Emmer-Compascuum

Plaats
Dorp
Emmen
Drenthe

emmer-compascuum_plaatsnaambord_en_carnavalsnaam_kainbongelstad_kopie.jpg

Emmer-Compascuum is een dorp in de gemeente Emmen. Tijdens carnaval heet het dorp Kainbongelstad. (© H.W. Fluks)

Emmer-Compascuum is een dorp in de gemeente Emmen. Tijdens carnaval heet het dorp Kainbongelstad. (© H.W. Fluks)

Emmer-Compascuum

Terug naar boven

Status

- Emmer-Compascuum is een dorp in de provincie Drenthe, gemeente Emmen.

- Het westelijk hiervan gelegen dorp Emmer-Erfscheidenveen wordt (althans voor de postadressen) als onderdeel beschouwd van het dorp Emmer-Compascuum. Dat geldt ook voor het N gelegen dorp Munsterscheveld.

- Onder het dorp Emmer-Compascuum valt ook de buurtschap Foxel.

Terug naar boven

Naam

In het Drents
Emmer Compas. Een inwoner van dit dorp is een Compascumer.

Oudere vermeldingen
1867 gebied: Emmer Compascuum, 1899 Emmer-Compascum. Werd in de volksmond ook wel Fries-Compascuum genoemd, vanwege de Friese invloed bij de ontginning en kolonisatie.

Naamsverklaring
Betekent het Latijnse compascuum 'dat wat bestemd is om in gemeenschap beweid te worden', behorend bij of gelegen nabij Emmen. Zie ook Barger-Compascuum.(1)

Carnavalsnaam
Tijdens carnaval heet het dorp Kainbongelstad.

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Emmer-Compascuum ligt O van het dorp Emmer-Erfscheidenveen, ONO van de stad Emmen, NO van de dorpen Barger-Oosterveld, Klazienaveen-Noord, Nieuw-Dordrecht, Oranjedorp en Zuidbarge, NNO van het dorp Klazienaveen, N van de dorpen Barger-Compascuum en Zwartemeer, ZW van het dorp Munsterscheveld, ZZW van het dorp Ter Apel, Z van het dorp Roswinkel, ZO van het dorp Nieuw-Weerdinge en OZO van het dorp Weerdinge.

Terug naar boven

Statistische gegevens

Emmer-Compascuum heeft ca. 3.200 huizen met ca. 7.800 inwoners, waarvan ca. 750 huizen met ca. 1.800 inwoners in Emmer-Erfscheidenveen en ca. 200 huizen met ca. 500 inwoners in Munsterscheveld (die voor de postadressen en daarmee veel statistieken ook 'in' het dorp liggen).

Terug naar boven

Geschiedenis

Emmer-Compascuum is een veenkolonie aan het zuideinde van het Stads-Compascuumkanaal, gegraven door de stad Groningen (1877-1879). Ontgonnen sinds 1880.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Het postale dorpsgebied van Emmer-Compascuum heeft 3 rijksmonumenten, zijnde de Sint-Willehadduskerk en Molen Grenszicht in het dorp Munsterscheveld en de voormalige smederij op Kanaal B ZZ 228 in het dorp Emmer-Erfscheidenveen. Het eigenlijke dorp heeft dus geen rijksmonumenten.

- Het postale dorpsgebied van Emmer-Compascuum heeft 7 gemeentelijke monumenten, zijnde de voormalige RK huishoudschool Mariahof op Hoofdkanaal OZ 81, de vervenerswoning op Hoofdkanaal WZ 64, en zusterhuis Huize St. Hendricus op Kloosterweg 40-42, alle in het dorp Munsterscheveld, het schoolgebouw op Kanaal A NZ 18 in het dorp Emmer-Erfscheidenveen, en de Marechausseekazerne op Runde NZ 43-44, de Hervormde pastorie op Runde ZZ 107 en de Hervormde kerk op Runde ZZ 108, de laatste drie in de eigenlijke dorpskern.

- De huidige Protestantse (PKN, voorheen Hervormde) kerk (Runde ZZ 108) dateert uit 1934. Het is een belangrijke interbellumkerk. Het is een recht gesloten zaalkerk met een terzijde staande ongelede toren met zadeldak. De kerk vertoont zakelijk-expressionistische details. De kerk valt onder de Protestantse Gemeente Emmer-Compascuum. Na het samengaan van de lokale Gereformeerden en Hervormden tot PKN is de Gereformeerde kerk uit 1957 op Hoofdkanaal WZ 9 leeg komen te staan. De kerk is in 2017 afgebroken.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- "Nadat er jaren niks werd georganiseerd in het dorp is besloten een stichting op te richten om een dorpsfeest te gaan organiseren. Sinds 2008 doen we dit onder de naam Stichting Artiestengala Emmer-Compascuum. De stichting is begonnen met het organiseren van kleinschalige muziekevenementen. Inmiddels hebben we ook een zeer actieve activiteitencommissie, en helpen jaarlijks vele vrijwilligers mee tijdens onze evenementen. Ondanks vele hulp van onze vrijwilligers kunnen we niet zonder onze sponsoren; mede dankzij hen kunnen we ieder jaar weer 3 geweldige evenementen neerzetten in ons mooie dorp."

- Stichting Streetparade voor Kanaalstreek en Veenkoloniën (SKV) organiseert jaarlijks op een zaterdag begin september de Streetparade met aansluitend een Taptoe in Emmer-Compascuum. Hiermee wil de organisatie de korpsmuziek in de regio promoten.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Openluchtzwembad Emmer-Compascuum is omsloten door hoge bebossing. Het bad wordt door zonnecollectoren middels zonneboilers verwarmd, en wordt in de zonnearme periodes door gas bijverwarmd. Zonnepanelen zorgen voor de nodige extra stoomvoorziening. Hiermee is het bad een van de milieuvriendelijkste buitenbaden van het land. De baden zijn voorzien van zachte kunststof folie en zijn rondom betegeld. Het bad moet de komende jaren voor ca. 400.000 euro worden opgeknapt en vernieuwd. "De pompen en de verwarmings- en zuiveringsinstallatie dateren uit de jaren zestig. Het gaat om apparatuur die duidelijk haar beste tijd heeft gehad. Het is zeer de vraag hoe lang deze apparatuur het nog volhoudt", aldus bestuurslid Paul Oost. Stichting Feestweek 125 jaar Emmer-Compascuum, die in 2004 festiviteiten heeft georganiseerd t.g.v. het 125-jarig bestaan van het dorp in dat jaar, had na afloop van het feestjaar nog 20.000 euro over waar ze nog een goede bestemming voor zochten die het hele dorp ten goede zou komen. Dat is het zwembad geworden. De stichting hoopt dat goed voorbeeld goed doet volgen.

- In 2010 is het herstel en de verdere doorkoppeling van het veenriviertje de Runde gerealiseerd. Ter hoogte van de recreatieplas en het zwembad in Emmer-Compascuum is het riviertje ingepast in een ruime groenzone, die gebruikt kan worden als recreatief gebied. Met de uitvoering van deze werkzaamheden zijn de nog ontbrekende schakels in het tracé van de Runde gerealiseerd. Zowel voor het watersysteem als voor de leefomgeving in de dorpen is dit van belang. De Runde met haar oevers heeft zoveel mogelijk een ‘natuurlijk' karakter gekregen en sluit aan bij het reeds gerealiseerde gedeelte ten zuiden van het dorp. Daarmee ontstaat ook een aantrekkelijk leefklimaat voor allerlei soorten planten en dieren, die gebonden zijn aan natte milieus. Ter hoogte van zowel de recreatievijver als de woonbebouwing zijn wandelroutes en zit- en speelplekken gerealiseerd. (bron: Provincie Drenthe, 12-10-2010)

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Emmer-Compascuum, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Emmer-Compascuum (online te bestellen).

Terug naar boven

Links/voorzieningen

- Algemeen: - Site van en over Emmer-Compascuum.

- Belangenorganisatie: - Dorpsbelangen Emmer-Compascuum.

- Buurtverenigingen: - Buurtvereniging Ons Dorp is opgericht in 1947. - Buurtvereniging De Viersprong.

- MFC: - Multifunctioneel centrum MFC De Deele (Spoel 151) is in 2014 gerealiseerd. Wooncorporatie Lefier en de gemeente Emmen hebben samen het MFC ontwikkeld. Zo beogen ze ook in de toekomst de leefbaarheid en het welzijn van de bewoners in Emmer-Compascuum te waarborgen. Het MFC heeft voorzieningen voor jong en oud(er). Alle organisaties en activiteiten die vroeger in De Hilde en De Boo plaatsvonden, zijn nu ondergebracht in De Deele. De oude panden zijn gesloopt. Het is een prachtig gebouw geworden waar veel dorpsbewoners gebruik van maken. Op de verdiepingen zijn 33 huurappartementen voor senioren gebouwd. Heeft een bewoner behoefte aan zorg, dan kan Tangenborgh die leveren. Tangenborgh heeft een zorgpost in het gebouw. De gelijkvloerse en rolstoelvriendelijke appartementen hebben een ruime woonkamer, twee slaapkamers en een mooi balkon. Op de begane grond zit een berging. De sociale huurwoningen worden verhuurd door Lefier.

- Onderwijs: - Braakhekkeschool. - Basisschool De Hoeksteen. - Basisschool De Meent. - Basisschool De Runde. De intentie van de gemeente en de scholen was om per 1-8-2019 alle scholen in één pand bijeen te brengen als 'brede school'. Ook sporthal De Klabbe uit 1973 is aan vervanging toe. De intentie is om beide op één locatie bij elkaar te realiseren, bij voorkeur bij MFC De Deele. Niet iedereen is daar enthousiast over. Zo vindt de Dorpsraad dat een aantal van zulke grote complexen een wel erg grote impact hebben op de dorpsomgeving, en heeft ze zorgen over de - afwikkeling van de - te verwachten toe te nemen verkeersintensiteit in die omgeving. In 2018 is bekend geworden dat er inderdaad nieuwbouw komt voor de genoemde 4 scholen. RK basisschool De Hoeksteen en CBS de Braakhekkeschool gaan wegens teruglopende leerlingenaantallen fuseren, de openbare scholen De Meent en De Runde gaan ook fuseren. Per saldo komen er dan 2 basisscholen in de nieuwe Brede School, die in de zomervakantie van 2021 beoogt te worden opgeleverd.

- Muziek: - "Muziekvereniging DES (Door Eendracht Sterk) uit Emmer-Compascuum is opgericht in 1951. We bestaan uit een majorettegroep en een drumband. Daarnaast hebben we ook nog een aantal vrijwilligers die ons helpen bij de optredens. Nieuwe leden voor zowel de majorettes als de drumband zijn van harte welkom. Ook zoeken wij nog vrijwilligers voor de optredens en een vrijwillige fotograaf die mee wil met de optredens om foto’s te maken voor op de website en Facebookpagina. We doen voornamelijk mee aan straatoptredens (Sint Maarten, Sinterklaasintochten, Carnaval, Palmpasen en Avondvierdaagse), maar wij zijn altijd bereid om ook deel te nemen aan andere activiteiten."

- Sport: - "Het verhaal van voetbalvereniging v.v. CEC (Compas Erfscheidenveen Combinatie) begint in 1911, als in Emmer-Compascuum de ‘Compascumer Voetbal Club’ (CVC) wordt opgericht. Een paar middelbare scholieren gingen ergens een balletje trappen. Het ging allemaal nog niet heel officieel, met een bestuur en dergelijke. In het prille begin is er nog geen competitie. In 1914 sluit CVC zich aan bij de pas opgerichte Veenkoloniale Voetbal Bond, die in 1926 opging in de nieuwe Drentse Voetbal Bond. In de eerste jaren concentreert het voetbal zich op een veld achter hotel-café-restaurant Abeln. Johannes Abeln was echt sportgek, maar hij had er natuurlijk ook belang bij dat er bij hem werd gevoetbald. Dat leverde immers inkomsten op. In Emmer-Erfscheidenveen werd in 1932 EEVV (Emmer Erfscheidenveense Voetbal Vereniging) opgericht. CVC was de club van de gegoede burgerij, ambtenaren en onderwijzers, terwijl EEVV een arbeidersclub was. In 1947 fuseren de twee clubs tot het huidige CEC." Het huidige sportcomplex ligt naast het zwembad.

- "Tennisvereniging L.T. Compas is een vereniging voor zowel recreatief als prestatief tennis, op elk niveau en voor alle leeftijden. Het tennispark ligt op sportpark De Runde en beschikt over 3 verlichte gravelbanen en een gezellig clubhuis.
Leden kunnen het park met een eigen sleutel openen. Als lid kun je dus altijd op ons park terecht."

- Bedrijfsleven / ondernemen: - "Ondernemersvereniging Emmer-Compascuum is een laagdrempelige vereniging voor alle ondernemers uit het dorp. De ondernemersvereniging heeft als doel: een netwerk te bieden aan de ondernemers, om de samenwerking tussen de ondernemers te versterken en meer kansen te benutten; de belangen van de ondernemers te behartigen; projecten en evenementen op te starten en te ondersteunen die het dorp aantrekkelijker maken voor de bewoners en bezoekers."

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Emmer-Compascuum alg.

- Genealogische website van inwoner Lucas Roelf van Veen, met veel genealogische gegevens van mensen die ooit in Emmer-Compascuum, Emmer-Erfscheidenveen, Munsterscheveld of Foxel hebben gewoond. Helaas is op zijn nieuwe site een pagina met toelichtingen verdwenen, daarom hebben we die hier nog vanuit de oude site gelinkt.

Reactie toevoegen