Jukwerd

Plaats
Dorp
Eemsdelta
Groningen

Jukwerd

Terug naar boven

Status

- Jukwerd is een dorp in de provincie Groningen, gemeente Eemsdelta. T/m 2020 gemeente Appingedam.

- Het dorp Jukwerd heeft in 1978 geen eigen postcode en plaatsnaam gekregen in het postcodeboek, voor de postadressen ligt het dorp daarom sindsdien 'in' Appingedam.

- Het dorp Jukwerd is kennelijk te klein/dunbebouwd voor een eigen 'bebouwde kom' en heeft daarom witte plaatsnaamborden.

Terug naar boven

Naam

In het Gronings
Jukkerd.

Oudere vermeldingen
1208 Iucawerth, 1246 kopie 15e eeuw Juckwart, 1464 to Jukawert, 1583 Jukwert, 1646 't Jockwert, 1840 Jukwert.

Naamsverklaring
Betekent het Oudfriese wart, wert 'wierde, bewoonde hoogte' van de persoon Jukke. Vergelijk de geslachtsnaam Jukkema.(1)

Terug naar boven

Ligging

Jukwerd ligt direct N van Appingedam, rond de wegen Dominee Christophoripad, Jukwerderweg, Kloosterweg en Wierhuizerweg, tussen de waterlopen (in dit geval 'maren') Kleine Heekt in het W en Groote Heekt in het O.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Jukwerd 11 huizen met 69 inwoners. Tegenwoordig omvat het dorpskerntje rond de wierde nog altijd, of wederom, ca. 10 huizen, met ca. 30 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Tegenover de kerk heeft ooit de Hettemaborg of Hettemaheerd gestaan, die in 1459 voor het eerst wordt vermeld. De latere boerderij Hettemaheerd op deze plek is in 1973 afgebrand.

De zware zeeklei in dit gebied, zogeheten knipklei, was zo stevig dat zij niet geschikt was voor de landbouw maar des te meer om baksteen en dakpannen van te maken. Daarom waren er diverse steenfabrieken langs de Groote Heekt. Na verwijdering van de laag knipklei is de grond geschikt gemaakt voor de landbouw.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Jukwerd heeft 2 rijksmonumenten, zijnde twee wierden.

- Jukwerd heeft 2 gemeentelijke monumenten, zijnde het woonhuis op Jukwerderweg 49, en de voormalige Hervormde kerk.

- De Hervormde kerk is in 1866 herbouwd met materialen (o.a. kloostermoppen) van de voorganger uit 1435, en in 1971 aan de eredienst onttrokken. Sinds 1981 wordt de kerk bewoond door kunstenaar Rieks Pepping.

Terug naar boven

Links

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Jukwerd, met foto's van de grafzerken.

Reactie toevoegen