Diever

Plaats
Dorp
Westerveld
Drenthe

gemeente_diever_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper.jpg

Gemeente Diever anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)

Gemeente Diever anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)

Diever geref Kruiskerk [640x480].JPG

Diever, Gereformeerde Kruiskerk

Diever, Gereformeerde Kruiskerk

Diever hervormde kerk [640x480].JPG

Diever, de oorspronkelijk 12e-eeuwse Sint Pancratiuskerk is een van de oudste en mooiste kerken in Drenthe

Diever, de oorspronkelijk 12e-eeuwse Sint Pancratiuskerk is een van de oudste en mooiste kerken in Drenthe

Diever beeld Het Leven [640x480].JPG

Diever, beeld Het Leven

Diever, beeld Het Leven

Diever

Terug naar boven

Status

- Diever is een esdorp in de provincie Drenthe, gemeente Westerveld. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1997. In dit dorp staat het in 2009 nieuwgebouwde gemeentehuis van de gemeente Westerveld.

- Wapen van de voormalige gemeente Diever.

- Onder het dorp Diever vallen ook de buurtschappen Kalteren en Oldendiever.

Terug naar boven

Naam

In het Drents
Dever.

Oudere vermeldingen
1181 kopie begin 15e eeuw Deuere, 1258 in parrochia Devere, 1298-1304 apud Duvere, 1438 Dieveren, 1584 Dieuer.

Naamsverklaring
Esdorp waarvan de naam misschien samenhangt met het werkwoord dieven, of het Middelnederlands beduven* 'bedekt zijn, bijvoorbeeld met water', verwant met dobbe 'kuil' en diep. Anders: een zijriviertje van de Ems in Duitsland heet Dever en bij Den Andel in Groningen lag Debora (ws. 820 kopie 1150-1158), waarin men evenals in Diever een archaïsche waternaam meent te herkennen.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

Diever ligt NW van Dwingeloo.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Diever 189 huizen met 1.233 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 90/592 (= huizen/inwoners) en de buurtschappen Wapse 40/252, Oldendiever 24/157, Wittelte 17/115, Dieverbrug en vaart 7/45, Wateren 5/33, Kalteren 4/26 en Het Moer 2/13. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 950 huizen met ca. 2.400 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Diever was de hoofdplaats van het Dieverderdingspil of Dieverderdingspel, een van de zes dingspelen van Drenthe. De dingspelen waren tevens de oudste parochies. Zij reiken terug tot de Karolingische tijd.

Dorpsbrand 1759
In augustus 1759 was er een grote dorpsbrand in Diever. In korte tijd stonden de kerk, pastorie en ruim 40 huizen in brand. Gezien de aantallen van de volkstelling van 1840 hierboven moet dat dus ongeveer het toenmalige halve dorp zijn geweest. Extra zuur was dat het net na de oogst was, waardoor vele huizen gevuld waren met koren en hooi, wat niet alleen extra brandbaar was, maar waardoor ook velen hun hele dan wel een groot deel van hun oogst letterlijk in rook zagen opgaan. Bij dergelijke rampen werd er in de hele provincie en ook in Groningen gecollecteerd om bijdragen te vragen voor de wederopbouw. Na anderhalf jaar was er 8000 euro opgehaald, waar men kennelijk een heel eind mee kwam. Er werd bij de Drentse Landdag namelijk alleen nog verzocht om een aanvullend bedrag voor herbouw van de kerk en pastorie. Daartoe werd 3000 gulden geschonken. Bron en voor nadere informatie zie het artikel 'De kerk- en dorpsbrand van 1759'.

Tweede Wereldoorlog
- Ferdi Wolthuis wandelt in oktober 2018 met zijn metaaldetector door de bossen bij Diever, als hij op een metalen deksel stuit. Het blijkt een melkbus te zijn, waarin zich papieren in bevinden uit 1942, met persoonsnamen. Vermoedelijk gaat het om het bevolkingsregister van de toenmalige gemeente rond oorlogstijd, dat destijds verstopt is om te voorkomen dat de Duitsers het in handen zouden krijgen. Wolthuis heeft zijn vondst geschonken aan het Drents Archief in Assen. Het is nog de vraag of de papieren geconserveerd kunnen worden. "Ik weet niet of dat nog gaat lukken na 75 jaar onder de grond. De papieren verkeren in een deplorabele staat. Het is een uitdaging voor de conservator", stelde Egbert Brink van het Drents Archief.

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van deze voormalige gemeente, kun je terecht bij de volgende instantie en sites:

- Historische Vereniging Gemeente Diever (pagina over Diever op de site van de vereniging. Zie verder o.a. ook het menu Dorpen aldaar). Als lid van de vereniging ontvang je vier keer per jaar het blad Opraekelen en jaarlijks een kalender met een bepaald thema over de gemeente in vroeger tijden. Als lid ondersteun je de vereniging in het onderhoud van historische monumenten, zoals: het onderduikershol; de monumenten neergestorte bommenwerper en werkkampen Oude Willem; de tankgracht met loopgraven; bunkers bij Geeuwenbrug en Wittelte en renovatie van en onderhoud aan kogelvangers, grafheuvels, oudste gedeelte begraafplaats, en baar- en lijkwagenhuisje.

- Ook op de website Deevers Archief - Dievers Archief is heel veel informatie te vinden over de geschiedenis van de dorpen van deze voormalige gemeente. "Ook jij kunt gewoon meedoen met het Deevers Archief. Stuur je herinneringen, verhalen, reacties, artikelen, berichten en digitale foto's in. Deze worden altijd gepubliceerd. Wacht daar niet mee. Vandaag is morgen verleden tijd!"

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- In 2016 is Dorpsvisie Diever 'Op weg naar 2025' verschenen. In de dorpsvisie komen kansen en bedreigingen m.b.t. onderwerpen als Woningbouw, Onderwijs, Verkeer, Werkgelegenheid en Gezondheidszorg aan de orde.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Diever heeft 14 rijksmonumenten.

- Diever heeft 5 gemeentelijke monumenten.

- De Hervormde (PKN) Sint Pancratiuskerk (Hoofdstraat 45) had een houten voorganger uit de 9e eeuw. De huidige kerk is oorspronkelijk een tufstenen romaanse kerk uit de 12e eeuw. Later diverse malen verbouwd. Het is een van de oudste en mooiste kerken van Drenthe. Het orgel dateert uit 1882 en is gebouwd door orgelbouwers C.A. en A. van Oeckelen te Glimmen.

- Korenmolen De Vlijt uit 1882.

- Hunebed D52.

- Gevelstenen in Diever.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- De naam van het in 2016 gerealiseerde Globe Theater Diever verwijst naar het beroemde Globe Theatre in Londen. De Dieverse uitvoering is iets bescheidener qua opzet, maar de basis is wel gelijk; een rond gebouw waar het publiek zowel in het midden van de zaal, als op de rondom lopende balkons kan zitten en staan. Het Dieverse Globe Theater is een ontwerp van VanderSalm bouwkundig ontwerp- en adviesbureau en is helemaal uit robuust hout opgetrokken. Het ca. 12 meter hoge theater heeft 2 verdiepingen waardoor er, ondanks de compacte afmetingen, toch plaats is voor ca. 200 toeschouwers. Door toepassing van een glazen kapconstructie wordt de illusie van een openluchttheater gecreëerd. Groot voordeel van de gesloten bouw is natuurlijk dat er het hele jaar door van de Globe gebruik kan worden gemaakt. Door het jaar heen vindt hier dan ook een breed scala aan kleinschalige culturele evenementen plaats.

- Muziekevenement DieverLive (2e weekend van mei).

- Bij de Drents Friese Woud wandelvierdaagse (eind mei) kun je kiezen uit de afstanden 10, 20, 30 en 40 km, waarbij je desgewenst dagelijks van afstand mag wisselen.

- Het dorp is o.a. bekend van de Shakespearespelen, die hier sinds 1946 jaarlijks worden gehouden in het Shakespearetheater Diever (van medio juni tot medio september). Het Shakespearetheater is een openluchttheater, dat plaats biedt aan 1000 bezoekers. In 2014 is het podium, bij wijze van proef, tijdelijk in het midden van het theater geplaatst, waardoor het spel zich tussen de bezoekers afspeelt en het contact tussen spelers en bezoekers intensiever wordt. Deze podiumopzet is zo goed bevallen dat hij permanent is gemaakt.

- "Zin in vier dagen fietsen langs mooie routes en genieten van gastvrije ontvangsten en activiteiten onderweg? Dan is de Drentse Fiets4Daagse (juli), naar eigen zeggen het gezelligste fietsevenement van Nederland, echt iets voor jou! Vier dagen lang ontdek je wat de fietsprovincie van Nederland je allemaal voor moois te bieden heeft: bossen, heidevelden, zandverstuivingen, schaapskuddes, prehistorische hunebedden, prachtige brinkdorpen met terrasjes en leuke winkeltjes, (dag)attracties en bezienswaardigheden. Plaatselijke verenigingen organiseren voor de deelnemers van de Fiets4Daagse verrassende optredens langs de fietsroutes. De routes, variërend van 30, 40 tot 100 km per dag, vertrekken vanaf vaste startlocaties in Assen, Emmen, Meppel, Diever, Norg, Dalen en Westerbork. Vier dagen op pad vanuit één uitvalsbasis én elke dag een andere route fietsen! Een ideale manier om de omgeving van een startplaats te verkennen en contacten te leggen met medefietsers. Onderweg is er natuurlijk volop gelegenheid om van alles te ondernemen en te bekijken. Eén dagje meefietsen kan ook. Schrijf je dan in als dagdeelnemer aan de start, in de startplaats en voor de route van jouw keuze."

- Sinterklaas.

- Sfeervol Diever (2e zaterdag van december) is een sfeervolle avond waarbij bijna de gehele detailhandel haar deuren opent en plek biedt aan andere ondernemers uit het dorp. Overal is wat te doen, te beleven en te ontdekken!

- Als het in de winter hard genoeg vriest, kun je schaatsen op de ijsbaan van IJsvereniging Thialf.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Diever, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Diever (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Belangenorganisatie: - "Dorpsbelangen Diever (DbD) is opgericht in 1998. Dat had ook te maken met de gemeentelijke herindeling in Drenthe. Ons dorp werd deel van de gemeente Westerveld. Wij kwamen verder van onze gemeentelijke overheid af te staan. Vanaf 2012 zingt ook nog ‘s de term participatiesamenleving door Nederland: burgers moeten zélf de aan de slag, voor elkaar, om elkaar! Het doel van de vereniging: de behartiging van belangen van de dorpen/buurtschappen Diever, Oldendiever, Dieverbrug, Geeuwenbrug, Park Midzomer en Kalteren en van hun inwoners. Dorpsbelangen is niet de koepel van verenigingen, clubs, buurten in het dorp. Dat zou de autonomie van die groepen aantasten. Dorpsbelangen is (ook) niét de klachtenbus voor losse stoeptegels, weigerende straatlantaarns of verkeerd parkeren. Anders wordt dat bij terugkerende manco’s, tekorten en fouten. Dorpsbelangen behartigt niet de zaken van Wittelte en Wapse, gaat niet verder de Bosweg op dan t/m de camping, en steekt evenmin de Dieverbrug over! (omdat het vanaf daar voor de post onder Dwingeloo valt, i.v.m. de vroegere gemeentegrenzen, red.).

Dorpsbelangen Diever (DbD) kan de gemeentelijke overheid inspireren, op ideeën brengen, meedenken over haar beleid... maar dat beleid ook kritisch volgen. Partner en luis in de pels! Niets belet de vereniging om bij politieke partijen te lobbyen en om spreekrecht te vragen in commissie- en raadsvergaderingen. Het is het democratisch recht van iedere burger om de overheid op zowel mogelijkheden en kansen als op manco’s en gevaren te wijzen. Het bestuur wil de schakel zijn tussen de dorpsbewoners en onze gemeentelijke overheid. Maar het wil ook andere verbindingen maken: tussen clubs, verenigingen, bedrijven en buurten. Tussen activiteiten in het dorp - en die zijn er heel veel. DbD wil dienend bruggen slaan - luisterend.

Vereniging Dorpsbelangen Diever telt nu meer dan 700 leden. Zij betalen jaarlijks een contributie van slechts € 4.00. Voor dat bedrag worden vergaderingen en bijeenkomsten georganiseerd. Ook worden acties, dorpshappenings, vieringen en soms plaatselijke goede doelen ondersteund. Tot nu toe kon het bestuur ook uit een extra provinciaal-gemeentelijk “potje” plaatselijke verzoeken honoreren. Of dat zo blijft is nog de vraag. Hoe dan ook: hoe meer verenigingsleden, hoe beter de belangenbehartiging en het draagvlak bij onderhandelingen en acties." Sinds haar oprichting heeft Dorpsbelangen al heel veel ondernomen en bereikt. Daarover kun je lezen onder de link.

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Diever-Wapse is in 2011 ontstaan uit een fusie van de voorheen 2 lokale voetbalverenigingen.

- Zorg en welzijn: - "De familie Fledderus-Otten bewoont met meerdere generaties de Fledderushoeve in Diever en dit is al vele generaties zo. In 2006 heeft Tineke Otten (die op deze boerderij is opgegroeid) het initiatief genomen tot de zorgboerderij. Begonnen werd met logeeropvang voor jeugd en sinds 2008 wordt er ook dagopvang voor ouderen aangeboden. In 2017 is de opvang voor de jeugd gestopt. De familie Otten wil deze prachtige plaats graag delen met mensen die opvang nodig hebben c.q. kunnen krijgen op de boerderij. Wij willen deze mensen ontspanning en gezelligheid bieden. Daarnaast willen we hen ervaringen laten opdoen op en rond het erf, met de dieren en in de natuur. Wie van het buitenleven en ruimte houdt, zal zich snel thuis voelen op Zorgboerderij Fledderushoeve. Samen met ons team van medewerkers hebben wij een ruime ervaring en deskundigheid op het gebied van zorgverlening, orthopedagogische- en activiteitenbegeleiding. Naast het betrokken en gemotiveerde team van medewerkers hebben wij meestal ook stagiaires en in de ouderenzorg worden wij tevens bijgestaan door een grote en trouwe groep vrijwilligers."

- Bedrijfsleven / ondenemen: - "Ondernemers Vereniging Diever (OVD) is opgericht in 1938 (toen nog onder de naam Handelsvereniging, de huidige naam is er sinds 2000), door een groep ondernemers uit verschillende branches, zoals detailhandel, horeca, recreatieondernemers, zakelijke dienstverlening, installatiebedrijven, aannemers, schilders en garagehouders, met als doel samenwerking op het meest brede vlak. De visie van de OVD is om door het organiseren van activiteiten levendigheid en naamsbekendheid van het dorp te behouden en te vergroten en het dorp daarmee ook op termijn aantrekkelijk te houden voor inwoners en toeristen. Ondernemers die profijt hebben van toeristische bezoekers zijn noodzakelijk voor ons dorp. Denk aan werkgelegenheid, koopkracht en investeringen, die zo mogelijk ook weer in het dorp worden gedaan. De OVD overlegt verder regelmatig met de gemeente over diverse onderwerpen, zoals het parkeerbeleid en standplaatsenbeleid. Ook steunt de OVD enkele maatschappelijk actieve clubs in het dorp."

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Diever.

Reactie toevoegen