Status

- Zandstraat is een dorp in de provincie Zeeland, in de streek Zeeuws-Vlaanderen, gemeente Terneuzen. T/m 2002 gemeente Sas van Gent.

- Het dorp Zandstraat heeft in 1978 geen eigen postcode en plaatsnaam gekregen in het postcodeboek, voor de postadressen ligt het dorp daarom sindsdien 'in' Sas van Gent.

- Onder het dorp Zandstraat valt ook de buurtschap Vaatje.

Naam

Naamgeving
De naam Zandstraat is pas sinds ca. 1970 in gebruik als adresaanduiding. De straat als zodanig en ook de plaatsnaam bestaan al veel langer.

Ligging

Zandstraat ligt N van Sas van Gent, als lintbebouwing rond de gelijknamige straat, met een bescheiden komvorming in het midden. Aan de oostzijde wordt het lint begrensd door de goederenspoorlijn tussen Gent en Terneuzen. De straat begint bij het kanaal aan het Driekwart en reikt tot aan Philippine.

Statistische gegevens

Zandstraat heeft ca. 150 huizen met ca. 350 inwoners (waarvan 250 aan de gelijknamige straat en 100 in het buitengebied).

Geschiedenis

Verschillende overstromingen in de late middeleeuwen en inundaties in de 16e en 17e eeuw zorgen er niet alleen voor dat polders overstromen, maar dat ook complete dorpen op dekzandruggen in de golven verdwijnen. De hogergelegen delen kunnen als eerste weer op de zee herwonnen worden. Zo wordt het gebied rond het voormalige St. Janscapelle in 1612 van dijken voorzien. Het gebied ter hoogte van Zandstraat tot aan Philippine wordt pas in de 19e eeuw weer ingepolderd. Het dorp Zandstraat is pas na de inpoldering van 1848 ontstaan. Thans is ten westen van het dorpje nog een kreekrestant van het Sasse Gadt als een waterloop aanwezig.

Recente ontwikkelingen

- Het geldende Bestemmingsplan kernen Sluiskil en Zandstraat is in 2011 vastgesteld.

Bezienswaardigheden

- De H. Pastoor van Arskerk (Zandstraat 38) dateert uit 1949 en is na de fusie van de parochies in Midden-Zeeland (gem. Terneuzen) tot Elisabeth-parochie, in 2013 aan de eredienst onttrokken. Een herbestemming is nog niet bekend. Het parochiebestuur beoogt er in overleg met de gemeente een woonbestemming aan te kunnen geven.

- In 2014 zijn aan de Eugeniadijk, ZO van het dorp, 2 'vergeten' kleine Duitse bunkers uitgegraven en hersteld en beter zichtbaar geaakt, op initiatief van de Heemkundekring Sas van Gent en de firma Cargill. De bunkers uit de Tweede Wereldoorlog hebben een functie gekregen als winterschuilplaats voor vleermuizen. Er is ook nog een bunkertje in de Kleine Sint Albertdijk.

- Voormalige nicotinefabriek. Op 18 October 1912 verzoekt Gaston Decoop uit Hazebrouck (Frankrijk) vergunning tot het oprichten van een fabriek tot het vervaardigen van nicotine uit tabak. "De fabrieksgebouwen zullen bestaan uit 2 gebouwen met zaagvormige bekapping, waarvan de eene zijde geheel uit glas zal bestaan. Het Noordelijkste gebouw zal voornamentlijk dienen voor bergplaats der tabak, doch er zullen ook 2 pompen en enkele waschkuipen in geplaatst worden, onder dit gebouw zullen enkele waterbakken aangelegd worden. Het Zuidelijke gebouw zal in de machinekamer bevatten een gasmotor van ongeveer 15 P.K. twee pompen en een dynamo voor de electrische verlichting.

Die machinekamer zal van de mengkamer, waarin het tabakssap bereid wordt en verwerkt wordt, gescheiden zijn door een tot in den nok van het dak opgaanden muur. Den inhoud van iederen menger is ongeveer 1000 liter petroleum, terwijl nog 1000 liter in de mengzaal in voorraad zal gehouden worden, zoodat in die zaal voortdurend ongeveer 3000 liter zal aanwezig zijn benevens nog enkele flesschen zwavelzuur en eene hoeveelheid soda." (bron: Heemkundige Kring Sas van Gent)

Links

- Dorpshuis: - Het voormalige schoolgebouw van basisschool 't Zand op nr. 40 dateert uit 1987. De Zandstraat heeft in 1906 een lagere school gekregen. In schooljaar 2011-2012 had de school nog 27 leerlingen, terwijl de opheffingsnorm 23 is. In de Schoolgids 2011-2012 formuleert men nog optimistisch dat men denkt niet met opheffing te worden bedreigd omdat het leerlingtal stabiel is. Maar na dat schooljaar is de school toch gesloten.

In februari 2013 is het gebouw - na verbouwing door een aannemer plus de nodige zelfwerkzaamheid door vrijwilligers betreffende o.a. het schilderwerk - in gebruik genomen als dorpshuis De Straete, dat voorheen gevestigd was in een verouderd gebouwtje (een voormalig noodgebouw van de school te Philippine) aan de andere kant van de voormalige kerk, op nr. 36 (het kerkgebouw is nr. 38). Aanvankelijk wilde men een dorpshuis realiseren in de eveneens leeggekomen kerk, maar toen het schoolgebouw beschikbaar kwam, besloot men dat die toch geschikter was en ging men daarmee aan de slag. Formeel heet het 'wijkgebouw', maar Zandstraat is geen wijk maar een dorp (want een wijk ligt binnen de bebouwde kom van een dorp en dat is hier niet het geval) en een dorp heeft een dorpshuis en geen wijkgebouw, dus noemen wij het dorpshuis ;-) - Interview t.g.v. de opening van dorpshuis De Straete. - Verslag opening dorpshuis De Straete.