Mergelland

Streek
Mergelland
Limburg

mergelland_mergelland_schaap_kopie.jpg

De fauna van het Mergelland kent enkele streekeigen rassen. Zo is er het mergellandhoen en, op de foto, het mergellandschaap. (© www.mergellandschaap.nl)

De fauna van het Mergelland kent enkele streekeigen rassen. Zo is er het mergellandhoen en, op de foto, het mergellandschaap. (© www.mergellandschaap.nl)

Mergelland

Terug naar boven

Status en ligging

- Het Mergelland is een streek in de provincie Limburg. Binnen Zuid-Limburg vormt het het Z deel van de streek Heuvelland.

- Het Mergelland wordt globaal begrensd door de A2 in het W, de A79 in het N, de A76 en de grens met Duitsland in het O, en de grens met België in het Z.

- De streek Mergelland omvat de gemeenten Eijsden-Margraten, Gulpen-Wittem, Simpelveld, Vaals, Valkenburg aan de Geul en Voerendaal.

- Het Plateau van Margraten vormt de kern van het Mergelland, omgeven door de rivierdalen van de Maas en de Geul, en doorsneden door het dal van de Gulp en diverse droogdalen.

Terug naar boven

Naam

Oudere benaming
Vroeger stond deze streek ook wel bekend als het Krijtland, maar deze naam is niet gangbaar meer (een zoektocht over het internet leverde ons op dat alleen een hotel en Omroep Krijtland - de omroep voor de gemeenten Vaals en Gulpen-Wittem - deze naam nog hanteren).

Naamgeving
De streek is genoemd naar de mergel die hier in de grond wordt aangetroffen. Eigenlijk is het krijtgesteente, wat men in deze contreien mergel noemt. Mergel bestaat voor 30 tot 50 procent uit kalk en verder uit klei en zand, terwijl de Limburgse mergel vaak voor meer dan 95 procent uit kalk bestaat en daarom eigenlijk kalksteen zou moeten heten.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- De Volta Limburg Classic (wielrennen, op een zaterdag in april) door het Mergelland en het aangrenzende Belgische Wallonië en de Voerstreek, behoort met zijn zware beklimmingen, snelle afdalingen, vroege uitvallers, regen- en hagelbuien, valpartijen, nipte overwinningen en talentvolle winnaars tot de zwaarste klassiekers in de Nederlandse wielerwereld. T/m 2011 heette het evenement dan ook niet voor niets 'De Hel van het Mergelland'. De sportieve waarde van de wedstrijd heeft zich de afgelopen jaren telkens weer bewezen, en de kwaliteit van de organisatie is dermate goed dat het internationale karakter van de wedstrijd in de loop der jaren sterk is toegenomen. De wedstrijd wordt in het zuiden omschreven als een "parel van de wielersport" en ook wel als "het kleine broertje van de Amstel Gold Race". De zondag erna is er de Volta Limburg Classic Toertocht. Je kunt kiezen uit de afstanden 85, 120 en 150 km.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Op veler verzoek is in 2016 de Mergelland-autoroute in ere hersteld. De populaire autoroute - die natuurlijk ook geschikt is voor motoren - is aangepast aan de huidige verkeerssituatie. Daarvoor zijn op een groot aantal plaatsen nieuwe karakteristieke bruine bewegwijzeringsborden in het veld geplaatst. De route voert langs de mooiste dorpen en landschappen van het Mergelland met als vanouds prachtige vergezichten. De lengte is ca. 100 km. Een folder (kaart en routebeschrijving) van de Mergellandroute kost €3,95 en is verkrijgbaar bij alle VVV- vestigingen van Zuid-Limburg en ook in hun webwinkel. De kaart bevat, behalve de route en de spelregels, een overzicht van bezienswaardigheden en bourgondische eetgelegenheden langs de route.

- Fietsroute Mergelland-route was de mooiste en zwaarste bewegwijzerde route van Nederland. Helaas wordt de bewegwijzering niet meer onderhouden, maar met de beschrijving en gps-track onder de link is hij gelukkig nog altijd te rijden. De ruim 125 km lange route voert de fietser door heel Zuid-Limburg en gaat daarbij over maar liefst 15 klimmen.

- NS-wandeling Mergelland (Maastricht-Valkenburg, 13 km).

- In 1978 is de vereniging Oos Mergelland Sjaop (O.M.S.) opgericht met als doelstelling behoud en promotie van deze schapensoort en het instandhouden van de kuddes in hun natuurlijke omgeving.

- Schaapskooi Mergelland in Epen begon in 1991 op natuurlijke wijze de natuur te beheren met een kudde van 50 Mergellandschapen. De kudde is nu gegroeid tot circa 2.500 stuks. Dit streekeigen schapenras is meer dan geschikt om kalkgraslanden te beheren. De Schaapskooi beheert tevens de kuddes op de Brunsummerheide en de St. Pietersberg. Schaapskooi Mergelland maakt gebruik van drie soorten schapen namelijk: Mergellanders, Schonebekers en Suffolks. Jaarlijks vanaf het eerste weekend in januari t/m laatste weekend van maart staan de schapen op stal. Dan worden de lammetjes geboren. In deze maanden worden elke zaterdag en zondag Open Dagen gehouden. Vooral voor kinderen zijn deze Lammetjesdagen erg leuk: zij kunnen de pasgeboren lammetjes aaien, zien hoe deze verzorgd worden en met een beetje geluk een lammetje geboren zien worden! Ook het schaapscheren in januari door internationele schaapscheerders is een indrukwekkend schouwspel.

- Na een jarenlange afwezigheid in deze streek is sinds 2012 het Herve Hoen weer terug, en wel onder de streekeigen naam Mergelland Hoen. Een van oudsher streekeigen hoenderras, dat net over de grens in België bewaard is gebleven. Dankzij de inspanningen van het Genootschap Herve / Mergelland Hoen zijn deze prachtige hoenders weer terug in de streek. Onder de link vind je meer informatie over dit hoen en de plaatsen waar je ze kunt tegenkomen. Ook als je dit hoen zelf wilt gaan houden of fokken kun je op deze site terecht.

- Imkervereniging Mergelland zet zich in voor de promotie van de imkerij, het verspreiden van kennis rondom het imkeren, het verbeteren van de dracht (voedselplanten en –bomen voor honingbijen en andere bestuivende insecten) en biedt ondersteuning aan imkers. Dat doet men o.a. door het organiseren van cursussen en lezingen, het begeleiden van beginnende imkers, het bezoeken van natuurmarkten e.d. en het geven van voorlichting op scholen.

- Het project rondom de herinrichting van het Mergelland is in 2014 afgesloten. De Landinrichtingswet 1985 stond aan de basis van deze ingrijpende herinrichting van Zuid-Limburg. Er zijn nieuwe bossen, hagen en houtwallen aangelegd, bijna 1.800 hoogstamfruitbomen aangeplant in kleine particuliere hoogstamboomgaarden rondom kernen en bebouwing en circa 22 kilometer aan hagen op perceelgrenzen. Hierdoor is een belangrijke bijdrage geleverd aan kwaliteitsherstel van het landschap. Bovendien is de landbouwstructuur in belangrijke mate verbeterd.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over het Mergelland (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Jeugd: - Scouting Regio Maastricht en Mergelland heeft groepen in Bunde, Berg en Terblijt, Eijsden, Geulle, Maastricht, Margraten, Meerssen en Valkenburg.

- Flora: - Orchideeënvereniging Mergelland is een club van enthousiaste orchideeënhobbyisten met veelal gespecialiseerde orchideeënverzamelingen. Leden kweken zowel orchideeën in de kas als ook gewoon op de vensterbank. De vereniging bestaat al meer dan 25 jaar. Door het tweejaarlijks organiseren van shows en het deelnemen aan shows van diverse gastverenigingen is Mergelland een bekende en graag geziene vereniging binnen de orchideeënwereld. Iedere 3e dinsdag van de maand is er een bijeenkomst, waarbij uitwisseling van kennis en gezelligheid voorop staan.

- Ondernemen op het platteland: - De ondernemers op het platteland spelen economisch en maatschappelijk een belangrijke rol in de regio. Toekomstgerichte ondernemers hebben ontwikkelingsruimte nodig met respect voor water, natuur, recreatie en toerisme. Het landschap in de LLTB afdeling Mergelland is in belangrijke mate gevormd door de land- en tuinbouw. De afdeling onderhoudt goede relaties met de lokale overheden en besturen, verenigingen en belangenorganisaties. Goede voorwaarden voor ondernemerschap op het platteland is waar de LLTB zich voor inzet.

Reactie toevoegen