Bodegraven

Plaats
Dorp
Bodegraven-Reeuwijk
Groene Hart
Zuid-Holland

Bodegraven (3).JPG

Bodegraven is een dorp in de provincie Zuid-Holland, in de streek Groene Hart, gemeente Bodegraven-Reeuwijk. Het was een zelfstandige gemeente t/m 2010. Het is de hoofdplaats van de gemeente.

Bodegraven is een dorp in de provincie Zuid-Holland, in de streek Groene Hart, gemeente Bodegraven-Reeuwijk. Het was een zelfstandige gemeente t/m 2010. Het is de hoofdplaats van de gemeente.

gemeente_bodegraven_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper_kopie.jpg

Gemeente Bodegraven in ca. 1870, kaart J. Kuijper (© www.atlasenkaart.nl)

Gemeente Bodegraven in ca. 1870, kaart J. Kuijper (© www.atlasenkaart.nl)

Bodegraven.JPG

Middenin Bodegraven, ja, wie Bodegraven zegt, denkt aan kaas

Middenin Bodegraven, ja, wie Bodegraven zegt, denkt aan kaas

Bodegraven (2).JPG

 De Broekvelderbrug over de Oude Rijn in Bodegraven

De Broekvelderbrug over de Oude Rijn in Bodegraven

bodegraven_dorpsgezicht.jpg

Bodegraven, dorpsgezicht

Bodegraven, dorpsgezicht

bodegraven_rm_hervormde_pkn_dorpskerk_of_st_galluskerk.jpg

De Hervormde (PKN) Dorpskerk van Bodegraven, ook wel St. Galluskerk (Oude Markt 1), is een laatgotische kerk met driebeukig schip en langgerekt eenbeukig koor met vijfzijdige sluiting.

De Hervormde (PKN) Dorpskerk van Bodegraven, ook wel St. Galluskerk (Oude Markt 1), is een laatgotische kerk met driebeukig schip en langgerekt eenbeukig koor met vijfzijdige sluiting.

Bodegraven

Terug naar boven

Status

- Bodegraven is een dorp in de provincie Zuid-Holland, in de streek Groene Hart, gemeente Bodegraven-Reeuwijk. Het was een zelfstandige gemeente t/m 2010. Het is de hoofdplaats van de gemeente.

- Wapen van de voormalige gemeente Bodegraven.

- Onder de gemeente Bodegraven vielen naast het gelijknamige dorp verder nog de dorpen Meije (grotendeels) en Nieuwerbrug aan den Rijn (met de buurtschappen De Bree, Weijland en Weijpoort).

- Onder het dorp vallen ook de buurtschappen Molenbrug, Noordzijde, Oud-Bodegraven en Zuidzijde.

Terug naar boven

Naam

In de volksmond
Borft of Borref(t). "Overigens is de spelling verre van eenduidig, wat je vooral ziet aan de evenementen. De sloepentocht heet 'Boreft Vaert Ut', net als de hardloopwedstrijd '10 van Boreft' heet. Het café aan de Oud Bodegraafseweg heet dan weer 'Café Oud Borft', dezelfde spelling als bij evenementenverzorger 'BORFTL!VE'. Zo zijn er nog wel wat grotere en kleinere voorbeelden te noemen; ik geef zelf de voorkeur aan de spelling 'Borft'. Waar je 10 jaar geleden fonetisch voornamelijk 'Borruft' hoorde, heeft de spelling 'Boreft' er toe geleid dat een groeiende groep inwoners (vooral 'import') tegenwoordig 'Bóhreft' zegt", aldus een inwoner op Wegenforum.nl.

Oudere vermeldingen
Water?: 1064 vervalst 12e eeuw kopie Bodengrauen, 1134 vervalst? kopie 14e eeuw Bodegrave, 1351-1356 Bodengrave, 1480 Boegraven, 1542 Boograven, 1615 Bode-graef, 1840 "thans bij de landlieden meestal Boref of Borif geheeten".

Naamsverklaring
"Oorspronkelijk een waternaam, 1121-1157 kopie ca. 1420 rivulo qui vocatur Bodegrave. Men meende dat Bode-grave de vergraving was van een water Bode* en wees ter vergelijking op de waternaam 1237 Bodemaer (op Overflakkee) en op de Bode, linker zijrivier van de Saale (Dld), 936 iuxta fluvium Bode, dat men verwant achtte met het Gotische bauþs 'stom, doof'. Volgens anderen wijst grave inderdaad op een vergraving van het oorspronkelijke water, misschien een verbetering van de uitwatering op de Rijn, maar op basis van de oude vormen met Boden- is het aannemelijker dat het eerste deel een tweede naamval is van de persoonsnaam Bodo of (minder waarschijnlijk) van de ambtsaanduiding bode. Plaatselijk ook wel Boreft (ontstaan uit Bode-greft*) geheten. Op het eind van de middeleeuwen is de -d- in de uitspraak aanvankelijk verdwenen (Boograven), maar later weer hersteld onder invloed van de zogeheten gelezen uitspraak, waarvoor vergelijk Gorinchem. Zie ook Oud-Bodegraven."(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Bodegraven ligt aan weerszijden van de rivier de Oude Rijn en ligt W van het dorp Nieuwerbrug aan den Rijn en de stad Woerden, N van de A12, WNW van het dorp Waarder, N van de Reeuwijkse Plassen en de dorpen Sluipwijk en Reeuwijk-Brug, NNO van de stad Gouda, NO van het dorp Waddinxveen, O van het dorp Boskoop, OZO van het dorp Hazerswoude-Dorp, ZW van de kern Alphen aan den Rijn en het dorp Zwammerdam en Z van de Nieuwkoopse Plassen en het dorp Nieuwkoop.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de gemeente Bodegraven 344 huizen met 2.374 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 279/1.979 (= huizen/inwoners), de buurtschappen Nieuwerbrug 20/125 en De Meije (deels) 45/270 en het fort Wierickerschans (Wierikkerschans). Omvat in 1840 verder de buurtschap Molenbrug. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 7.500 huizen met ca. 18.000 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

De oudste aanwijzingen van bewoning in Bodegraven bestaan uit archeologische vondsten. Op de zuidelijke oever van de Rijn, waar het riviertje de Oude Bodegrave in de Rijn vloeit, was een vrij grote Romeinse versterking, onderdeel van de verdedigingslinie van de Rijn als grens van het Romeinse Rijk. De Romeinen zijn hier waarschijnlijk van circa 50 tot circa 250 n.Chr. geweest. Na een paar donkere eeuwen blijkt er rond 1050 weer een woongemeenschap te zijn nabij de Oude Rijn ter plaatse van het huidige dorp. Aanvankelijk onderdeel van het gebied van de bisschop van Utrecht, is het in 1281 in pand gegeven aan de Hollandse graaf Floris V; sedertdien behoort het gebied tot Holland.

In de 15e eeuw krijgt Bodegraven een belangrijke functie bij de waterbeheersing in de regio: in het centrum van het dorp is de eerste sluis in de Rijn gebouwd. Sindsdien ontwikkelde het dorp zich economisch gunstig: het verkeer, dat in die tijd vooral over water ging, moest er stoppen en daar profiteerden de Bodegraafse handel en nijverheid van. In het begin van de 16e eeuw krijgt het dorp echter te maken met brandschatting en plundering. In 1507 en 1512 wordt het dorp bezocht door Gelderse troepen onder Maarten van Rossum, die een rokende puinhoop achterlaten. De grootste rampen moesten echter nog komen.

1672 was voor het hele land en ook voor Bodegraven een Rampjaar. De verdediging van Holland door de Prins van Oranje en zijn troepen werd geleid vanuit een schans tussen het dorp en de buurtschap Nieuwerbrug. De Franse vijand wist echter via een omweg, over het ijs door de Meije, het dorp van achteren te benaderen. Nadat zij bij Gouwsluis onder Alphen door de troepen van de Republiek waren verslagen, keerden de Fransen verbitterd terug naar Woerden, maar niet na in Zwammerdam en Bodegraven een waar bloedbad te hebben aangericht. Vrijwel het gehele dorp werd in de as gelegd.

Het duurde een aantal jaren voordat Bodegraven weer opgebouwd was: van de Dorpskerk (of Galluskerk) was alleen nog een stuk van de toren over. Een ander gevolg van de gebeurtenissen in het Rampjaar was de bouw van een fort op de plaats, waar in dat jaar de Prins van Oranje zijn hoofdkwartier had. Dit fort, de Wierickerschans, vormde een belangrijk punt in de Oude Hollandse Waterlinie en is als historisch monument nog altijd aanwezig. Het dorp bleef groeien: de landbouw in de polders rondom het dorp floreerde en ook de handel en nijverheid ontwikkelde zich gunstig. Maar in 1870 werd de gemeente met een nieuwe ramp geconfronteerd. Op 31 mei brak er in een bakkerij in het dorp brand uit. Het vuur sloeg over op andere huizen en legde in korte tijd een groot gedeelte van het centrum in de as. De Dorpskerk bleef gespaard, maar ruim 100 huizen, de Lutherse kerk en het gemeentehuis gingen verloren.

Opnieuw likte Bodegraven zijn wonden en als een phoenix herrees het dorp uit zijn as. Nieuwe impulsen op economisch gebied doen het dorp weer groeien: in 1878 komt er een spoorwegstation en in 1882 wordt een wekelijkse kaasmarkt opgericht, die een doorslaand succes wordt. De kaasproductie en -handel is er nog altijd van beang. Tot aan de Tweede Wereldoorlog maakt het dorp een geleidelijke ontwikkeling door van een voornamelijk agrarische gemeenschap naar een gemeenschap waarin handel en industrie een steeds belangrijker plaats verwerven. Daarnaast is na 1950 de woningbouw actief ter hand genomen, vooral in het gebied ten zuiden van de spoorlijn, waardoor het dorp zich ontwikkelde tot een aantrekkelijke woon- en werkgemeente. (bron: Regionaal Historisch Centrum RHC Rijnstreek en Lopikerwaard)

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van (de voormalige gemeente) Bodegraven, kun je terecht bij de volgende instanties en sites:

- "Stichting Historische Kring Bodegraven (HKB) heeft ten doel: het onderzoeken, uitdragen en behouden van de historie van de voormalige gemeente (met als werkgebied naast het gelijknamige dorp de dorpen Meije en Nieuwerbrug). De Historische Kring ontwikkelt hier van uit onder meer de volgende activiteiten: het initiëren en subsidiëren van onderzoek; het bevorderen van het bewaren en archiveren van geschriften en andere media betreffende de historie van de voormalige gemeente; het organiseren van bijeenkomsten; het optreden naar overheden, instellingen en bedrijven, daar waar nodig om teniet gaan te voorkomen van voorwerpen en media betreffende de historie van de voormalige gemeente. De Historische Kring geeft regelmatig fotopresentaties over een straat, een wijk of andere dingen uit het lokale verleden. Neem ook je oude foto's mee, dan kunnen wij deze scannen voor ons foto-archief. Op dinsdagochtenden van 10.00-11.30 uur in het restaurant van De Meent (Willem de Zwijgerstraat). Op donderdagavonden om 20.00 uur in ’t Anker bij de Dorpskerk.

Donateurs ontvangen twee maal per jaar het tijdschrift Boreftse Berichten met foto’s en verhalen over verre en dichtbije Bodegraafse historie. Oudere nummers van de Boreftse Berichten zijn voor leden voor € 2,- en voor niet-leden voor € 3,-, te verkrijgen. De inhoudsopgaven van alle tot heden verschenen Boreftse Berichten kun je hier vinden. En hier kun je alle overige publicaties van de vereniging vinden. Nog geen donateur? Voor slechts €15 per jaar steun je ons en ontvang je 2x per jaar ons tijdschrift. Stuur om je aan te melden een mail naar info@historischekringbodegraven.nl of bel het secretariaat op tel. 0172-611451." - Nieuws van de Historische Kring op Facebook. - Reportage over en met 'rasverteller en feitenkenner' John de Vries, bestuurslid van de HKB, met als specialismen Archeologie en de Limes, in 'Kijk op Bodegraven-Reeuwijk', januari 2021.

- Stichts-Hollandse Historische Vereniging.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Bodegraven heeft 21 rijksmonumenten.

- Bodegraven heeft 45 gemeentelijke monumenten.

- De Hervormde (PKN) Dorpskerk van Bodegraven, ook wel St. Galluskerk (Oude Markt 1), is een laatgotische kerk met driebeukig schip en langgerekt eenbeukig koor met vijfzijdige sluiting. Tegen de noord- en zuidgevel van het schip een kapel met puntgevel. Uitgebrand in 1672, waarna het interieur geheel is vernieuwd. Tegen de zuiderzijbeuk een 18e-eeuws portaal met gebosseerde pilasters en fronton. Consistoriekamer uit 1829. Inwendig houten overwelving. Tot de inventaris behoren een eikenhouten preekstoel met koperen lezenaar en doophek met koperen lezenaar, alles na de brand van 1672; vijf eenvoudige gestoelten, 18e eeuw; een houten portaalomlijsting, 18e eeuw; vijf 18e-eeuwse psalmborden met gesneden omlijsting; zeven eenvoudige tekstborden en naamlijsten van predikanten, 19e eeuw; twee koperen kandelaars, 18e eeuw, op het doophek. Enkele grafzerken uit de 17e en 18e eeuw.

In 1761 vervaardigde de bekende Goudse orgelbouwer Hendrik Hermanus Hess het orgel voor de Dorpskerk. De huidige orgelkas dateert nog uit dat jaar. Het orgel zelf is in de loop van de eeuwen wel verschillende keren vernieuwd of aangepast. In 1925 is het oude Hess-orgel vervangen door een nieuw orgel van J. de Koff uit Utrecht, in de oorspronkelijke orgelkas. Dit orgel is op zijn beurt in 1971 vervangen door het huidige orgel, gebouwd door Jac. Van der Linden & Co. Dit orgel is wederom geplaatst in de oorspronkelijke orgelkas. Orgelbouwer Louis J. Kramer heeft de dispositie in 1980 smaakvol uitgebreid met een Cornet 5st. De monumentale orgelkas van Hess is in 1987 gerestaureerd. De kerk valt onder de Hervormde Gemeente Bodegraven.

- De voorheen Hervormde Salvatorkerk (Vrije Nesse 11) uit 1966, die bij de vorming van de lokale Protestantse Gemeente aan Wijkgemeente Emmaüs is toegewezen, is sinds 2015 verhuurd aan Pinkstergemeente Morgenstond. Het orgel is in 1863 gebouwd door W.H. Kam (Rotterdam) voor de chr. geref. kerk aan de Raampoortlaan te Rotterdam. Na diverse wijzigingen en een verhuizing naar een andere kerk in Rotterdam, plaatst de firma N.D. Slooff (Ouderkerk aan den IJssel) het in 1968 over naar de Salvatorkerk in Bodegraven, waar het in een nieuwe kas wordt geplaatst. De dispositie wordt gewijzigd. In 1995 restaureert de firma Verschueren Orgelbouw (Heythuysen) het instrument. De oorspronkelijke dispositie wordt gereconstrueerd, de pedaallade wordt vernieuwd evenals de orgelkas en de frontpijpen.

- De Gereformeerde (PKN) Ontmoetingskerk (Spoorstraat 11) dateert uit 1898. Het is een karakteristiek Gereformeerd kerkgebouw met torentje op voorgevel. De oorspronkelijke torenspits is ooit vervangen door de huidige, veel modernere spits. De aandachtswand is in de jaren 1960 gemoderniseerd. De kerk is een gemeentelijk monument, evenals de pastorie rechts naast de kerk. In 2011 heeft de kerk haar huidige naam gekregen, in verband met de fusie van drie Bodegraafse kerken (Evangelisch Lutherse Kerk, Gereformeerde Kerk en Hervormde Kerk wijk III) tot Protestantse Wijkgemeente Emmaus. Het orgel is in 1912 gebouwd door de firma G. van Leeuwen (Leiden). In 1970 breidt Louis J. Kramer (Boskoop) het uit met een zelfstandig pedaal. In 1995 restaureert de firma J.J. Elbertse & Zoon (Soest) het orgel en vernieuwt daarbij de pedaallade.

- De afdeling Bodegraven van de Gereformeerde Gemeente is gesticht in 1926. De huidige kerk op Dronensingel 2 dateert uit 1996. Interessante "refodome" zonder toren. Het kerkgebouw bevat 700 zitplaatsen, maar is gemakkelijk uit te breiden tot 1000 zitplaatsen. Het twintig stemmen tellende Leeflang-orgel komt uit de kerk van de Protestanten Bond te Hilversum. Het is volledig geherintoneerd. De bouwkosten van de kerk bedroegen in totaal zo’n 4 miljoen gulden. De architect is A. van Beijnum uit Amerongen, de aannemer was P. Boer uit Nieuwerbrug.

- Molen De Arkduif (Overtocht 45) is gebouwd in 1697 en heeft sinds 1956 zijn huidige naam. Het is een korenmolen met een gemetselde ronde romp en stelling. De grotendeels witte molen is in bezit van de gemeente en is door de slechte conditie in 2003 stilgezet. In 2010 is de molen na een grondige restauratie weer in gebruik genomen. Het molenhuis is thans in gebruik als ambachtelijke Brouwerij De Molen en is op zaterdagen te bezichtigen.

- Fort Wierickerschans ligt in buurtschap Zuidzijde en wordt daarom aldaar bescheven.

- Stichting Kaasmuseum Bodegraven behoudt oude gereedschappen en materialen die vroeger op de boerderij voor de kaasmakerij werden gebruikt voor het nageslacht. Het maken van boerenkaas gebeurde in deze omgeving al in de 18e eeuw, hoewel toen nog op kleine schaal. De kaas die op de boerderij werd bereid, werd rechtstreek door de kaashandelaar bij de boer opgekocht. De grote opkomst van het kaasmaken komt eigenlijk pas na de oprichting van de boerenkaasmarkt in 1882. De kwaliteit van het grasland verbeterde in die tijd. De oprichting van de kaasmarkt maakte het voor de boer lonend om meer kaas te gaan maken. Sindsdien is het dorp een kaascentrum van belang. Nog altijd loopt een groot deel van de kaasexport uit Nederland via Bodegraven.

In Kaasmuseum Bodegraven kom je aan de hand van honderden voorwerpen, foto's en oude documenten alles te weten over het maken van boerenkaas. In films wordt een levensecht beeld gegeven van de kaasmakerij en wat daarmee verband houdt. Zo krijg je een beeld van de melkwinning, de boterbereiding, de kaasmarkt, de kaashandel en de kaasopslag. Met authentieke materialen zijn onder meer een stal en een vooroorlogse Goudse en Leidse boerenkaasmakerij en een kaaspakhuis ingericht. De toegang is slechts 3,50 euro (kinderen t/m 4 jaar gratis, kinderen van 5 t/m 12 jaar 1,50).

- De voormalige olieslagerij Phoenix in het centrum van Bodegraven (Noordstraat 49-51) bestaat uit een tweelaags gebouw met mansardedak (pakhuis), een ketelhuis met fabrieksschoorsteen en een vijflaags bedrijfsgebouw (olieslagerij). Gesticht in 1905 als stoomolieslagerij van de Zaanse firma Honig, ontworpen door architect Jan van Rossem, werd het complex rond 1915 uitgebreid en kreeg het de naam Phoenix. De in 1940 door André de Jong opgerichte firma Andrélon Cosmetics vestigde zich in 1947 in het complex. Het imposante gebouw van de voormalige Andrélon-shampoofabriek is herbestemd tot appartementencomplex. Het fabriekscomplex is een gemeentelijk monument.

Begin 2020 bleek dat de slanke hoge fabrieksschoorsteen (video) hoog nodig aan een grote renovatie toe is (er kwamen bijvoorbeeld vallende stukken cement op de auto's van omwonenden terecht), en dat dat ca. 100.000 euro gaat kosten. De eigenaren van de appartementen verkeerden in de veronderstelling dat de gemeente eigenaar was van de schoorsteen, maar zij blijken daar zelf eigenaar van te zijn. Zij stellen daar door de projectontwikkelaar niet van op de hoogte te zijn gesteld, en zijn daar natuurlijk 'not amused' over, maar staan kennelijk voor een voldongen feit. De Vereniging van Eigenaren (VVE) kan wel 'iets' betalen, maar geen ton. Ze hebben daarom een crowdfundingsactie opgezet. Ze hebben ook de plaatselijke middenstand verzocht om creatieve medewerking om mee fondsen te werven voor deze 'landmark' van Bodegraven. Zo doneert de plaatselijke slager per grillworst twee euro aan het goede doel.

- Gevelstenen in Bodegraven.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- "De BorftLive Voorjaarsmarkt (mei, in 2020 voor de 7e keer) betekent vier dagen kermis, twee dagen braderie, een Shantykorenfestival en twee avonden BorftL!ve: groot feest op het Raadhuisplein. BorftL!ve is hét podium voor de lokale muziek. Nieuw in 2019: vrijdagavond is omgedoopt tot Hollandse Avond (muziekprogramma 20.00-uur). Na het succes van Borft L!ve editie 2018 is zaterdagavond opnieuw Boreftse Band Avond (muziekprogramma 18.30-0.00 uur). Ook nieuw: het Shantykoren Festival op zaterdag middag (12.00-16.00 uur). Vier Shantykoren zullen elkaar op twee podia afwisselen, onder leiding van Joke Hoogervegt. Het BorftLive Lentefestival is gratis toegankelijk."

- Bij de Rabo Fietstocht (op een zondag in de 1e helft van juni, in 2020 voor de 7e keer) kun je kiezen uit mooie routes van 12, 30 en 100 km door het Groene Hart. Alle routes lopen door de regio van de organiserende Rabobank Rijn en Veenstromen. Er zijn startpunten bij de lokale Rabobanken in Woerden, Bodegraven en Mijdrecht, op het Kerkplein in Kockengen en bij Gasterij De Milandhof in Zegveld. Per uitgereden route schenkt de Rabobank 10, 20 of 30 euro - afhankelijk van de afstand - aan een deelnemende vereniging, stichting of school, die je zelf mag uitkiezen. Voor verdere details zie bij Woerden > Jaarlijkse evenementen.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Stichting Hugo Kotestein zet zich in voor behoud en versterking van de (historisch-) ruimtelijke kwaliteit van de stads- en dorpsgebieden en het landelijk gebied. Speciale aandacht gaat daarbij uit naar monumenten en andere beeldbepalende elementen die waardevol zijn uit stedenbouwkundig, landschappelijk, architectonisch of cultuurhistorisch oogpunt. Het werkgebied is het grondgebied van de huidige gemeenten Woerden, Montfoort, Oudewater en de voormalige gemeente Bodegraven.

- Bezoekerscentrum Groene Hart Centrum.

- "De Rijnkadehaven is een openbaar toegankelijke haven voor de recreatieve vaart, in eigendom van de gemeente. De haven is geschikt voor een tussenstop of enkele dagen verblijf. Gesitueerd op een historische locatie midden in het Groene Hart, is het eenvoudig bereikbaar vanuit Gouda, Alphen aan den Rijn, Woerden, Leiden en Amsterdam. Je kunt vanaf hier de veelzijdigheid van Bodegraven en het omliggende Groene Hart op je gemak ontdekken. Aan wal is gratis draadloos internet aanwezig. De kosten voor het gebruik van drinkwater zijn €1,00 per 100 liter. Er is een aansluiting en laadpunt voor elektrische sloepen. Het gebruik van stroom kost €0,50 per kWh. Reserveren is niet nodig i.v.m. het dagelijks aan- en afmeren van boten. Om de orde en veiligheid van de haven te handhaven, hebben we het reglement Huisregels Rijnkadehaven opgesteld. Lees dit reglement aandachtig door voor je gebruik maakt van de Rijnkadehaven. Dagelijks doet de havenmeester een ronde over de haven."

- In juni 2018 is het rapport 'Naar een gedragen invulling van het natuurnetwerk in Bodegraven-Noord' verschenen, opgesteld door LTO Noord en agrarische natuurvereniging De Parmey, in samenspraak met Natuurmonumenten, waterschap en gemeente. In dit gebied - gelegen tussen de Oude Rijn in het Z, het dorp Meije in het W en de Molentocht N van buurtschap De Bree in het O - komt een natuurzone, als verbinding tussen de Reeuwijkse en de Nieuwkoopse Plassen, en als onderdeel van het Natuurnetwerk Nederland. Natuurmonumenten is hier eigenaar van de grond waarop naast weidevogels straks ook hooiland- en schraallandplanten een kans krijgen. Het rapport geeft op hoofdlijnen de beoogde natuurinrichting aan. In het rapport is aandacht voor beheervoorwaarden, gebruiksmogelijkheden en vergoedingen voor beheerders. Bovendien is er gekeken naar andere zaken die spelen in Bodegraven-Noord, zoals waterhuishouding, verkeersdruk en kansen voor kavelruil. Als vervolg zal in het voorjaar van 2019 een eerste concept van een inrichtingsplan verschijnen.

- "De faunapassage onder de A12 ter hoogte van de Enkele Wiericke ZO van Bodegraven werkt goed. Dat blijkt uit het beheerverslag 2020 van Staatsbosbeheer, dat de faunapassage in opdracht van de provincie Zuid-Holland beheert. De faunapassage A12 is in 2012 door Rijkswaterstaat aangelegd, met financiële steun van de provincie. Na de aanleg zijn er geen meldingen meer bekend van aanrijdingen met otters op de A12. Uit verspreidingskaarten blijkt dat de faunapassage een zeer belangrijke schakel is voor de verspreiding van otters vanuit de Nieuwkoopse Plassen richting het zuiden van het land. Boswachter Peije ’t Lam van Staatsbosbeheer: “De terugkeer van de otter leeft enorm in het gebied. Ik heb onlangs jonge dieren gehoord in de Reeuwijkse Plassen. Die gaan binnenkort ook weer op zoek naar een eigen territorium. Het zoeken naar deze nieuwe plekken gaat voornamelijk over land. Het water gaan ze alleen maar in om te jagen en als ze geen alternatief hebben. Goed werkende passeerplekken bij drukke wegen zijn voor deze soort dus noodzakelijk.”

“Fantastisch nieuws dat de otters deze faunapassage onder de A12 bij Bodegraven zo goed weten te vinden”, laat gedeputeerde Berend Potjer (Natuur) weten. “De otter is een van de 40 Zuid-Hollandse ‘icoonsoorten’ - planten en dieren die bij onze provincie horen en die graadmeters zijn voor hoe het gaat met de natuur. Hoe goed het gaat met een icoonsoort, zegt iets over hoe het gaat met de leefomgeving van die plant of dat dier. Dankzij deze faunapassage is het leefgebied voor veel dieren een stuk groter geworden.” Natuurnetwerk. Samen met gebiedspartners werkt de provincie verder aan de inrichting van geschikt leefgebied in het Groene Hart, als onderdeel van het Natuurnetwerk Nederland. Ook wordt de bestaande faunapassage bij de A12 door de plaatsing van extra rasters nog veiliger gemaakt. Naast otters maken allerlei andere dieren gebruik van de faunapassage om veilig te kunnen migreren, waaronder hazen, bunzingen, hermelijnen, wezels, ringslangen, salamanders, padden en kikkers." (bron: Provincie Zuid-Holland, december 2020)

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Bodegraven, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Bodegraven (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site over de geschiedenis van Bodegraven en allerlei andere bijzonderheden, door Wim Kusee. In 2000 heeft hij ook een boekje gepubliceerd met alle straatnamen in het dorp en buurdorp Nieuwerbrug en hun verklaring. Het boekje is uitverkocht, maar via de link is e.e.a. nu ook online te lezen.

- MFC: - Het Evertshuis is meer dan een theater, het is ook een dorpshuis waar stichtingen en verenigingen hun plek vinden, lokale bands oefenen, serviceclubs vergaderen en waar de lokale jeugd kennis maakt met kunst en cultuur. Het gevarieerde culturele aanbod bestaat uit theatervoorstellingen, themafeesten, films, wisselende exposities en muziek- en danslessen. Al deze activiteiten worden verzorgd door een kleine kern van professionals die wordt bijgestaan door tientallen vrijwilligers. De activiteiten beperken zich overigens niet tot activiteiten binnen de muren van het Evertshuis. Er worden jaarlijks ook meerdere kunstexcursies en theaterreizen georganiseerd. Het Evertshuis is sinds de oprichting (1993) gevestigd in de voormalige werkplaats van zaadhandel Turkenburg, destijds gelegen aan de Spoorstraat. In 2014 is dit pand grondig gerestaureerd en is er nieuwbouw aan toegevoegd. Dit heeft geresulteerd in een prachtig pand.

De naam ‘Evertshuis’ dankt de organisatie aan notaris Everts. Deze liet een vermogen na aan gemeente Bodegraven met de bepaling dat dit besteed diende te worden aan een culturele voorziening. Hierop besloot de gemeente de eerder genoemde werkplaats te kopen en deze de bestemming te geven die het nu nog heeft: een centrum voor kunst, cultuur en educatie. Het pand is bewust ontworpen als een multifunctioneel gebouw. De gemeente huisvest hier haar Klantcontactcentrum en ook Bibliotheek De Groene Venen vindt er haar plek. - Overzicht van de organisaties die het Evertshuis als uitvalsbasis gebruiken. Daarnaast biedt het diverse vergaderruimtes van verschillende afmetingen. - De theaterzaal is ook zeer geschikt voor feesten of congressen van derden.

- Sport: - "In 1976 scheidde de zaterdagafdeling van voetbalvereniging v.v. Bodegraven zich af en ging verder als zelfstandige voetbalclub Rohda’76 (= Recht Op Het Doel Af). Zes maanden na de oprichting telde de nieuwbakken club al 250 leden. In die eerste jaren maakte de jonge vereniging gebruik van een veld aan de Groene Zoom, het huidige korfbalveld van Vriendenschaar. Die accommodatie bleek al snel te klein. Daarom verhuisde Rohda’76 in 1983 naar haar nieuwe sportcomplex aan de Broekveldselaan. Daar lagen drie wedstrijdvelden en een trainingsveld klaar voor de vereniging die inmiddels al circa 500 voetballers telde. Een clubhuis en acht kleedkamers completeerden het nieuwe complex. Dat onderging in de loop der jaren diverse verbeteringen: een tribune en elektronisch scorebord langs het hoofdveld, en een kunstgrasmat met een lichtinstallatie voor veld drie."

- Zorg: - Bodegraven wordt in 2020 de eerste plaats in ons land met een vestiging van de nieuwe formule Het Ouden Huis: een betaalbare woonvoorziening waar senioren zelfstandig kunnen wonen, met zorg indien nodig. Het gaat om een nieuw complex aan de Vrije Nesse, naast Rijngaarde. In Het Ouden Huis is in principe iedereen welkom, van senioren zonder zorgvraag tot intensieve verpleging. Van vitaal tot afhankelijk. “We zien dat de vraag niet alleen komt van ouderen met een zorgvraag. En we merken dat vitale ouderen het een zegen vinden te kunnen leven in de wetenschap dat zorg als dat nodig is beschikbaar is”, aldus de initiatiefnemers. “We willen dat senioren op een vertrouwde manier kunnen terugvallen op zorg.” De oplossing die ze daarvoor hebben bedacht is een inwonende ‘zorgdrager’ (een gediplomeerd verpleegkundige). De zorgdrager is verantwoordelijk voor de zorg en ondersteuning. Ook willen ze er ruimte bieden aan studenten uit de zorg: “Die kunnen er ook woonruimte krijgen en het zorgt voor wat extra beweging.”

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Bodegraven Vredehof, met foto's van de grafzerken.

Reactie toevoegen