Laren

Plaats
Dorp en gemeente
Laren
't Gooi
Noord-Holland

laren_nh_collage.jpg

Laren is een dorp en gemeente in de provincie Noord-Holland, in de streek 't Gooi. (© Jan Dijkstra, Houten)

Laren is een dorp en gemeente in de provincie Noord-Holland, in de streek 't Gooi. (© Jan Dijkstra, Houten)

laren-MSD-20030830-72182.jpg

Laren heeft bijzondere architectuur

Laren heeft bijzondere architectuur

Laren dorp-laren-MSD-20030830-72187.jpg

Laren, de Brink, Coeswaerd

Laren, de Brink, Coeswaerd

laren_nh_watertoren.1.jpg

Laren, watertoren

Laren, watertoren

laren_nh_windmolen.3.jpg

Laren, korenmolen

Laren, korenmolen

laren_laarder_of_groot_wasmeer_in_2014._rijke_mosflora_en_korstmossen_op_de_afgegraven_delen.4.jpg

Laren, Laarder of Groot Wasmeer in 2014. Rijke mosflora en korstmossen op de afgegraven delen.

Laren, Laarder of Groot Wasmeer in 2014. Rijke mosflora en korstmossen op de afgegraven delen.

laren_postiljon_de_witte_bergen.1.jpg

Laren, De Witte Bergen

Laren, De Witte Bergen

laren_zuiderheide_de_hei_tussen_hilversum_en_laren.5.jpg

Laren, Zuiderheide, de hei tussen Hilversum en Laren

Laren, Zuiderheide, de hei tussen Hilversum en Laren

NH gemeente Laren in ca. 1870 kaart J. Kuijper [1024x768].gif

Gemeente Laren in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Gemeente Laren in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Laren

Terug naar boven

Status

- Laren is een dorp en gemeente in de provincie Noord-Holland, in de streek 't Gooi.

- Wapen van de gemeente Laren.

- De gemeente werkt op een aantal terreinen intensief samen met buurgemeenten Blaricum en Eemnes: De gemeenten Blaricum, Eemnes en Laren hebben in 2008 hun organisaties samengevoegd tot één bedrijf, de BEL Combinatie (waarbij BEL een combinatie is van de eerste letters van de 3 gemeenten). De BEL Combinatie verzorgt de dienstverlening en de totstandkoming en uitvoering van het beleid voor de 3 gemeenten. De 3 zelfstandige gemeentebesturen waken ervoor dat dat blijft toegespitst op wat er in hun dorp nodig is. Vooralsnog hebben deze kleine gemeenten (met ieder ca. 10.000 inwoners) hierdoor zelfstandig kunnen blijven.

In februari 2017 is de Provincie Noord-Holland echter de wettelijke procedure gestart met als doel te komen tot maximaal 3 gemeenten in de regio Gooi en Vechtstreek (na een advies van Deloitte hiertoe in 2016), met als onderdeel hiervan een beoogde fusie van de BEL-gemeenten met de gemeente Huizen. Zie hier de reacties van de BEL-gemeenten hierop. In november 2018 heeft de provincie besloten af te zien van deze herindeling, in verband met een toen op handen zijnd herzien landelijk 'Beleidskader gemeentelijke herindeling', waar versterking van de regionale bestuurskracht niet meer wordt vermeld als reden om een provinciale arhi-procedure te starten.

- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente Laren.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1341 Lare, 1396 Laer.

Naamsverklaring
Identiek met het Middelnederlandse lare 'intensief benut bos' (zie Laar). De huidige meervoudsvorm staat mogelijk onder invloed van plaatsen als Bussen (thans Bussum) en Huizen(1).

Terug naar boven

Ligging

Laren ligt NO van Hilversum, ZO van Bussum, Z van Huizen, W van Eemnes, NW van Baarn en ligt ingesloten door de A1 in het W en Z en de A27 in het O. Direct O van het dorp ligt de grens met de provincie Utrecht.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Laren, die slechts het dorp beslaat, 236 huizen met 1.955 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp en de gemeente ca. 4.500 huizen met ca. 11.000 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Laren is een brink- of esdorp en is een van de oudst bebouwde plekken in het Gooi. Het allereerste volk dat er woonde was het trechterbekervolk, omstreeks 2500 v. Chr. Later kwamen er mensen van Fries-Saksische oorsprong te wonen. In 1085 stichtte de bisschop van Utrecht het kapittel Sint Jan op de heuvel die thans bekend is als Sint Janskerkhof. Naar de plek van deze kapel en begraafplaats lopen van oudsher Gooise doodwegen uit alle richtingen.

Hoewel aanvankelijk een boerendorp (met de weefindustrie als belangrijke bron van inkomsten), is Laren met zijn dorpsboerderijen, engen en meenten na de komst van de Gooise Stoomtram naar Hilversum en Amsterdam in 1892 ook een kunstenaars- en forensendorp geworden.

In de 19e eeuw werden de Gooise dorpen ontdekt door kunstenaars die er (wat later zou heten) de Larense School vestigden. Enkele bekende kunstschilders die in Laren verbleven waren Anton Mauve (leermeester van Vincent van Gogh), Jan Sluijters en Ferdinand Hart Nibbrig(2).

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij de Historische Kring Laren. "Een groot deel van de charme van ons hedendaagse dorp is aan het verleden te danken. Het boeiende van ons dorp is dat het een mooie balans heeft gevonden tussen zijn verleden van soberheid en zijn hedendaagse welvaart. Ons dorp kan alleen maar begrepen worden als men zijn verleden goed kent. Onze stichting zet zich ervoor in om dit verleden op allerlei manieren zichtbaar te maken en daardoor een verbinding te maken tussen oud en nieuw. De stichting heeft als doelstelling het onderzoeken, vastleggen, bewaren, verzamelen en bekend maken van de geschiedenis van het dorp en zijn bewoners. Wij bewaren in ons uitgebreide archief vele documenten over die geschiedenis in de breedste zin van het woord. Vaak zijn deze documenten de basis voor de tentoonstellingen die in de Lindenhoeve worden gehouden of ze zijn nuttig bij publicaties.

Via onze website en ons Kwartaalbericht - sinds 1981 zijn er al meer dan 150 verschenen! - informeren wij je over zeer uiteenlopende Larense historische onderwerpen. Leden van de Historische Kring ontvangen dit kleurrijke boekje 4 keer per jaar. Losse nummers zijn zolang de voorraad strekt voor € 4 per stuk te koop in de Lindenhoeve. De Lindenhoeve, een van de oudste langhuisboerderijen van het dorp, is onze thuisbasis. De deel wordt gebruikt voor wisselende tentoonstellingen. In de kelder bevindt zich ons archief. De Lindenhoeve is iedere zaterdagmiddag van 14.00-16.00 uur geopend. Nieuwe vrijwilligers om de stichting te ondersteunen bij haar taken zijn altijd van harte welkom. Drie sinds 2019 nieuwe vrijwilligers als gastheer- en vrouw van De Lindenhoeve stellen zich hier voor. Help mee onze geschiedenis levend te houden door onze stichting te steunen met jouw donateurschap. Je bent als inwoner van Laren, Blaricum of Eemnes al donateur vanaf € 15 per jaar, daarbuiten vanaf € 22 per jaar." Op de zeer informatieve website van de Historische Kring is al heel veel informatie over de geschiedenis van het dorp te vinden, overzichtelijk gerangschikt op thema.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Laren heeft 96 rijksmonumenten.

- Laren heeft 122 gemeentelijke monumenten.

- De dorpskern van Laren is een beschermd dorpsgezicht.

- De Sint Jansbasiliek (Brink 31) is een kruisbasiliek, gewijd aan St. Jan de Doper, gebouwd in 1924-1925 naar ontwerp van architect Wolter te Riele Gzn. uit Utrecht. De kerk, opgetrokken in een neogotische bouwtrant met expressionistische detailleringen, verving een waterstaatskerk uit 1844, die westelijk van de huidige kerk stond. In 1937 ontving de kerk de eretitel Basilica Minor. Jaarlijks vertrekt op de zondag van St. Jan in deze kerk de sacramentsprocessie naar het St. Janskerkhof aan de Langsakker. De processie in Laren is de enige processie op de openbare weg boven de grote rivieren.

De kerk vormt tezamen met de pastorie (Brink 33), het voormalige klooster (Brink 29) en de voormalige meisjesschool, een monumentale gevelwand langs de oostzijde van de Brink. De kerk is teruggelegen ten opzichte van de rooilijn en wordt van de weg gescheiden door een voorplein en bakstenen erfscheiding met twee monumentale lantaarns. In het interieur bevinden zich 14 fresco's uit de kruiswegstatie, geschilderd door P.C. de Moor. - RK parochie Sint Jan - Goede Herder.

- De oudste kerk van Laren heeft gestaan op het Sint Janskerkhof buiten het dorp. Deze kerk is in 1586 op last van de Staten van Holland afgebroken. In 1521 was in het dorp echter al een nieuwe kerk gebouwd, die in 1581 overging in Protestantse handen. Het schip en de toren staan er nog steeds zoals ze destijds zijn gebouwd, maar het koor is in de 19e eeuw afgebroken. Na restauraties in 1618, 1844 en 1926 vond de laatste plaats in 1995/1996, voornamelijk vanwege de boktor. Toen is ook het interieur aan de huidige liturgische wensen aangepast. Bij het tot stand komen van de PKN kreeg de kerk (weer) een naam en wel Johanneskerk.

"In 2021 bepaalt de Johanneskerk al 500 jaar het gezicht van het dorp*. Het historische gebouw op Naarderstraat 5 gebruiken wij tegenwoordig vooral nog voor lezingen, concerten en bijzondere diensten zoals een huwelijksvoltrekking of uitvaart. Daarnaast vieren wij er diensten in de week voor Pasen en de zondagmorgendiensten tijdens de zomervakantiemaanden. De kerk is toegankelijk voor rolstoelen en beschikt over een ringleiding in de kerkzaal. Oud-kerkvoogd Aat Snaterse heeft in 2015 een boekje over de geschiedenis van de Johanneskerk uitgegeven. Het boekje is ondertussen helaas uitverkocht, maar via de link is het ook online te lezen." Aldus de Protestantse Gemeente Laren-Eemnes op haar site.
* Onder deze link vind je de speciale jubileumsite, waarop je kunt vinden wat er in dat jaar aan jubileumactiviteiten te doen is.

- Sinds de jaren twintig van de 20e eeuw is de Larense Molen of De Korenmolen (Molenweg 2B) rondom door bebouwing en begroeiing ingesloten geraakt, waardoor van een landschappelijke functie niet meer kan worden gesproken. Volgens overlevering is de huidige molen gebouwd in 1773 en was hij afkomstig uit Naarden, waar hij als watermolen gefungeerd zou hebben. De windmolen is tot omstreeks 1920 in bedrijf geweest. Als gevolg van de buitenbedrijfstelling was de molen in de jaren twintig in een haveloze staat komen te verkeren, terwijl ook een van de houten roeden was gebroken.

Een door de inwoners van Laren gesteunde actie om de molen te behouden, maakte het mogelijk dat hij in 1926 kon worden gerestaureerd. In de molen, die in 1939 en 1962 nogmaals is hersteld, is een maal- en mengbedrijfje gevestigd. Tot op de dag van vandaag wordt er zowel met windkracht als elektrisch gemalen.

- Watertoren (Rijksweg West 27) uit 1933, gebouwd in expressionistische bouwtrant. Volgens de bouwopdracht zou de watertoren tevens dienst moeten gaan doen als uitzichttoren. De watertoren bestaat uit een zeer grote, aan een zijde afgeplatte cilinder met een geïntegreerde smalle, rechthoekige traptoren en twee kleine rechthoekige uitbouwen ten behoeve van een garage en een magazijn. Het watertorencomplex omvat in totaal 8 rijksmonumentale objecten. Voor nadere informatie zie de rijksmonumentenlijst van Laren NH.

- Het voormalige Raadhuis van Laren (Eemnesserweg 1) is gebouwd in 1888 in neorenaissancistische bouwtrant naar ontwerp van architect J.C. Jurriëns. Thans is het pand in gebruik als horecagelegenheid. Het pand is vrijstaand en is beeldbepalend gesitueerd in de dorpskern, op de hoek van Eemnesserweg, Brink en St. Janstraat. Het pand heeft een grote aanbouw aan de oostzijde die doorloopt langs de zuidzijde. Omstreeks 1993 is het pand teruggerestaureerd door A. Mouissie in de oorspronkelijke stijl; daarbij zijn de klauwstukken van de trapgevel aan de voorzijde achterwege gelaten. De naam boven de hoofdentree "De Prinsemarij" is in 1993 aangebracht.

- Het pand De Warrekam aan de Brink 29 is een voormalig klooster van de orde van de dominicanessen. Het is gebouwd in 1881 in de stijl van de neo-renaissance. Sinds 1968 is het in gebruik als cultureel centrum. Samen met de voormalige meisjesschool, de St. Jansbasiliek en de pastorie vormt het gebouw een monumentale gevelwand langs de Brink.

- Landgoed Larenberg (Naarderstraat 82). Gepleisterd en geschilderd blokvormig landhuis, in 1834 gebouwd in neoclassicistische stijl, omstreeks 1875 ingrijpend veranderd. Landgoed Larenberg omvat in totaal 9 rijksmonumentale objecten. Voor nadere informatie zie onderaan de rijksmonumentenlijst van Laren.

- In 1907 wordt de Mauvepomp bij vijver de Coeswaerde onthuld ter nagedachtenis aan kunstschilder Anton Mauve. Hij heeft in villa Ariëtta gewoond. Deze villa staat schuin tegenover het Singer museum, aan de Naarderstraat. In 1950 is het oorlogsmonument onthuld. Dit monument staat eveneens bij vijver de Coeswaerde. Verder staat bij de Coeswaerde nog een stenen bank: de Van Wulfenbank, een gedenkteken ter nagedachtenis aan schoolmeester van Wulfen. De school van meester van Wulfen stond links naast café Het Bonte Paard.

- William Singer (1868-1943) was de zoon van een Amerikaanse staalgigant in Pittsburgh. In plaats van zijn vader op te volgen koos hij voor zijn passie, het kunstenaarschap. Samen met zijn vrouw Anna reisde hij door Europa. Het echtpaar vestigde zich in 1901 in de kunstenaarskolonie Laren. Daar lieten ze in 1911 villa De Wilde Zwanen bouwen, onderdeel van het huidige Singer museum. Ze waren hartstochtelijke verzamelaars. Na William's overlijden in 1943 ontstond bij Anna Singer het idee de collectie onder te brengen in een museum ter herinnering aan haar echtgenoot. De Singer Memorial Foundation werd gesticht en in 1956 opende Singer Laren haar deuren.

- Geologisch Museum Hofland in Laren streeft ernaar om de bezoekers op een toegankelijke, maar wetenschappelijk verantwoorde manier, inzicht te geven in de bouw en geschiedenis van de aarde. Voor elke leeftijdscategorie valt er wel wat interessants te ontdekken. Zij nodigen daarom iedereen uit kennis te komen maken met mineralen, gesteenten en fossielen. Zij presenteren het boeiende verhaal over de geschiedenis van het leven op aarde, de kringloop van gesteenten, of de invloed van de IJstijden op de vorming van het Gooi en de daarbij meegevoerde zwerfstenen. Een grote muurschildering laat in een doorlopend panorama zien hoe de Gooise landschappen zich aanpasten aan de afwisselend warme en koude perioden. Verder o.a. een maquette van de Gooise stuwwal.

- Gevelstenen in Laren.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Carnaval.

- In een weekend in mei is er in Laren de Atelierroute, waar ca. 60 kunstenaars aan meedoen. Voorafgaand aan het evenement wordt een prachtig blad uitgegeven, met alle deelnemers en veel artikelen die een relatie met kunst hebben. Het blad wordt bij alle Larense huishoudens bezorgd en is ook verkrijgbaar op verschillende plekken in het dorp, waaronder het Brinkhuis, het startpunt van de route. In het blad vind je tevens een plattegrond van de route, zodat je makkelijk je route kunt plannen en niks mist van datgene wat je wilt zien.

- De internationale openlucht kunstbeurs Art Laren (weekend in juni) vindt plaats op de toepasselijke schilderachtige Brink.

- Sint Jansprocessie (24 juni). Eeuwenlang zijn de gelovigen uit Laren en omliggende Gooise dorpen voor het feest van Sint Jan de Doper opgetrokken naar het Sint Janskerkhof. Op deze plek heeft de middeleeuwse kruiskerk gestaan waar dan op 24 juni feestelijk het patroonsfeest wordt gevierd. In 1580 wordt iedere vorm van katholieke eredienst verboden. De koppige Laarders blijven echter trouw aan hun geloof en trekken alleen of in kleine groepjes, vaak in de schemering of ‘s nachts, naar het kerkhof. Rond 1800 wordt het weer mogelijk feestelijk naar buiten te treden. In 1806 wordt de Broederschap van Sint Jan opgericht, belast met de organisatie van de bedetocht, die steeds meer uitgroeit tot een echte processie.

In de jaren zestig van de 20e eeuw gaan er stemmen op om de Sint Janprocessie op te heffen. Een aantal inwoners van Laren weet dit op tijd te voorkomen. Zij blazen de processie weer nieuw leven in. Sindsdien groeit de processie weer en mag nu met ca. 2000 deelnemers opnieuw als een groot katholiek feest worden beschouwd, dat van heinde en verre toeschouwers trekt. De processie is er niet om te demonstreren maar om iedereen te laten delen in het geloof. In de Sint Jansprocessie trekt men biddend en zingend op vanuit de Sint Jansbasiliek naar het oude Sint Janskerkhof, waar temidden van de graven de Eucharistie wordt gevierd. Daarna trekken zij met het Allerheiligste in hun midden terug naar de basiliek.

- De Larense Kermis (1e week van juli) is de grootste kermis van 't Gooi en omstreken.

- Lions Club Crailo, Rotary Club Laren-Blaricum en Singer hebben de handen ineengeslagen en hebben sinds 2003 het fameuze Larense Jazzfestival (weekend begin september) nieuw leven ingeblazen. Tijdens dit weekend treden de grootste jazzartiesten uit binnen- en buitenland op. Het succes is mede te danken aan de inzet van een groot aantal vrijwilligers van de serviceclubs. De opbrengst komt ten goede aan instrumenten voor musici met een lichamelijke of visuele beperking en voor een buitenlandse masterclass voor een jonge conservatoriumstudent.

- In het weekend van Open Monumentendag (2e weekend van september) is er in Laren van alles te doen.

- Winter Village Laren organiseert het jaarlijkse ijsfestijn op de Brink (van eind november tot begin januari). Winter Village is de afgelopen jaren uitgegroeid tot een van de meest aansprekende Larense winterevenementen. Jaarlijks trekt de sfeervolle ijsbaan zo’n 25.000 bezoekers. De ijsbaan draagt bij aan het in ere houden van een oeroude Nederlandse traditie. Bovendien bevordert het het bewegen van zowel kinderen als volwassenen en laat het mensen beseffen dat (gezamenlijk) sporten leuk kan zijn. Bezoekers kunnen gedurende 7 weken genieten van vele bijzondere dag- en avondactiviteiten en evenementen zoals schoolschaatsen, discoschaatsen, schaatslessen, een kerstmarkt, en familie- en bedrijfsontvangsten.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Speeltuin Ons Genoegen.

- Zwembad De Biezem.

- De weekmarkt in Laren is op vrijdag (11.30-17.00 uur) op Plein 1945. Tevens biologische markt bij vijver de Coeswaerde.

- De culturele ontmoetingsplaats voor Laren, voor jong en ouder en voor alle lagen van de bevolking; het Brinkhuis is er voor iedereen. Het Brinkhuis omvat o.a. een intiem Theater met 68 zitplaatsen, Muziekcentrum Schering & Inslag, een Bibliotheek en een Foyer voor koffie, verse appeltaart, lunch of een goed glas wijn. En bij mooi weer is het heerlijk vertoeven in de tuin. Verder is het de thuisbasis voor de Volksuniversiteit en Versa Welzijn. Ook zijn er huurmogelijkheden voor verschillende zalen. Daarnaast heeft het Brinkhuis een breed aanbod aan cursussen en activiteiten: talencursussen, bewegingslessen, creatieve lessen en nog veel meer. Aan de expositiewand van het Brinkhuis zijn wisselende exposities te zien. En in de Kloostertuin worden regelmatig beelden tentoongesteld. - Brinkhuis op Facebook.

- De Zuiderheide heeft een oppervlakte van 321 ha. Spectaculair vergezicht over de Heuvelrug en Eemvallei vanaf het St. Janskerkhof aan de Hilversumseweg te Laren. Het gebied is archeologisch en geologisch zeer belangrijk. De hoogteverschillen zijn 120.000 jaar geleden ontstaan in de voorlaatste IJstijd (zie daarvoor de beschrijving van de nabijgelegen Tafelbergheide). Let op de ca. 4000 jaar oude prehistorische grafheuvels die als duidelijk herkenbare platte groene koepels boven de hei uitsteken. Het brede zandpad, de Oude Postweg, was eeuwen geleden de belangrijkste route naar Amersfoort. Aangezien er runderen grazen, moeten honden binnen de rasters aan de lijn, daarbuiten honden vrij.

Een bekend en populair punt op de Zuiderheide is theehuis 't Bluk. In vroeger tijden werd in het bos bij de heide hout gehakt op een oude stronk. Zo'n hakblok werd op z'n Larens 'bluk' genoemd. Bij dit bluk zette een kunstschilderes een houten keetje als atelier neer om van daaruit de omgeving of objecten te schilderen. Toen in dit onderkomen ook weleens een kopje koffie of glaasje limonade werd geschonken ontstond in de loop der tijd theehuis 't Bluk. In 1958 is het in steen opgetrokken en kreeg het voorzieningen als (buta)gas, elektriciteit en waterleiding. Na een brand eind 2000 is een nieuw theehuis 't Bluk heropend.

- De in 2015 gereed gekomen Natuurbrug Laarderhoogt loopt zowel over de A1 als over de Naarderstraat / Rijksstraatweg. De Natuurbrug zorgt voor een 'ecologische verbindingszone', een ecologische en recreatieve verbinding tussen de natuurgebieden Bussumerheide, Westerheide en Noorderheide, Tafelberg en Blaricummerheide. Het gebied rond afrit 8 is overigens ook in topografisch opzicht heel bijzonder: hier komen namelijk liefst 5 gemeentegrenzen bij elkaar, zijnde die van de gemeenten Huizen, Blaricum, Laren, Hilversum en Bussum. Voor een beschrijving en afbeelding daarvan zie bij Crailo.

- De Laarder Eng heeft een oppervlakte van 9 ha. Landschap uit de tijd van schilder Anton Mauve (een neef van Vincent van Gogh). Kleine bloemrijke akkers met traditionele gewassen zoals boekweit, rogge, wintergerst, haver, voederwikke en stoppelknol. Hier pleisteren in de winter en in de trektijd grote groepen vinkachtigen. De eng biedt een schitterend uitzicht op het dorp Laren. Imposant zijn de twee solitaire bomen langs het Schuilkerkpad. Ooit waren alle Gooise dorpen volledig omringd met dit engenlandschap. Honden aangelijnd tijdens het broedseizoen (15 maart - 15 juli).

- Natuurgebied Laarder Wasmeer heeft een oppervlakte van 84 ha. Het gebied van de Laarder wasmeren - officieel heet het Laarder Wasmeer of het Groot Wasmeer, maar het gebied bestaat uit verschillende meertjes - bestond rond 1800 uit een glooiend natuurgebied met kleine vennetjes waarin de schapen werden gewassen; vandaar de naam wasmeer. De bodem in dat gebied liet amper water door en toen Hilversum daar begin 20e eeuw haar afvalwater ging lozen, ontstonden er vennetjes. De lozingen gingen door tot in de jaren zestig; de wasmeren in Laren waren het afvalputje van Hilversum. Het water was door de galvanische industrie (metaal), inktindustrie, verfindustrie, geurstoffenindustrie en textielindustrie zwaar verontreinigd met zware metalen als chroom, nikkel, lood en cadmium.

Toen het gebied in een hete, droge zomer droogviel, ging het zwaar verontreinigde slib stuiven en ontstond er een gevaarlijke situatie. Daarom is het gebied, inmiddels in beheer bij het Goois Natuurreservaat, de afgelopen jaren grondig gesaneerd. De natuur in het Laarder wasmerengebied was door alle fosfaten in de grond heel rijk geworden, met riet en wilgen, begroeiing die daar helemaal niet thuishoorde. Na de sanering is het gebied onherkenbaar veranderd: het is weer veel schraler, met stuifduinen en kleine vennetjes. De boomleeuwerik, boompieper en de ernstig bedreigde tapuit, een vogel die in konijnenholen broedt, zijn er inmiddels neergestreken.

Wat de sanering niet heeft kunnen wegnemen, zijn de diep in de bodem doorgedrongen fosfaten. Die doen daar weinig kwaad, maar in de natte gebieden zorgen ze voor een overvloed aan pitrus, een stevige schijngrassoort. Er wordt een schaapskudde ingezet om deze plant binnen de perken te houden. Het gebied heeft een rijke historie en is van bijzondere natuurwetenschappelijke waarde. Het is vooral de flora in de lage gebieden, met klokjesgentiaan, kleine zonnedauw, veenpluis en snavelbies, die het gebied zo waardevol maakt. Het Laarder Wasmeer is met zijn plassen, oude vennen, zandverstuiving en schrale graslanden zeer gevarieerd. De variatie heeft altijd veel vogels aangetrokken. Om ze rust te bieden is het gebied beperkt toegankelijk (alleen onder begeleiding) en zijn honden niet toegestaan.

Recent onderzoek in het Laarder Wasmeer gebied heeft tot nieuwe inzichten geleid over de theorie achter de inzet van grote grazers in Nederlands natuurbeheer. Fysisch geografen en paleo-ecologen van het Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteemdynamica van de Universiteit van Amsterdam (UvA) ontdekten dat de karakteristieke Nederlandse stuifzandlandschappen al heel vroeg zijn ontstaan; vanaf circa 10.000 jaar geleden. Deze bevindingen resulteren in een alternatieve hypothese: niet grote grazers maar bosbranden lagen ten grondslag aan het ontstaan van open bossen en zandverstuivingen. De tot dan gangbare theorie was dat deze stuifzanden ontstonden door overbegrazing, afbranden en het steken van plaggen vanaf de late middeleeuwen. Uit onderzoek in het Laarder Wasmerengebied was eerder echter al gebleken dat de koppeling tussen verstuiving en intensieve premoderne landbouw veel minder strikt is dan werd aangenomen. Zo bleek dat verstuivingen in het Gooi al eeuwen eerder plaatsvonden dan de vroegste landbouw (4000 voor Christus).

De hypothese dat open bossen in het Mesolithicum zijn ontstaan door aangestoken bosbranden, biedt een alternatief voor de theorie van natuurbeschermer Frans Vera die stelt dat de bossen in het Mesolithicum open waren als gevolg van begrazing door wilde grote grazers. Deze theorie van Vera, genoemd als de meest invloedrijke natuurbeschermer in Nederland van na de Tweede Wereldoorlog, vormt de basis voor met name het experiment met grote grazers in de Oostvaardersplassen en het inzetten van Schotse Hooglanders in vele andere natuurgebieden. (bron en voor nadere informatie zie: UvA, 2-3-2018)

- Natuurgebied Postiljon heeft een oppervlakte van 37 ha. Landschappelijk hoogtepunt van de Postiljon zijn de ‘Witte Bergen’. Anderhalve eeuw geleden liepen deze stuifzanden helemaal door tot aan het Laarder Wasmeer. Maar in de loop der jaren groeiden ze dicht met heide en later bos. Landinwaarts gelegen stuifduinen zijn in heel West-Europa zeldzaam geworden. Honden mogen los. (bron van de natuurgebiedbeschrijvingen: Stichting Goois Natuurreservaat)

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Laren, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Fotoreportage van Laren van fotograaf Martin Stevens.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Laren (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Gemeente: - Officiële site van de gemeente Laren. - Nieuws van de gemeente op Facebook. - Nieuws van de gemeente op Twitter.

- Nieuws: - I-Laren is het lokale online magazine voor (beeldende en podium-)kunst, cultuur en lifestyle. "Het magazine onderscheidt zich door het lokale karakter waarbinnen niet alleen kunst maar ook geschiedenis een belangrijke rol speelt. Larense kunstenaars hebben zich in de loop der tijd bewezen, nationaal maar ook internationaal. Het betrekken van de geschiedenis is heel belangrijk. Daarmee beoogt het magazine dat ook de komende generaties de af- en herkomst kent van deze omgeving en de geschiedenis willen koesteren. Ook hopen wij dat volgende generaties op zoek willen gaan naar de authenticiteit van de omgeving en de bewoners. Want de kunstenaar heeft het talent, maar de schoonheid van de natuur was en is voor velen een bron van inspiratie. Wij hopen dat u door het lezen van het online magazine enthousiast wordt, vrijheid en creativiteit weet te waarderen en graag een bepaald museum of tentoonstelling wil bezoeken." - I-Laren op Facebook.

- Laarder Courant De Bel.

- Voortgezet onderwijs: - "Op College De Brink in Laren bieden wij een breed aanbod van beroepsopleidingen. We hebben de leeromgeving zo ingericht, dat leerlingen al vanaf dag één kennismaken met het werkveld in onze praktijklokalen. Onze beroepsgerichte programma’s maken het mogelijk onderwijs op maat te bieden en doorlopende leerroutes naar het mbo vorm te geven. Wij bieden een gestructureerde, veilige en kansrijke leeromgeving. Bij ons ontdekken leerlingen waar ze goed in zijn. We bieden drie verschillende leerwegen (niveaus): basisberoepsgericht, kaderberoepsgericht en mavo. Onze basisleerlingen worden voorbereid op het uitvoerende, praktische werk. De kader- en mavoleerlingen krijgen daarnaast een theoretische verdieping, waardoor ze voorbereid worden op een mogelijk leidinggevende rol. In leerjaar één en twee zijn er basis/kader- en kader/mavo-klassen. Dit maakt het voor leerlingen mogelijk om een of meer vakken op een hoger niveau te volgen, zodat iedere leerling de kans krijgt om zich te ontwikkelen. Speciaal voor leerlingen met een lwoo-indicatie hebben we kleinere klassen. Op die manier kunnen we die leerlingen de aandacht en begeleiding geven die ze nodig hebben.

Het College van Bestuur van de Gooise Scholen Federatie (GSF) heeft Eric van ‘t Zelfde per 1 augustus 2019 benoemd tot directeur van College De Brink in Laren. Hij volgt Raymond Kok op die, na 40 jaar verbonden te zijn geweest aan College De Brink, zich de komende jaren als kwartiermaker vmbo gaat richten op de brede vmbo-ontwikkeling binnen de GSF en de samenwerking binnen de regio Gooi-en Vechtstreek. We zijn verheugd over de benoeming van Eric van ‘t Zelfde tot directeur. Hij heeft gedurende zijn loopbaan verschillende functies in en voor het onderwijs bekleed en staat bekend als een onderwijsvernieuwer en als zeer betrokken en inspirerende leidinggevende, die vanuit de verbinding streeft naar continue verbetering. We hebben er alle vertrouwen in dat College De Brink onder zijn leiding zijn sterke positie niet alleen zal behouden, maar de komende jaren nog verder zal ontwikkelen." Eric van 't Zelfde geniet landelijke bekendheid sinds zijn prominente rol in de tv-serie Dream School, waarin jongeren die op school en/of thuis 'ontspoord' zijn allerlei kansen krijgen op nieuwe perspectieven, waar ze wel zelf ook hard aan moeten werken. Want het gaat niet vanzelf...

- "Laar & Berg is een scholengemeenschap in Laren voor atheneum, havo en het tweetalig Middle Years Programme van de International Baccalaureate Organisation (MYP). Unieke ligging, omringd door bos en heide. Ruime campus met groot sportveld inclusief voetbalveld, hockeyveld en verspringbaan. En verder: 2 gymzalen, een kunstplein, 5 science labs en een grote aula met podium. Ook ontvangen alle eerstejaars leerlingen een eigen chromebook. Laar & Berg is een veilige en gezellige school met ongeveer 800 leerlingen, waarin door de kleinschaligheid iedere leerling zich gekend weet. Ons streven is om de leerling het voor hem of haar hoogst mogelijke resultaat te laten bereiken.

Scholengemeenschap Laar & Berg in Laren biedt alle leerlingen tweetalig MYP onderwijs. Lessen worden hierbij vormgegeven vanuit: context (om de lesstof betekenisvol en relevant te maken); concepten (om de lesstof en vaardigheden te bundelen); onderzoeksvragen (om vanuit de nieuwsgierigheid en motivatie te werken). Vaardigheden en ontwikkeling van belangrijke karaktereigenschappen worden actief gestimuleerd. We verwachten dan ook dat ieder lid van onze scholengemeenschap: leer- en nieuwsgierig is; goed geïnformeerd is; nadenkt; communiceert; principes heeft; openstaat voor ideeën en principes van anderen; zorgzaam is; risico's durft te nemen; in evenwicht is; reflecteert. Laar & Berg is een Alberdingk Thijm School. Laar & Berg is een IB World School, sinds 2003 geautoriseerd door het International Baccalaureate (IB). Laar & Berg is in 2009 geaccrediteerd door de Council of International Schools (CIS). Laar & Berg is een associate member van de Dutch International Secondary Schools (DISS)." Zie ook deze video van enkele leerlingen over hun scholengemeenschap Laar & Berg.

- Muziek - De in 1931 opgerichte Drum- & Showband MCC Laren noemt zich op haar website "een kleine club met grote daden". Nou dat laatste kun je inderdaad wel zeggen; sinds 1962 hebben ze 5 keer meegedaan aan de marswedstrijden tijdens het Wereld Muziek Concours in Kerkrade. Tot 3 keer toe behalen zij daar het nationaal kampioenschap en worden ze tweede op de wereldranglijst. De Drum- & Showband geniet een uitstekende reputatie in Nederland, maar ook in het buitenland. De groep wordt vaak uitgenodigd om in België, Duitsland en Frankrijk een optreden te verzorgen.

- Sport: - Sportvereniging Laren '99 heeft afdelingen voor voetbal en tennis.

- Larense Mixed Hockey Club.

- Tafeltennisvereniging TTV Laren.

- Zorg en welzijn: - Juliana-Oord is een centrum voor psychiatrie, verslaving en neuropsychiatrie (NAH).

- Het mooie landgoed Larenberg is een locatie van zorginstelling Het Robertshuis, waar verdeeld over 1 hoofdgebouw en 2 koetshuizen zorg en ondersteuning wordt gegeven aan kinderen met een autismespectrumstoornis, adhd, odd, mcdd en/of andere psychiatrische stoornissen die baat hebben bij hun gestructureerde aanpak middels ABA, DTT en PRT.

- "Aaltje van Zweden-van Buuren en haar man, dirigent Jaap van Zweden, kregen een kind met autisme. Dat had én heeft een grote impact op het gezin. In 1997 hebben ze Stichting Papageno opgericht om kinderen en jongeren met autisme te helpen. Nu, ruim 20 jaar later, is Papageno een begrip in Nederland. De stichting heeft zich ontwikkeld tot een veelzijdige organisatie die zich met allerlei initiatieven en activiteiten richt op de ontwikkeling van kinderen en jongeren met autisme: Muziektherapie: we beschikken over een landelijk netwerk van 35 gediplomeerde muziektherapeuten die therapie geven bij kinderen thuis. Papageno Huis Laren: in dit huis bieden we concrete opvang en ondersteuning aan jongeren met autisme. Samen met Zorggroep ’s Heeren Loo geven wij ze een plek om te werken, mee te doen aan activiteiten, te wonen en zich verder te ontwikkelen. Daarnaast ondersteunen we onderzoek naar de effecten van muziektherapie op autisme en naar mogelijkheden voor vroegdiagnostiek."

- "Zorgboerderij De BosHoeve in Laren is gevestigd in en rond een prachtig gerestaureerde historische boerderij aan de rand van het bos. De cliënten beheren er onder meer een sfeervolle winkel met tweedehands kleding, schoenen, boeken, keramiek en curiosa, maar ook nieuwe cadeauartikelen. Brengen, kijken, passen en kopen: alles is mogelijk. Wij kopen geen tweedehandskleding in, omdat we daar het budget niet voor hebben. Toch hopen wij dat je je tweedehandskleding naar De BosHoeve wilt brengen. Het sorteren, strijken en prijzen van de artikelen is een prettige vorm van dagbesteding. Daarnaast stroomt het geld dat we met de verkoop van de kleding ophalen, direct terug naar onze cliënten. In de schuur en buiten onder de hooimijt wordt door cliënten hout gezaagd en gekloofd, voor de verkoop van openhaardhout. De cliënten van de BosHoeve halen ook het oud papier op in de omliggende straten. Zij gaan zelfstandig op pad met hun bakfiets, elke dag zijn er twee andere straten aan de beurt. De BosHoeve is dus een werkplek voor mensen met een beperking. Een ontmoetingsplek waar iedereen welkom is! Bezoek onze tweedehandswinkel, koop openhaardhout, laad je elektrische fiets op of kom gewoon langs voor een kopje koffie. Je bent van maandag t/m vrijdag tussen 9.00 en 15.00 uur van harte welkom op onze prachtige boerderij. De BosHoeve is onderdeel van zorginstelling Sherpa."

- Duurzaamheid: - Repair Cafés zijn gratis toegankelijke bijeenkomsten die draaien om (samen) repareren. Een buurtactiviteit waar je praktisch wat aan hebt! Op de locatie waar het Repair Café wordt gehouden, is gereedschap en materiaal aanwezig om alle mogelijke reparaties uit te voeren. Op kleding, meubels, elektrische apparaten, fietsen, speelgoed etc. Ook zijn deskundige vrijwilligers aanwezig, met reparatiekennis en -vaardigheden op allerlei terreinen. Je vindt Repair Cafés op honderden plaatsen in Nederland en België, waaronder in Laren.

Sociaal werkers van Versa Welzijn ondersteunen de vrijwilligers die het Repair Café organiseren. Hoe werkt het Repair Café? Bezoekers nemen van thuis kapotte spullen mee. In het Repair Café gaan ze samen met de deskundigen aan de slag. Zo valt er altijd wel wat te leren. Maar voor deze buurtactiviteit hoef je geen kapotte spullen te hebben. Wie niets heeft om te repareren, neemt een kop koffie of thee. Of gaat helpen bij een reparatie van iemand anders. Je kunt ook altijd inspiratie opdoen aan de leestafel, waar boeken over repareren en klussen ter inzage liggen.

- Veiligheid: - Politie Blaricum / Eemnes / Laren.

Reactie toevoegen