Zuidoost-Drenthe

Streek
Zuidoost Drenthe
Drenthe

Zuidoost-Drenthe

Terug naar boven

Status

Zuidoost-Drenthe is een regio in de provincie Drenthe. Zoals bij veel regio's, ligt ook hier de afbakening niet hard vast. De regio omvat in ieder geval de gemeenten Emmen en Coevorden. Vaak wordt ook de gemeente Borger-Odoorn er nog toe gerekend.

Terug naar boven

Statistische gegevens

- Demografische ontwikkelingen in Zuidoost-Drenthe 2014-2034 (bachelorthesis van Jeroen Meijer, 2014).

Terug naar boven

Geschiedenis

- De in 1992 opgerichte Historische Vereniging Zuidoost-Drenthe stelt zich ten doel om de historie van de regio te bestuderen en door te geven aan de leden. Het blad de Kroniek verschijnt vier keer per jaar. Oudere nummers zijn via de link ook online te lezen, vanaf jaargang 1, nummer 1! Jaarlijks worden er een aantal lezingen en een busexcursie met gids georganiseerd.

- "Mijn naam is Pauline Berens. Broer Berens (1916-2013) was mijn vader. Zijn hobbies waren regionale geschiedenis en stamboomonderzoek. Sinds zijn overlijden in 2013 ben ik bezig zijn hobbyspullen te catalogiseren. Het betreft vooral eigen en verzameld werk van mijn vader en van mijn eigen werk voor zover onze hobbies elkaar overlapten. Centraal thema is Barger-Compascuum, vooral bewoners en geschiedenis. Maar ook veel informatie over andere kernen in de gemeente Emmen en elders in Zuidoost-Drenthe. De Catalogus Collectie Broer Berens is via het internet beschikbaar, om informatie te delen met een groter publiek, als eerbetoon aan mijn vader en als hulpmiddel voor de verdeling ooit." Wij - de redactie van Plaatsengids.nl - hebben enkele steekproeven genomen en het is werkelijk een enorme schatkamer aan historische teksten, genealogische gegevens, oude foto's e.a. documenten, plattegronden, akten, ingescande oude boeken etc., dus zeer de moeite waard om eens goed voor te gaan zitten voor wie in de geschiedenis van Zuidoost-Drenthe geïnteresseerd is.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- In september 2018 heeft de provincie Drenthe op verzoek van het Rijk een plan gemaakt voor een zogeheten Regio Deal Zuid- en Oost-Drenthe en bij het Rijk ingediend. In het artikel onder de link wordt het gebied ook Zuidoost-Drenthe genoemd, maar dat is niet correct, want naast de gemeenten in die regio (Borger-Odoorn, Coevorden en Emmen) betreft het ook de gemeenten Hoogeveen (Zuid) en Aa en Hunze (Oost). Ook de aangrenzende Overijsselse gemeente Hardenberg is erbij betrokken. De grensregio Zuid- en Oost-Drenthe heeft volgens gedeputeerde Henk Jumelet veel mogelijkheden en kansen, maar kent ook grote sociaal-economische opgaven. Zo neemt het aantal inwoners af en is er sprake van vergrijzing en ontgroening. Er komen minder jongeren bij en jongeren trekken ook nog eens weg uit de regio. Hierdoor komt het klimaat voor werken en wonen onder druk, met gevolgen voor de leefbaarheid van het gebied.

Werken, wonen en welzijn zijn de belangrijkste aandachtspunten binnen de Regio Deal. Het geld gaat naar onder meer arbeidsmarkt, onderwijs, woningen en zorg. Bij al de plannen zijn duurzame energie, goed internet en een samenleving waar iedereen aan deelneemt belangrijk. De plannen beogen de regio op vele manieren aantrekkelijker te maken voor bedrijven en inwoners. Zo wil de regio de economische schakel worden tussen de Randstad, Noord-Duitsland en Scandinavië. Er zijn plannen voor onder meer verbeteringen in het technisch onderwijs en meer samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven, het versterken van zorgopleidingen, een fonds voor het slopen dan wel opknappen van verouderde huizen, en experimenten met duurzame energie en woonvormen voor ouderen. De benoeming tot 'Regio Deal Zuidoost-Drenthe' met bijbehorende fondsen is in november 2018 door het Rijk toegekend. De looptijd van de uitvoering van de plannen is tot ca. 2030. - Hier vind je een aantal concrete voorbeelden van situaties die met behulp van de Regio Deal Zuid- en Oost-Drenthe worden aangepakt.

- "Het platteland laten bruisen, scoren met energie uit de regio en samen werken aan vernieuwende ideeën. Dat is kort gezegd ‘LEADER’, een Europees subsidie-, kennis-, én actieprogramma voor een vitaal platteland. Want LEADER gaat niet alléén over subsidies. Het gaat om het opwekken van lokale energie van onderop, experimenteren en leren, en het delen van kennis en ervaring met elkaar. LEADER is een programma voor de regio, maar vooral ook ván de regio. Van iedereen. Bewoners, ondernemers en gemeenten. Het LEADER-programma staat daarom niet op zichzelf. Het is een drijfwiel om de lokale kracht van de regio te ontketenen.

Het Europese LEADER-programma heeft een eigen filosofie. Deze filosofie gaat uit van de kracht van bewoners zelf, de energie van bewoners met elkaar en de dynamiek van bewoners en overheid samen. LEADER gaat uit van vier principes: Energie van onderop; Aanhaken & Meedoen; Experimenteren & Vernieuwen; Voorbeeld & Aandrijfwiel. Deze principes lijken misschien abstract en vaag. Want wat zegt dat nu eigenlijk allemaal? Juist als we de principes in het perspectief van Zuidoost-Drenthe plaatsen, wordt het een stuk duidelijker. Daarom hieronder een uitleg van de principes, mét de link naar de regio:

Er borrelt van alles in Zuidoost-Drenthe. Soms alleen nog in de hoofden van bewoners of ondernemers, of binnen de muren van een gemeente of instelling, soms al in de vorm van een vernieuwend initiatief. Bewoners willen de handen uit de mouwen steken, aan de slag met elkaar. Zo worden parels van initiatieven opgezet. Gewoon door te doen, als bewoners samen. De overheid is hierbij de natuurlijke partner, biedt steun, creëert ruimte en geeft, waar nodig, een financiële impuls. De kracht van de bewoners staat altijd voorop. De energie komt van onderop. Zo zorgen we als bewoners en overheid samen voor reuring in de regio!" Aldus LEADER Zuidoost-Drenthe.

In 2020 zijn LEADER-subsidies beschikbaar gekomen voor zowel de regio Zuidoost-Drenthe als Zuidwest-Drenthe. Daartoe hebben Gedeputeerde Staten besloten met de vaststelling van het besluit POP3 Uitvoering Leader 2020. In beide regio’s konden projecten worden ingediend die bijdragen aan de duurzame economisch ontwikkeling van deze regio’s. Voor elke regio was in totaal € 700.000,- beschikbaar.

Terug naar boven

Evenementen

- Het Zuidenveld is van oudsher een landbouwtentoonstelling. Al sinds 1845 worden in Drenthe veekeuringen gehouden. Deze verliepen erg goed, met ieder jaar weer meer aanmeldingen. Daarom is in 1920 Het Zuidenveld opgericht. Het zou de start blijken te zijn van het roulatiesysteem langs de 8 Zuidenveldkernen, dat nog altijd functioneert. Inmiddels organiseert de overkoepelende Tentoonstellingsvereniging Zuidenveld ieder jaar in juli de landbouwtentoonstelling tijdens Het Zuidenveld, met veekeuringen, paarden- en ponyconcoursen en nog veel meer activiteiten met een agrarische insteek. Het Zuidenveld is een 4-daags evenement dat duizenden bezoekers trekt. Het evenement is jaarlijks bij toerbeurt in een van de 8 Zuidenveldkernen in Zuidoost-Drenthe: Coevorden, Dalen (2018), Oosterhesselen, Sleen (2017), Zweeloo (2019) (deze 5 zijn gemeente Coevorden), Emmen, Schoonebeek (beide gemeente Emmen) en Odoorn (gemeente Borger-Odoorn)).

Iedere Zuidenveldkern heeft een eigen Plaatselijke Commissie, die verantwoordelijk is voor het organiseren van de festiviteiten tijdens Het Zuidenveld. Zo zijn tijdens het evenement de straten door inwoners prachtig versierd met straatversiering en erebogen. Ook is op donderdagavond traditiegetrouw de optocht met praalwagens. En er zijn tuinkeuringen, er is een lichtroute en op vrijdag- en zaterdagavond is er groot feest in de feesttent. Daarnaast is er een scholenprogramma, een programma voor senioren en een competitie tussen de 8 Zuidenveldkernen (Zuidenveldcompetitie). En nog veel meer. Het belangrijkste van Het Zuidenveld is dat het een feest voor en door inwoners is!

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- "Natuur- en Milieuvereniging Het Stroomdal heeft als werkgebied Zuidoost-Drenthe. Wij vervullen een paraplufunctie voor al onze werkgroepen: kerkuilen; reptielen/amfibieën; ijsvogels; vleermuizen; weidevogels; bijen; wilde planten; roofvogels; NAM-vijver; landschapsbeheer; steenuilen; vlinders; gierzwaluwen. Onder onze 'paraplu' moet het goed vertoeven zijn. Onze werkgroepen moeten hun werk goed kunnen doen en daarbij zonder problemen een beroep kunnen doen op financiële en/of materiële ondersteuning. De werkgroepen dienen min of meer zelfstandig te functioneren, onder leiding van een werkgroepcoördinator.

De afgelopen 25 jaren hebben laten zien dat deze manier van werken goed bevalt. We zijn gegroeid tot een van de grootste zelfstandige natuurverenigingen in het noorden van Nederland. Daarnaast werken we nauw samen met provinciale en landelijke organisaties. Regelmatig zijn we te beluisteren op de lokale radiostations om iets over de natuur te vertellen. Dit doen we graag. Hoe meer aandacht de natuur krijgt, hoe beter. Natuurlijk kosten al deze activiteiten veel geld. Daarom doen we jaarlijks een beroep op onze donateurs en de betreffende gemeenten. Ook de Provincie Drenthe heeft ons regelmatig financieel gesteund. Wil jij ons ook financieel steunen, dan kun je dat doen door je bijdrage te storten op ABN/AMRO 57.29.19.808 te Coevorden (ten name van 'Het Stroomdal'). Hopelijk kunnen we op deze manier nog vele jaren ons steentje aan de natuur bijdragen."

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Zuidoost-Drenthe (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Media/nieuws: - Emmen.nu is - naast de papieren krant - een nieuwssite voor de regio Zuidoost-Drenthe.

- ZO!34 is de lokale omroep voor Zuidoost-Drenthe. Je vindt hen via 107.6 FM in gemeente Emmen en in gemeente Coevorden op 105.4 FM en 106.3 FM, en op TV via Ziggo kanaal 45, KPN kanaal 1384 en T-Mobile kanaal 782. En natuurlijk is er hun website onder de link hiervoor, en is er ook nieuws van ZO!34 op Facebook.

- Onderwijs: - OPDC (orthopedagogisch en didactisch centrum) Zuidoost-Drenthe bestaat o.a. uit een kleinschalige onderwijslocatie, die de leerlingen een veilige en vertrouwde omgeving biedt. De individuele ontwikkelingslijnen van leerlingen worden zo goed mogelijk hersteld en/of gecompenseerd. Dit gebeurt door het aanbieden van orthodidactische, orthopedagogische en psychologische ondersteuning. Na het verlaten van de onderwijslocatie zijn leerlingen zelfredzaam binnen een reguliere setting in het voortgezet onderwijs.

- Duurzaamheid: - Autosnelweg A37 is in 2007 gereed gekomen, als opvolger van de N37. De weg loopt vanaf knooppunt Hoogeveen (in het verlengde van de A28) door Zuidoost-Drenthe, via Emmen naar de grens bij Zwartemeer/Twist, waar hij aansluit op de B402 richting Meppen. Het Rijk heeft als een van haar doelen om in 2030 een energieneutrale Rijksinfrastructuur te hebben gerealiseerd. In dat kader zijn anno 2018 onderzoeken gaande om te komen tot wat wordt genoemd de Zonneroute A37, waarbij de 43 km lange weg wordt 'aangekleed' met zonnepanelen in geluidswallen en vangrails, wat energie moet opleveren voor 70.000 huishoudens. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) is hier ook bij 'aangehaakt'. Rijkswaterstaat (RWS) is al enkele jaren aan de slag met studies naar duurzame energieopwekking, vanuit het besef dat de energietransitie een belangrijke opgave is. De aanpak van de A37 is nieuw. Deze sluit goed aan bij de aanpak uit de Visie Erfgoed en Ruimte van de RCE. Door de manier waarop de A37 is opgepakt, namelijk het landschap als belangrijk uitgangspunt te kiezen, is binnen de organisatie het besef ontstaan dat deze aanpak waardevol is. RWS heeft in 2017 3 bureaus de opdracht gegeven een ontwerp uit te werken.

De RCE heeft Terra Incognita een onderzoek laten uitvoeren naar de impact van zonne-energievelden op de cultuurhistorische waarden van het landschap. Uit het onderzoek blijkt dat de locatie, omvang en schaal van een zonnepark afhankelijk zijn van vele keuzes. Landschap (incl bodem, landgebruik, historie) is meestal geen criterium bij de locatiekeuze van zonnevelden. Een betekenisvolle relatie met het landschap kan echter wel worden gecreëerd. De historisch gegroeide landschapsstructuur en ruimtelijke elementen in de omgeving kunnen een aanleiding bieden voor het ontwerpen van zonne-energieparken. Dergelijke aanleidingen zijn op verschillende schaalniveaus zichtbaar te maken: op de schaal van het erf, perceel, bedrijf, landschapsstructuur en landschapstype. Infrastructuur is daarnaast nog een aparte lineaire eenheid. In het rapport is een vijftal strategieën uitgewerkt en gevisualiseerd waarmee betekenis kan worden gegeven aan de cultuurhistorie in een landschap:

1. Inpassen in de historische maatvoering van percelen. 2. Terugbrengen verdwenen landschapselementen. 3. Beleefbaar maken vergane karakteristieken (symbolisch). 4. Verbinden aan hedendaagse landschapsstructuur (snelweg). 5. Autonoom en iconisch ontwerp; cultuurhistorie van de toekomst. Met de noties in dit onderzoek over schaal, inpassing en ontwerp en met de geschetste ontwerp-strategieën zijn er gereedschappen aangedragen om te werken aan de omvangrijke opgave van zonne-energie in het landschap. Blauwdrukken zijn er niet. De uiteindelijke goede oplossingen moeten elke keer weer opnieuw worden bedacht, zo concluderen RCE en Terra Incognita.

De provincie Drenthe, de gemeenten Coevorden, Emmen en Hoogeveen, netwerkbedrijf Enexis Groep, netbeheerder Rendo en Rijkswaterstaat onderzoeken anno 2019 hoe de bermen en op- en afritten langs de A37 kunnen worden benut voor de opwekking van zonne-energie. Begin 2019 zijn in de regio informatieavonden georganiseerd. De avonden werden goed bezocht. De aanwezigen werden uitgedaagd om hun mening, ideeën en adviezen te geven om terreinen langs de A37 te gebruiken voor het opwekken van zonne-energie. Tijdens de avonden kwamen veel onderwerpen aan de orde: van het terugdringen van geluidsoverlast tot de inpassing van zonnepanelen in het landschap. Ook werd aandacht gevraagd voor veiligheid, landschap en natuur, de beperkte capaciteit van het elektriciteitsnet en het leveren van zonnestroom aan dorpen en bedrijven langs de route. Veel van de bezoekers van de informatieavonden vonden het positief dat ze bij de start van het project, zonder kant en klare ontwerpen en plannen, al werden betrokken om mee te denken. Een architectenbureau is anno 2019 bezig een esthetisch programma van eisen op te stellen waaraan zonneprojecten langs de A37 moeten voldoen. Dat gaat over inpassing in het landschap. Ook wordt de inbreng vanuit de informatieavonden hierin verwerkt. Het is de bedoeling dat na de zomervakantie van 2019 het uitgewerkte programma van eisen tijdens nieuwe informatieavonden aan de omgeving wordt gepresenteerd. (bron: Provincie Drenthe, 20-6-2019)

- Veiligheid: - De in 1974 opgerichte Reddingsbrigade Zuidoost-Drenthe is actief betrokken bij het bewaken van evenementen op en rond het water, zoals zwemwedstrijden, triatlons, zeil- en surfwedstrijden en nog een heel scala aan andere wateractiviteiten. Bij het houden van een evenement op of rond het water moet de veiligheid van de deelnemers natuurlijk gewaarborgd blijven. Dit kun je met een gerust hart uit handen geven aan de Reddingsbrigade, die volledig met vrijwilligers werkt. Zoek je een leuke sportieve hobby en hou je van water dan is de brigade wellicht iets voor jou. Je leert er zowel zwemmend als varend redden.

- Politie Zuidoost-Drenthe.

- Bedrijfsleven / ondernemen: - "Kansen voor impactondernemers. De betekeniseconomie is in opkomst. Steeds meer ondernemers zijn naast financiële winst ook gericht op maatschappelijke impact. De groep impactondernemers groeit de laatste jaren flink. Maar op welke manier kunnen we deze groeiende beweging van impact gedreven ondernemers ondersteunen en welke behoeftes leven er onder deze groep? Buro Bries heeft een onderzoek gedaan in Zuidoost-Drenthe, waar gekeken is naar de kansen en vooral de behoeftes die impactondernemers hebben. In dit onderzoek hebben zij specifiek gekeken naar het lokale ecosysteem voor impactondernemen. Wat houdt deze ecosysteem-benadering precies in, en wat levert het ons op?

Wat is het ecosysteem voor impactondernemen? Het ecosysteem voor impactondernemers is heel anders dan het ecosysteem voor reguliere ondernemers. Impactondernemers zijn actief in verschillende domeinen, zowel economisch als maatschappelijk. De definitie van het ecosysteem is: ‘het geheel van aan elkaar afhankelijke factoren, die zodanig worden gecoördineerd dat ze productief ondernemerschap mogelijk maken in een bepaalde regio.’ Het ecosysteem waarin in dit onderzoek rekening mee is gehouden is het Entrepeneurial Ecosystem.

Onderzoek naar verbetering van het ecosysteem. Impact Noord, een vereniging voor impact gedreven ondernemers, heeft op basis van dit ecosysteem zes strategische domeinen vastgesteld die van belang zijn voor ecosysteem ontwikkeling: netwerk, onderzoek & kennis, business support, financiering, markt & beleid en menselijk kapitaal. Per domein kan gekeken worden hoe het impact-ecosysteem gestimuleerd kan worden. Het is van belang goed door te hebben welk domein van het ecosysteem in een regio goed ontwikkeld is en welk domein achterblijft. Het onderzoek in Zuidoost-Drenthe heeft dit in kaart gebracht. Hoe staan we ervoor als het gaat om het ecosysteem voor impactondernemen? Het gebruik van de ecosysteem-aanpak levert niet alleen op dat er duidelijk in beeld is waar aandacht nodig is, maar het biedt ook kansen voor samenwerking. Bovendien biedt het een gemeenschappelijk kader. Zodra met dezelfde taal wordt gesproken, kan er op een betere en efficiëntere manier worden samengewerkt. Dit komt de ontwikkeling van het impact-ecosysteem ten goede.

Het onderzoek. In Zuidoost-Drenthe leverde het gebruik van de ecosysteem-aanpak een nulmeting van de regio op. Door het onderzoek is nu duidelijk waar de kansen en de belemmeringen liggen binnen deze regio. Daarnaast heeft Buro Bries handvatten kunnen bieden aan de gemeenten om de regio impactvriendelijker te maken. In het onderzoek viel op dat een aantal domeinen minder sterk ontwikkeld zijn. Voorbeelden hiervan zijn het netwerk en financiering. Opvallend was dat naast deze domeinen het imago van impactondernemen ook een stimulans kon gebruiken. Impactondernemen wordt nog vaak als ‘geitenwollen sokken’ gezien, terwijl het hier juist gaat om economisch rendabele bedrijven die door hun maatschappelijke insteek winst maken. Tevens ontbrak het binnen de gemeenten aan een duidelijke werkdefinitie. Ondernemers verwachten van gemeenten een heldere werkdefinitie van impactondernemen, zodat het onderliggende begrip en de samenwerking verbeterd wordt.

Deze aandachtsgebieden zullen de komende jaren door de gemeenten worden aangepakt, om zo het impact-ecosysteem op een gestructureerde en gedragen manier te stimuleren. Er liggen genoeg kansen om impactondernemers te ondersteunen en de beweging aan te jagen. De tijd is nu rijp om deze kansen te kunnen grijpen. Zo werd op 11 maart 2021 nog de City Deal Impact Ondernemen ondertekend door maar liefst 80 partijen, dit geeft zeker aan dat het momentum aanwezig is. Voor nadere informatie zie: - het onderzoeksrapport Impactondernemen in Zuidoost-Drenthe - Analyse en aanbevelingen; - de Routekaart voor een effectief impactecosysteem (oktober 2020, Impact Noord en Hanzehogeschool Groningen)." (bron: Platform31, mei 2021)

- Genealogie: - Ca. 400 genealogieën van families die hun oorsprong hebben in Zuidoost-Drenthe en Noordoost-Overijssel.

Reacties

(4)

Iets bekend over de familie genealogie van Turksma in Klazienaveen?

Als u hier kijkt: https://www.genealogieonline.nl/stamboom-monsou-plaatsman/R7737.php start men met een hr. Andries Turksma, geboren in 1894 in Klazienaveen. U kunt daar via de ouders etc. 'terugklikken' tot een voorouder, geboren in 1727. Dus daar bent u dan al een aardig eind mee op weg lijkt me.

Goedemiddag,

Mijn man en ik hebben interesse in Z-O Drenthe. Het lijkt ons goed om te weten wat de plannen zijn in die omgeving. In hoeverre blijft een bepaald gebied bijvoorbeeld ongeschonden. Waar adviseert u ons om te gaan kijken en welke gemeentelijke plannen te gaan lezen?

Ik kijk uit naar uw reactie.

Met vriendelijke groet,
Wendy

Als je wilt weten wat de plannen voor een bepaald gebied zijn voor de komende jaren m.b.t. o.a. wonen, werken, recreëren, landbouw, natuur en recreatie e.d., zijn de Structuurvisies van de gemeenten bij uitstek geschikt om eens door te nemen. Die zijn vaak rond 2010 opgesteld en blikken ca. 10 jaar vooruit m.b.t. de gemeentelijke plannen op de genoemde thema's. Ik heb n.a.v. uw vraag van de gemeenten Borger-Odoorn, Coevorden en Emmen de Structuurvisies gevonden, en beschreven en gelinkt in het hoofdstuk Recente ontwikkelingen op die pagina's. Ik zag dat de gemeente Coevorden de plannen per dorp heeft uitgewerkt, of de andere gemeenten dat ook zo hebben gedaan kon ik niet zo gauw zien. Qua waar u zou kunnen gaan kijken, lijkt het me handig als u de dorpen op onze site doorneemt en op grond daarvan de kernen gaat bekijken die u het meest aanspreken op het gebied van bijvoorbeeld landschap, voorzieningen en dergelijke.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen