Workum

Plaats
Stad
Súdwest-Fryslân
Fryslân

gemeente_workum_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper_kopie.jpg

Gemeente Workum anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)

Gemeente Workum anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)

Workum e1.jpg

Workum, collage van stadsgezichten

Workum, collage van stadsgezichten

Workum (2).JPG

Stadsgezicht Workum

Stadsgezicht Workum

Workum (3).JPG

Stadhuis Workum.

Stadhuis Workum

Workum (4).JPG

Uitleg bij het stadhuis in Workum

Uitleg bij het stadhuis in Workum

Workum (6).JPG

De bijzondere Doopsgezinde Vermaning uit 1694 in Workum

De bijzondere Doopsgezinde Vermaning uit 1694 in Workum

Workum.JPG

Een leuk hoekje in Workum

Een leuk hoekje in Workum

Workum (5).JPG

De haven van Workum, bij de scheepstimmerplaats

De haven van Workum, bij de scheepstimmerplaats

workum_taart_koe_anke34_bedankt_voor_redding_door_brandweer.jpg

Op 13 juli 2000 heeft Brandweer Workum een koe gered die in een overstortput was gevallen. Van de eigenaren kregen ze als dank deze prachtige taart met een net zo mooie tekening, gemaakt door de dochter.

Op 13 juli 2000 heeft Brandweer Workum een koe gered die in een overstortput was gevallen. Van de eigenaren kregen ze als dank deze prachtige taart met een net zo mooie tekening, gemaakt door de dochter.

Workum

Terug naar boven

Status

- Workum is een stad in de provincie Fryslân, gemeente Súdwest-Fryslân. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1983. In 1984 over naar gemeente Nijefurd, in 2011 over naar gemeente Súdwest-Fryslân. Het is een van de Friese "elf steden".

- Wapen van de voormalige gemeente Workum.

- Onder de stad Workum valt ook een deel van de buurtschap Wiske (het deel Kleine Wiske).

Terug naar boven

Naam

In het Fries
Warkum.

Terug naar boven

Ligging

De stad Workum ligt O van de Waddenzee, ZZO van de dorpen Gaast, Idsegahuizum en Makkum, Z van de dorpen Ferwoude en Allingawier, ZZW van het dorp Exmorra, ZW van de dorpen Hieslum, Parrega, Dedgum, Greonterp, Blauwhuis, Westhem, Abbega, Tjerkwerd en Wolsum en de stad Bolsward, WZW van het meer de Abbegaaster Brekken en de dorpen Sandfirden en Oudega, W van het dorp Nijhuizum, WNW van het Heegermeer en het dorp Heeg, NW van de dorpen It Heidenskip en Elahuizen en het meer de Fluessen, N van het dorp Koudum, NNO van de dorpen Molkwerum en Warns en NO van de steden Hindeloopen en Stavoren.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Workum 583 huizen met 3.393 inwoners, verdeeld in de gelijknamige stad 449/2.470 (= huizen/inwoners) en de buurtschappen Algeraburen 19/93, 't Klooster 15/79, Nieuwebuurt 2/97(!), Snakkerburen 7/34, Buitenbuurt 42/294, 't Workummer Nieuwland 13/68, 't Workummerveld 18/133 en 't Heidenschap (deels) 18/125. Tegenwoordig heeft de stad ca. 1.800 huizen met ca. 4.400 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van deze stad, kun je terecht bij de volgende instanties en sites:

- Geschiedenis van Workum.

- Verhalen over Workum in vroeger tijden (zie ook de linkermenu's).

- "Het doel van de in 1951 opgerichte Oudheidkundige Vereniging Warkums Erfskip is het in stand houden van een verzameling van voorwerpen en bescheiden in de meest uitgebreide zin, betrekking hebbende op de geschiedenis en tegenwoordige staat van Workum en omstreken ((Ferwoude, It Heidenskip, Nijhuizum), en het bestuderen van die geschiedenis. Een paar keer per jaar wordt een nieuwsbrief uitgegeven. Deze wordt digitaal verzonden aan een ieder die hier belangstelling voor heeft. Zowel in de nieuwsbrief als in de jaarvergadering worden onderwerpen behandeld, die betrekking hebben op de historie van de stad e.o.

Een van de doelstellingen van de vereniging is het bestuderen van de historie van de stad e.o. Er moet nog veel worden uitgezocht. Velen hebben als hobby het "sneupen" in het verleden van de stad en haar omgeving. De oudheidkundige vereniging is erg benieuwd naar de resultaten van deze onderzoeken. Misschien is het mogelijk deze resultaten te publiceren in onze nieuwsbrief of op het internet. Je kunt lid worden van onze vereniging. Voor slechts 5 euro ben je al lid (een hoger bedrag mag natuurlijk ook). Je hebt dan voor 2 personen het gehele jaar gratis toegang tot ons museum." Dat betreft Museum Warkums Erfskip, dat wij hierna beschrijven:

- "Workum krijgt in 1399 stadsrechten van de Hollandse graaf Albrecht van Beieren. Dit houdt onder andere in dat er week- en jaarmarkten mogen worden gehouden. Zo komt er ook een Waag. In 1649 is de oude waag vervangen door het huidige gebouw. De Waag is sinds 1967 ingericht als Museum Warkums Erfskip. Op de eerste etage bevindt zich de kruidenierswinkel van de voormalige firma Gaastra op de Merk (nu restaurant De Gulden Leeuw). In de ruimte er naast vind je alledaagse gebruiksvoorwerpen, zoals glaswerk en snuisterijen uit voorbije perioden. Ook de 'Workumer El' wordt getoond (deze lengtemaat was bekend tot over de landsgrenzen), en een collectie tegeltableaus.

Er is een afdeling ingericht met speelgoed dat door de eeuwen heen werd gebruikt: prikslee, tollen, hoepels en bikkels. De kleding zag er vroeger ook heel anders uit dan we nu gewend zijn. In onze verzameling is een aantal mutsen uit de vorige eeuw te zien. Ze vertegenwoordigen een modebeeld dat wij niet meer kennen. Kunstenaars als Tjipke Visser, de familie Nauta en wellicht Johannes Peeters hebben een duidelijke relatie met de stad. Voor hen zijn een aantal plaatsen ingericht. Tjipke Visser (1876-1955) is in Workum geboren en maakte deel uit van de Bergense School. De artistieke familie Nauta is met werk van drie generaties ruim vertegenwoordigd: Klaas Steffens Nauta (1825-1872), zoon Yke Klazas Nauta (1865-1928) en kleinzoon Marten (Max) Nauta (1896-1958).

Op de zolder vind je oude gevelstenen, vaandels en attributen uit onder andere de Franse tijd. Op de tafel in het midden van de zaal ligt een aantal merklappen uitgestald, alsmede voorbeelden van haak- en breiwerk. Met deze vorm van huisvlijt legden meisjes uit vroegere eeuwen een proeve van bekwaamheid af. Maar het meest opvallend zijn wel de scheepsmodellen. Een aantal gereedschappen en voorwerpen rond molens en schepen zijn in de collectie opgenomen. In de 15e en 16e eeuw werd er vanuit Workum intensief gevaren op Frankrijk en Engeland, later vooral op de Oostzeelanden. In 1781 telde de stad maar liefst 66 kofschippers. Scheepswerven beleefden een tijd van bloei. Houtzaagmolens leverden daar grote hoeveelheden hout af. Uiteraard waren er ook de watermolens, die de talloze polders moesten bemalen." - Hier vind je de openingstijden en entreeprijzen van het museum.

- In het Stadhuis aan de Merk is in 2020 een nieuwe, vaste tentoonstelling over de Tweede Wereldoorlog gerealiseerd. Museum Warkums Erfskip wil met de tentoonstelling 'Oorlog en Verzet in Workum en omgeving' een bijdrage leveren aan het in leven houden van de herinneringen aan de bezettingstijd. Het oude, monumentale stadhuis wordt met het project 'As it tsjuster is...' toegankelijk gemaakt voor het grote publiek. De hal, burgemeesterskamer, raadzaal en introductieruimte worden daarvoor gebruikt, en op de tweede verdieping is een speciale oorlogszolder ingericht.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Workum heeft 86 rijksmonumenten.

- Molen De Snip.

- Ybema's Molen.

- Nylânnermole.

- Stadskerkhof. - Joodse begraafplaats.

- De Vuurtoren van Workum (bijnaam: It Tointsje) (Hylperdyk 4) is de voormalige witte vierkante bakstenen vuurtoren of lichtopstand aan het IJsselmeer op de Hylperdyk bij de ingang naar de haven. De oorspronkelijke vuurtoren is in 1643 gebouwd, toen ook de dijk tussen de stad en de ZW hiervan gelegen buurstad Hindeloopen werd aangelegd. Deze bestond toen uit vier eiken steunen, een vierkante eiken voet en een ijzeren plaat, waarop de vuurkorf stond. Die houten stellage werd door een stenen toren vervangen die drie verdiepingen had en in 1712 werd er een huis bij gebouwd. Rond 1880 werd het open vuur vervangen door een olielantaarn. Toen veertig jaar later de kustverlichting werd genationaliseerd, bleef de stad zijn eigen toren onderhouden. De toren zorgde voor inkomsten, want langskomende schepen moesten vuur- en bakengeld betalen. Met de opbrengst hiervan werd de zeesluis onderhouden. In 1932, na de afsluiting van de Zuiderzee, werd de olielantaarn gedoofd. Er werd een lichtenlijn van twee bakens van gaslampen geplaatst.

Dit waren weer stellages met vier steunen, net als de eerste vuurbakens, maar deze werden van ijzer gemaakt. Tot 1983 is gebruikgemaakt van deze gaslampen. De vuurtorenwachter klom via een ladder tweemaal daags naar boven om de lampen handmatig te bedienen. In 1984 zijn de gaslampen overgenomen door de provincie. Nu zijn er elektrische lampen die op zonnecellen werken. Strontrace. Eenmaal per jaar wordt in de herfstvakantie de Strontrace gezeild van hier naar Warmond en terug (waarvoor zie verder het hoofdstuk Evenementen en activiteiten). In 2004 werd als verrassing door de vuurtorenwachter een vuur op de vuurtoren ontstoken. De marifoon meldde aan de schippers dat dit het baken van Workum is. Sindsdien wordt dat ieder jaar gedaan.

Tegen de witte vierkante toren staat het huis van de laatste vuurtorenwachter, Reid de Jong (die in 2004 Ridder in de Orde van Oranje-Nassau werd). Het huidige huis dateert blijkens deze link kennelijk uit 1837. De vuurtoren en woning zijn in 2016 gerenoveerd (video). Reid de Jong is hier met zijn toenmalige vrouw in 1967 komen wonen. Ze waren in grote mate zelfvoorzienend. Zo is er geen stromend water of gas, alleen elektriciteit van zonnepanelen en het leven volgt het ritme van de natuur. Er is een potstal waar schapenmest wordt verzameld om te gebruiken in de moestuinen en vanuit de bedstee kijk je zo in het kippenhok. Reid stelde destijds: “Je wordt wakker van het kraaien van de haan en staat op als je ziet dat de kippen eieren voor je hebben gelegd. Dan is je ontbijt klaar en kan de dag beginnen.” In 2018 vonden ze het na ca. 50 jaar tijd om opvolgers te zoeken. Kennelijk is dat niet gelukt, want in 2020 maakt Floortje Dessing een reportage over de zelfvoorzienende levensstijl van Reid en Cornelie. - Reid de Jong is op 12 november 2020, op 86-jarige leeftijd, overleden. - Stichting It Tointsje Leech heeft ten doel het instandhouden van natuurgebied Warkumer Nylân, met inbegrip van voormalige vuurtoren It Tointsje.

- Het Jopie Huisman Museum verzamelt, bewaart en exposeert tekeningen en schilderijen van de kunstschilder en oudijzerkoopman Jopie Huisman. Het huidige museum is in 1992 geopend. Het is speciaal voor deze collectie gebouwd. Het is ontworpen door Architectenbureau Wouda & Van der Schaaf uit Meppel, volgens aanwijzingen van de schilder. Het is steeds zijn wens geweest, zijn werk te exposeren in een eenvoudige ruimte, opgebouwd uit eerlijke materialen zoals ruw hout, baksteen en staal. In 2001 is een nieuw gedeelte aan het museum toegevoegd. Twee buurpanden zijn deels gerestaureerd, deels opnieuw gebouwd en gereconstrueerd naar de 19e eeuwse situatie. Naast recent werk van Jopie Huisman speelt in de nieuwe vleugel ook de golle een belangrijke rol.

- Een Elfstedentocht over het ijs is een steeds grotere zeldzaamheid geworden: de schaatstocht van ca. 200 km over natuurijs is voor het laatst in 1997 gereden. Praktisch als de Friezen zijn, maken ze dan gewoon een nieuwe Elfstedentocht. Je kunt hem tegenwoordig ook wandelen of rijden met een motor, auto, trike, Solex, step of fiets. En sinds 2018 zijn er in het kader van Leeuwarden-Fryslân Culturele Hoofdstad van Europa 2018 ook de 11 fonteinen, gemaakt door internationale topkunstenaars uit 11 verschillende landen. Bij de VVV's en TIP's kun je voor 2 euro een routekaartje ervan kopen. In Workum staat de fontein 'De Woeste Leeuwen van Workum' van de Engelse kunstenaar Cornelia Parker.

- Gevelstenen in Workum.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- "Kom 27 maart 2021 ook naar de 1e editie van PauperRock bij Paul 2.0! Kaarten te verkrijgen bij de lokale Blokker. Ruim 40 muzikale talenten verzorgen een zeer gevarieerd avondvullend optreden in wisselende samenstellingen. Het thema van deze 1e editie is “PauperRock: Goes Lijf”, waarmee we willen bewijzen dat de muziekscene van Workum nog altijd springlevend is. Wij nemen je mee op een muzikale reis van Hoofd en Schouders tot Knie en Teen en zorgen ervoor dat iedereen Footloose gaat. De muziek is even variërend als de muzikanten op het podium: Van Tante Leen met haar Derde Been naar My Heart will go On van Celine Dion naar Bullet in the Head van Rage Against the Machine - er zit voor iedereen wat bij! PauperRock is het ruim 30 jaar bekende evenement Rock&Loll in een nieuw jasje en op een nieuwe locatie: Paul 2.0. Met een frisse insteek beogen wij de aloude sfeer van het originele feest weer nieuw leven in te blazen."

- "Het hele jaar door is er van alles te beleven in het centrum van Workum. Met in de zomer o.a. 'Muzyk op 't moaiste plein fan Fryslan'!; in de maanden juni, juli en augustus geeft (vrijwel) iedere week een artiest, vereniging, club of organisatie uit de stad en omstreken een uitvoering in de muziektent op de Merk. Dit varieert van brassbands, modeshows en troubadours tot bands en DJ's."

- Tijdens de Strontweek (eind oktober, in 2021 voor de 47e keer) zijn er verschillende maritieme evenementen in deze havenstad. Vervoer over water op basis van windkracht wordt dan voor even in ere hersteld. Want we hebben wind en water in overvloed in Nederland, waarom zetten we dat niet meer in voor transport? Wie brengt stront het snelst van Workum naar Warmond en bloembollen weer terug? Wie brengt passagiers het vlugst naar havens bij Amsterdam en weer terug? Wie vangt de meeste vis? En hoe kan muziek de schepen voorstuwen?

De Strontweek kent de onderdelen: Strontrace, Beurtveer, Visserijdagen en Liereliet. En dan is er ook nog de Stronttocht: wel het avontuur meemaken, maar niet zo zwaar. Heb je altijd al eens deel willen nemen aan de Strontrace? Maar zie je op tegen, bijvoorbeeld, de zwaarte van de race? Dan is de Stronttocht wellicht iets voor jou. De Stronttocht is de 'toer-variant' van deze prachtige race. Je bent vrij in het aantal bemanningsleden, je kunt kiezen voor de complete tocht, of een enkele reis (alleen naar Warmond, of andersom). Het gaat niet om de snelheid, maar om het leren, en de uitdagingen zijn er niet minder om. Bomen, jagen, zeilen, misschien wel roeien? Je schip leren kennen onder nét andere omstandigheden? De Stronttocht is een echte 'oefening onder zeil'. In oktober 2018 is de Strontweek toegevoegd aan de Nationale Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- "Workum, dat is veel: watersport, kunst en cultuur, leuke winkels, fijne terrasjes en veel gezelligheid. Als Workumer ondernemers zijn we daar trots op en doen we er alles aan om onze bezoekers een leuke tijd te bezorgen. Niet alleen door onze eigen zaken goed op orde te hebben, maar vooral door samen activiteiten te organiseren voor jong en oud. Van sportclinics tot gezellige fairs en van kunstroutes tot spelmiddagen voor de kinderen: in Workum hoef je je geen tel te vervelen, onder ons motto: "Het plezier spat er van af!" Wij heten je van harte welkom!" Op de site vind je uitvoerige informatie over 'dingen te doen' en dergelijke in de stad.

- "Stichting Brij Blues Workum verzorgt het hele jaar door verschillende activiteiten op het gebied van muziek en kunst. Met exposities, bands en dichters."

- "Al 214 jaar NUT... Het Nut, een van de oudste verenigingen van Workum, is opgericht in 1806. De openingsrede van de voorzitter was destijds: “Eene vereeniging, die voor alle klassen van menschen werkt en alle klassen bijeenbrengt, om dat alle partijen, godsdienstige of staatkundige, hier geestverwanten zijn in het streven nuttig te wezen voor het algemeen” ("voor het algemeen" moet men opvatten als: "voor het gewone volk"). De vereniging werd opgericht door voornamelijk doopsgezinden van goede komaf en was onderdeel van de landelijke Maatschappij tot Nut van het Algemeen, in 1784 gesticht door Jan Nieuwenhuyzen. Zijn zoon Martinus nam het voortouw in de verbetering van het onderwijs voor de gewone man. Onderwijs, sociale en economische zorg maar ook culturele bijdragen kregen ook in onze stad alle aandacht van ’t Nut. Er werden diverse instellingen opgericht, zoals een leesbibliotheek, spaarbank, zondagsschool, een begrafenisbus, een naaischool, een bewaarschool en een tussenschool, en zo ook een afdeling Floralia. Er werden volksvoorlezingen gehouden en medailles uitgereikt aan hen die met name bij scheepsrampen anderen hadden gered of voor een aantal jaren trouwe dienstverrichting: de edelmoedige bedrijven. Alles was erop gericht om de gewone man te onderwijzen, ontwikkelen en helpen.

Wist je bijvoorbeeld dat: Workum de eerste Nutsspaarbank van Nederland had?; de Openbare bibliotheek voortkomt uit de leeszaal van het NUT?; de leeszaal vroeger in het Waaggebouw zat (nu Warkums Erfskip)?; het onderwijs veel te danken heeft aan het NUT?; een bewaarschool een kleuterschool is?; Het Nut medailles uitreikte voor heldendaden?; er planten uitgereikt werden om te verzorgen? In september werd er dan vaak een wedstrijd aan verbonden wie er het beste resultaat had (afdeling Floralia); Het Nut je tegenwoordig een gezellig avondje uit kan bezorgen in de vorm van een toneel-, muziek-, cabaret- of theatervoorsteling voor jong en oud?

Eind vorige eeuw bleef met name de culturele sector over. Vandaar dat het departement in 2000 werd opgeheven en verder ging als Stichting Cultureel Nut Workum. Zij haalt jaarlijks tal van theatervoorstellingen voor jong en oud naar de stad. De samenwerking met bibliotheek heeft stand gehouden door ieder jaar gezamenlijk een literaire gast uit te nodigen voor een lezing."

- De Warkumerwaard (NL: Workumerwaard) ligt W van Workum, aan het IJsselmeer. Het grootste deel van deze voormalige zandplaat in de Zuiderzee is in cultuur gebracht, maar toch heeft het gebied zijn open en weidse karakter behouden. Het meest natuurlijke deel ligt langs de buitenrand, de Warkumerbûtenwaard. Hier liggen schelpenbanken en zandplaten. De binnendijkse graslanden van de Warkumerbinnenwaard zijn bijzonder in trek bij de grutto’s. Het natuurterrein op land is 145 hectare groot, het watervogelreservaat omvat 732 hectare. De Warkumerbûtenwaard is niet vrij toegankelijk. Wat zich er afspeelt, is wel goed te zien vanaf de uitkijkheuvel bij camping It Soal. Hier staat ook een vaste verrekijker. Een ander uitzichtpunt bevindt zich aan het einde van de Slinkewei. Bij de camping en bij de uitkijkheuvel staan informatiepanelen.

- "Het 66 hectare grote natuurgebied Workumer Nijlân (NL: Workumer Nieuwland) Z van Workum is een Zuiderzeerelict en ontstaan vanuit een zoute kwelder met afwisselend klei- en zandafzettingen. In de bodem zijn op sommige plekken ook nog restanten van schelpenbanken te vinden. Met de aanleg van de Afsluitdijk verdwenen eb en vloed en verzoette het gebied. Na de oorlog transformeerde de Zuiderzeedijk in de IJsselmeerdijk en zijn veel voormalige kweldergronden ontgonnen. Het reservaat bleef samen met Stoenckherne W ervan en de Workumer Waard N van Stoenckherne (in eigendom bij It Fryske Gea) gespaard. Wel zorgt de IJsselmeerdijk voor een tweedeling: het Nijlân ligt binnendijks en het aangrenzende Stoenckherne buitendijks. Het Workumer Nijlân is klein in oppervlakte, maar groot in het aantal Rodelijst-planten. Een van deze soorten is de harlekijn, een orchidee. In het voorjaar van 2020 telde beheerder Staatsbosbeheer ruim 1200 bloeiende exemplaren, een record."

- "Wetterskip Fryslân werkt aan oplossingen om het watersysteem en de ecologische waterkwaliteit in het gebied Workumer Nieuwland Z van Workum te verbeteren voor nu en de toekomst. Met de verbeteringen in deze polder beperken we de wateroverlast bij extreme neerslag door klimaatverandering. Er wordt extra waterberging gecreëerd en watergangen worden verbreed. En door de aanleg van natuurvriendelijke oevers verbeteren we de ecologische waterkwaliteit. Zo houden we het water schoon en is de streek beter beschermd tegen wateroverlast. Samen met belanghebbenden hebben we in de afgelopen periode gezocht naar oplossingen om het watersysteem en de ecologische waterkwaliteit te verbeteren. Diverse overleggen hebben geleid tot het - via de link online te lezen - ontwerp-projectplan Klimaatrobuuste Polders, deelgebied Workumer Nieuwland." De intentie is dat een definitief plan medio 2020 wordt vastgesteld. (bron: Wetterskip Fryslân, februari 2020)

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Workum.

- Nieuws: - Nieuws uit deze stad op Facebook.

- Belangenorganisatie: - "Wat doet Plaatselijk Belang? Om op die vraag antwoord te geven, gaan we terug naar 1904, toen Plaatselijk Belang werd opgericht. In 1904 ging het niet goed met Workum. De scheepsbouw zat in een diep dal, de handelsvaart en visserij, de industrie en de nijverheid maakten moeilijke tijden door. Al met al was er weinig te besteden en ook de middenstand had het hierdoor moeilijk. Een aantal notabelen uit de stad stak de koppen bij elkaar en richtte een Vereniging op. Tijdens de oprichtingsvergadering werd besloten om samen actie te gaan voeren om waar mogelijk de economie te versterken. Dit werd dan ook een van de hoofddoelstellingen van Plaatselijk Belang: letterlijk het belang van de plaats dienen door te strijden voor goede voorzieningen, een goed werkklimaat en bovenal (of misschien als gevolg van de eerste twee) een aangenaam leefklimaat.

Hierbij stond en staat niet het persoonlijk belang voorop, maar het algemeen belang. Plaatselijk Belang is er in de eerste plaats voor de inwoners van Workum. Ondernemers, winkeliers, recreanten enz. hebben immers hun eigen belangenverenigingen. Plaatselijk Belang heeft zich - zeker in de laatste jaren - er voor ingezet dat er een brug is geslagen tussen al deze verschillende belangengroepen. Samenwerking en gezamenlijk overleg moet leiden tot een goed ondernemersklimaat en winkelbestand, dat ook aan de inwoners ten goede komt. Daarbij dragen ook de algemene, sociale voorzieningen bij aan een goed leefklimaat. Scholen, sportaccommodaties, speelvoorzieningen enz. zijn onmisbaar in een samenleving die snel verandert.

Na ruim 100 jaar Vereniging Plaatselijk Belang kan gesteld worden dat de in het verleden gestelde doelen door de jaren heen redelijk zijn bereikt. Geen reden om stil te zitten, maar altijd vooruit te blijven kijken. Enkele wapenfeiten uit het verleden zijn bijvoorbeeld: de oprichting van de plaatselijke VVV in de jaren vijftig; de oprichting van een zwemgelegenheid (Lyts Begin) aan het IJsselmeer, die later is uitgegroeid tot het huidige recreatiecentrum It Soal; de schenking van het carillon in de toren in 1979; en recenter: de oprichting van bedrijvenverzamelgebouw De Hoekseize, de werkgroepen Workum.nl en Welkom in Workum, die in de loop van de tijd alle zelfstandig zijn verder gegaan.

Het maken van een Stadsvisie heeft geleid tot vele grote en kleine projecten, denk aan het herinrichten van Doltewal en de Stedspôle, de passantenhavens, de realisatie van een speelschip op de Stedspôle. Door de politieke veranderingen, het opgaan van de gemeente Nijefurd in de grote gemeente Súdwest-Fryslân heeft de positie van Plaatselijk Belang een groter belang gekregen. In alle kernen zijn de plaatselijke dorps-/stadsbelangen de schakel tussen inwoners en gemeente geworden. Draagvlak en burgerparticipatie zijn sleutelwoorden. Dit kan soms leiden tot spanningsvelden tussen gemeente en samenleving, maar onze taak is daar een zo positief mogelijke invulling aan te geven, gericht op kwaliteit, behoud en toekomst.

Een grote variëteit aan onderwerpen wordt aangeboden en vervolgens opgepakt of afgewezen. Grote en kleine projecten waar veel tijd in gaat zitten, maar die grote positieve gevolgen kunnen hebben. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het behoud van het zwembad en sporthal De Rolpeal, die het nut van Plaatselijk Belang in de samenleving bevestigen. De positie die Plaatselijk Belang in de samenleving heeft verdiend wordt door velen herkend. Dat de inwoners Plaatselijk Belang ook hún belang vinden blijkt ook wel uit het ledental dat in de afgelopen jaren ruimschoots is verdubbeld. Ongeveer de helft van de huishoudens is nu lid, maat het streven blijft dit percentage verder te verhogen, omdat draagvlak voor alles wat we gezamenlijk in Workum willen behouden en realiseren essentieel is. Bestuur PB."

- MFC: - "Kultuerhús Klameare is een cultureel ontmoetingscentrum, gevestigd in het oude stadhuis van Workum. Dagelijks heeft de Klameare veel bezoekers. Je kunt hier voor van alles terecht: cursussen pottenbakken en schilderen, diverse workshops en trainingen, muziek- en toneelles, dans-, muziek- en cabaretvoorstellingen en nog veel meer. Diverse clubs hebben hun onderkomen in de Klameare, zoals 4 koren, de Workumse brassband Crescendo, de schaak- en damclub, 2 biljartclubs en de breiclub. De 3 vrouwenbonden houden hun bijeenkomsten voor leden in de Klameare en Plaatselijk Belang is een trouwe bezoeker van de Klameare door alle vergaderingen bij ons te houden.

Regelmatig zijn er grote evenementen in de Klameare: van bruiloften tot begrafenissen en van congressen tot grote feesten. Denk hierbij aan de jaarlijks terugkerende Rock & Loll avond op 30 december en de prijsuitreiking van de Strontrace in de herfstvakantie. We geven kunstenaars uit Workum en omgeving de kans om te exposeren op de begane grond van het gebouw. Het resultaat is een verscheidenheid aan exposities, het hele jaar door. De Bibliotheek huist in het aansluitende oude gedeelte van het stadhuis en de foyer van de Klameare dient tevens als leescafé van de bibliotheek. Het personeel van de Klameare bestaat uit 4 betaalde krachten en enkele vrijwilligers."

- Sport: - "Al meer dan 45 jaar zwemmen minioren, junioren, senioren, triatleten en waterpoloërs bij Zwemvereniging Workum in sportcentrum de Rolpeal. De zwemvereniging is er voor kinderen die na het behalen van hun zwemdiploma’s graag verder willen met zwemmen. We bieden de Swimkick aan om op een speelse manier enthousiast te blijven voor het zwemmen. Voor de jeugd doen we mee met verschillende zwemcompetities in Friesland. Samen met de vereniging in Bolsward doen we mee aan de nationale zwemcompetitie georganiseerd door de KNZB. In KNZB-verband kun je ook limieten proberen te zwemmen om je verder te kwalificeren. Daarnaast organiseren we samen met Bolsward onderlinge wedstrijden met de verenigingen in Sneek (Neptunia), Joure (Avéna) en Buitenpost (PWC) in de Fryselcup. Voor de jonge minioren en swimkickers zijn er aparte wedstrijden met verschillende clubs in de regio.

We hebben een trainingsgroep voor waterpolo en hopen in de toekomst mee te doen met de competitie. Zeer actief is een grote groep senioren die serieus trainen en techniek-aanwijzingen krijgen, dan wel voor hun gezondheid trimmen. Daarnaast is er een groep triatleten en andere geïnteresseerden die specifieke borstcrawl duurzwem-training krijgen. In augustus 2019 is het fantastische nieuwe sportcomplex de Rolpeal feestelijk geopend, voorzien van een 6-baans wedstrijdbad, zodat we voor Workum en wijde omgeving de zwemsporten op niveau kunnen beoefenen!"

- Veiligheid: - Brandweer Workum.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Workum algemeen, - idem kerk, - idem RK.

Reactie toevoegen