Status

- Woubrugge is een dorp in de provincie Zuid-Holland, in de streek Holland Rijnland, gemeente Kaag en Braassem. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1990. In 1991 over naar gemeente Jacobswoude, in 2009 over naar gemeente Kaag en Braassem.

- Wapen van de voormalige gemeente Woubrugge.

- Onder het dorp Woubrugge valt ook de buurtschap Ofwegen.

Naam

Oudere vermeldingen
1493 Woubregge, 1575 Woubrugghe, 1606 Woubrugge. Het in 1252 kopie 16e eeuw vermelde Woutbroeke lag westelijker en is dus niet dezelfde plaats.

Naamsverklaring
De benaming voor de nederzetting met brugge, in ontronde vorm bregge, is ontstaan nadat er een brug over de Woudwetering was gelegd. Men heeft wel geopperd dat een van de pioniers in de 13e-eeuwse ontginningen onder Waddinxveen, de in 1233 genoemde Woubrectus, zijn naam ontleende aan Woubrugge. Deze aanname mist echter elke grond: Woubrectus is de gelatiniseerde vorm van de algemeen voorkomende persoonsnaam Woubrecht, die geen relatie heeft met de plaatsnaam.(1)

Ligging

Het dorp Woubrugge ligt aan de Woudwetering, N van de kern Alphen aan den Rijn, NO van het dorp Koudekerk aan den Rijn, O van het dorp Hoogmade, ZO van het water de Wijde Aa, de A4 en het dorp Rijpwetering, ZZO van het dorp Nieuwe Wetering, Z van de dorpen Roelofarendsveen en Oude Wetering, Z en ZW van het Braassemermeer, ZW van de dorpen Rijnsaterwoude en Langeraar en de Langeraarse Plassen en W van het dorp Ter Aar.

Statistische gegevens

In 1840 omvat de gemeente Woubrugge 170 huizen met 1.360 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 114/932 (=huizen/inwoners) en de buurtschappen De Zwet of Woudschendijk 8/74, Groenewoud c.a. 14/103, Ofwegen 9/77 en Het Lageland 25/174. Tegenwoordig omvat het dorp ca. 1.400 huizen met ca. 3.600 inwoners.

Geschiedenis

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van Woubrugge, kun je terecht bij de volgende instanties:

- De in 1979 opgerichte Historische Vereniging Otto Cornelis van Hemessen houdt zich bezig met de geschiedenis van de dorpen Woubrugge en Hoogmade. De Jacobsladder, het verenigingsblad dat viermaal per jaar verschijnt, biedt informatie over de dorpsgeschiedenis in verhalen van vroeger, interessante interviews met oud(ere) dorpsbewoners, foto’s enz. Incidenteel verzorgt de vereniging publicaties en boeken. In Museum Van Hemessen liggen deze boeken en vroegere uitgaven ter inzage, en zijn ze ook te koop. Jaarlijks organiseren ze een excursie gericht op een historische onderwerp of naar een historische plaats, alsmede een lezing of voordracht over een historisch onderwerp. Voor slechts € 15,- per jaar ben je lid en steun je de vereniging. Leden buiten de genoemde dorpen betalen (i.v.m. portokosten voor de Jacobsladder) € 25,-.

- De collectie van Museum van Hemessen (Dr. Lothlaan 1) is voor het grootste deel in de jaren 1890-1937 bijeengebracht door O.C. van Hemessen, veldwachter in het dorp van 1884 tot 1924 en gemeentearchivaris van 1924 tot zijn overlijden in 1937. In verschillende publicaties, in het bijzonder in de boeken 'Ene wandeling door Woubrugge en Hoogmade' (1904) en 'Jacobswoude en Woubrugge' (1932) heeft hij de door hem verworven kennis vastgelegd. De permanente expositie bestaat uit prentbriefkaarten, foto's, scheepsmodellen, (scheepsbouw) gereedschappen, 19e-eeuwse schoolattributen, archeologische vondsten, documenten en kaarten. Dit alles ter illustratie van de geschiedenis van de hiervoor genoemde dorpen, de daartoe behorende polders en het verdwenen dorp Jacobswoude. Voorts wordt aandacht besteed aan de in 1653 door Pieter Post gebouwde Hervormde kerk en de 18e-eeuwse dominee Comrie. Het museum wordt beheerd door Stichting tot Behoud van het Cultureel Erfgoed van Jacobswoude. Het is geopend op zondag van 14.00-16.00 uur en op afspraak (tel. 0172-518416).

Recente ontwikkelingen

- In 2015 is nieuwbouwproject Wilgenhof opgeleverd.

- Bestemmingsplan Woubrugge - Hoogmade.

Bezienswaardigheden

- Woubrugge heeft 2 rijksmonumenten.

- Woubrugge heeft 2 gemeentelijke monumenten.

- De Hervormde (PKN) Dorpskerk (Comriekade 7) is een in 1653 wellicht naar ontwerpen van Pieter Post gebouwde kerk, waarvan de plattegrond een rechthoek beslaat, aan de korte zijden van driezijdige sluitingen en met de lange zijden eveneens driezijdige uitbouwen. Rondboogvensters, gescheiden door ingezwenkte bakstenen steunberen. Het hoge, leien dak wordt bekroond door een sierlijke, twaalfzijdige houten daktoren met ranke spits. Aan de naar het water gekeerde oostzijde een eenvoudige houten portaal met jaartal 1653. Inwendig gepleisterde wanden en een houten overwelving. Tot de inventaris behoren: een eenvoudige preekstoel met koperen lezenaar, een balusterdoophek met voorzangerslezenaar (1705), alles uit de 18e eeuw. Het orgel is in 1794 gemaakt door J.J.Mitterreither. Klokkenstoel met klok van François Hemony uit 1665. Mechanisch torenuurwerk van B. Eijsbouts uit 1907, met later aangebracht synchroonmotortje. - Site van de Dorpskerk Woubrugge.

De Dorpskerk is in 1950 gerestaureerd en in 2014 wederom. De kerk leed namelijk aan paalrot, die de houten heipalen van het karakteristieke rijksmonument aantastte. Als gevolg hiervan was het gehele kerkgebouw verzakt en stond deze inmiddels al meer dan 30 centimeter scheef. In het interieur was dit goed zichtbaar door de vele scheuren die hierdoor waren ontstaan. Restauratie was daarom noodzakelijk, om het beeldbepalende aangezicht van het dorp voor de komende generaties te behouden. In totaal zijn 64 nieuwe heipalen geplaatst, zowel aan de buitenzijde als aan de binnenzijde, zodat verder verzakken wordt tegengegaan. Naast de Hervormde Gemeente Woubrugge heeft ook de provincie Zuid-Holland bijgedragen door het verstrekken van een subsidie. Voor de laatste 100.000 die men dan nog tekort kwam heeft de Commissie Steunpilaar Dorpskerk tijdens de restauratie vele acties en activiteiten in het dorp georganiseerd om fondsen te werven.

Evenementen

- Oranjevereniging Woubrugge organiseert door het jaar heen diverse evenementen. Op Koningsdag is er ieder jaar voor ieder wat wils met sport, muziek en spel. "Naast de feestelijke activiteiten op en rond Koningsdag, wordt er op 4 en 5 mei natuurlijk ook stilgestaan bij onze vrijheid en de prijs die daarvoor betaald is. Het gaat daarbij met name om het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Wij willen ons ook meer richten op de middelbare scholieren en jongvolwassenen. Wij zouden in de toekomst graag iets specifiek voor hen in het programma zetten. Wij roepen deze jongeren graag op met ons mee te denken en hun ideeën te delen. Wij willen graag een woord van dank richten aan al onze vrijwilligers en sponsors door alle jaren heen. Deze maken het ieder jaar weer mogelijk om de verschillende activiteiten te organiseren. De creativiteit en inzet van alle vrijwilligers is een pluim waard. Maar ook zeker de loyaliteit van onze sponsors, die ons in materiële of financiële zin steunen." Aldus de Oranjevereniging in haar programmaboekje 2018.

- "De Open Dag Waterrecreatie Woubrugge (op een zaterdagin juni) is een veelomvattende happening voor alle leeftijdsgroepen en liefhebbers van kijken, doen, eten, drinken en vooral beleven! Het is een gezellig evenement, dat zich afspeelt in de straten en pleinen rondom de Dorpskerk, langs de Woudwetering en aan de pittoreske Comriekade. Kom, kijk en doe mee. Maak kennis met de oergezellige braderie, met een swingend Batehofplein waar de lokale caféhouders uitpakken met livemuziek en waar een selectie van culinaire ondernemers uit de regio een aanbod van hun producten laat zien en proeven. Ruimte genoeg dus voor gezellig samenzijn met een muzikale omlijsting. Het is een uniek evenement, temeer omdat in 1989 is gestart met een keten van ‘open dagen’ in ruim 20 Nederlandse gemeenten, gericht op de promotie van recreatieve mogelijkheden op en om het water, en omdat de Woubrugse Open Dag Waterrecreatie, mede dankzij het enthousiasme van vele opeenvolgende besturen, al jaren als enige van deze dagen is blijven bestaan en in 2019 haar 30-jarig jubileum heeft gevierd! Het is een verbindend evenement, omdat het Open Dag Waterrecreatie bestuur, tezamen met Stichting Kaag en Braassem Promotie, zich mede ten doel heeft gesteld om het evenement een verbindende factor te laten zijn tussen de diverse dorpen uit het Kaag en Braassem gebied. En het is een sportief evenement, omdat er voor jong en ouder altijd weer verrassende spelonderdelen zijn. Tevens is de Open Dag Waterrecreatie opnieuw het speelveld van spannende competities. Diverse teams gaan op verschillende onderdelen een sportieve strijd aan."

- "De Woutje Brugge speelweek is in 1971 opgezet om alle kinderen een leuke afsluiting van de zomervakantie te bezorgen. Met hulp van vrijwilligers en bijdragen van met name plaatselijke ondernemers, slagen we er ieder jaar in om een speelweek te organiseren waar iedereen aan mee kan doen. De kosten voor deelname houden we zo laag mogelijk zodat geld geen belemmering zou moeten zijn om gezellig met ons mee te spelen."

- Halloween (op een zaterdag eind oktober, in 2019 voor de 5e keer).

- Op een zondag in de 1e helft van december is er de Kerstfair Woubrugge (12.00-17.00 uur). Meer dan 20 stands, met o.a. kleding, chocolade, sieraden, tassen, home & living, wijn, kerststukjes, stroopwafels, make-up, kindervermaak, sjaals, honing, kaarsen, parfum, glühwein, warme chocomel etc. Toegang gratis.

- De populaire Overijsselse dialectband Bökkers gaat ergens in de zomer van 2019 optreden in Woubrugge. De band had namelijk een ludieke oproep gedaan om dorpen bij hen te melden als 'saaiste dorp van Nederland'. Daar zouden ze er dan een uitkiezen om een keer te komen optreden, om daar wat 'Leaven in de Brouweri-je', ter promotie van hun gelijknamige nieuwe single, te brengen. Het dorp werd genomineerd door inwoner Angeline van Wijk en haar vriendengroep. "We hebben geen tentfeest meer, dat is twee jaar geleden gestopt, de kroeg is klein en de snackbar gaat heel erg vroeg dicht. Er is hier niet superveel te doen voor jongeren", vertelde ze als motivatie aan Omroep West. De verkiezing was niet heel serieus met jury's ofzo: de band deed ca. 50 briefjes van aangemelde plaatsnamen in een grote klomp en trok daar dit dorp uit. "Woubrugge klinkt inderdaad oersaai, we komen graag een keer langs”, aldus leadzanger Hendrik Jan Bökkers bij het bekendworden van de winnaar. Ze hebben al in veel dorpen en buurtschappen opgetreden in de loop der jaren, maar hij had nog nooit van het dorp gehoord.

Landschap, natuur en recreatie

- De weekmarkt Woubrugge is op donderdag.

- Agrariër Reinier Kempenaar heeft geen moeite met wandelaars op zijn land. Integendeel: hij heeft in 2008 zelf een nieuw wandelpad bedacht dat voor een groot deel over zijn grond loopt: het Vierambachts Polderpad. Het pad begint naast zijn boerderij aan de Woudsedijk 45 en wandelaars kunnen er naar believen een route lopen van 3,5 of 6,5 kilometer. Het pad slingert zich over grondgebied van Woubrugge, Rijnsaterwoude en Langeraar. Kempenaar: "Ik vind het belangrijk dat het imago van de agrariërs in het westen beter wordt. Veel randstedelingen hebben geen idee wat hier aan akkerbouw zo dicht bij huis gebeurt en dat kun je ze laten zien. De Woudsedijk is een beschermd wandelpad en het karrenspoor een eind verderop in de polder, een oude waterschapsweg, is dat ook. Beide wegen zijn nu verbonden door dit pad, zodat je een leuk rondje kunt lopen. Kort of lang, net wat je wilt."

Wandelaars lopen eerst een eind langs de watergang, die te boek staat als Krakeeltocht. "Hier heb ik een strook van een meter breed gras ingezaaid. De wandelaars lopen hier langs mijn aardappelveld." Hij heeft aan het begin van de tocht een picknicktafel met drie bankjes gezet. De wandelaars zien onderweg gewassen als graan, mais, aardappelen, spruitkool en uien. En zonnebloemen.

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Woubrugge (online te bestellen).

Links

- Nieuws: - Nieuws uit Woubrugge van de Dorpsraad op Facebook.

- Belangenvereniging: - "De doelstelling van Dorpsraad Woubrugge is: het bevorderen en bestendigen van de belangen in de meest uitgebreide zin van de inwoners van het dorp; het bevorderen en bestendigen van het contact tussen de aanwezige verenigingen en comités, besturen onderling en met de vereniging; het bevorderen en bestendigen van het contact tussen de bewoners en de aanwezige verenigingen met de overheid, in het bijzonder de provincie, de gemeente en het hoogheemraadschap. Aldus de statuten. Met andere, minder formele woorden wil de dorpsraad een laagdrempelig aanspreekpunt zijn voor vragen en opmerkingen vanuit het dorp, en wil zij algemene of specifieke belangen behartigen, van of voor het dorp.

De afstand tot het bestuur is door de gemeentelijke fusies de afgelopen jaren groter geworden. Het is minder gemakkelijk geworden om in contact te komen met het gemeentebestuur, al was het maar omdat het nu in Roelofarendsveen zetelt. Nog niet zo lang geleden had Woubrugge nog een eigen gemeentehuis en gemeentebestuur en waren de wethouders bekenden in het dorp en de meeste ambtenaren plaatsgenoten. De dorpsraad kan ook plaatselijke initiatieven ondersteunen en het contact met het gemeentebestuur bevorderen om zaken aangepakt te krijgen. De Dorpsraad heeft rechtstreeks toegang tot de gemeente via een specifiek benoemde contactambtenaar en de wethouder."

- Onderwijs en kinderopvang: - Basisschool Esselyckerwoude. - Basisschool De Kinderkring. - Kinderdagverblijf Wou. - BSO 't Kraaienest/De Kidzclub.

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Woubrugge is opgericht in 1946.

- "Tennisvereniging Woubrugge vindt haar oorsprong in de Afdeling Tennis van de Woubrugse Sportvereniging S’70. In 1973 is het eerste bestuur van deze afdeling gekozen. Dat beschouwen we daarom als ons oprichtingsjaar. In 1976 is het sportpark met een houten clubhuis en vier banen geopend (onder de link kun je een 360 graden foto van het sportpark bekijken). Het eerste actieve jaar steeg het aantal leden al snel tot meer dan 300. Dit aantal nam gestaag toe en na verloop van jaren werd het aantal banen te klein, werd het clubhuis te oud en bleek de afdeling tennis niet meer te passen in de toenmalige organisatiestructuur. De opening van het nieuwe (huidige) clubhuis vond plaats in mei 1987. Sinds eind 1988 bestaat de tennisvereniging als zelfstandige vereniging. Ons huidige aantal leden bedraagt bijna 500. Ongeveer 60% daarvan is afkomstig uit het dorp. De speelsterkte van onze leden varieert van 9 (maximaal enkele jaren tenniservaring) tot spelers met speelsterkte 5 en 4. We zijn een vereniging waar gezelligheid en zelfwerkzaamheid hoog in het vaandel staan."

- "IJsvereniging Woubrugge is opgericht in 1928. Door de inzet en het enthousiasme van vele leden is er een bloeiende schaatsvereniging ontstaan. Een van oorsprong koudijs vereniging, maar door de jaren heen gegroeid tot een actieve club die het hele jaar door van zich laat horen. Bij ons kun je leren schaatsen en/of inline skaten. Gewoon omdat je dat leuk vindt. Wil je meer en meedoen aan echte wedstrijden? Dat kan ook! Plezier en sportiviteit staan centraal! Bekende schaatsers als Margot Boer en Henk Angenent hebben bij ons leren schaatsen. Ook vele junioren kampioenen hebben bij ons de eerste streken op het ijs gezet. Samen met IJsclub Hoogmade geven wij schaatslessen op de ijsbanen in Leiden en Den Haag voor jeugd van 6 tot ca.18 jaar. Ook verzorgen we inline skatelessen voor jeugd van 5 tot ca. 16 jaar op het terrein bij Nolina of op de baan in Leiderdorp." En vanaf eind april geven ze ook fietstrainingen.

- Zorg: - Door de fraaie ligging aan het water van de Woudwetering genieten de bewoners van zorglocatie Woudsoord in Woubrugge zowel vanuit de tuin als het restaurant van het uitzicht. Er varen regelmatig enorme schepen van de beroepsvaart langs, ’s zomers aangevuld met allerlei grote en kleine pleziervaart. Woudsoord is een kleinschalige locatie. Een hecht team medewerkers levert zowel zorg als diensten aan de bewoners van de zorglocatie als aan de inwoners van van het dorp en omgeving. De gastvrije locatie nodigt uit om even binnen te lopen voor een kop koffie, wat gezelschap en een luisterend oor, of voor een betaalbare warme maaltijd in het gezellige restaurant. Wekelijks zijn er allerlei activiteiten, zoals zang- en dansmiddagen, filmvertoningen en biljarten. Woudsoord werkt nauw samen met Stichting Welzijn Ouderen (STIWO) en wordt gesteund door een grote groep vrijwilligers. Voor bewoners en cliënten betekent dit dat zij kunnen rekenen op maatwerk in dienstverlening. In 2019 heeft Woudsoord het 30-jarig bestaan gevierd.

- ActiVite vindt structuur, herkenning en aandacht voor het individu erg belangrijk bij de zorg voor mensen met dementie. Kleinschalig wonen zoals in Hussonshoek in Woubrugge maakt dat mogelijk. Per woning werkt een vast team, dat is opgeleid om het mensen met dementie zo prettig mogelijk te maken. Samen met de bewoners wordt een dagindeling gemaakt, die is afgestemd op hun gewoonten en behoeftes. Door het vaste team zien de bewoners zo veel mogelijk dezelfde gezichten, die zij herkennen als 'vertrouwd' persoon. Naast het team zijn ook familieleden en dierbaren belangrijke personen voor de bewoners. Binnen Hussonshoek wordt veel aandacht besteed aan familieparticipatie. Samen met de familie wordt er gekeken naar wat een ieder kan betekenen voor de individuele persoon of voor de groep.

- Veiligheid: - "Brandweer Woubrugge is anno voorjaar 2019 met een heel gemotiveerde en trotse ploeg van 2 brandweervrouwen en 12 brandweermannen. Met deze kleine groep kunnen we, op een heel klein aantal momenten per jaar na, 24 uur per dag de uitruk garanderen en daar zijn wij heel trots op! Eigenlijk is het aantal van 14 personen te weinig waardoor de druk op de huidige leden van onze kazerne best groot is. Door middel van een App en onze WhatsApp groep houden we in de gaten of er minimaal 6 personen in het dorp aanwezig zijn om uit te kunnen rukken. De passie en verantwoordelijkheid gaat soms zo ver dat sommigen van ons even niet weg gaan uit het dorp voor een boodschap of klusje als we dan met te weinig mensen paraat zijn.

Maar nieuwe aanmeldingen zijn wel hard nodig. Om nieuwe mensen te werven zijn wij over bovenstaande eerlijk en roepen we Woubruggenaren of mensen die in Woubrugge werken en dus overdag aanwezig zijn zich bij ons aan te melden. Om ook in de toekomst voldoende leidinggevenden en chauffeurs op onze tankautospuit te hebben gaat een collega aan de bevelvoerdersopleiding beginnen en zijn drie van ons bezig met de opleiding voor chauffeur en voertuigbediener. Iedereen is bij ons van harte welkom om te komen kijken en zich eens te laten informeren over de mogelijkheden om als vrijwilliger een bijdrage te leveren aan ons mooie werk. Dat je goed opgeleid wordt op het gebied van veiligheid, waar ook een/jouw werkgever belang bij heeft. En dat je daardoor nog beter in staat bent te handelen wanneer er wat gebeurt in je directe omgeving." Aldus de ploegchef in een bericht op de Facebookpagina van de brandweer d.d. mei 2019.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)