantse (PKN) Gemeente Fijnaart, Heijningen en Standdaarbuiten.

De Hervormde kerk is van algemeen belang. De kerk heeft cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van sociaal-economische en geestelijke ontwikkelingen en als illustratief voorbeeld van de stedenbouwkundige en ruimtelijke ontwikkeling van Fijnaart. Zij is tevens van belang als zeldzaam voorbeeld van de typologische ontwikkeling van de kerkbouw van de Hervormde kerk. De kerk heeft architectuurhistorische waarde wegens de esthetische opbouw/compostie van kerk en aanbouw in een sobere stijl. Het gebouw heeft bouwhistorische waarde als voorbeeld van een Hervormde kerk op T-vormige plattegrond. De kerk is zowel qua ex- als interieur redelijk gaaf bewaard gebleven. De kerk heeft ensemblewaarden wegens de situering in het oorspronkelijke weefsel van het dorp en de coherente relatie met de bebouwing aan de Kerkring en is een beeldbepalend element in dit deel van het dorp.

- Onder de hiervoor genoemde PKN-gemeente valt ook de Ontmoetingskerk (voorheen Gereformeerd) uit 1888 (Wilhelminastraat 64). De kerk is naar de straatkant toe met twee traveeën vergroot. Deze bestaat uit twee bouwlagen. De kopgevel hiervan bevat twee met een bol bekroonde hoekpilasters en een ingangspartij onder tympaan.

- De oorspronkelijke RK kerk van Sint Jacobus de Meerdere (Molenstraat 26) uit 1844 is tijdens de bevrijdingsgevechten van oktober 1944 verwoest. Een deel van de inboedel van de oude kerk was gelukkig gespaard gebleven. Die kreeg een plaatsje in de nieuwe kerk. Die kerk, ontworpen door de Roosendaalse architect Jacques Hurks*, in de stijl van de Bossche School, komt gereed in 1953. Via deze link kun je kerkdiensten terugzien. Sinds 2005 behoort de kerk tot de Immanuelparochie.
* Zie voor ander werk van Hurks bij Nispense Achterhoek, Rucphen, Liesbos en Steenbergen.

- De naast de kerk gelegen pastorie uit 1873 (Molenstraat 24) is gelukkig niet verwoest tijdens de oorlog. Het pand is om verschillende redenen bijzonder. Allereerst het pand als zodanig. Het is door architect P. Soffers ontworpen in een eclectische stijl. Het Eclecticisme is een bouwstijl waarbij men het beste van vroegere bouwstijlen combineert tot een nieuw geheel. Motieven werden vaak op originele wijze verwerkt. Men zette zich af tegen het statige, starre neoclassicisme. Men was in concurrentie met de ingenieurs, en de architecten brachten hun kennis van de geschiedenis in. Zij vonden dat een gebouw karakter moest hebben. Het vinden van een eigen, onhistorische vormgeving was belangrijk. Eclectische architecten voelden zich vrijer dan andere architecten. In 1936 is aan de achterzijde een symmetrische aanbouw gerealiseerd. In 1953 is, gelijk met de nieuwe kerk, een bijgebouw aangebouwd naar - evenals de kerk - een ontwerp van architect Jac. Hurks. In het pand woonden, behalve de pastoor, ook twee kapelaans en een huishoudster. Zij had een kamertje op zolder. De laatste bewoner was pastoor van Oers, die er van 1976 tot 2004 heeft gewoond.

De volgende bijzonderheid is hoe het het pand van 2009 tot heden is vergaan, qua inrichting én herbestemming. Nadat het pand in 2009 in particuliere handen is overgegaan, is getracht zoveel mogelijk details uit de bouwtijd terug te brengen. Prachtige ornamenten plafonds, stijlvolle lambrisering, geselecteerde behangsels en bijpassende meubels brengen de sfeer van vroeger terug. De eigenaren hebben het pand d'Engelenburgh gedoopt. 'Heer en Vrouwe van d’Engelenburgh' zijn Ellen en Marcel Deelen-Beekman. Zij zijn de gastheer en -vrouw voor vele soorten activiteiten die je er kunt organiseren. Een verjaardag, een gezellig samenzijn, een zakelijke afspraak, een vergadering waarbij de sfeer bepalend is, een muziekuitvoering, een huwelijksvoltrekking. Dit alles evt. met lunch of high tea. Ook zangles is mogelijk. Ellen Deelen, ervaren in lichte jazz en klassieke zangkunst, geeft lessen in zang en zangtechniek. Met haar achtergrond als dramatische sopraan in opera’s en operettes is zij op de hoogte van de kneepjes van het vak. Nadere informatie over verleden, heden en mogelijkheden van het pand vind je onder de link.

- Het karakteristieke vroegere gemeentehuis van de toenmalige gemeente Fijnaart en Heijningen (Kadedijk 2) is van 2000 tot eind 2015 het onderkomen geweest van Museum Van Lien, een museum voor hedendaagse figuratieve en abstracte kunst. Leo en Geri van Lien zijn destijds gestopt met hun succesvolle bedrijf in noodverlichting in Breda. Ze waren al jaren enthousiaste kunstverzamelaars en besloten in het oude raadhuis van Fijnaart een museum te openen om hun collectie aan zo veel mogelijk mensen te laten zien. Ze dachten er allen in het weekend mee bezig te zullen zijn, maar in de praktijk nam het de hele week in beslag. Daarnaast hadden ze ook nog een galerie. Het museum werd draaiende gehouden door ca. 30 vrijwilligers, inclusief henzelf. In de loop der jaren zijn er volgens hun berekening bijna 80.000 mensen komen kijken. Hun vorderende leeftijd, gecombineerd met de economische crisis, waardoor de galerie minder goed liep, hebben hen doen besluiten er eind 2015 een punt achter te zetten. Eind 2017 hebben ze het pand verkocht aan Cornelissens Jongenelen Netwerk Notarissen, die het in gebruik hebben genomen als notariskantoor.

- Gedenkteken van Etienne ter herinnering aan de watersnood van 1953.

- Aan de Boerendijk 15 (= de weg naar Klundert) een boerderij - vermoedelijk uit 1794 - van het type dat op de noordwestelijke zeekleigronden gebruikelijk was: vrijstaande woning, hoog bedrijfsgebouw met schuur en stal onder één kap.

- In Fijnaart (en ook in Heijningen) staan nog houten "watersnoodwoningen". Scandinavische houten woningen, gebouwd na de watersnood van 1953. De woningen waren bedoeld als tijdelijk, maar zijn nog steeds in gebruik. Woningbouwvereniging Brabants Westhoek beraadt zich op eventuele nieuwe bestemmingen voor de panden. De heemkundige kring vindt echter dat de panden ook voor volgende generaties behouden moeten blijven en heeft daartoe de Stichting Behoud Watersnoodwoningen Fijnaart en Heijningen opgericht. "Het is een wezenlijk deel van onze geschiedenis hier", aldus heemvoorzitter Jan Dierks. "Het illustreert de wederopbouw na de Watersnood beter dan wat dan ook."

- In de voormalige melkfabriek (Molenstraat 139), die een van de oudste bedrijven van Fijnaart was, is tegenwoordig een winkel gevestigd.

- Gevelstenen in Fijnaart.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Carnaval. - Carnavalsstichting De Kleibatsers.

- Koningsdag.

- Whitsun Festival en Graanpop Festival (weekend eind juli).

- Fendertse Week (laatste volle week van augustus).

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Gemeente Moerdijk was voornemens om het Fijnaartse zwembad 't Volkerakkertje (samen met de overige zwembaden in de gemeente) te sluiten en een nieuw centraal zwembad te bouwen. Werkgroep Behoud Zwembad 't Volkerakkertje heeft vervolgens een businessplan ingediend, waarin de gemeenteraad haar vertrouwen heeft uitgesproken, en heeft hiermee sluiting voorkomen. Primair heeft het zwembad een sociale functie voor het dorp zelf, secundair ook voor de omliggende kernen Heijningen, Oudemolen, Helwijk, Willemstad, Zwingelspaan, Tonnekreek, Standdaarbuiten, Dinteloord, Stampersgat en Oud Gastel. In 2016 heeft Stichting Zwembad Fijnaart het bad overgenomen van de gemeente en het hernoemd in Zwembad De Oester, als verwijzing naar zalencentrum De Parel, dat naast het zwembad ligt. Het overdekte zwembad is het hele jaar geopend.

Terug naar boven

Beeld

- Fotoreportage van Fijnaart door Kees Wittenbols uit Breda. Zie onderaan de pagina ook deel 2.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Fijnaart (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Nieuws: - Fendert Lokaal is het nieuwsmedium van Fijnaart, Heijningen, Oudemolen en Zwingelspaan. Wekelijks als krant op de mat en dagelijks op het internet middels Facebook (zie de link) en de aldaar vermelde website. - Nog een Facebookpagina met nieuws uit dit dorp. - Nieuws m.b.t. Fijnaart op de site van de gemeente Moerdijk.

- MFC: - Het in 2007 gerealiseerde MFC De Parel Sports & Events is een uniek concept, met heel veel in één: gemeenschapshuis, sport- en evenementenhal, feestzalen, theater, vergaderruimtes en grandcafé. Het splinternieuwe gebouw biedt verenigingen, particulieren en bedrijven een scala aan mogelijkheden. Naast huisvesting van vele verenigingen biedt De Parel daadwerkelijke ondersteuning bij de organisatie van evenementen, beurzen, markten, sport- en culturele activiteiten.

- Onderwijs en kinderopvang: - Basisschool De Springplank. - Kennedyschool. - Julianaschool.

- Jeugd: - Hangout Fijnaart zet zich in om met beperkte middelen en een klein budget zoveel mogelijk activiteiten te organiseren voor de jeugd in het dorp.

- Muziek: - Muziekvereniging Oranjevaan is opgericht in 1890 en heeft dus een rijke historie. Het harmonie-orkest bestaat uit een groep zeer enthousiaste muzikanten. Zij kunnen echter nog best wat aanvulling gebruiken, met name opo het gebied van koperinstrumenten, zoals trompet, euphonium, tuba, hoorn, bas en trombone. Maar ook muzikanten op klarinet, dwarsfluit, saxofoon en slagwerk zijn van harte welkom. De drumbands van Muziekvereniging Oranjevaan en muziekvereniging De Unie, eveneens uit Fijnaart, vormen samen Drumband DUO. Sinds 2009 is Muziekvereniging Oranjevaan ook in het gelukkige bezit van een eigen koor: MOVE, wat staat voor Muziekvereniging Oranjevaan Vocaal Ensemble.

- Popkoor De Voices is een gemengd koor, dat zich vooral richt op pop classics en lichte muziek. De vereniging heeft ruim 35 leden uit 11 verschillende plaatsen. Ze hebben regelmatig een optreden of andere activiteit.

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. De Fendert is opgericht in 1929.

- Jeugd- en Sportvereniging De Kieviten.

- "Tennisvereniging Fijnaart en Heijningen is beschikt over een gezellig clubgebouw, een oefenkooi en vier buitenbanen met verlichting. Regelmatig worden er activiteiten georganiseerd. Op de dinsdagavond en woensdagavond houden wij een tossavond voor dames en heren. Voor de jeugd worden ook diverse evenementen georganiseerd. Het spelen in competitieverband behoort ook tot de mogelijkheden. Verder organiseren we jaarlijks in juni een open toernooi. Dit toernooi wordt altijd druk bezocht, is goed verzorgd en erg gezellig. De banen zijn bijna heel het jaar door bespeelbaar (mits het niet dooit). Ook is er een mogelijkheid om lessen te nemen. De lessen worden gegeven in samenwerking met TopShot".

- Zorg: - In het centrum van Fijnaart staat Woonzorgcentrum Fendertshof van Surplus Zorg, dat zorg biedt in appartementen, kleinschalige woongroepen en dagbesteding. Daarnaast is Fendertshof een ontmoetingsplek in het dorp. Omwonenden zijn van harte welkom om iets te eten in het Grand Café, gebruik te maken van de kapsalon of om deel te nemen aan activiteiten. In de appartementen heb je alle ruimte om zelfstandig te wonen en voer je de regie over je eigen leven. Tegelijkertijd is de veiligheid van zorg en ondersteuning dichtbij. In de gezellige, huiselijke en kleinschalige woongroepen bieden ze zorg aan cliënten met dementie en aan cliënten met mentale en lichamelijke problemen.

De aanleunwoningen van Fendertshof zijn zelfstandige woonruimten, waarbij men in geval van acute nood wel 24 uur per dag verzekerd is van eerste hulp vanuit het woonzorgcentrum. Daarnaast kunnen zij gebruikmaken van de voorzieningen van Fendertshof. Woon je zelfstandig thuis maar merk je dat je iets meer ondersteuning kunt gebruiken dan thuiszorg en mantelzorgers kunnen bieden? Dan kun je gebruikmaken van de dagverzorging in Fendertshof. Je kunt hier meerdere dagen per week samenkomen met andere ouderen. Er worden diverse activiteiten aangeboden die variëren van gezelschapsspellen en kaarten tot handwerken en koken.

In maart 2016 heeft koning Willem-Alexander een verrassingsbezoek gebracht aan De Fendertshof. Hij heeft gesproken met vrijwilligers, medewerkers, bestuurders, bewoners en vooral wijkzusters, omdat hij zich graag op de hoogte wilde stellen van het West-Brabantse project met de wijkzusters. Henk van Tilborg: "In 2010 begonnen we met 6 wijkzusters. Nu hebben we er al ca. 65. Van Tilburg tot Bergen op Zoom. De wijkzuster staat dichter bij de klant, geeft passende zorg, en het is ook nog goedkoper." De Regionale Kruisvereniging West-Brabant verzorgt ca. 100.000 mensen.

- Welzijn: - Sinds 2015 is er in Fijnaart wekelijks op dinsdag een spreekuur van 1-LOKET in de Fendertshof. Met alle veranderingen in zorg, welzijn en de maatschappij wordt het steeds belangrijker om elkaar te helpen en ondersteunen. Zodat iedereen zo lang mogelijk zelfstandig kan blijven en een actieve rol in de maatschappij kan innemen. Om dit te faciliteren ontwikkelde Surplus in opdracht van de gemeente Moerdijk het 1-LOKET. 1-LOKET is een 'voordeur' voor alle inwoners van de gemeente Moerdijk die vraag en aanbod hebben in vrijwilligerswerk, vrijwilligersbeleid, vrijwilligersondersteuning, mantelzorg, mantelzorgondersteuning, welzijn, wonen en zorg.

- Bedrijfsleven/ondernemen: - Ondernemersvereniging Fijnaart is een actieve vereniging van ondernemers die zich ten doel stelt het behartigen van de zakelijke belangen van de ondernemers in de voormalige gemeente Fijnaart en Heijningen.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de protestantse begraafplaats van Fijnaart, met foto's van de grafzerken.

Terug naar boven

Bekende inwoner

- Fijnaart is tegenwoordig landelijk bekend dankzij haar beroemdste inwoner: Frans Bauer.

Reacties

(2)

Excuse me that I comment in English.

My father was in Fijnaart with the British Army (191 Herts & Essex Yeomanry, Royal Artillery) on november 7, 1944, the day when I was born back in England. So, I am very interested to know more about this small village in the Netherlands where my father was not yet aware that he had a son, born on the day when he was here. He survived and for the rest of his life he always spoke warmly of the Netherlands and its people. I found this site very helpful. Thank you.

Dear mr. Davies,

No problem, most Dutch people understand English and lots of people born in or emigrated to foreign countries place reactions in English.
I'm glad that we could help you with our information about Fijnaart ánd that your father and his colleagues were here in november 1944 to free us from the German occupation. That was a very special surprise when your father came back home and you were suddenly there...
Greetings, Frank van den Hoven, editor Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen