Kruininger Gors

Plaats
Buurtschap
Westvoorne
Voorne-Putten
Zuid-Holland

kruininger_gors_park_molecaten_kopie.jpg

Duidelijker kunnen we het niet maken: links de foute spelling van buurtschap en recreatiepark Kruininger Gors, rechts de goede, gebroederlijk naast elkaar op één foto (en 'in het echt' ter plekke) (zie verder bij Naam, Spelling). (© www.srbkg.nl)

Duidelijker kunnen we het niet maken: links de foute spelling van buurtschap en recreatiepark Kruininger Gors, rechts de goede, gebroederlijk naast elkaar op één foto (en 'in het echt' ter plekke) (zie verder bij Naam, Spelling). (© www.srbkg.nl)

Kruininger Gors Oostvoorne oprichting 1948 [1024x768].jpg

Kruininger Gors (Oostvoorne), het recreatiecentrum is officieel opgericht in 1948, maar is in de praktijk al in 1926 ontstaan. Zie verder bij Geschiedenis.

Kruininger Gors (Oostvoorne), het recreatiecentrum is officieel opgericht in 1948, maar is in de praktijk al in 1926 ontstaan. Zie verder bij Geschiedenis.

Kruininger Gors Oostvoorne boekje 50 jaar 1948-1998 [1024x768].jpg

Kruininger Gors, in 1998 is een boekje verschenen ter gelegenheid van het officiéle 50-jarige bestaan van het recreatieterrein

Kruininger Gors, in 1998 is een boekje verschenen ter gelegenheid van het officiéle 50-jarige bestaan van het recreatieterrein

Kruininger Gors huisje vader Lody Sonneveld (Kopie).jpg

Kruininger Gors, een van de eerste permanente huisjes, in het duingebied N van de Gorslaan

Kruininger Gors, een van de eerste permanente huisjes, in het duingebied N van de Gorslaan

kruininger_gors_winkel_cooperatie_haka_en_postkantoor_op_terrein_ivao.jpg

Het Kruininger Gors heeft een winkel gehad van de Coöperatie HAKA op het terrein van de I.V.A.O. (Instituut voor Arbeiders Ontwikkeling), die tevens als centraal ontmoetingspunt en als postkantoor fungeerde.

Het Kruininger Gors heeft een winkel gehad van de Coöperatie HAKA op het terrein van de I.V.A.O. (Instituut voor Arbeiders Ontwikkeling), die tevens als centraal ontmoetingspunt en als postkantoor fungeerde.

kruininger_gors_watertoren.jpg

In de beginjaren of, beter gezegd, -decennia van Kruininger Gors is het nogal behelpen met de voorzieningen, want die zijn er vaak nog niet, en dus moet men zelf iets aanleggen of bouwen. Zo zijn de kampeerders trots op de zelfgebouwde watertoren.

In de beginjaren of, beter gezegd, -decennia van Kruininger Gors is het nogal behelpen met de voorzieningen, want die zijn er vaak nog niet, en dus moet men zelf iets aanleggen of bouwen. Zo zijn de kampeerders trots op de zelfgebouwde watertoren.

kruininger_gors_stempel_oostvoorne_het_gors_1928_kopie.jpg

Deze briefkaart lijkt in 1928 door een Bosschenaar van Kruininger Gors naar Ginneken bij Breda te zijn verstuurd. Maar wij hebben hier nog wel wat vraagtekens bij. Zie daarvoor verder het kopje Beeld. (© Jos M.A.G. Stroom)

Deze briefkaart lijkt in 1928 door een Bosschenaar van Kruininger Gors naar Ginneken bij Breda te zijn verstuurd. Maar wij hebben hier nog wel wat vraagtekens bij. Zie daarvoor verder het kopje Beeld. (© Jos M.A.G. Stroom)

Kruininger Gors

Terug naar boven

Status

- Kruininger Gors is een buurtschap en recreatieterrein in de provincie Zuid-Holland, op het eiland en in de streek Voorne-Putten, gemeente Westvoorne. T/m 1979 gemeente Oostvoorne.

- De buurtschap Kruininger Gors valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Oostvoorne.

- Kruininger Gors heeft een eigen bebouwde kom, los van het dorp Oostvoorne, met officiële blauwe plaatsnaamborden (komborden). Helaas zit daar een spelfoutje in (zie daarvoor verder het hoofdstuk Naam > spelling).

Terug naar boven

Naam

Spelling
Op bijna alle plekken waar dit gebied wordt genoemd, lezen wij Kruininger Gors (o.a. het Recreatieterrein, de Stichting Recreantenbelangen en de gemeentesite). Behalve... op het officiële blauwe plaatsnaambord (kombord): daar staat Kruiningergors. Je zou er toch redelijkerwijs vanuit moeten kunnen gaan dat de spelling op een officieel plaatsnaambord correct is. Standaard houden wij de spelling aan zoals die op het offifiële plaatsnaambord staat. Maar in dit geval toch maar niet, omdat in de praktijk dus iedereen de spelling van de plaatsnaam in twee woorden hanteert. Bovendien staat deze spelling ook in het oprichtingsdocument - zie de afbeelding - uit 1948 (welke spelling natuurlijk naderhand gewijzigd zou kúnnen zijn, maar dit is niet het geval). Dus wel begrijpelijk, maar daarom nog niet juist, dat bijvoorbeeld Google Maps en de Topografische atlas Zuid-Holland (1), naar wij aannemen op grond van het plaatsnaambord ter plekke, de naam Kruiningergors hanteren.

Alternatieve naam
Kortheidshalve wordt Kruininger Gors ook wel Gors of Het Gors genoemd.

Naamsverklaring
Wij hebben ons lange tijd afgevraagd wat deze plaatsnaam te maken zou kunnen hebben met het dorp Kruiningen. Want dat ligt toch enkele eilanden zuidelijker, op het Zeeuwse Zuid-Beveland. Welnu, het heeft ook niets met dit Kruiningen te maken. De polder Kruininger Gors alhier blijkt haar naam te danken te hebben aan het geslacht Van Cruyningen. Zij verkochten hun bezit in 1627, maar de naar hen verwijzende naam voor het gebied bleef gehandhaafd.

Terug naar boven

Ligging

Kruininger Gors ligt NO van Oostvoorne, wordt van dat dorp gescheiden door de provincialeweg N218 (Kleidijk), en grenst in het N aan het Brielse Meer.

Terug naar boven

Statistische gegevens

Het Kruininger Gors heeft volgens (2) ca. 160 permanente inwoners (en zal derhalve ca. 60 huizen bestemd voor permanente bewoning omvatten), waarmee het redelijkerwijs - ook - als buurtschap is te beschouwen en niet 'alleen maar' als recreatiepark.

Volgens de gemeente Westvoorne bivakkeren er in het vakantieseizoen ca. 10.000 gasten op dit recreatiepark. Het is het grootste recreatieterrein van Nederland met honderden caravans en ca. 2.500 houten vakantiehuisjes.

Terug naar boven

Geschiedenis

Polder
De polder Kruininger Gors is diverse malen (deels) bedijkt. Een definitieve oplossing tegen de overstromingen komt er pas in 1950, met de afdamming van de Brielse Maas. De polder heeft lange tijd een eigen waterschap gehad. In 1973 is dat opgegaan in Waterschap de Brielse Dijkring, dat op haar beurt in 2005 is opgegaan in Waterschap Hollandse Delta.

Recreatieterrein
Bijzonder aan de ontstaansgeschiedenis van dit recreatieterrein is dat het niet zoals gebruikelijk eerst als kampeerterrein is aangelegd en vervolgens de kampeerders kwamen, maar dat het net andersom is gegaan; eerst kwamen de 'wildkampeerders' zoals we dat tegenwoordig noemen, en daarna is het terrein pas aangelegd, met in de loop der jaren de nodige voorzieningen.

Het begint omstreeks 1926. Oostvoorne is dan al volop in trek als badplaats. Veel Rotterdammers hebben dit gebied dan al leren kennen tijdens schoolreisjes. Later komen zij terug voor een 'dagje naar het strand' of voor het 'vakantiekinderfeest', waarna het niet lang duurt of de meest avontuurlijken nemen een tentje mee om wat langer te kunnen blijven. De tenten worden opgeslagen in de beschutting van de duinen van het Kruininger Gors. Dit gebied wordt uitgekozen omdat de andere duinen worden bewaakt door 'koddebeiers' (duinwachters) die streng optreden en niemand met een tent toelaten.

Korte tijd wordt het kamperen in de duinen oogluikend toegelaten, maar al spoedig maakt het Hoogheemraadschap bezwaar, omdat zij bang zijn dat de duinen als waterkering beschadigd worden door de snel toenemende aantallen kampeerders. Die zoeken hun heil bij de tuinders, direct achter de duinen. Die zien daar na een aanvankelijke aarzeling wel brood in, want het is voor hen een prettige bijverdienste in de voor hen slechte tijd waarin de tuinbouwproducten op de veiling worden doorgedraaid en nauwelijks iets opleveren.

Ze krijgen een kleine vergoeding voor het plaatsen van de tenten, en gaan al snel allerlei artikelen als groenten en fruit, aardappelen, en eieren aan de kampeerders verkopen. Om zo veel mogelijk kampeerders te trekken, beginnen ze ook op bescheiden schaal wat voorzieningen te treffen, zoals het plaatsen van toiletten en het graven van extra welputten. Later wordt er zelfs een watertoren gebouwd.

Ook de middenstand uit Oostvoorne speelt erop in en opent winkeltjes op het Kruininger Gors, dat daardoor al snel een eigen kruidenier, melkboer en bakker heeft. Bovendien komt er ook een winkel van de Coöperatie HAKA op het terrein van de I.V.A.O.*, die als centraal ontmoetingspunt gaat fungeren, en waar men ook de post kan afhalen.
* = Instituut voor Arbeiders Ontwikkeling, dat op het terrein een eigen veld had.

Het aantal kampeerders blijft in de jaren dertig fors groeien, ook door de crisisjaren, tot uiteindelijk de hele polder Kruininger Gors in beslag wordt genomen. Veel werklozen onvluchten de troosteloze stad om in Oostvoorne hun tijd door te brengen. De Rotterdammers bivakkeren er in primitieve, vaak zelfgemaakte tentjes. Vader is in veel gevallen werkloos en moet in die tijd dagelijks naar Rotterdam heen en weer fietsen (totaal ca. 70 km!) om te 'stempelen' voor zijn uitkering. In de beginjaren moeten de tenten en tenthuisjes buiten het seizoen telkens worden afgebroken. Formeel sinds 1958 mogen de huisjes permanent blijven staan. Maar al eerder staan er permanente huisjes in het gebied, met name in het duingebied ten noorden van de Gorslaan. Zoals het huisje van de vader van Lody Sonneveld (zie foto).

In ieder geval tot medio jaren vijftig is er nog geen waterleiding en komt er iedere dag de waterboot van Hatenboer uit Rotterdam die de grote opslagtank op het terrein met water vult. Bij enkele centrale waterkranen kunnen de kampeerders om 09.00 uur en 14.00 uur water tappen voor huishoudelijk gebruik. Dagelijks staat men daar in de rij om een emmer water te tappen. Men kookt op butagas, welke flessen alleen verkrijgbaar zijn bij boer Speet. Verlichting gaat met petroleumlampen. Er is een centraal blok met toiletten, die men moet doorspoelen met een halve emmer water. Ieder kampeerveldje heeft een eigen toegewezen toilet met een eigen sleutel. Bij toerbeurt maakt men het eigen toilet schoon.

In de beginfase wordt het terrein door de gemeenten Rotterdam en Oostvoorne (vanaf 1980 Westvoorne) samen beheerd, later alleen door de gemeente Westvoorne. In 1994 wordt het terrein geprivatiseerd. Sindsdien maakt het deel uit van de Molecaten Groep. De standplaatsen met een huisje worden in veel gevallen voor perioden van 20 jaar van deze firma gepacht.

Postvestiging
Kruininger Gors heeft van 1935 tot 1991 een postkantoortje gehad - gevestigd in de winkel van de Coöperatie HAKA - (wat een postagentschap van de vestiging Oostvoorne zal zijn geweest), dat alleen in de zomermaanden in functie was. Het kantoortje gebruikte van 1935 tot 1981 stempels en aantekenstrookjes met de aanduiding 'Oostvoorne / Het Gors', en van 1982 tot 1991 stempels en aantekenstrookjes met de aanduiding 'Oostvoorne / Gorsplein'.

- In de Oud-Rotterdammer d.d. 27-10-2015 vertelt Theo Versloot over zijn jeugdervaringen op Kruininger Gors in de jaren vijftig.

- In 1998 is een boekje uitgegeven ter gelegenheid van het 50-jarige formele bestaan van recreatieterrein Kruininger Gors. Via de link is het boekje ook online te lezen.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- In deze brochure kun je lezen hoe eigenaar Molecaten Groep het terrein de afgelopen jaren heeft verbeterd en een kwaliteitsslag heeft gemaakt om het terrein ook voor de langere termijn aantrekkelijk te houden. Wellicht is dit proces nog gaande, maar wij vermoeden dat het inmiddels wel is afgerond, omdat de brochure zo te zien uit ca. 2012 stamt en de intentie leek te zijn om e.e.a. rond 2018 te hebben afgerond.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- "SOOS 55+ bestaat uit leden die allen een recreatiewoning hebben op park Kruininger Gors en een leeftijd hebben boven de 55 jaar. Jaarlijks worden er diverse activiteiten georganiseerd zoals line-dance, klaverjassen, jokeren, bingo en een bingo-dansant, jeu des boules, en meer. Wil je lid worden van SOOS 55+, dan meld je je aan en je betaalt een bedrag ad € 2,50 voor het gehele seizoen en je kunt aan alle activiteiten meedoen. Eind seizoen is er een eindejaarsafsluiting, waarbij er diverse prijzen worden uitgereikt en van hapjes en drankjes voorzien."

- Rommelmarkt / Fancy Fair met live muziek (op een zaterdag eind juli).

Terug naar boven

Beeld

- Vragen bij de afgebeelde briefkaart: dit stuk lijkt in 1928 door een Bosschenaar verzonden te zijn van het Kruininger Gors naar het Ginneken bij Breda. Maar voor zover ons tot nu toe bekend, is het kantoortje op het Gors pas in 1935 geopend. Alleen weten wij dat nog niet zeker. En de combinatie van stempels roept ook vraagtekens op. De vragen die bij dit stuk opdoemen, zijn: 1) Vanaf wanneer heeft het postagentschapje op het Gors bestaan? Als dat inderdaad 1935, of in ieder geval ná 1928 was, is het stempel ‘Oostvoorne / Het Gors’ er achteraf op aangebracht. 2) Kan dit stuk daar überhaupt afgestempeld zijn, gezien het vertrekstempel ‘s-Hertogenbosch (wat suggereert dat het dáárvandaan verzonden is), of heeft iemand het stempel Oostvoorne / Het Gors er achteraf op laten plaatsen? Als de Bossche afzender dit stuk werkelijk op Kruininger Gors had aangeboden, wat op zich zou kunnen, als hij daar op dat moment op vakantie of op bezoek was, had het hulpkantoor Oostvoorne allicht toch het vertrekstempel moeten plaatsen, als men dat op het Gors kennelijk zelf niet had? Als iemand licht in deze duisternis kan brengen, houden wij ons aanbevolen.

Terug naar boven

Links

- Belangenorganisaties: - Stichting Recreantenbelangen Kruininger Gors.

- De Rotterdamse Kampeervereniging DINDOA, een vereniging voor mensen met een vaste standplaats op het Kruininger Gors, is opgericht in 1948.

Reacties

(2)

Goedendag ik zou graag informatie willen om een vaste plek of kavel te kunnen krijgen waar ik permanent op zou kunnen wonen alvast bedankt

Ik beschrijf op de pagina hierboven het Kruininger Gors, zoals ik op mijn site alle 6.500 plaatsen in ons land beschrijf met een pagina, maar inhoudelijk heb ik dus niets met dat park te maken. Wat dat permanent wonen betreft denk ik niet dat u veel kans maakt, want primair is het een recreatiepark waar gerecreëerd en dus niet permanent gewoond wordt, waar vermoedelijk een aantal mensen als uitzondering een vergunning heeft gekregen om er permanent te wonen, vanwege bepaalde rechten uit het verleden, maar meestal zijn dat 'uitsterfconstructies' waar geen nieuwe mensen meer bij worden toegelaten. Maar ik vul dat maar in op grond van ervaringen met soortgelijke parken elders. Als u dat zeker wilt weten, moet u een mailtje sturen aan de instanties die ik heb gelinkt onder het kopje Links. Die kunnen u vast uitsluitsel hierover geven.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen