Als eindexamenproject voor haar studie aan Academie Minerva in Groningen heeft inwoonster van Rhederveld Janty Heeres in 2014 een boek gemaakt over de geschiedenis van haar woonplaats en streek, getiteld 'Waar woon je?' 'In Rhederveld.' 'Waar?!'
Rhederveld, plaatsnaambord aan de voormalige Bellingwedder kant
Rhederveld, plaatsnaambord aan de Vlagtwedder kant
Rhederveld, boerderij Niemansverdriet (of die ontbrekende d een fout is van drukkker of uitgever, of dat de boerderij echt zo heet, is ons niet bekend), anno 1955
- Rhederveld is een buurtschap in de provincie Groningen, in de streek en gemeente Westerwolde. T/m 2017 grotendeels gemeente Bellingwedde (t/m 31-8-1968 gemeente Bellingwolde. Per 1-9-1968 over naar gemeente Bellingwedde, in 2018 over naar gemeente Westerwolde), deels gemeente Vlagtwedde.
- De buurtschap Rhederveld valt voor de postadressen grotendeels onder het dorp Vriescheloo, deels onder het dorp Bellingwolde en deels onder het dorp Vlagtwedde. De buurtschap valt vanwege haar langgerektheid dus onder 3 verschillende dorpen! Voor verdere specificatie zie bij Ligging.
- De buurtschap Rhederveld ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden.
Terug naar bovenNaamgeving en naamsverklaring
De buurtschap is genoemd naar het O van de Buiskoolweg gelegen gebied Rhederveld (dat, O hiervan, in Duitsland overgaat in het Rhederfeld), dat op zijn beurt is genoemd naar de O van de buurtschap gelegen Duitse plaats Rhede. Deze plaats wordt voor het eerst in de archieven vermeld in de 2e helft van de 11e eeuw, onder de naam Rethi, wat 'bij het riet' betekent.(1)
De buurtschap Rhederveld ligt N van Bourtange, O van Vriescheloo en Veelerveen, NO van Hebrecht, ZO van Bellingwolde en Rhederbrug, als lintbebouwing rond de J. Buiskoolweg, die parallel W langs de Duitse grens loopt. De weg valt grotendeels onder het dorp Vriescheloo (huisnrs. 3-11 en 12-22, hoewel Veelerveen o.i. logischer zou zijn omdat dat dichterbij ligt), deels onder het dorp Bellingwolde (huisnrs. 1 en 2-10) en deels onder het dorp Vlagtwedde (huisnrs. 13-19) (zie ook het postcodeboek).
Terug naar bovenDe buurtschap Rhederveld omvat ca. 20 huizen met ca. 50 inwoners.
Terug naar bovenOntstaan van de nederzetting
In de jaren dertig van de 20e eeuw heerst er grote werkloosheid in ons land. Deze jaren staan ook bekend als de crisisjaren. In die jaren zijn veel gebieden ontgonnen in het kader van werkverschaffingsprojecten. Ook het Rhederveld is in dat kader ontgonnen tot landbouwgebied. Het is een van de laatst ontgonnen hoogveengebieden in de provincie Groningen. Het gebied was voorheen in handen van Duitse particuieren en is in het kader van de werkverschaffing onteigend. Koningin Wilhelmina en prinses Juliana hebben op 23 mei 1934 deze 'werkverschaffings-ontginning' bezocht. - Foto's bezoek koningin Wilhelmina en prinses Juliana aan Rhederveld. Op het hoogtepunt van de activiteiten, in 1935, werken er meer dan 1400 arbeiders aan de ontginning van het gebied.
Boek over geschiedenis van de buurtschap
Over de meeste plaatsen in ons land is ooit wel eens een boek gemaakt over 'de geschiedenis van'. Zélfs over piepkleine buurtschapjes zoals deze, zo blijkt: als eindexamenproject voor haar studie aan Academie Minerva in Groningen heeft inwoonster Janty Heeres in 2014 namelijk een boek gemaakt over de geschiedenis van haar woonplaats en streek, getiteld 'Waar woon je?' 'In Rhederveld.' 'Waar?!' (wij kunnen ons inderdaad voorstellen dat dat een 'veelgestelde vraag' is als je daar heel mooi maar ook heel afgelegen 'aan het eind van in the middle of nowhere' woont). Naast een stukje geschiedenis van de plaats bevat het boek vooral ook herinneringen, foto's en verhalen van (oud)inwoners. Het boek (212 pagina's in kleur, gebonden, prijs €24,95) is zolang de voorraad strekt (de oplage is zeer beperkt) bij de auteur te bestellen. Janty heeft sinds 2015 haar eigen bedrijf als grafisch vormgever onder de naam Janty Design.
- De buurtschap heeft 6 rijksmonumenten, zijnde de ontginningsboerderij uit ca. 1936 op nr. 12 met de kunstmestloods, het voetgangersbruggetjeen de weg met beplanting, plus de hieronder beschreven J. Buiskoolweg en de brug aldaarover de Noordelijke Hoofdwijk. (weg en brug staan in het Rijksmonumentenregister onterecht onder de buurtschap Hebrecht, omdat de hele Buiskoolweg onder de buurtschap Rhederveld valt).
- Ook de J. Buiskoolweg als geheel is een rijksmonument, als herinnering aan de werkverschaffing in 1935-1937, toen het O hiervan gelegen Rhederveld in dat kader is ontgonnen. De weg, die aan beide zijden dichte beplanting heeft (o.a. hulst, rododendron, taxus, berk, wilg, esdoorn, sneeuwbes, jasmijn) is verder van algemeen cultuurhistorisch belang als voorbeeld van een weg met beplanting uit omstreeks 1930, vanwege de vrij hoge mate van gaafheid van aanleg, vanwege de historische relatie met de jonge veenontginningen in Westerwolde, als herinnering aan de werkverschaffing, vanwege de typologische zeldzaamheid in de provincie Groningen en vanwege de functionele en ruimtelijk-visuele relatie tussen de weg en de vaste brug en de ontginningsboerderijen.
- Tot slot is ook de vaste brug van het balkbrugtype in de J. Buiskoolweg over de Noordelijke Hoofdwijk een rijksmonument. De brug is van algemeen belang vanwege architectuur- en cultuurhistorische waarde: als voorbeeld van een vaste betonnen brug uit omstreeks 1930 in de provincie Groningen, vanwege de hoge mate van gaafheid, vanwege de zeldzaamheidswaarde van dit type brug in de provincie Groningen, en vanwege de functionele en ruimtelijk-visuele relatie tussen de brug en de J. Buiskoolweg.
Reactie toevoegen