Hengelsportvereniging Gauw Tevreden in Winneweer is opgericht in 1953. Door het jaar heen organiseren ze ca. 30 viswedstrijden.
Winneweer, ansichtkaart 'Groeten uit'
Winneweer is een dorp in de provincie Groningen, gemeente Groningen. T/m 2018 gemeente Ten Boer. Vóór de herindelingen van 1990 viel ook nog een klein deel van het dorp onder de gemeente Loppersum. Door een grenscorrectie is dat toen naar de gemeente Ten Boer overgegaan. Het betrof 2 hectare met 28 inwoners.
Terug naar bovenOudere vermeldingen
De plaats is genoemd naar een herberg aan de in 1650 aangelegde trekweg langs het Damsterdiep. De toelichting bij de kaart van Hieronymus Sweerts uit 1668 spreekt voor het eerst over "Winne-weer, een Logys-plaets en half weegen Delf-zijl". 1867 Windeweer.
Naamsverklaring
"Oorspronkelijk de naam van een aanzienlijke herberg bij Garrelsweer, maar ook van het veenkoloniale streepdorp Windeweer. Er zijn diverse verklaringen gegeven, die alle voorbijgaan aan het bestaan van het Middelnederlandse wintwere, Nieuwnederlands windweer '(verplaatsbaar) windscherm, langs de dakrand genagelde plank, als bescherming tegen regen en wind'. Sommigen gaan uit van weer in de betekenis 'waterkering, dijk' (aan het Damsterdiep). De dijk maakt ter plekke een bocht (op de plek waar de Fivel via het sluisje van Muda in het Damsterdiep uitmondde, red.), zodat men voor Winde- mag denken aan het Groningse winn 'wenden, keren', vergelijk het Middelnederlandse sidewende. Ook wel verklaard als Winhaldawere* 'werf, opgeworpen hoogte voor bewoning, van de persoon Winold', maar de naam is zeker niet zo oud en het is niet duidelijk of hier een wierde lag. Volgens plaatselijke overlevering betekent de naam Winneweer 'wie winn'n weer', nadat de ontginning een tijd had stil gelegen. Een andere lokale verklaring is weer 'waterkering' waarop een winde 'windas' geplaatst is."(1)
* Gereconstrueerde vorm.
Volgens een sage dankt het dorp Winneweer zijn naam aan de trekschuiten die van Groningen naar Delfzijl en vice versa voeren. Wanneer men halverwege de route was, werd er gezegd: "Wie winn'n weer" oftewel "we winnen weer terrein". Een andere sage verbindt de naam aan het 'ontvoeren' van de kerkklokken van Appingedam naar Groningen in 1580. Halverwege zouden de Groningse wagens in de modder hebben vastgezeten. Toen ze weer loskwamen, riep men: "Wie winn'n weer!"
Terug naar bovenWinneweer ligt NO van de dorpen Ten Boer en Ten Post, Z van het dorp Loppersum, rond de Stadsweg en voor een klein deel langs de Rijksweg. Beide delen worden van elkaar gescheiden door het Damsterdiep.
Terug naar bovenHet dorp Winneweer omvat ca. 50 huizen met ca. 130 inwoners.
Terug naar bovenVóór 1850 is er in Winneweer nog nauwelijks sprake van bebouwing. In de begintijd zijn er uitsluitend een paar huizen en boerderijen. Na 1850 komt daar door industriële ontwikkeling verandering in. In 1858 vestigt houthandel Nanninga zich bij de stoomzaag- en korenmolen. De houthandel breidt gestaag uit - er worden zelfs keukenblokken gemaakt - waardoor een complex van gebouwen ontstaat. De eerste structurele woningbouw hangt ook nauw samen met deze houthandel. Eind jaren zeventig moet houthandel Nanninga noodgedwongen de poorten sluiten. In de oude timmerfabriek annex keukenfabriek van Nanninga is later een autostripping-bedrijf gevestigd geweest. Tegenwoordig is het het onderkomen van twee webwinkels in respectievelijk nieuwe en gebruikte auto-onderdelen.
In 1901 komt er ook een stoomzuivelfabriek in Winneweer. En in 1902 wordt er in het dorp ook nog een stoom-, steen- en buizenfabriek opgericht. Ook deze fabriek bestaat op den duur uit een complex van bebouwing. Rond 1970 sluit de steenfabriek. In het complex zijn nu een vlomarkt en een slager gevestigd.
De uitbreiding van het dorp tussen 1850 en 1940 vindt voornamelijk plaats in het lint langs de Rijksweg, die parallel loopt aan het Damsterdiep. Na 1940 worden er nog maar incidenteel huizen bijgebouwd. Daardoor ademt Winneweer in de structuur nog altijd de sfeer van oude tijden.
Terug naar boven- 1x in de 2 jaar, in de oneven jaren, was er in een weekend in de 1e helft van december het evenement Kerstsfeer Winneweer, een kerstmarkt bij de inwoners aan huis, waarbij het hele dorp een volledige metamorfose onderging, versierd met lichtjes. Rond de 20 deelnemers transformeerden hun kamer, schuur of garage in een sprookjesachtige kerstsfeer en verkochten kerstartikelen in alle soorten en maten. Verder was er Winneweerster koek, Glühwein en kerstmuziek. Volgens de inwoonster die in de videoreportage onder Beeld wordt geïnterviewd is het evenement er niet meer, omdat er niet genoeg vrijwilligers meer voor waren te vinden.
Terug naar boven- Winneweer heeft 3 rijksmonumenten, zijnde het borgterrein van de vroegere borg Tammingahuizen (het borgterrein is nog goed herkenbaar (gemaakt), van de borg zelf is bovengronds niets meer over) bij Rijksweg 241, de voormalige directeurswoning van de stoomhoutzagerij uit 1853 met latere uitbreidingen (Stadsweg 86), en de villa in eclectische stijl met aangebouwd woonhuis, uit ca. 1893, met latere verbouwing, op Rijksweg 277.
Terug naar boven- In het landschap rond Winneweer zijn restanten van de loop van de oude waterloop Fivel nog herkenbaar aanwezig, mede doordat het Damsterdiep een deel van een oude meander volgt.
- Vlomarkt Winneweer is zaterdag en zondag open van 10:00-17:00 uur. De entree is € 1,50. Tegen inlevering van je entreebewijs krijg je een kop koffie of thee gratis.
Terug naar boven- Café Winneweer (Rijksweg 273) is het oudste huis van het dorp en het oudste café van de provincie Groningen. Het pand wordt voor het eerst genoemd in 1668, als 'Logys-plaets'. In de 18e eeuw is het een weeshuis. Later wordt het weer een herberg, met rechtspraak. Sinds het overlijden van haar man Gerard in mei 2019 runt de anno 2019 59-jarige Harmina (voor bekenden Mieneke) Tuitman het eetcafé alleen. In november 2019 is het café door twee mannen 's nachts overvallen, terwijl de waardin lag te slapen. Zij is door de overvallers mishandeld. De mannen hebben de kluis en de inhoud van de gokkast meegenomen. In het tv-programma 'Opsporing Verzocht' d.d. 10 december 2019 worden nadere details verstrekt over de overval en doet men een oproep om tips die kunnen leiden tot de aanhouding van de daders.
Terug naar boven- Door de gemeentelijke herindeling van 2019, waarbij de gemeenten Haren en Ten Boer aan de gemeente Groningen zijn toegevoegd (formeel was het een fusie van de drie gemeenten), heeft die gemeente er 13 dorpen bij gekregen. Om de stad-Groningers met deze dorpen te laten kennismaken, heeft omroep RTV OOG in 2019 13 informatieve videoreportages gemaakt over deze respectievelijke 13 dorpen. Hier kun je de videoreportage over het dorp Winneweer bekijken, met veel informatie in tekst en beeld over verleden en heden van het dorp.
Terug naar boven- Sport: - Hengelsportvereniging HC Gauw Tevreden is opgericht in 1953. De vereniging heeft ruim 100 leden en organiseert jaarlijks door het jaar heen ca. 30 viswedstrijden. Verder organiseert de club voor alle leden, maar vooral ook voor de niet-vissende partners, door het jaar heen gezellige avonden waarbij o.a. gekaart, gesjoeld, gebarbecued kan worden.
Reactie toevoegen