Zwanegat

Plaats
Buurtschap
Hoeksche Waard
Hoeksche Waard
Zuid-Holland

zwanegat zwanegatsedijk.jpg

De buurtschap Zwanegat heeft geen plaatsnaamborden, je kunt daarom slechts aan de straatnaambordjes Zwanegatsedijk zien dat je in de buurtschap bent aanbeland.

De buurtschap Zwanegat heeft geen plaatsnaamborden, je kunt daarom slechts aan de straatnaambordjes Zwanegatsedijk zien dat je in de buurtschap bent aanbeland.

Zwanegat

Terug naar boven

Status

- Zwanegat is een buurtschap in de provincie Zuid-Holland, in de streek en gemeente Hoeksche Waard. T/m 2018 in grotendeels gemeente Binnenmaas (t/m 1983 gemeente Maasdam), deels gemeente Strijen; in 2019 in zijn geheel over naar gemeente Hoeksche Waard.

- De buurtschap Zwanegat valt, ook voor de postadressen, grotendeels onder het dorp Maasdam, deels onder het dorp Strijen.

- De buurtschap Zwanegat heeft helaas geen plaatsnaamborden, zodat je alleen aan de straatnaambordjes Zwanegatsedijk kunt zien dat je in de buurtschap bent aanbeland.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1357 water: "aldair westwaert gaende totten Swaenegate toe".

Naamsverklaring
Overdrachtelijk gebruik van de waternaam. Het Zwanegat is een restant van een vroegere Maasarm.(1)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Zwanegat ligt W van het dorp Maasdam, rond de Zwanegatsedijk en de Z daarvan aangrenzende delen van de Zuiddijk en de Ritselaarsdijk. De grens tussen de voormalige gemeenten Binnenmaas (dáárvoor gemeente Maasdam) in het N en Strijen in het Z liep ter plekke Z langs de Zuiddijk en de Ritselaarsdijk. De buurtschap ligt grotendeels in de Sint Anthoniepolder. De panden aan de Z kant van de Ritselaarsdijk en de Zuiddijk liggen in de polder Het Oudeland van Strijen. De buurtschap grenst in het W aan de Binnenbedijkte Maas, die ook wel kortweg Binnenmaas wordt genoemd.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In de Volkstelling van 1840 wordt de buurtschap Zwanegat niet apart vermeld. Ook op de gemeenteplattegronden van Kuijper uit ca. 1870 komt de plaatsnaam nog voor. Tegenwoordig omvat de buurtschap ca. 40 huizen met ca. 100 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

De geschiedenis van de buurtschap wordt beschreven in het boek 'In zoete mijmerij. Het boeiende verleden van Westmaas, Mijnsheerenland, Greup en 't Zwanegat in woord en beeld' (auteur H.A. den Hartigh, 584 pagina's, uitg. Rabobank Binnenmaas, 1995).

Het dorp Oud-Strijen lag vermoedelijk ergens bij het Zwanegat. Het is in 1288 verdronken en later verplaatst naar het huidige Strijen.

In documenten uit 1763 is sprake van het Zwanegatse Veer over de Binnenmaas naar Mijnsheerenland. Dit voetveer heeft in ieder geval nog bestaan tot in de jaren vijftig van de 20e eeuw. De Zwanegatters en de inwoners van buur-buurtschap Sint Anthoniepolder liepen aan de overkant naar Blaaksedijk alwaar men aansluiting had op vervoer naar bijv. Rotterdam.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- De buurtschap Zwanegat heeft 1 rijksmonument, en wel het 18e-eeuwse boerderijtje op Zwanegatsedijk nr. 3.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

Schapendrijfwedstrijd
Melkveebedrijf Commijs in Maasdam was op zaterdag 19 september 2020 voor het eerst het podium van een Schapendrijfwedstrijd. Schapendrijvers namen het tegen elkaar op aan het Zwanegat, om uit te maken welke herder zijn kudde het beste in toom houdt. De wedstrijd maakte onderdeel uit van een Open Dag op het bedrijf. Bezoekers konden een kijkje nemen achter de staldeuren van het bedrijf, dat bekend staat om zijn zuivel en Hoeksch IJs. Verder was er ook een Streekmarkt met lokale producten te vinden. Wellicht/hopelijk is hiermee een nieuw jaarlijks evenement geboren?

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Bewoners van de Zwanegatsedijk in buurtschap Zwanegat hebben uitzicht op de graslanden langs de oever van de Binnenmaas. Vroeger mondde de Hooge Vliet hier in de Binnenmaas uit. In 2007 heeft het waterschap hier twee brede, ondiepe geulen gegraven waar vissen kunnen paaien en vogels hun voedsel zoeken. Dankzij bruggen blijft het gebied bereikbaar. In totaal is er 2,2 hectare ruimte gekomen voor waterberging en de ontwikkeling van natuur waar moerasvogels van profiteren. De sportieve recreant kan een wandeling maken over het laarzenpad naar het schiereilandje (met picknickbank). Tevens zijn de zwemsteigers vernieuwd.

- Langs de Ritselaarsdijk ligt een waterinlaat die aan weerszijden bedijkt is. Het terrein is ongeveer 2 hectare groot en ligt onder het waterpeil van de Binnenmaas. Hier zijn in 2007 door het waterschap grote waterpartijen aangelegd. Het water dringt nu weer door tot aan de dijk en het beeld van een echte kreekmonding keert terug. Door de kade een beetje te verplaatsen is er ruimte ontstaan voor 1,3 hectare waterberging. Er ontstaat op den duur een ontoegankelijk moerasachtig gebied dat een paradijs is voor watervogels. Het terrein is vanaf de Ritselaarsdijk toegankelijk op de hoogste delen, met een schelpenpad naar een hoger gelegen uitkijkpunt aan de oever van de Binnenmaas.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Zwanegat, met laagsteprijsgarantie!

Reactie toevoegen