Gemeente Ohé en Laak in ca. 1870, kaart J. Kuijper
- Ohé en Laak is een dorp in de provincie Limburg, in de regio Midden-Limburg, gemeente Maasgouw. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1990. In 1991 over naar gemeente Maasbracht, in 2007 over naar gemeente Maasgouw.
- Oorspronkelijk was er sprake van het dorp Ohé en de buurtschap Laak, die sinds ca. 1950 als 1 plaatsnaam 'Ohé en Laak' worden beschouwd. Ter plekke werd tot enkele jaren geleden met witte plaatsnaamborden nog aangegeven welk deel op Ohé en welk deel op Laak betrekking had. Tegenwoordig is dit (vermoedelijk) niet meer het geval.
- Wapen van de voormalige gemeente Ohé en Laak.
Terug naar bovenIn het Limburgs
Op de plaatsnaamborden staat 'Genoea en Laak'. Veldeke Limburg adviseert in haar Plaatsnamelies de spelling 'G'n Oea en De Laak'.
Oudere vermeldingen
De gemeentenaam is in de loop der jaren ook als volgt gespeld: Ohé c.a., Ohe en Laak, Ohee, Ohée en Laak, Ooë en Laak. Plaatsnaam: eind 11e eeuw Oia, 1592 Oe ende Laeck, 1630 Oyn, 1665 Ohe, ca. 1800 Opgenaw.
Naamsverklaring
Het eerste deel van deze plaatsnaam gaat terug op ooi, dat stamt van het Germaanse agwjô-* 'land aan een waterloop'. De plaatselijke uitspraak is Genowe of Genwa, waarin het lidwoord gen. De inwoners hebben nooit gesproken van Ohé. Deze vorm is onder Franse invloed gefixeerd, vergelijk Enschede. Laak gaat terug op het Germaanse laku-* 'natuurlijke waterloop in moerassig terrein'.(1)
* Gereconstrueerde vorm.
Ohé en Laak ligt W van Echt, Z van Stevensweert, op het eiland tussen de Maas in het W en het Julianakanaal in het O.
Terug naar bovenIn 1840 heeft de gemeente Ohé en Laak 94 huizen met 560 inwoners, verdeeld in de dorpen Ohé 46/276 (= huizen/inwoners) en Laak 48/284. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 350 huizen met ruim 800 inwoners, waarvan ruim 600 in Ohé en ruim 200 in Laak.
Terug naar bovenAls je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij de volgende instanties:
- "Amici Insulae is een in 1983 opgerichte vereniging van mensen die een binding hebben met of anderszins belangstelling hebben voor de indrukwekkende historie van Stevensweert en Ohé en Laak. Daar deze twee plaatsen op een eiland liggen in de Maas, draagt de vereniging de naam Amici Insulae, oftewel Vrienden van het Eiland in de Maas. De naam is gegeven naar het enige boek dat over de geschiedenis van deze dorpen is uitgegeven, in 1955, geschreven door o.a. pater W. Sangers en A. Simonis. Dit boek droeg de titel: "Er ligt een Eiland in de Maas". De vereniging wil de belangstelling bevorderen voor het karakter, de cultuur en de geschiedenis van de genoemde dorpen. Zij doet dat o.a. door elk jaar een jaarboek uit te geven met artikelen, handelend over het verleden en aangevuld met krantenartikelen, die een beeld geven over enig jaar. Tot haar doelstelling behoort tevens het oprichten van kleine monumenten. De contributie bedraagt slechts minimaal € 12,00 per jaar. Ieder lid heeft met zijn gezin gratis toegang tot het Streekmuseum in Stevensweert. Tevens ontvangt ieder lid (inmiddels meer dan 500 leden!) het jaarboek. Amici Insulae heeft een bijzondere relatie met het Streekmuseum. Statutair is bepaald dat een derde van de contributiegelden wordt gebruikt als financiële steun aan het museum."
- De opening van het Streekmuseum voor Stevensweert en Ohé en Laak in 1983 was een logisch gevolg van de grootscheepse restauratieactiviteiten die in deze jaren werden uitgevoerd in de historische kern van het eerstgenoemde dorp. Zo werden bijvoorbeeld de markt en het Jan van Steffeswertplein bestraat met maaskeien, oude panden opgeknapt, het asfalt in de straten van de oude kern verwijderd en vervangen door klinkers. Op de markt kwam weer de dorpspomp te staan en aan de Maas werd een authentiek vestingkanon geplaatst. Bij dit alles ontstond er behoefte aan een museum. Zo kon er meer informatie worden gegeven aan zowel de inwoners als aan bezoekers van elders. De gerestaureerde protestantse kerk, voor godsdienstoefeningen niet meer in gebruik, bood daartoe in eerste instantie een voortreffelijk onderdak. In 1991 verhuist de hele collectie naar het gemeentehuis van Stevensweert, dat door de gemeentelijke herindeling per 1 januari van dat jaar ter beschikking was gekomen. Het gebouw is een rijksmonument, in 1858 ontworpen door de befaamde architect P.J.H. Cuypers.
De gemeente Maasgouw telt drie prachtige musea met elk een eigen specifieke collectie. De collecties vertellen een verhaal: leerzaam, boeiend, inspirend en uitnodigend. Om het bezoek te stimuleren bieden de Maasgouwse musea een aantrekkelijke mogelijkheid aan: 3 musea voor de prijs van 2! Je betaalt als individuele bezoeker bij het eerst gekozen museum de normale entreeprijs en ontvangt vervolgens een combi-ticket waarmee je bij de andere twee musea slechts de halve entreeprijs hoeft te betalen. Het combiticket is 1 jaar geldig. Naast het Streekmuseum betreft het het Maas Binnenvaartmuseum in Maasbracht en Gemeentemuseum Het Land van Thorn.
Terug naar boven- Ohé en Laak heeft 12 rijksmonumenten.
- Ohé en Laak heeft 7 gemeentelijke monumenten.
- De RK Onze-Lieve-Vrouw Geboortekerk in Ohé en Laak (Kerkstraat 4) is in 1867 ontworpen door architect Antonius Cornelis Bolsius. Het is een bakstenen kruisbasiliek met achthoekige vieringtoren, die gebouwd is in een mengsel van neoromaanse en neogotische stijl. In 1918 zijn, links en rechts van de hoofdingang, twee kapellen aangebouwd. De kerk is in 1944 door oorlogsgeweld beschadigd en in 1946 hersteld. In 1994-1995 is het gebouw gerestaureerd. De kerk heeft een halfronde apsis. Tegen de achterzijde van de vieringtoren bevinden zich twee in elkaar overgaande ronde torentjes. De westgevel en de transeptarmen zijn voorzien van roosvensters. De kerk bevat 21 prachtige glas-in-loodramen van H. Oidtmann. Verder is er een 14e-eeuws hardstenen doopvont en zijn er heiligenbeelden van de 15e tot en met de 19e eeuw. De biechtstoelen dateren uit 1870 en zijn afkomstig uit het atelier van architect Pierre Cuypers. De kerk maakt deel uit van de Parochiefederatie Maasbracht.
- Sint Annakapel (Sint Annastraat 1) uit 1896.
- Met een uitkijktoren, een reconstructie van het kasteelpark en het zichtbaar maken van de contouren van de gebouwen, heeft Natuurmonumenten het vroegere kasteel Walburg of Walborg in 2020 teruggebracht in het landschap. Het project moet een belangrijke nieuwe recreatieve impuls worden voor Ohé en Laak en Stevensweert. Van het vroegere kasteel uit ca. 1632, waarvan de laatste resten van de ruïne in 1992 zijn gesloopt, is behalve de nauwelijks nog herkenbare gracht en een ijskelder niets meer over. Paden en lage muurtjes hebben de gebouwen weer zichtbaar gemaakt.
Vlakbij het voormalige kasteel is in 2015 een historische duiker uit het midden van de 18e eeuw ontdekt. De duiker lag verscholen onder struiken en planten en kwam aan het licht bij herstelwerkzaamheden aan een veldweg. De duiker is minimaal 4 meter breed en 2 meter hoog. Hij wordt afgedekt met een tongewelf van veldbrandstenen. Aan beide kanten zijn de resten en fundamenten van keerwanden te herkennen. De duiker was een onderdeel van de waterhuishouding van het gebied tussen het verdwenen kasteel Walburg en de Hompesche Molen. De gemeente wil de duiker vanwege zijn cultuurhistorische betekenis laten restaureren. Het bouwwerk moet een toeristische functie krijgen. De gemeente onderzoekt daarnaast of het mogelijk is om de duiker een beschermde, monumentale status te geven.
Terug naar boven- Pontje President Willy Claes van Ohé en Laak naar het Belgische Ophoven, over de Maas. Vaardagen: van 1 mei tot en met 30 september 7 dagen per week. Plus in april en oktober alleen in de weekenden. Bij hoog water bestaat de mogelijkheid dat de veerpont tijdelijk uit de vaart wordt genomen.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Ohé en Laak, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Ohé en Laak (online te bestellen).
Terug naar boven- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Ohé en Laak.
Reactie toevoegen