Lieren is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Veluwe, gemeente Apeldoorn.
- Lieren is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Veluwe, gemeente Apeldoorn.
- Het dorp Lieren is (vrijwel) aaneengegroeid met het W buurdorp Beekbergen. Ze werken ook op veel gebieden samen (zo is er bijv. een gezamenlijke Dorpsraad). Je zou ze dan ook een tweelingdorp kunnen noemen. Onder het dorp valt voor de postadressen ook het O buurdorp Oosterhuizen, omdat dat dorp in 1978 geen eigen postcode en plaatsnaam in het postcodeboek heeft gekregen.
Terug naar bovenOudere vermeldingen
1225 Everhardo de Lidere, 1255 Stephano de Lederen, 1408 Lederen, 1573 Liere, 1596 Lierermerct, 1830-1855 Lieren, 1839 Lier.
Naamsverklaring
Wel verklaard als een samenstelling van het Germaanse hliþa*- 'helling' en haru*- = haar 'zandige rug'.(1)
* Gereconstrueerde vorm.
Lieren ligt direct Z van Apeldoorn, Z van de A1, O van Beekbergen.
Terug naar bovenIn 1840 heeft Lieren 47 huizen met 202 inwoners. Tegenwoordig heeft het postale dorpsgebied, zoals hierboven toegelicht onder Status, ca. 450 huizen met ruim 1.200 inwoners, dus inclusief het dorp Oosterhuizen. In de Dorpsvisie van Oosterhuizen stelt men dat dat dorp bijna 300 huizen met bijna 900 inwoners zou hebben. Dan zouden voor het eigenlijke dorp Lieren slechts ca. 350 inwoners resteren. Als wij op de kaarten kijken, lijkt het eerste getal ons iets te hoog en het tweede getal iets te laag. Kennelijk klopt dat vermoeden, want volgens de site Apeldoorn in Cijfers zijn de in totaal ca. 450 huizen met ruim 1.200 inwoners ongeveer gelijk over de beide dorpen verdeeld, dus beide ca. 600 inwoners.
Terug naar bovenTweede Wereldoorlog
Op 29 april 1944 stortte bij Lieren een Amerikaanse bommenwerper neer. De B-17 kwam terecht op de schuur van de familie Wilbrink aan de Veldweg en doodde een toevallig in die stal aanwezige veehandelaar uit Uddel.
- Aan de Veldbrugweg in Lieren worden in 2020 33 woningen gebouwd. 2000 jaar geleden werd hier ook al gewoond, zo blijkt uit archeologische opgravingen voorafgaand aan de nieuwbouw. Er zijn sporen van boerderijen en schuurtjes ('spiekers') uit de ijzertijd en sporen van een woonerf uit de middeleeuwen (1200-1300) gevonden.
- De Structuurvisie Beekbergen en Lieren schetst de wenselijke ontwikkelingen voor deze dorpen voor de komende jaren.
Terug naar boven- Lieren heeft 11 gemeentelijke monumenten, zijnde het Dorpshuis (Het Oude Veen 19-21), de brugwachterswoning op Kanaal Zuid 268, de ophaalbrug (Kanaal Zuid ter hoogte van de Woudweg), het pand op Lierderstraat 36, de boerderij op Wilmalaan 5, een schuur aan de Molenvaart (waar helaas geen huisnr. bij staat), de boerderij op nr. 34, het bakhuisje op nr. 36, en de metaalwarenfabriek (voorheen wasserijcomplex) op nrs. 47-49.
- De Gereformeerde (PKN) kerk (Lierderstraat 7) dateert uit 1934 en is de opvolger van een kerk uit 1850 in Beekbergen (die aan de Tullekensmolenweg 106 stond maar na buitengebruikstelling in 1934 is gesloopt). Kerkzaal en orgel zijn in 2009 gerenoveerd. Het interieur is opnieuw geschilderd. Deuren, kansel, doopvont en liturgietafel zijn vernieuwd. Het orgel heeft een grote opknapbeurt ondergaan en is opnieuw geïntoneerd. De toren is in 2011 gerenoveerd. De werkzaamheden bestonden onder meer uit het aanbrengen van een ondersteunende staalconstructie, het aanbrengen van een nieuwe houten torenspits en het dichten van scheuren in de toren. Verder zijn het haantje, het uurwerk en de luidinstallatie gerenoveerd. De kerk maakt deel uit van de Protestantse Gemeente Lieren - Beekbergen.
- De Kerk van de Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland (Molenberg 20) is gebouwd na 1924.
- Standbeeld uit 1996 op het schoolplein t.g.v. het 125-jarig bestaan van de school, van beeldhouwer Elly Corstjens.
- "In Lieren staat in het plantsoen bij de kerk een zwerfsteen met een gedenkplaat. De tekst op de gedenkplaat verwijst naar het optreden van Canadese militairen die tot Princess Patricia’s Canadian Light Infantry (PPCLI) behoorden. Zij maakten deel uit van de 2e Canadese Infanterie Brigade, die ten zuiden van Apeldoorn het kanaal moest oversteken om via dit dorp en de buurdorpen Oosterhuizen en Beekbergen op te rukken naar Apeldoorn. Zo moest de bevrijding van Apeldoorn door andere Canadezen, die via Teuge waren opgerukt, worden ondersteund. Op 16 april hadden de Canadezen, het bruggenhoofd ‘BODEN’ - de brug bij Veldhuizen – bezet. Door de snelle opmars van de Britten vanuit Westervoort richting Apeldoorn en die van de Canadese pantserdivisie van Arnhem naar Otterlo dreigden de Duitsers in de omgeving van Apeldoorn te worden afgesneden. Daardoor moesten zij in de nacht van 16 op 17 april hun verdediging ten westen van het Apeldoorns Kanaal opgeven. De Patricia’s konden zo de drie genoemde dorpen op 17 april 1945 zonder tegenstand te ontmoeten, bevrijden.
In het najaar van 1984 ontstond het plan om het veertigjarig jubileum van de bevrijding in Beekbergen, Lieren en Oosterhuizen groots te vieren: een optocht, een herdenkingsdienst, de onthulling van een herdenkingsmonument en een groots dorpsfeest als afsluiting. Er ontstond een samenwerking tussen de drie dorpen die eerder voor onmogelijk was gehouden. De huizen en straten in de dorpen waren uitbundig versierd en verlicht, er waren erebogen en versierde bruggen, zodat een bezoek aan de dorpen een toeristische attractie werd. Voor het monument werd eerst gedacht aan een gedenkplaat in elk van de drie dorpen. Tenslotte werd besloten om voor één plaat te kiezen, centraal, in het midden van de drie dorpen. Zo kwam de gedenkplaat in Lieren terecht. De boom bij het monument werd geplant door een inwoner van elk van de dorpen en een inwoner die twee dagen voor de bevrijding in Beekbergen was geboren." (bron: Apeldoorn en de Oorlog) In 1995 is er alsnog ook een monument in Oosterhuizen geplaatst.
Terug naar boven- Half april is er jaarlijks een herdenking van de bevrijding bij het bevrijdingsmonument.
- Jaarlijks organiseert Omroep Gelderland onder de titel 'Zomer in Gelderland' een competitie Mooiste dorp van Gelderland, waarbij een aantal dorpen een reeks opdrachten moet uitvoeren op het gebied van sport, spel, creativiteit en dergelijke, om hun dorp zo goed mogelijk 'op de kaart te zetten'. In de ronde van 2016 heeft Lieren de 2e plek verworven.
Terug naar boven- Kringloopwinkel Kanaal-Zuid is sinds 2018 in Lieren gevestigd. Voorheen was dit Kringloopwinkel Loenen in het gelijknamige buurdorp.
Terug naar boven- Belangenvereniging: - Dorpsraad Beekbergen en Lieren overlegt regelmatig met andere organisaties die ook belangbbend zijn bij de uitvoering van het gemeentelijk beleid in het werkgebied, zoals Ondernemingsvereniging Bemivo, scholen, verenigingen, kerken, zorginstellingen, recreatieve en toeristische organisaties en de raadsfracties van politieke partijen. De verantwoordelijkheden van de Dorpsraad kunnen kort worden samengevat in de volgende punten: gevraagd en ongevraagd advies uitbrengen over beleidsvoornemens van de gemeente Apeldoorn, die het algemeen belang in het dorp beïnvloeden; communicatieve taken als intermediair naar de inwoners in het werkgebied; betrokkenheid bij ontwikkelingen in het werkgebied en bij de uitvoering van beleidsprocessen van de gemeente Apeldoorn in het werkgebied; betrokkenheid bij de Stadsdeelaanpak.
- Onderwijs: - De Prinses Julianaschool in Lieren is een moderne school. Ze geven les vanuit recent vervangen methoden. In elk lokaal staat een digitaal schoolbord waarmee de lessen gegeven worden. De komende jaren wordt de digitalisering van het onderwijs verder uitgebreid. Ze kennen een leerstofjaarklassensysteem. Dat betekent dat kinderen per leeftijd in een groep zitten en daar de lesstof van dat leerjaar krijgen aangeboden. Dat geldt niet voor alle kinderen. Sommige kinderen kunnen ze laten versnellen en anderen kunnen ze meer tijd geven. Het kan ook zijn dat dat per vakgebied verschilt. Je kind zit bijvoorbeeld in groep 5 en rekent mee met groep 6.
Ze geven les volgens het 'Directe Instructiemodel', dit wordt in de hele school gebruikt. Zo heeft elke les ongeveer dezelfde structuur: doel van de les benoemen; voorkennis ophalen; klassikale instructie voor iedereen; gedifferentieerd inoefenen; verlengde instructie; afronden. Kinderen leren op deze school van jongs af aan zelfstandig te werken. Dat betekent dat ze werken met planningen/taken, dat ze om kunnen gaan met uitgestelde aandacht, dat ze problemen op kunnen lossen. Samenwerken is een factor voor succes. Alleen gaat het sneller, samen kom je verder. Daarom werken ze met coöperatieve leerstrategieën. Zo heeft iedereen een taak en kennen de kinderen een gezamenlijke verantwoordelijkheid.
- Zorg: - Gezinshuis Lieren van zorginstelling Siloah is in 2018 gerealiseerd. Het gezinshuis biedt intramurale zorg in een kleinschalige, huiselijke setting. In dit huis vinden vier mensen met een verstandelijke beperking een warm thuis. Een gezinshuis is een kleinschalige woonvorm waar kinderen, jongeren en jongvolwassenen worden opgenomen in het eigen gezin van de gezinshuisouders. Deze vorm van wonen biedt kleinschaligheid en een beperkt aantal begeleiders. Bewoners krijgen 24/7 toezicht en zorg en zijn onderdeel van de lokale samenleving rond het huis. In huis zijn ze deel van het 'gezin', draaien mee in het dagelijkse leven en hebben een waardevolle daginvulling. Denk bijvoorbeeld aan een vorm van dagbesteding, school of vrije tijdbesteding.
- Bedrijfsleven/ondernemen: - "Na het jaar 1945 hebben de gezamenlijke winkeliers van Beekbergen, Lieren en Oosterhuizen besloten elk jaar Sint Nicolaas in november binnen te halen. Dat ging in het begin wel wat provisorisch; op het toneeltje van Café Ruysch werden Sinterklaas en zijn Pieten aangekleed en op kleur gebracht. Enkele keren is de Sint met een bootje via het kanaal daar aangekomen en onder begeleiding van muziekvereniging Prinses Juliana ging de hele stoet lopend van Lieren naar Beekbergen. In de Smittenberg werd er vervolgens gezongen en gestrooid. Toen al een groot feest, nu een steeds groter wordend feest! Iets later volgde de Paaseierzoekwedstrijd en in de jaren ’70 ontstond de Wielerronde. Weer iets later ontstonden de Eindejaarsactie en de Kerstmarkt. Ondernemersvereniging Bemivo telt momenteel 57 leden."
Reactie toevoegen