Zouteveen

Plaats
Buurtschap
Midden-Delfland
Delfland
Zuid-Holland

Zouteveen 725 jaar [640x480].jpg

Zouteveen wordt in 1282 voor het eerst in schriftelijke bronnen vermeld en heeft daarom in 2007 haar 725-jarig bestaan gevierd.

Zouteveen wordt in 1282 voor het eerst in schriftelijke bronnen vermeld en heeft daarom in 2007 haar 725-jarig bestaan gevierd.

Zouteveen

Terug naar boven

Status

- Zouteveen is een buurtschap in de provincie Zuid-Holland, in de streek en gemeente Midden-Delfland. T/m 31-8-1855 gemeente Zouteveen (van 1812 t/m 31-3-1817 toegevoegd aan de gemeente Vlaardingen), per 1-9-1855 over naar gemeente Vlaardinger-Ambacht, per 1-8-1941 over naar gemeente Schipluiden, in 2004 over naar gemeente Midden-Delfland.

- De buurtschap Zouteveen valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Schipluiden.

- Onder de buurtschap Zouteveen valt de onder- of subbuurtschap De Kapel.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1282 Soutevene, 1344 Zouteveen, 1514 Souteveen.

Naamsverklaring
Waarschijnlijk veen waar soms de zee binnendrong. In plaatsnamen betekent zout overigens ook: gelegen op buitendijkse grond.(1)

Terug naar boven

Ligging

- De buurtschap Zouteveen ligt N van de stad Vlaardingen en Z en ZO van het dorp Schipluiden, rond - van ZW naar NO - het deel van de Vlaardingsekade rond de kruising met de Willemsoordseweg en rond de Willemsoordseweg en Oostveenseweg. De buurtschap ligt verder aan weerszijden van de A4, NW van het 'dorp in de stad' Kethel en de steden Schiedam en Rotterdam, ZW van de stad Delft, Z van het dorp Den Hoorn, ZO van het dorp De Lier, ONO van het dorp Maasland en NO van de stad Maassluis.

- Begin 20e eeuw heeft men de kruising Oostveenseweg / Willemoordseweg / Breeweg / Zouteveenseweg - in het midden van de langgerekte horizontale lintbebouwing - gereconstrueerd, en hier een 30 km-zone van gemaakt, en vermoedelijk daarom het huizengroepje rond deze kruising een naam willen geven. Dat is geworden 'De Kapel', met bijbehorende witte plaatsnaamborden. Sinds 2010 staat deze naam - allicht dankzij die bebording - ook als plaatsnaam in de atlassen. Voorheen stond daar ter plekke de naam 'Aan den Kapel', eerder ook 'Aan de Kapel', als naam voor in ieder geval een specifiek pand ter plekke, wellicht tevens voor het huizengroepje ter plekke.

De plaatsnaam Zouteveen heeft overigens ook altijd rond dan wel in de nabijheid van die kruising op de kaarten gestaan. Het was wellicht handiger geweest de plaatsnaam Zouteveen te hanteren voor deze bebording, omdat dit gebied - met omgeving - altijd zo heeft geheten, en men hier nota bene in 2007 het 725-jarig bestaan van die plaatsnaam heeft gevierd (zie de afbeelding). Maar ja, gedane zaken... We zullen De Kapel nu maar als 'onderbuurtschap' van de grotere buurtschap Zouteveen beschouwen, zoals die beschreven wordt in de vorige alinea (vergelijkbaar met Portengensebrug onder/binnen Portengen en 't Loo onder/binnen Mallem).

Wegens de creatie van De Kapel zoals hierboven uiteengezet, zouden sindsdien de adressen Breeweg 3 en 3a - nabij en ZO van De Kapel - overal "buiten vallen". Om deze reden rekenen wij ook deze twee adressen tot (hoofd-)buurtschap Zouteveen.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Zouteveen 44 huizen met 246 inwoners, verdeeld in de gelijknamige buurtschap 34/187 (= huizen/inwoners) en buurtschap Vlaardingscheweg 10/59. Ook de buurtschap Negenhuizen bestond in die tijd al en viel ook onder deze gemeente, maar wordt in de Volkstelling van 1840 dus niet apart vermeld. Tegenwoordig heeft de buurtschap Zouteveen ca. 50 huizen, een enkel woonschip en ca. 10 bedrijfsgebouwen, met ca. 125 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Het jaar waarin een plaatsnaam voor het eerst in schriftelijke bronnen wordt genoemd, wordt vaak als ontstaansjaar van de plaats aangehouden. Vandaar dat, omdat Zouteveen voor het eerst in 1282 in de archieven wordt genoemd, de buurtschap in 2007 het 725-jarig bestaan heeft gevierd. In 1282 wordt de plaats namelijk losgemaakt van het bezit van de graven van Holland. Floris V geeft het in dat jaar in leen aan Jan Persijn, waarmee Zouteveen een ambachtsheerlijkheid wordt.

De heerlijkheid, later gemeente Zouteveen, bestond uit twee ver uiteen gelegen delen. Namelijk een deel bij de voormalige kapel in de Zouteveense Polder, waar rond het kruispunt Breeweg / Willemsoordseweg (voorheen Gatweg) / Zouteveenseweg / Oostveenseweg (voorheen Veenweg) de kern van de gemeente lag (zie daarvoor ook de 2e alinea van het hoofdstuk Ligging). Het andere deel was een enclave in de gemeente Vlaardinger-Ambacht en lag langs het Emaus N van het centrum van het huidige Vlaardingen, waar nu de begraafplaats is.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- W van de Willemsoordseweg loopt de Vlaardingervaart van Vlaardingen naar Schipluiden. Langs deze vaart staat aan de Vlaardingsekade 57 nog steeds het voormalige Rechthuis van Zouteveen (rijksmonument). In deze boerderij annex herberg, die tegenwoordig de Vlaardingse Schouw heet, was een ruimte ingericht voor o.a. de burgerlijke stand. Ook de baljuw, schout en schepenen (de voorgangers van ons huidige gemeentebestuur) vergaderden er. De locatie lijkt onlogisch ten opzichte van het centrum van Zouteveen, maar vroeger toen de wegen nog niet verhard en vaak slecht begaanbaar waren, was de ligging aan het water van strategische panden zoals een rechthuis wel een logische, omdat men zich vaak per schuit verplaatste. - Nadere informatie over het voormalige Rechthuis, tegenwoordig hoeve de Vlaardingse Schouw.

- Het oude gemaal Holierhoekse- en Zouteveensepolder uit 1883 (Vlaardingsekade 59) is door de ingebruikname van een nieuw gemaal overbodig geworden. Het oude monumentale gemaal blijft bewaard (aanvankelijk waren er sloopplannen, maar dat is gelukkig niet doorgegaan). Heel sfeervol zijn de twee prachtige glas-in-loodramen waarin onder andere diverse wapens van de ambachten zijn aangebracht. Aan de achterkant een prachtig uitzicht op de Slinksloot.

- Ook hoeve Meerzicht (Willemsoordseweg 5) uit 1609(!) is een rijksmonument.

- En dat geldt ook voor de hoeve aan de Oostveenseweg nr. 7. Formeel zijn dat zelfs 6 rijksmonumentale objecten. Zie daarvoor de Schipluidense rijksmonumentenlijst.

Terug naar boven

Beeld

- 360 graden panoramafoto van o.a. het voormalige Rechthuis van Zouteveen, het Zouteveens gemaal en de Vlieten (klik onderaan op het pijltje naar rechts om de 'voorstelling' te starten).

Reactie toevoegen