Zwartenhoek

Plaats
Buurtschap
Terneuzen
Zeeuws-Vlaanderen
Zeeland

Zwartenhoek

Terug naar boven

Status

- Zwartenhoek is een buurtschap in de provincie Zeeland, in de streek Zeeuws-Vlaanderen, gemeente Terneuzen. T/m 31-3-1970 grotendeels gemeente Westdorpe, deels gemeente Axel. Per 1-4-1970 in zijn geheel over naar gemeente Sas van Gent (met tegelijkertijd een grenscorrectie met de gemeente Axel), in 2003 over naar gemeente Terneuzen.

- De buurtschap Zwartenhoek valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Westdorpe.

- Buurtschap Zwartenhoek heeft zo te zien zelfvervaardigde (groene) plaatsnaambordjes* met de dialectspelling 'Den Zwartenoek'.

- De plaatsnaam stond niet meer als buurtschap in de Topografische atlas Zeeland editie 2005(1). Waarom is ons een raadsel; de bebouwing is er nog gewoon, dus de buurtschap ook. Wellicht heeft iemand deze opmerking gelezen, want in de editie 2014 is de plaatsnaam teruggekeerd. Alleen nu staat ook Batterij erbij, dat weliswaar ter plekke ook een groen 'plaatsnaambordje' heeft*, maar geen plaats is maar alleen een vestingwerk. Het vestingwerk is onderdeel van de buurtschap Zwartenhoek. Daarnaast zijn ze buurtschap Klein Gent vergeten, dat tussen Zwartenhoek en de dorpskern van Westdorpe in ligt, die ook groene plaatsnaambordjes* heeft en die vroeger ook altijd in de atlassen heeft gestaan.

* D.w.z. wij menen deze bordjes ooit op Google Streetview te hebben gezien, maar kunnen ze vandaag de dag niet meer terugvinden. Zijn ze inmiddels verdwenen?

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Zwartenhoek ligt NO van het dorp Westdorpe, rond het punt waar de wegen Graafjansdijk B, Eversdam, Sasdijk, Gemeenschappelijkeweg, Ameliaweg en Batterijweg bij elkaar komen. De buurtschap ligt verder ZW van de stad Axel, NW van het dorp Zuiddorpe, NO van de stad Sas van Gent, ZO van het dorp Sluiskil en Z van de stad Terneuzen.

Terug naar boven

Statistische gegevens

De buurtschap Zwartenhoek omvat ca. 15 huizen met ca. 40 inwoners.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Bij de bedijking van de Beoosten- en Bewesten Blijpolder en de Canisvliet­Buitenpolder rond 1788 is in genoemd jaar ten behoeve van de ontwatering bij buurtschap Zwartenhoek een sluis gebouwd die tevens kon worden gebruikt als inundatiesluis. In 1792 is er een Batterij bij aangelegd van waaraf men de sluis kon beschermen tegen vijandelijkheden. De sluis is opgetrokken uit baksteen en telt drie kokers. Oorspronkelijk was de sluis bedoeld om de afwatering te regelen. De Axelse Vlakte stond indertijd in verbinding met de Braakman en met het Belgische achterland. De sluis was zelfsuerend, wat wil zeggen dat door de druk van het binnenwater bij eb de sluis werd geopend en het overtollige water werd geloosd. Na de aanleg van het Kanaal Gent-Terneuzen (1825-1827) wordt de sluis onderdeel van de westelijke Rijkswaterleiding. In 1980 verliest de sluis zijn functie.

Batterij Zwartenhoek en de Zwartenhoekse Zeesluis (zie op de pagina onder de link ook het menu 'Sluizen' voor nog meer informatie over deze sluis) zijn in 2009 gerestaureerd. Dat wil zeggen de sluis is geconsolideerd (wat betekent dat de sluis door herstelwerkzaamheden in ieder geval voor verder verval is behoed), omdat complete restauratie te kostbaar bleek. Maurice Kindt en zijn Westdorpe Vrienden van de Zwartenhoekse Zeesluis hadden daar jaren voor gestreden. Eerst voor de erkenning als monument, vervolgens voor een opknapbeurt en daarna voor een herinrichting van de omgeving van het in 2005 tot Rijksmonument verheven bouwwerk. Hierdoor blijft niet alleen de sluis op zich, maar ook de sfeer die het bouwwerk en zijn nabije omgeving uitademen behouden.

Reactie toevoegen