Westzaan

Plaats
Dorp
Zaanstad
Zaanstreek
Noord-Holland

westzaan_plaatsnaambord_kopie.jpg

Westzaan is een dorp in de provincie Noord-Holland, in de regio Zaanstreek, gemeente Zaanstad. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1973.

Westzaan is een dorp in de provincie Noord-Holland, in de regio Zaanstreek, gemeente Zaanstad. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1973.

westzaan_sinterklaasmuseum_1_kopie.jpg

Het Sinterklaasmuseum te Westzaan wordt ieder jaar in de Sinterklaastijd opnieuw opgebouwd, in het tuinhuisje van de eigenaren.

Het Sinterklaasmuseum te Westzaan wordt ieder jaar in de Sinterklaastijd opnieuw opgebouwd, in het tuinhuisje van de eigenaren.

Westzaan.JPG

Westzaan, ’t Reght Huys, voormalig recht- en raadhuis

Westzaan, ’t Reght Huys, voormalig recht- en raadhuis

Westzaan (3).JPG

De Grote Kerk in Westzaan

De Grote Kerk in Westzaan

Westzaan (5).JPG

Middenin Westzaan

Middenin Westzaan

Westzaan (2).JPG

Westzaan, brug over de Weelsloot, waar de J.J.Allanstraat, in de gelijknamige buurtschap, overgaat in de weg Kerkbuurt.

Westzaan, brug over de Weelsloot, waar de J.J.Allanstraat, in de gelijknamige buurtschap, overgaat in de weg Kerkbuurt.

westzaan_papiermolen_de_schoolmeester.jpg

Westzaan, papiermolen De Schoolmeester is de laatste windpapiermolen ter wereld die nog in bedrijf is

Westzaan, papiermolen De Schoolmeester is de laatste windpapiermolen ter wereld die nog in bedrijf is

westzaan_polder_westzaan.jpg

Polder Westzaan is een Natura 2000-natuurgebied met een oppervlakte van ca. 1.300 hectare

Polder Westzaan is een Natura 2000-natuurgebied met een oppervlakte van ca. 1.300 hectare

NH gemeente Westzaan in ca. 1870 kaart J. Kuijper [1024x768].gif

Gemeente Westzaan in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Gemeente Westzaan in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Westzaan

Terug naar boven

Status

- Westzaan is een dorp in de provincie Noord-Holland, in de regio Zaanstreek, gemeente Zaanstad. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1973.

- Wapen van de voormalige gemeente Westzaan.

- Westzaan is evenals de andere dorpen in de gemeente Zaanstad nog een formele woonplaats met eigen postcode en postale plaatsnaam, maar door het aaneengroeien van de kernen in de gemeente heeft het dorp (en de andere dorpen) geen eigen 'bebouwde kom' meer; de dorpen hebben daarom tegenwoordig witte plaatsnaamborden in plaats van blauwe. Aan de randen van de gemeente staan nu blauwe komborden genaamd Zaanstad. Kennelijk is er tegenwoordig dus nog sprake van 1 bebouwde kom Zaanstad, maar daarbinnen zijn de dorpen nog wel formele woonplaatsen.

- Onder het dorp Westzaan vallen ook de buurtschappen J.J. Allanstraat, Middel, Weiver en Zuideinde, een deel van de buurtschap Westzaner Overtoom, plus een klein deel van de buurtschap Nauerna. Dit zijn 6 buurtschappen in totaal.

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Westzaan ligt W van de stad Zaandam en de dorpen Koog aan de Zaan en Zaandijk, ZW van het dorp Wormer, Z van het dorp Wormerveer, ZO van het dorp Krommenie en ZO en O van het dorp Assendelft, ligt aan de N oever van het Noordzeekanaal en ligt NW van de stad Amsterdam.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de gemeente Westzaan 302 huizen met 2.273 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 300/2.252 (= huizen/inwoners) en de buurtschap Nauerna 2/21. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 1.800 huizen met ca. 4.500 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

"De woonomgeving is de laatste jaren een steeds belangrijker factor geworden in de beleving van het woongenot. Natuurlijk is woongenot heel persoonlijk en wordt de woonomgeving door iedereen weer anders beleefd. Toch hoor je Westzaners opmerkelijk weinig klagen over hun woonomgeving. Misschien komt dat omdat ons mooie dorp door groene weilanden is omgeven en omdat je op tal van plaatsen een schitterend uitzicht hebt. Maar waarschijnlijk komt het ook omdat Westzaan nog altijd een rustieke aanblik biedt, vertrouwd zoals vroeger.

Dat willen de meesten van ons graag zo houden. Gelukkig staan er veel beschermde monumenten in het dorp en heeft het noordelijk deel zelfs de status van ‘beschermd dorpsgezicht’. Maar lang niet alle mooie bouwwerken genieten deze bescherming. Tot op de dag van vandaag verdwijnen er stilletjes waardevolle elementen in ons dorp, die deel uitmaken van onze vertrouwde omgeving en maken dat we er ons thuis voelen. Historische Vereniging Westzaan (HVW) vecht voor het behoud van ons vertrouwde dorpsgezicht en voor alle elementen waar dat uit bestaat. Bovendien maakt de vereniging de bewoners bewust van al het moois in ons dorp en leert zij de mensen anders kijken naar de kleine en grote monumentale panden, zodat zij hun woonomgeving nóg meer gaan waarderen.

HVW organiseert bovendien interessante lezingen over de geschiedenis van de Zaanstreek en excursies naar andere mooie dorpen en steden. Kortom de vereniging is actief en kan gelukkig bogen op de steun van een behoorlijk aantal leden. Maar eigenlijk zou elke inwoner van ons dorp lid moeten zijn van de HVW. Dan staat de vereniging nog sterker als zij aanklopt bij de gemeente of de plaatselijke politiek om te behouden wat wij waardevol vinden. Bovendien kunnen er dan nog meer interessante activiteiten worden georganiseerd. Doe ons en jezelf daarom een plezier en word lid van Historische vereniging Westzaan. Voor slechts 10 euro per jaar geniet je nog meer van ons mooie dorp!"

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Westzaan heeft 54 rijksmonumenten.

- Westzaan heeft 19 gemeentelijke monumenten.

- De (PKN) Protestantse Gemeente Westzaan is ontstaan uit de sinds 1972 reeds 'Samen op Weg' zijnde en sinds 1982 gefedereerde lokale Gereformeerde Kerk en Hervormde Gemeente. In de loop van de jaren zeventig concludeert men dat het onderhoud van beide kerkgebouwen te kostbaar wordt. De Gereformeerde Kerk (Groene Jagerstraat 2) uit 1928 in de stijl van de Amsterdamse School, met het daar achter gelegen verenigingsgebouw De Bun, alsmede de pastorie op Zuideinde 73, worden in 1980 verkocht. De Gereformeerde Kerk is herbestemd tot partycentrum. Het kerkorgel is overgenomen door de Kerk van de Nazareeër aan het Zuideinde in Koog aan de Zaan, waar het aldus de tekst onder de link kennelijk nooit gebruikt is.

Men besluit gezamenlijk verder te gaan in de Grote Kerk. De kerk krijgt pas in 1866 een orgel, gebouwd door de Amsterdamse orgelbouwers Pieter Flaes en Georg Diederich Brünjes, leerlingen van de orgelmakers Bätz & Witte uit Utrecht.

- De Zuidervermaning, gebouwd in 1731, is een van de oudste gebouwen van Westzaan. Eind jaren zestig van de 20e eeuw ontstaan er plannen om het havengebied van Amsterdam rond het Noordzeekanaal uit te breiden. Ook een deel van de Westzaanse bebouwing zou moeten verdwijnen, waaronder de Zuidervermaning. Anno 1968 was het plan om deze dan wel elders in het dorp op te bouwen, om het zodoende toch te behouden. Gelukkig voor Westzaan is het hele uitbreidingsplan niet doorgegaan en is de Zuidervermaning op de oorspronkelijke plek behouden gebleven. Sinds 1979 is de kerk als eerste gebouw eigendom van Stichting Oude Hollandse Kerken en wordt sindsdien gebruikt voor allerlei culturele evenementen. De geheel in hout opgetrokken Zuidervermaning is in 1995 geheel gereconstrueerd naar de oorspronkelijke toestand. Ook de oorspronkelijke kleurstelling is toen hersteld. In 1998 is de Doopsgezinde Gemeente van Westzaan gefuseerd met de Doopsgezinde Gemeente Koog-Zaandijk. Sindsdien houden ze er nog 4 kerkdiensten per jaar. - Beschrijving van het orgel in de Zuidervermaning, in tekst en beeld.

- Molens: - Papiermolen De Schoolmeester is de laatste windpapiermolen ter wereld die nog in bedrijf is. Er wordt papier gemaakt van lompen. Dit papier 'Zaansch Bord' wordt gebruikt voor boekbinden, oorkondes, drukwerk en dergelijke. - Molen De Jonge Dirk. - Molen De Zwaan. - Molen Het Prinsenhof staat in buurtschap J.J. Allanstraat en wordt daarom aldaar beschreven.

- Gevelstenen in Westzaan.

- 't Reght Huys is een voormalig rechthuis en raadhuis (1820-1973) uit 1783 en behoort tot de Top 100 van Nederlandse monumenten.

- Sichting Lettergieten 1983 is in dat jaar opgericht naar aanleiding van het teloorgaan van de ambachtelijke grafische technieken in de jaren zestig en zeventig. De boekdrukkunst met gebruikmaking van losse loden drukletters bleef meer dan 500 jaar vrijwel ongewijzigd. Maar in slechts weinige jaren is veel van deze oude techniek door electronica en computer achterhaald. Doelstelling van de museumwerkplaats is het instandhouden van de loden drukletter ten behoeve van het hoogdrukprocédé en daarbij in het bijzonder van de lettertypen die stijlvol en van historisch belang zijn. De stichting heeft een collectie technisch zeer hoogwaardige machines en bijbehorende materialen en hulpmiddelen opgebouwd, voornamelijk uit schenkingen en bruiklenen. Het museum herbergt waarschijnlijk 's werelds meest complete collectie matrijzen voor het gieten van loden drukletters, ornamenten, lijnen en randen.

- De Stichting Westzaanse Bodemvondsten Kok-Voogt is in 1989 opgericht door (de in 1990 overleden) Klaas Kok. Dhr. Kok heeft tientallen jaren gewerkt om de verzameling van 400 door hem gevonden voorwerpen tot stand te brengen. Er is veel huishoudelijk aardewerk te bewonderen uit de 17e en 18e eeuw zoals baardmankruiken, majolicaborden, tinnen lepels en theepotten. De tentoonstelling in de Grote Kerk kan op afspraak door groepen worden bezocht. Inlichtingen bij dhr. Martien Roos, tel. 075-6287214.

- Met man en macht hebben de vrijwilligers er in 2016 aan gewerkt om de voormalige werkplaats van loodgietersbedrijf Van ’t Kaar op Kerkbuurt x te verbouwen tot Saens Brandweermuseum. En het resultaat mag gezien worden. Letterlijk en figuurlijk! Je vindt er o.a. een uitgebreide fotogalerij, vitrines vol oorkondes, medailles en andere eretekens, uniformen, brandweerstaven, straalpijpen in alle soorten en maten, en nog tal van andere bijzondere objecten. Pronkstukken van de collectie zijn de spuit uit 1917 van Koog aan de Zaan, de vooroorlogse spuit van Verkade uit de Oostzijde en het oeroude handspuitje uit 1880 van de vrijwillige brandweer Westzaan. Dat pareltje wordt nog met regelmaat van stal gehaald om deel te nemen aan optochten van historische voertuigen. Met het museum wordt de herinnering aan het rijke brandweerverleden van met name Westzaan levend gehouden, nu de kazernes in het dorp zijn opgedoekt; in 2006 sluit de kazerne in Westzaan-Zuid en in 2008 volgt de kazerne van -Noord.

Het museum is vooral een clubhuis voor de spuitgasten van weleer. "Maandagavond is de clubavond. Dan komt er een groep van rond de 15 man langs om te klaverjassen en onder het genot van een borreltje de dorpsroddels door te nemen", aldus oud-commandant Jaap van 't Kaar. Maar uiteraard zijn belangstellenden op de maandagavonden ook van harte welkom om het museum te bezichtigen. Van ’t Kaar heeft nog één grote droom: "Het zou geweldig zijn als Zaanstad in een van de gebouwen op het Hembrugterrein een groot Zaans Brandweermuseum zou onderbrengen, met aandacht voor de historie van alle Zaanse korpsen. Er is nog zóveel moois, maar dat staat nu her en der verspreid in Zaanse kazernes stof te verzamelen." (bron: Noordhollands Dagblad, 23-5-2016)

- Schaatsmuseum Westzaan is opgericht in 1995 en is gevestigd op het terrein van IJsclub Lambert Melisz. Het prachtige pand is in 5 jaar tijd door vrijwilligers in Zaanse stijl gebouwd. De collectie bestaat uit diverse soorten schaatsen, waaronder de Breinermoors, Wieger de Salis, Westfriese schaatsen, zogeheten Koninginneschaatsen en - een topstuk - een paar zwaantjes schaatsen. Tevens vind je er enkele privécollecties van bekende Zaanse schaatsfanaten. Het museum is elke laatste zaterdag van de maand geopend van 13.00-17.00 uur. De toegang is gratis.

Terug naar boven

Evenementen

- De Mini Mattheus is Bach’s geliefde Mattheus Passion, maar dan de helft korter. De mini-versie duurt anderhalf uur, onderbroken door een pauze, zonder dat het verhaal uit de passie verloren is gegaan. Alle klassiekers zitten er natuurlijk in, zoals Erbarme dich, Sind Blitze sind Donner, en het bekende slotkoor. De Mini Mattheus is voor iedereen die minder tijd of zin heeft in de lange versie, of het om allerlei redenen het niet zo fijn vindt om zo lang te zitten. De Mini Mattheus is voor iedereen die misschien voor het eerst kennis wil maken met Bachs Mattheus Passion. In 2017 was het voor de 2e keer in Westzaan (in de Zuidervermaning, op een zaterdag begin maart) dus hopelijk is/wordt dit een jaarlijkse traditie.

- Prutrace (eind juni).

- Sinds 2017 is er De Dag van Westzaan (DDvW), tegelijk met Open Monumentendag (2e zaterdag van september). Gedurende die dag is er in het dorp van alles te zien en te doen. Allerlei instellingen stellen die dag hun deuren open. Het evenement is vooral bedoeld voor het verenigingsleven in het dorp om te laten zien wat ze te bieden hebben. Editie 2017 was een groot succes. Na editie 2018 heeft men geëvalueerd en een besluit genomen over of dit ja of nee een jaarlijks evenement gaat worden. Kennelijk heeft dat positief uitgepakt, want ook editie 2019 was een groot succes. Een samenvatting uit de evaluatie van die editie: "Een prachtige zonnige dag, er was saamhorigheidsgevoel, reuring en drukte in het dorp, het was goed gepromoot. Een leuke dag in de Grote Kerk waar heerlijke wafels werden gebakken, met een flinke opbrengst voor het hospice in Krommenie, met muziek en expositie van foto’s. Redelijk drukke belangstelling in De Kwaker waar ca. 20 ondernemers present waren en waar de EHBO het een topdag vond. Tevredenheid in de Zuidervermaning met o.a. optreden dameskoor, foto-expositie en optreden Herleving. Er waren Zaanse huisjes te bezichtigen in de zuid en kinderen konden een kijkje nemen in de slaapkamer van Sinterklaas.

De Chr. Geref. Kerk had een geslaagde dag met ’s middags knutselclub voor kinderen. Bij Then Lesing stond zijn collectie motoren buiten, hele dag aanloop, een succes. Bij Gallery of Dreams was het soms een gekkenhuis, zo druk, maar zo leuk! In de Theetuin was het een komen en gaan van koffie/thee liefhebbers. De oude pendelbus reed heen en weer. Bij het Schaatsmuseum stond voor aan de weg een kraampje en het museum mocht zich wederom verheugen op veel bezoekers. Herleving heeft een aantal keren opgetreden, een succes. Bij molen Het Prinsenhof kon de dag niet meer stuk, ca. 350 belangstellenden hebben de molen bezocht, al dan niet lopend of met bootjes er naar toe en er is gort verkocht. DDvW groeit, geweldig dat Westzaan zich deze dag weer goed heeft laten zien, we zijn trots op wat we met elkaar neerzetten, iedereen was enthousiast. Hulde aan alle vrijwilligers!"

- Sinterklaasintocht. In de Sinterklaastijd wordt jaarlijks in het tuinhuisje van de bewoners van Zuideinde 281 het Sinterklaasmuseum opgebouwd. - Fotoserie van het Sinterklaasmuseum door Willy Maten.

- De 1e Westzaanse Winter Fair, in 2016 (op een zaterdag half december), was een groot succes. Wat de organisatie betreft wordt het dan ook zeker een jaarlijkse traditie. In het decor van twinkelende lichtjes en brandende vuurkorven kwam het Charles Dickens gevoel al snel naar boven. Onder het genot van glühwein, warme chocolademelk of een Zaans Slobbertje was het genieten van de verschillende koren die optraden. Natuurlijk waren er ook kerstkramen, met vooral veel ambachtelijke producten, zoals Zaanse Duivenkater, vogelvoertaartjes en handgemaakte geurstenen, om enkele voorbeelden van originele en creatieve producten te noemen. - Video-impressie van de Westzaanse Winter Fair 2016.

- Als het 's winters hard genoeg vriest, kun je terecht bij de ijsbaan van IJsclub Lambert Melisz. Ze kunnen zich voorstellen dat je denkt: wat moeten ze nu met een ijsbaan in het waterrijke Westzaan? Welnu hun antwoord is vrij simpel; voor de veiligheid van jong en ouder. Omdat de gemalen periodiek in werking worden gesteld om geen wateroverlast te krijgen, kan dit gevaar opleveren voor degenen die op het nog onbetrouwbare ijs trachten te schaatsen. Daar komt nog bij dat velen, vooral kinderen, op de ijsbaan de eerste schaatsbewegingen kunnen aanleren, terwijl vader en/of moeder onder het genot van bv. warme chocolade de vorderingen van hun kroost kunnen gade slaan. En dat is ook wel zo praktisch.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

Kanoën
- Kanoroute Westzaan (7 km) begint in het Guisveld en voert je verder door het Westzijderveld en De Reef. Onderweg passeer je enkele molens. Daarnaast kun je onderweg genieten van de prachtige en soortenrijke rietkragen. Als je geluk hebt zie je misschien zelfs de schuwe roerdomp. In het voorjaar geeft de aanwezigheid van weidevogels volop kijkplezier, maar ook in andere seizoenen zorgen trekvogels en overwinterende soorten voor verrassende ontmoetingen. Langs de route liggen twee picknickplaatsen waar je even kunt pauzeren. Er is geen kanoverhuurder in de omgeving, dus je moet je eigen kano meenemen.

Polder
De ca. 1300 hectare grote Polder Westzaan (grotendeels gelegen Z van het dorp, O en W van de J.J. Allanstraat) ) kenmerkt zich door een karakteristiek veenweidelandschap van kleine percelen, omgeven door sloten. Het oude verkavelingpatroon is nog grotendeels intact. Het veengebied heeft tot de aanleg van de Afsluitdijk onder invloed gestaan van brakke omstandigheden, als gevolg van de nabijheid van het IJ en de Zuiderzee. Sindsdien is de polder verzoet. Op meerdere plekken zijn echter nog steeds brakke ecosystemen aan te treffen; uniek in Europa. In de polder vindt bodemdaling en afbraak van veen plaats. Veel voedingsstoffen en bagger komen in het water terecht, wat leidt tot een verslechterde waterkwaliteit in de polder.

Daarom zijn er al vele jaren plannen voor een project Verbrakking Polder Westzaan. Het project heeft als doel om de waterkwaliteit te verbeteren en het brakke karakter te behouden en versterken. Hiermee wordt voorkomen dat dit unieke brakwater veenweidegebied in Noord-Holland verloren gaat. Voor het uitvoeren van het project is gekozen voor een tweesporenbenadering. In het noordelijk deel van de polder (Guisveld en Euverenweg) beoogt de verbrakking te worden geoptimaliseerd door het aanvoeren van brak water uit het Noordzeekanaal. In het zuidelijk deel beoogt onder voorwaarden van bescherming van agrarische en weidevogelbelangen gefaseerd een lichte verbrakking te worden doorgevoerd.

Verder is het gebied heringericht, waardoor landbouwbedrijven betere kansen hebben gekregen. Ook is de inrichting van de natuurgebieden in de polder nu beter afgestemd op weidevogels en moerasnatuur. En er zijn nieuwe fiets- en wandelpaden aangelegd, waardoor naast de inwoners van Westzaan ook recreanten uit het omliggende stedelijk gebied van de polder kunnen genieten. Daarnaast zijn watermaatregelen getroffen, waardoor de waterkwaliteit beter is afgestemd op het gebruik van de grond.

Het verbrakkingsproject is tot heden echter nog niet uitgevoerd. "Al in 2014 had er een sluis tussen de polder en het brakke Noordzeekanaal open moeten gaan, maar de uitvoering wordt steeds weer uitgesteld. De boeren vrezen namelijk voor de kwaliteit van hun land. Maar mocht de verbrakking te lang worden uitgesteld dan komt er afstel van: dan hoeft het niet meer omdat alle zilte soorten die nu nog tegen de verdrukking in overleven het loodje zullen hebben gelegd." Aldus een citaat uit het artikel onder de link. Onderzoeker Gijs van Dijk promoveerde in december 2017 aan de Radboud Universiteit in Nijmegen op de invloed van nitraatvervuiling van grondwater op het functioneren van veengebieden en naar het effect van verbrakking van oppervlaktewater op die gebieden (voor nadere informatie zie het artikel onder de link). Hij deed eerder veldonderzoek in het Ilperveld en pakt dat nu nog grootschaliger aan in Polder Westzaan.

In Nederland en de ons omliggende landen overschrijden de concentraties nitraat in grondwater op grote schaal de EU-normen. Gijs van Dijk laat in zijn proefschrift 'Peatlands affected by biogeochemical stressors' zien dat deze nitraatvervuiling verhoogde stikstofconcentraties en meer voedingsstoffen als fosfaat veroorzaakt in door grondwater gevoede venen, die daar van oorsprong zeer arm aan zijn. Fosfaten worden gevreesd omdat ze onder meer sloten laten dichtgroeien en de biodiversiteit aantasten. In sloten die ooit al brak waren, wordt door de herintroductie van zouter water volgens zijn onderzoek juist een daling in fosfaat bewerkstelligd. Dat gebeurt door een koppeling met het al aanwezige natrium. Dat maakt dan weer calcium vrij, dat op zijn beurt fosfaat wegvangt. Van Dijk is in 2017 in opdracht van de provincie begonnen met een grootschalig experiment in Polder Westzaan, waar hij de komende jaren de effecten van verzilting gaat meten.

Boeren verenigden zich in de Positieve Poldergroep die zich anno 2019 verzet tegen de verbrakkingsplannen in Polder Westzaan. Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) is terughoudend. Hoe kijkt HHNK naar bodemdaling in de veenweiden? "Iedereen: agrariërs, natuurorganisaties, gemeenten, huizenbezitters, heeft een belang bij een beperking van de bodemdaling. De manier waarop is afhankelijk van de functie die aan een gebied is toegekend. De provincie kan daarin het voortouw nemen door zorgvuldig met alle betrokkenen af te wegen wat de wensen en de gevolgen zijn. Bepalend voor de maatregelen is het accent op een gebied voor de lange termijn: landbouwgrond of natuur en moeras. Dat gebiedsproces is aan de provincie. Alle functies die denkbaar zijn toepassen in één gebied is onmogelijk. Mijn advies is daarom: maak een keuze, maar doe dat samen met alle betrokkenen. En pas dan het systeem aan op die keuze", aldus heemraad Siem Jan Schenk. (bron: zie de link)

De Westzaanse boeren zijn niet van plan om hun bedrijven op te geven en trekken met de Positieve Poldergroep Westzaan gezamenlijk ten strijde tegen verbrakking. Zij hebben de lafgelopen jaren grote investeringen gedaan en zien mogelijkheden om de bodemdaling te lijf te gaan en toch te blijven boeren, met bijvoorbeeld onderwaterdrainage. LTO Noord steunt de groep. Ook de partij die met glans de waterschapsverkiezingen 2019 won staat aan hun kant: Water, Land en Dijken (WLD) was een van de ondertekenaars van de brief die de Positieve Poldergroep aan de provincie stuurde om het ongenoegen te laten blijken. WLD, LTO Noord, FrieslandCampina en Cono hebben samen ook een manifest opgesteld voor het veenweidegebied.

Blaarkophouder en -fokker Ben Barkema voert anno 2019 een groep aan in het Groene Hart die een uitweg biedt uit deze tweestrijd. Weg van de keuze tussen koeien in de wei of moeras in de polder, zoals die in de aanloop naar de Waterschapsverkiezingen 2019 werd opgediend. Volgens Barkema is het simpel: verhoog de waterstand en ruil de gangbare koeienrassen in voor de lichtere en robuustere Blaarkop, die eeuwenlang met natte poten prima gedijde op riet, brandnetels, lisdodden en laagwaardig gras. In de 17e eeuw werd het ras al vanuit Groningen per platbodem naar het Groene Hart gehaald om onder meer de resten uit de jeneverindustrie op te ruimen. Maar de koe, met rond de ogen op de witte kop rode of zwarte vlekken - ‘blaren’ - verloor door de intensivering van de landbouw in de tweede helft van de vorige eeuw aan populariteit. De Holstein-Friesian leverde meer melk en de waterschappen waren bereid de kwetsbare koe te behoeden voor natte poten. Het gevarieerde landschap maakte plaats voor eentonig, maar eiwitrijk Engels raaigras.

"Toekomst Polder. In Polder Westzaan komen veel belangen en uitdagingen samen: bijzondere natuur, boerenbedrijven en wandel-, fiets- kano- en vaarroutes. Er liggen kansen voor verbindingen tussen stad en landelijk gebied. Daarnaast vragen een aantal vraagstukken aandacht zoals: behoud en versterking van Europees beschermde natuur, waterberging, klimaatproblematiek en terugdringen stikstofbelasting en bodemdaling. Met deze uitdagingen zijn de provincie Noord-Holland, gemeente Zaanstad, agrarische ondernemersorganisaties, diverse Zaanse natuurorganisaties, het hoogheemraadschap en Staatsbosbeheer aan de slag gegaan. Daar is in het voorjaar van 2022 de Concept Gebiedsvisie uitgekomen. Inwoners, bedrijven en andere organisaties die actief zijn in de polder hebben eerder hun bijdrage geleverd aan de gebiedsvisie. Tijdens inloopavonden in april 2022 is toegelicht wat er in de concept gebiedsvisie staat en hoe de eerdere inbreng van inwoners hierin is verwerkt. Ook konden zij nog reageren op de gebiedsvisie." (bron: Provincie Noord-Holland)

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Westzaan, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Westzaanse Digitale Beeldbank.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Westzaan (online te bestellen).

Terug naar boven

Links/voorzieningen

- Nieuws: - "Glossy magazine De Wessaner valt al sinds 1984 maandelijks op de mat bij elk huishouden in Westzaan, van de Middel tot de Overtoom. Dat is in deze tijd ongekend. Het magazine wordt zeer goed gelezen en bevat het laatste nieuws, maar ook interessante inkijken in de levens van de dorpelingen. Om je in de gelegenheid te stellen nog eens lekker te grasduinen door bijvoorbeeld de natuurcolumn of in de schoolbanken plaats te nemen voor een geschiedenisles van Willem Tip, is via de link een groot deel van de edities van het magazine ook online te lezen, al vanaf jaargang 2001!"

- Belangenorganisatie: - De Westzaanse Gemeenschap is een samenwerkingsverband van tientallen verenigingen, stichtingen e.d. uit het dorp.

- Dorpshuis: - Dorpshuis De Kwaker. - "Stichting Vrienden van De Kwaker draagt bij aan activiteiten voor alle inwoners van Westzaan, van jong tot oud. Ook wordt er van tijd tot tijd geïnvesteerd in de inventaris van Dorpshuis de Kwaker. Zo zijn recentelijk nog de 30 jaar oude fornuizen vervangen, tot vreugde van alle kookclubs en het Kinderkookcafé. Je wordt al vriend voor slechts € 12,- per jaar."

- Onderwijs en kinderopvang: - Basisschool De Kroosduiker, met 2 vestigingen in het dorp, wil bekend staan om zijn onderwijs omtrent natuur, wetenschap en techniek. Binnen dat onderwijs doen kinderen veel proefjes zodat ze het milieu beter leren begrijpen en zich bewust worden van de prachtige omgeving die Westzaan rijk is. - Babino Peuteropvang. - Kinderdagverblijf en NSO De Kindertuin.

- Muziek: - Ter gelegenheid van De Dag van Westzaan (DDVW) - waarvoor zie het hoofdstuk Evenementen - editie 2018 hebben Jeroen Conijn en Jeroen Duijvestijn dit mooie nummer over hun dorp gemaakt.

- Sport: - Voetbalvereniging VVV Westzaan.

- Korfbalvereniging WKV Roda is opgericht in 1918.

- Welzijn: - Ben je op zoek naar hulp, ondersteuning, zorg of een luisterend oor? Heb je vragen over welzijn, zorg, werk, financiën, wonen, dagbesteding, (geestelijke) gezondheid of relaties? Maak je je zorgen over een buur of kennis? Of kun je iets heel erg goed waar anderen iets aan kunnen hebben? Sociaal Wijkteam Assendelft - Westzaan pakt problemen én kansen graag samen met jou aan om je (weer) op weg te helpen. Kom eens langs voor een vrijblijvend gesprek.

- Justitieel complex: - Eind 2016 is in Westzaan het Justitieel Complex Zaanstad gereed gekomen. Er is ruimte voor 1040 gedetineerden. Het is daarmee een van de grootste gevangenissen van ons land. Het complex vervangt een aantal gesloten inrichtingen in de omgeving, waaronder de Bijlmerbajes in Amsterdam en de koepelgevangenis in Haarlem. Deze gevangenissen gingen dicht omdat ze waren verouderd. Daarnaast sloot rond Amsterdam nog een aantal inrichtingen wegens bezuinigingen. Volgens de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) is het belangrijk om juist in de regio Amsterdam een gevangenis open te houden. "Je hebt een goede verdeling nodig over het land", zegt DJI-directeur Angeline van Dijk. "Juist in deze regio is behoefte aan een inrichting."

Het complex voldoet aan alle eisen van deze tijd. Zo komt er genoeg daglicht en frisse lucht binnen en is er aansluiting op de moderne ict-technologie en beveiliging. De focus in de nieuwe inrichting ligt op zelfredzaamheid: gedetineerden moeten meer zelf doen. Men beoogt hier de gevangenen nog beter voor te bereiden op een leven buiten de gevangenismuren dan voorheen. Daarmee wil men de kans op recidive verkleinen. Want die daalt, maar is nog steeds enorm hoog; grofweg de helft van de volwassen veroordeelden gaat binnen twee jaar opnieuw in de fout en belandt weer in de gevangenis. Directeur Nijman van de het Justitieel Complex Zaanstad heeft goede hoop dat dat met de nieuwe methode minder wordt. (bron: NOS, 3-9-2016, bericht 1, bericht 2)

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Westzaan, met foto's van de grafzerken.

Reactie toevoegen