Renesse

Plaats
Dorp
Schouwen-Duiveland
Schouwen-Duiveland
Zeeland

DK_20110523_5026_Renesse_swing_it_uitgaansgelegenheid.jpg

Renesse, uitgaansgelegenheid voor de jeugd

Renesse, uitgaansgelegenheid voor de jeugd

renesse_jacobuskerk_1.jpg

Renesse, Jacobuskerk

Renesse, Jacobuskerk

renesse_jacobuskerk_3.jpg

Renesse, Jacobuskerk

Renesse, Jacobuskerk

ZL gemeente Renesse in ca. 1870 kaart J. Kuijper [1024x768].gif

Gemeente Renesse in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Gemeente Renesse in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Renesse

Terug naar boven

Status

- Renesse is een dorp in de provincie Zeeland, op het schiereiland en in de gemeente Schouwen-Duiveland. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1960. In 1961 over naar gemeente Westerschouwen, in 1997 over naar gemeente Schouwen-Duiveland.

- Wapen van de voormalige gemeente Renesse.

Terug naar boven

Naam

In het Zeeuws
Renisse.

Oudere vermeldingen
1300 en 1326 Renisse.

Naamsverklaring
Samenstelling van het Middelnederlandse nisse 'nes, land uitstekend in water' en een niet met zekerheid te duiden eerste lid re, misschien 'riet'.(1)

Terug naar boven

Ligging

Renesse ligt NO van Burgh-Haamstede, W van Scharendijke en grenst in het N aan de Noordzee.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Renesse, die slechts het dorp beslaat, 72 huizen met 470 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 650 huizen met ca. 1.550 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis en beschrijving

In den beginne
Deze nederzetting wordt voor het eerst vermeld in 1244. De heren van Renesse vormden vroeger een invloedrijk geslacht in Zeeland. In de 13e eeuw is hier het Slot Moermond gebouwd. Een van de bekendste bewoners was Jan van Renesse.

Tweede Wereldoorlog
Eind 1944 laten 10 mannen het bevolkingsregister van Renesse verdwijnen, om te voorkomen dat nog meer mannen door de Duitsers worden opgepakt en afgevoerd. Schouwen-Duiveland is op dat moment grotendeels door de Duitsers onder water gezet, in een poging de geallieerden tegen te houden. De rest van Zeeland is al bevrijd. De Wehrmacht zweert wraak. De Engelse geallieerden op Walcheren beloven een patrouilleboot te sturen die de mannen zal oppikken, maar terwijl ze op die boot wachten, worden ze door de Duitsers gepakt en krijgen de doodstraf. De Duitsers kiezen voor ophanging, in Nederland een straf die nog niet eerder is gegeven. Tientallen dorpsgenoten, onder wie de vader van een van de mannen, worden uit hun woningen gehaald om gedwongen naar de ophanging te kijken. Volgens de link is deze tragische gebeurtenis in 2016 verfilmd. Onder deze link vind je een uitvoerig historisch verslag m.b.t. 'de Tien van Renesse'.

Na de oorlog
Kenmerken de jaren vijftig zich door de schaarste en armoede van de wederopbouw, in de jaren zestig zorgen de diverse loongolven ervoor dat het sappelen voorbij is. De consumptie stijgt en mensen krijgen meer vrije tijd. Ook krijgen meer mensen de beschikking over een auto, waardoor de mobiliteit toeneemt. Gezinnen trekken erop uit en ook jongeren gaan met de brommer naar de camping. In de jaren zestig groeit ook het stille boerendorp Renesse uit tot een populaire vakantiebestemming. Ook de ontsluiting middels de Grevelingendam draagt daar flink aan bij.

Boomgaarden worden omgetoverd tot campings, vakantiehuisjes verrijzen in de weilanden, de horeca rukt op. Investeerders en bewoners die bijtijds op de trend inspelen, verdienen goud aan het massatoerisme. Met de rust in het dorp is het sindsdien ’s zomers voorgoed gedaan. Op de site van Andere Tijden (VPRO) vind je een aantal videoreportages over het opkomende toerisme in Renesse in de jaren zestig.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Stilstaan is geen optie voor Renesse; de concurrentie van andere badplaatsen neemt toe, vergrijzing zet door en jongeren uit het dorp blijven niet automatisch in het dorp wonen. Om te voorkomen dat het een ingeslapen dorpje wordt, moet het zich steeds blijven verbeteren. Het dorp moet op zoek naar het bezoekerspubliek van de toekomst en investeren in een duurzaam dynamische gemeenschap. In 2014 is daarom het rapport Renesse 2050 verschenen dat de mogelijkheden inventariseert voor een verdere ontwikkeling van het dorp als aantrekkelijke badplaats, door niet alleen de plaats zelf maar vooral ook de landelijke omgeving erbij te betrekken.

Als vervolg is eind 2015 het Masterplan Renesse opgesteld. Dit plan bestaat uit twee delen. Het eerste deel is het toekomstperspectief: een inspirerende visie op de toekomst van het dorp voor de komende 20 tot 30 jaar. Deel twee bevat de uitvoeringsparagraaf met projectenlijst. De wijze waarop de gemeente private initiatieven toetst en faciliteert en (gemeentelijke) projecten realiseert, heeft zij uitgewerkt in de uitvoeringsparagraaf, en is een direct uitvloeisel van de inhoud van het toekomstperspectief. De projectenlijst met prioriteiten zijn vrijwel een ‘automatisch’ gevolg van het samenspel van toekomstperspectief en uitvoeringsparagraaf. Via de link is het Masterplan ook online te lezen.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Renesse heeft 24 rijksmonumenten.

- Renesse is een ringdorp, met in het midden van de ring de huidige gotische Jacobuskerk. Deze kerk dateert uit de 16e eeuw en is destijds tegen de toen al bestaande toren aangebouwd. De toren is waarschijnlijk al van vóór 1458, omdat de klok namelijk dat jaartal draagt.

- Slot Moermond.

- Gevelstenen in Renesse.

- In Blikmuseum De Blikvanger zijn ca. 4.000 blikken te zien, de meeste daarvan zijn oud. Tevens zijn er wisselexposities van andere verzamelaars ongeveer vier maal per jaar. Verkoop van dubbele blikken. Verder is er een kruidenierswinkel aanwezig uit ca. 1945, er is snoep te koop uit grootmoederstijd. Activiteiten voor kinderen: er is binnen een speelhoekje, 's zomers is er een gatenballenbak buiten en er zijn soms kleurplaten van lopende exposities.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Renesse is ieder jaar het eerste dorp op Schouwen waar, acht weken voor Pasen, de traditionele Straô plaatsvindt. - Verslag Straô 2013.

- De opbrengst van de J-Walk (wandeltocht van 15 km over strand en duin, of 8 km over verharde wegen) komt ten goede aan goede doelen in de zorgsector.

- De Halve van Renesse (op een zondag in mei) kent de varianten 1/2 marathon wedstrijd, 1/2 marathon wandelen, en 12 km wedstrijd-/recreatieloop.

- Festival aan Zee (weekend in september) is een groot spektakel met tenminste 25 bands met in totaal ca. 450 muzikanten uit het hele land, die dit weekend Renesse op zijn kop zetten met spetterende optredens en veel gezelligheid.

- Ontstaan op Terschelling en inmiddels uitgewaaierd naar Egmond en Renesse: de Fjoertoer. De Fjoertoer (hardlopen, op een zaterdag eind september) biedt keuze uit de afstanden 8,5 km en 17,5 km.

- Renesse in Concert (op een zaterdag in november) is een evenement waar jaarlijks een andere wereldster of -band een optreden verzorgt.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Theaters aan Zee verzorgt theatervoorstellingen zoals cabaret, concerten, muziektheater, toneel, lezingen en kindervoorstellingen in Ritthem, Heinkenszand, Zierikzee en Renesse.

- Renesse is al vele decennia een populaire vakantieplaats voor de jeugd. De lokale ondernemers zetten zich al een aantal jaren in om ook een breder publiek aan te spreken. En met succes: het dorp wordt steeds meer een echte familiebadplaats, waar mensen van alle leeftijden zich thuis voelen. Doordat het een echte toeristenplaats is, vind je er vele hotels, restaurants en andere voorzieningen. Winkels vind je voornamelijk aan de Hogezoom en aan De Zoom, een autovrije zijstraat van de Hogezoom. Het hele jaar door kun je in het weekend tot 3 uur altijd wel ergens terecht. En de volgende morgen ben je al vroeg weer welkom bij supermarkt, bakker of eetcafé. In elk jaargetijde is het hier de moeite waard: 's zomers voor de gezelligheid en vele zonuren, 's winters en in voor- en najaar voor de prachtige stranden, waar je dan bijna niemand tegenkomt. En ook als je van de natuur houdt, zit je hier goed.

- Renesse is een van de populairste badplaatsen van Nederland en had in het hoogseizoen dan ook danig last van filevorming in het centrum. Om dit te verminderen is reeds in 1997 het Recreatietransferium geopend. Dit is een bewaakt parkeerterrein even buiten het dorp, waarvandaan toeristen gratis naar het strand worden vervoerd. Het transferium is een groot succes; op zomerse dagen worden tussen de 5.000 en 10.000 toeristen vervoerd.

- Op het zeer brede strand (circa 600 meter) zijn in tegenstelling tot de overige Zeeuwse stranden geen golfbrekerpalen aanwezig. Naaktrecreatie is toegestaan van paal 6,94 tot 7,99. Dit gebied staat op het strand met borden aangegeven.

- Het gaat al jaren slecht met de strandplevier in Nederland. Broedden er 40 jaar geleden nog 900 paartjes, tegenwoordig zijn dat er naar schatting nog slechts ca. 140. Sinds 2004 staat de strandplevier als bedreigd op de Nederlandse Rode Lijst. Staatsbosbeheer sluit daarom sinds 2018 tijdens het broedseizoen het zogeheten Verklikkerstrand bij Renesse af voor publiek. Er staan informatiepanelen die een en ander toelichten en vogelwachten waarschuwen de toeristen, delen flyers uit en geven uitleg. Dit heeft succes; in seizoen 2019 zijn uit 12 nesten 8 strandplevierkuikens geboren. Deze actie wordt daarom ook in 2020 voortgezet.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Renesse, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Renesse (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Onderwijs: - "Basisschool Stapelhof is gelegen in het centrum van Renesse (Mauritsweg 10). Sinds enkele jaren werken wij steeds met een leerlingaantal van rond de 100 leerlingen. We gaan er vanuit dat met dit aantal er steeds met vier combinatiegroepen kan worden gewerkt. De meest voor de hand liggende combinatie is de groepen 1/2, 3/4, 5/6 en 7/8. Als ouder of verzorger wil je het beste voor je kind. Dat geldt zeker ook voor de school waar je kind naartoe gaat. Die moet niet alleen kwalitatief goed onderwijs, maar ook een veilige, vertrouwde omgeving bieden. Wij begrijpen dit maar al te goed en daarom staat op Stapelhof het kind centraal. Naast kennisoverdracht, op moderne wijze aangeboden met behulp van een eigentijds, gevarieerd en uitdagend leerstofaanbod, willen we de leerlingen ook vaardigheden en inzichten bijbrengen. Ook wat betreft de sociaal-emotionele ontwikkeling willen we de leerlingen adequaat toerusten. Voor de leerlingen is op onze school voor-, tussen- en naschoolse opvang mogelijk."

- Muziek: - Drumbeatz is een gezellige drum- en showband die bestaat uit een 15-tal leden van jong tot ouder. Er worden heel wat instrumenten bespeeld binnen deze groep, waaronder veel melodisch slagwerk, denk hierbij aan Xylophone, Marimba en Klokkenspel. Naast het melodisch slagwerk zijn er natuurlijk een drumstel en diverse percussie- instrumenten aanwezig. Ze spelen vele bekende pop- en rocknummers, van Guus Meeuwis tot Golden Earring en van Kensington tot Queen. Kom gerust eens langs om te kijken of het ook iets voor jou is. Ze repeteren elke maandag om 8 uur in het dorpshuis van Renesse.

- Sport: - FC De Westhoek is een omnivereniging, in 2016 ontstaan na een fusie tussen DFS Burgh-Haamstede en SV Renesse. De club kent onder meer afdelingen voor voetbal en badminton. Voordat de fusie een feit werd bestond FC De Westhoek als overkoepelende organisatie waarbij de jeudteams van de genoemde clubs en ZSC '62 uit Scharendijke samenspeelden. De seniorenteams kwamen vanaf seizoen 2016/17 onder de naam FC De Westhoek te spelen. Waarbij ZSC '62 zelfstandig bleef. De club speelt op sportpark Van Zuijen in Burgh-Haamstede.

- Welzijn: - Stichting Renesse is een organisatie die met de opbrengsten uit haar commerciële exploitaties en haar beleggingen ‘goede doelen’ op Schouwen-Duiveland ondersteunt. De stichting bezit gronden, gebouwen en effecten. De stichting financiert haar activiteiten met de opbrengsten van deze beleggingen. De stichting is in 1953 opgericht door de toenmalige gelijknamige gemeente. De achterliggende gedachte was te voorkomen dat commerciële projectontwikkelaars gronden, terreinen en gebieden zouden gaan exploiteren, waardoor het natuurlijk karakter en de unieke belevingswaarde ervan verloren zouden gaan. De stichting heeft in de loop van de jaren gronden, terreinen en gebouwen aangekocht, waardoor commerciële projectontwikkelaars buiten de deur konden worden gehouden.

Stichting Renesse exploiteert ook zelf een aantal terreinen en gebouwen. Ook is zij initiator geweest bij de ontwikkeling van plannen om deze vervolgens in uitvoering te geven aan derden en zich daarna terug te trekken. Voorbeelden hiervan zijn de ontwikkeling van bungalowpark Burghstede, nu Resort Haamstede; woonwijk Beijelaan in Burgh; woonwijk Oosterscheldelaan - Grevelingenlaan - Deltaweg in Haamstede; bungalowpark met voorzieningen voor gehandicapten De Soeten Haert aan de Rampweg. Het werkgebied van de stichting omvatte aanvankelijk alleen het gelijknamige dorp. Na de gemeentelijke herindeling in 1961 is dit uitgebreid tot de gehele gemeente Westerschouwen. Sinds de gemeentelijke herindeling van 1997 is het werkgebied geheel Schouwen-Duiveland.

Reactie toevoegen