- Vilt is een dorp* in de provincie Limburg, in de streek Heuvelland, gemeente Valkenburg aan de Geul. T/m 1981 gemeente Berg en Terblijt. Per 1-10-1940 is het dorpsgebied wegens een grenscorrectie van de gemeente Berg en Terblijt met de nieuwe gemeente Valkenburg-Houthem (waarbij tegelijkertijd de gemeente Houthem naar die nieuwe gemeente overging) in NO richting uitgebreid, daar waar de tegenwoordig voormalige buurtschap Houthemerberg heeft gelegen (tegenwoordig onderdeel van de dorpskern) en met enig rond die buurtschap gelegen gebied, vooral in N richting.
* Een plaats wordt doorgaans pas een dorp genoemd zodra en voor zover het een kerk heeft. Uitzonderingen zijn o.a. plaatsen zoals Vilt die weliswaar geen kerk hebben, maar gezien hun grootte toch redelijkerwijs als dorp kunnen worden beschouwd. Vergelijkbaar met bijvoorbeeld het bijna gelijknamige dorpje Vlist.
- Het dorp Vilt valt kerkelijk onder moederdorp Berg, maar omdat beide geen eigen postcode en plaatsnaam hebben gekregen in het postcodeboek, liggen ze voor de postadressen 'in' de 'postale woonplaats' Berg en Terblijt.
- De inwoners hebben een mooie slogan bedacht met de letters van hun plaatsnaam, om de trots op hun dorp uit te drukken: "Very Important Little Town".
Terug naar bovenIn het Limburgs
Vild.
Oudere vermeldingen
1603 Vielt, 1840 Vilt, 1842 Velt.
Naamsverklaring
Naar de vorm een Romaanse naam, misschien ontstaan uit het Romaanse villata 'dorp, plaats'.(1)
Het dorp Vilt ligt ZW van de stad Valkenburg en het 'dorp in de stad' Broekhem, O van het dorp Berg, bovenaan de Cauberg, rond de Rijksweg Maastricht-Valkenburg (N590), en ligt verder ZO van het dorp Houthem, Z van de Valkenburgse wijk Strabeek, NW van het dorp Sibbe en NO van het dorp Bemelen.
Terug naar bovenIn 1840 heeft het dorp Vilt 25 huizen met 164 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 350 huizen met ca. 900 inwoners, en is daarmee de kleinste van de 7 grotere kernen van de gemeente Valkenburg aan de Geul.
Terug naar bovenVolgens (3084) zou ‘a la porte de Fauquemont’ begin 19e eeuw een andere naam zijn geweest voor Vilt. De toponiemen ‘Aan de Poort van Valkenburg’, ‘Valkenburgerpoort’, ‘a la porte de Fauquemont’ zijn tegenwoordig niet meer gangbaar. De desbetreffende buurt heet tegenwoordig Boete de Poart (buiten de poort) (aldus Stg. In onsen Lande van Valckenborgh). In de Volkstelling van 1840 was er naast het dorp sprake van een buurtschap Valkenburgerpoort met 16 huizen en 95 inwoners.
De zogenoemde Achterstraat (officieel Pater Tilliestraat) volgt de route van de Romeinse heirbaan Maastricht-Heerlen.
Nabij Vilt is in 1863 door landbouwer H. Duysings een bronsdepot ontdekt uit de late bronstijd (ruim 2.800 jaar geleden). Een deel van deze bronsschat is behouden en bevindt zich tegenwoordig in het depot van het Bonnefantenmuseum te Maastricht (waar je evt. voor nadere informatie terecht kunt, ook over de steentijd-periode in de regio). Dit bronsdepot behoort tot de belangrijkste bronsschatvondsten van Nederland. Verder was de directe omgeving van het dorp zeer rijk aan sporen uit de steentijd, tot het midden-paleolithicum (Neanderthalers) aan toe.
Terug naar boven- Dorpsontwikkelingsplan Vilt 2013-2018. "Het is een voorrecht om in Vilt te mogen wonen! Het dorp heeft geen oude en historische Limburgse dorpskern. Maar beschikt wel, gelegen aan de rand van het Geuldal en de Bergse Heide, over een prachtig landschap en een mooie natuur. Het dorp heeft een goede aansluiting op het openbare vervoersnet door de ligging aan de provinciale weg N590 tussen Maastricht en Valkenburg. Het heeft een uitstekend woon- en leefklimaat door het ontbreken van grote(re) bedrijvigheid, toeristische attractiepunten en toeristische accommodaties zoals hotels en restaurants. Ook factoren als het ontbreken van hoogbouw en de directe relatie van het dorp met het buitengebied bepalen mede, dat Vilt voor veel jonge mensen een aantrekkelijke vestigingsplaats is. Het dorp beschikt dan ook van alle zeven grotere kernen van de gemeente Valkenburg aan de Geul relatief gezien over de jongste bevolking.
Voor Vilt betekent het proces van zelfsturing van waaruit de gemeente werkt, dat het dorp voor het eerst in haar bestaan de ruimte krijgt om zelf vorm en inhoud te geven aan de eigen woon- en leefomgeving. Deze mogelijkheid is de aanleiding geweest om op 7 april 2011 het Kernoverleg Vilt op te richten. Eerste doel van het kernoverleg was het komen tot een dorpsontwikkelingsplan. Daartoe zijn een vijftal werkgroepen gevormd, die een bijdrage hebben geleverd aan het tot stand komen van het plan. Ook zijn er drie dorpsbijeenkomsten georganiseerd om alle inwoners bij het maken van het plan te betrekken en daarin inspraak te geven.
Het Dorpsontwikkelingsplan Vilt kenmerkt zich door een groot realiteitsgehalte. Het plan heeft een beperkte looptijd van vijf jaar en er worden geen grote projecten en belangrijke investeringen gevraagd. Belangrijk wordt het gevonden om de woon- en leeffunctie van het dorp te beschermen en te verbeteren. Daarbij hebben vooral het behoud van de eigen basisschool/peuterspeelzaal en gemeenschapshuis Cascade hoge prioriteit. Er wordt naar gestreefd om de mooie natuur te beschermen en nog meer naar het dorp te brengen. Maar wat kan het beter verwoorden dan de vastgestelde visie: “Vilt wil een dorp zijn, dat zich met behoud van de eigen identiteit en karakter ontwikkelt tot een veilige kern met een sterke sociale structuur en een gezond verenigingsleven, een dorp waarin het goed leven is voor ouderen en voor jongeren”.
Alle mensen die op enigerlei wijze hebben bijgedragen aan het tot stand komen van het Dorpsontwikkelingsplan Vilt wil ik bedanken, in het bijzonder alle werkgroepleden. Ik spreek de hoop en ook de verwachting uit, dat steeds meer inwoners van ons dorp bereid zullen zijn om zich in te zetten voor het in het Dorpsontwikkelingsplan verwoorde beleid. Dat kan vooral door zelf actief te gaan deelnemen in een van de vijf werkgroepen, of een werkgroep tijdelijk te ondersteunen bij het realiseren van een of meer concrete projecten. Zo groeit vanzelf die warme en levendige dorpsgemeenschap, die wij met zijn allen willen zijn. Met veel aandacht voor de kinderen en de jeugd, zorg en medeburgerschap voor de ouderen, een gezond verenigingsleven en een sociaal vangnet voor alle medeburgers die daaraan behoefte hebben. Ik stel voor dat wij de komende vijf jaar samen op weg gaan om alle in het Dorpsontwikkelingsplan gestelde doelen en projecten waar te maken." Aldus John Creusen, voorzitter van het Kernoverleg, in het voorwoord van het Dorpsontwikkelingsplan.
- "Na een kleine honderd jaar een eigen basisschool te hebben gehad, moet het dorp de sluiting van Basisschool Vilt nu als een voldongen feit accepteren. 6 juli 2018 was de laatste schooldag. Zo’n kleine zestig jaar was de openbare school aan de rand van het dorp, aan de Slakweg, gevestigd. Eind jaren zeventig namen de ouders van schoolgaande kinderen in het dorp het initiatief voor het stichten van een katholieke basisschool. Dat leidde ertoe dat in 1978 in de dorpskern een nieuw schoolgebouw werd geopend, aan de Leeuwerikstraat. Het sluiten van de basisschool zal voor velen, zeker degenen die de school nog mee hebben opgericht, maar ook degenen die er hun eigen schooljaren hebben doorgebracht en hun kinderen naar school hebben zien gaan, een steek in hun hart zijn. Niet in het minst ook voor de kinderen die er nu hun laatste schooldag hebben beleefd en natuurlijk niet te vergeten de docenten.
De basisschool heeft een belangrijke rol in onze dorpsgemeenschap gespeeld: niet alleen als de ontmoetingsplaats voor leerlingen en ouders, voor nieuwkomers vaak het begin van een gezonde en onmisbare integratie in onze dorpsgemeenschap, maar vooral ook voor het verenigingsleven. Kernoverleg Vilt betreurt de sluiting van de basisschool ten zeerste. Het is de zoveelste aderlating voor onze Very Important Little Town, waardoor de leefbaarheid in/van het dorp op langere termijn steeds verder in het gedrang komt.
Nu kinderen en ouders elkaar niet meer in of bij de school kunnen ontmoeten, zullen we met z'n allen moeten zoeken naar andere dorpsverbindende elementen en mogelijkheden om hen en toekomstige nieuwe inwoners meer te betrekken bij het dorp. Omdat het Dorpsontwikkelingsplan 2013-2018 dit jaar ten einde loopt, gaat het Kernoverleg starten met de ontwikkeling van een nieuw Dorpsontwikkelingplan (DOP) voor de jaren 2019-2024. De leefbaarheid in/van Vilt, met name de sociale cohesie en de zorg die wij voor elkaar, jong en ouder, nu en in de toekomst moeten hebben, staat daarin centraal." Aldus een persbericht van het Dorpsoverleg, 7-7-2018. Scholenkoepel INNOVO had eigenlijk het plan om de school na afloop van schooljaar 2018-2019 te sluiten, maar een deel van de ouders heeft, wellicht in die wetenschap, hun kinderen al eerder naar de basisschool in Berg en Terblijt gestuurd. Het leerlingenaantal is hierdoor nog verder teruggelopen dan al het geval was, wat de scholenkoepel heeft doen besluiten de sluiting een jaar te vervroegen. Formeel is de school overigens gefuseerd met de basisschool in Sibbe.
- SV Vilt (voetbal sinds 1934 en sinds 1967 ook handbal) is na afloop van seizoen 2016-2017 opgeheven, omdat er op dat moment nog maar 13 leden waren.
Terug naar boven- Vilt heeft 1 rijksmonument: een gesloten hoeve in tradtitioneel-ambachtelijke stijl uit ca. 1887 (hoeve) en 1909 (woonhuis) (Rijksweg 188).
- "Na de start van de werkgroep Kapel begin 2016 is op allerlei fronten heel veel overleg gevoerd en daarna door vrijwilligers hard gewerkt om de kapel van Vilt en de directe omgeving te renoveren en een flinke opwaardering te laten ondergaan. De werkzaamheden zijn in september 2017 afgerond, om hem weer in gebruik te kunnen nemen voor de jaarlijkse septembermis. De werkgroep heeft daarmee, met hulp van professionals en mede dankzij subsidie van de gemeente en sponsoring, een geweldige klus geklaard. Kunstenares Adinda Creusen heeft als sponsoring de letters van het gedichtje, dat op de muren van de kapel staat, getekend. Deze letters konden de inwoners kopen a 25 euro per stuk en daarmee werden ze “vriend van de kapel”.
Op 16 september 2017 is het gerestaureerde Mariabeeld, dat voor de restauratie in de kapel stond, door een tweetal vrijwilligers naar de kapel teruggedragen. Pastoor Burger heeft de kapel direct voorafgaande aan de door Harmonie Amicitia en Harmonie Concordia opgeluisterde Heilige mis ingewijd. Zowel de burgemeester als John Creusen en pastoor Burger waren trots op deze prestatie van de inwoners van Vilt. Allen hopen dat de kapel weer als vanouds jaarlijks gebruikt gaat worden voor de septembermis." (bron: dorpssite)
Terug naar boven- Carnaval. - JCV Den Törk.
- Wandelvereniging Vilt organiseert door het jaar heen 3 wandeltochten: de Lentetocht (op een zondag begin april, met de afstanden 5, 10, 15, 20, 30 en 40 km), de Geuldalwandelmarathon (op een zaterdag begin oktober, met de afstanden 21 en 42 km) en de Eindejaarstocht (eind december, met de afstanden 7, 14 en 21 km).
- Euroconcert (op een zaterdag in januari) door de Viltse harmonie Amicitia in Gemeenschapshuis Vilt.
- Mei-den planten met optocht (eind april), rond het Sint Rochusplein, georganiseerd door de Jonkheid. - Op de site van Jonkheid Mheer vind je uitgebreide achtergrondinformatie over de traditie van het plaatsen van de mei-den.
- Sint Rosamarkt (op een zondag in juli).
- Bij de Heuvelland4daagse (augustus) kun je kiezen uit de afstanden 7, 14, 21, 28 en 42 km. Vanuit Vilt voeren de wandeltochten je iedere dag door een ander deel van het prachtige Heuvelland.
- Najaarsconcert (op een zaterdag begin oktober) door harmonie Amicitia Vilt, met medewerking van enkele andere korpsen uit de regio. Locatie: Gemeenschapshuis. Gratis toegang. Nadere informatie op tel. 043-6041080.
- Toneelvereniging De Vriendenkring Vilt is opgericht in 1940 en brengt nog altijd jaarlijks in november en december een nieuw stuk op de planken, in Gemeenschapshuis Cascade. Kennelijk zijn hun voorstellingen nogal in trek, want in 2019 traden ze maar liefst acht keer op.
- Kerstconcert (op een zaterdag half december) in samenwerking met GKZ Monulphus en Gondulphus in café-zaal ’t Vöske.
Terug naar boven- Inwoners van Schimmert meldden bij omroep L1 dat ze af en toe harde knallen hoorden en of de omroep wellicht eens kon uitzoeken hoe die vork in de steel zat. Welnu, dat hebben ze gedaan. L1-verslaggever Robert Janssen heeft uitgevonden dat de knallen uit het 6 km verderop gelegen dorpje Vilt komen. Eric Huids runt daar een appelgaard, en om tijdens (dreigende) hagelbuien zijn appels zoveel mogelijk te beschermen heeft hij een anti-hagelkanon geïnstalleerd, dat hij gemiddeld zo'n 6x per jaar inzet. Het komt erop neer dat het speciale gas dat met het kanon wordt afgeschoten de luchtdruk zodanig manipuleert dat de hagelkorrels kleiner blijven dan anders het geval zou zijn geweest en daarmee minder schade aan de appelgaard inrichten. Hoe die vork precies in de steel zit, legt Eric Huids uit in de audioreportage die je onder de link kunt beluisteren.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Vilt, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- In juni 2017 gaat Bas van der Zwaan van het L1-programma Óngerwaeg langs bij de familie Lambie in Vilt. Zoon Mitch heeft voor Kerst 2016 een Trabant gekregen van zijn vader Servé, en de heren zijn anno zomer 2017 volop met de restauratie bezig, want er moet nog wel 'iets' aan gebeuren om er weer een fatsoenlijk geheel van te maken. Puntje is wel dat Servé ook nog een ander 'klusje' onder handen heeft dat ook nog 'even' af moet. Al bijna 20 jaar knutselt hij namelijk ook aan hun eigen huis, dus of moeder Manuela nu zo blij is met de nieuwe 'aanwinst'... Gelukkig is zij begripvol en gunt ze de mannen hun hobby. De heren beloven Bas dat zij hun best zullen doen om de restauraties voor Kerst 2018 gereed te hebben...
Terug naar boven- Algemeen: - Site van en over Vilt.
- Belangenvereniging: - Kernoverleg Vilt.
- Muziek: - Amicitia Vilt is in 1893 opgericht als zangvereniging (en viert dus in 2018 het 125-jarig bestaan). In 1918 is het een harmonie geworden, maar er is ook nog altijd tevens een zangkoor. - Lees hier alles over de rijke geschiedenis van Amicitia. Amicitia heeft een belangrijke sociale en culturele functie binnen de leefgemeenschap. Daarnaast heeft Amicitia zeker ook de doelstelling om binnen de gegeven mogelijkheden het muzikale niveau op een zo hoog mogelijk peil te brengen en te houden. De vereniging investeert veel in opleidingen voor haar leden, zodat ook beginnende muzikanten de mogelijkheid krijgen om zich bij het orkest te voegen. Nieuwe leden zijn altijd welkom. Bezoek eens een van de repetitie-avonden. Voor het zangkoor is dat op de woensdagavond in de even weken en voor het orkest iedere vrijdagavond. "Dorpsharmonieën hebben het moeilijk. Zelfs in een traditioneel blaasmuziekgebied als het Heuvelland. Harmonie Amicitia wil het bondsconcours gebruiken om de samenwerking met muzikanten uit de regio te versterken, met ‘een mooi stuk muziek’ als bindende factor. De harmonie heeft in oktober 2019 laten weten dat ze wel iets voelen voor een regio-orkest." (bron en voor nadere informatie zie het artikel onder de link)
- Welzijn: - Elke dinsdagmiddag van 14.00 tot 16.00 uur is er in gemeenschapshuis Cascade gelegenheid voor 55+’ers om (oud)dorpsgenoten te ontmoeten. Samen met de begeleidster van Sevagram wordt een gevarieerd programma samengesteld. De eigen bijdrage is €12,50 per kwartaal of €1,- per middag als men slechts incidenteel aan activiteiten deelneemt. Indien vrijwilligers, die door Sevagram worden ondersteund, slechts een keer per maand of incidenteel voor een bepaalde activiteit aanwezig willen/kunnen zijn, wordt daar rekening mee gehouden. De vrijwilligers hoeven uiteraard geen bijdrage te betalen. Voor informatie/aanmelding (ook als vrijwilliger) kun je terecht in de huiskamer en bij Saida Mourabit, e-mail saida.mourabit@sevagram.nl, tel. 043-6098416 (Sevagram, locatie Oosterbeemd) of Kittie Huntjens, e-mail kittiehuntjens@hetnet.nl.
- Veiligheid: - "WhatsApp Buurtpreventie is een WhatsApp groep die zich richt op het signaleren van verdachte situaties in een bepaalde wijk, buurt, dorp of stad. Het is een burgerinitiatief en dient als een moderne vorm van buurtwacht. Samen willen wij onze wijk/buurt veiliger maken. Het doel van deze Buurt WhatsApp is het zorgen voor meer ogen en oren voor de politie en andere toezichthouders. Zij kunnen nu eenmaal niet op iedere hoek of straat staan. Door een Buurt WhatsApp kunnen jullie zelf een groot deel van de wijk/buurt in de gaten houden. Met het melden van verdachte situaties in deze Buurt WhatsApp, worden jullie allemaal snel gewaarschuwd en kan de verdachte in de gaten worden gehouden. Ondertussen kan de politie worden ingelicht en tot eventuele actie overgaan. In Nederland zijn inmiddels meer dan 1300 buurten met een dergelijke WhatsApp-groep! In vele dorpen en steden in Nederland heeft de Buurt WhatsApp inmiddels al tot succes geleid. Er zijn criminelen aangehouden en het aantal woninginbraken is in sommige wijken gedaald. Als inwoner van Vilt kun je je via deze link aanmelden voor de WhatsApp Buurtpreventie groep van jouw dorp. De beheerder zal je, na het invullen van het formulier, zo snel mogelijk toevoegen. De beheerder onderhoudt contact met politie en beheerders van andere buurtpreventiegroepen uit omliggende dorpen. Lees hier de spelregels en voorwaarden."
Reactie toevoegen