Wichmond en Vierakker zijn formeel nog twee dorpen, maar worden vaak samen genoemd als tweelingdorp omdat ze veel samenwerken. Alleen de naam van het tweelingdorp is men het nog niet over eens. Dorpsbelangen noemt het Wichmond-Vierakker ...
... en het Oranje Comité noemt het Vierakker-Wichmond. Dus mochten de dorpen ooit formeel fuseren, zal er een naam gekozen moeten worden, en zal een van de twee clubs dus zijn vlaggen moeten aanpassen... ;-)
Er zijn er ook nog die niet kunnen kiezen en afwisselend beide namen hanteren, zoals Muziekverenging Jubal Wichmond-Vierakker ehh Vierakker-Wichmond ehh...
- Wichmond is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Bronckhorst. T/m 1988 gemeente Warnsveld. Het dorp is door een grenscorrectie in 1989 overgegaan van de gemeente Warnsveld naar de gemeente Vorden, die op haar beurt in 2005 is opgegaan in de nieuwe gemeente Bronckhorst.
- Het dorp heeft veel samenwerkingsverbanden met het kleinere buurdorp Vierakker en ze delen veel voorzieningen en hebben veel gemeenschappelijke verenigingen. Gezamenlijk worden zij daarom ook wel als tweelingdorp beschouwd, waarbij sommige lokale instanties dat benoemen als Wichmond-Vierakker en andere dat net andersom doen. Dus als zij ooit formeel fuseren (zoals bijv. destijds bij de dorpen Etten en Leur, thans Etten-Leur gebeurd is) moet men het eerst nog over de volgorde van de namen eens worden... (hint: het lijkt óns logisch om de grootste plaats vooraan te zetten). Formeel zijn het echter vooralsnog nog altijd aparte woonplaatsen (met bijv. eigen plaatsnaamborden en eigen postcodes en plaatsnamen in het postcodeboek en in de gemeentelijke basisregistratie BAG).
Terug naar bovenOudere vermeldingen
794 en 797 kopie 10e eeuw UUithmundi1, 799 kopie 10e eeuw UUithmundis, UUithmundi, 801 kopie 10e eeuw UUigtmundi, 840-849 kopie ca. 1000 UUihtmundi, ca. 1364 to Wychtmunden, 1665 Wychmoeth.
Naamsverklaring
Het huidige dorp is gelegen aan de monding van de Vordense Beek in de Baakse Beek. Betekent volgens sommigen 'wijde monding', maar wiht, wigt in de oude vormen heeft niet de betekenis 'wijd'. Het oorspronkelijke dorp is namelijk weggespoeld; het huidige dorp is jong en de ligging mag niet zonder meer ter ondersteuning van de etymologie worden gebruikt. In de Engelse plaatsnamen Whitley en Whitham wordt het Oudengelse wiht* 'bocht, in een rivier of vallei' aangenomen. Wichmond kan verklaard worden als mond 'riviermonding' in de bocht.(1)
* Gereconstrueerde vorm.
Het dorp Wichmond ligt O van de rivier de IJssel, het dorp Brummen en het wijkdorp Rhienderen, ZO van de stad Zutphen en het dorp De Hoven, ZZO van de dorpen Warnsveld en Eefde, ZW van de dorpen Vorden en Almen, NW van de dorpen Hengelo en Keijenborg, NO van de dorpen Baak, Steenderen en Toldijk en ONO van de stad Bronkhorst en het dorp Leuvenheim.
Terug naar bovenIn 1840 omvat het dorp Wichmond 32 huizen met 264 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 260 huizen met ca. 650 inwoners.
Terug naar boven- De afgelopen jaren, tot medio 2017, waren er plannen voor ontwikkeling van een megastal op Polweg 6, in het uiterste O buitengebied van Wichmond. De stal, waar volgens de vergunningaanvraag uiteindelijk ca. 1400 koeien moesten komen te staan, was gepland op 30 meter afstand van het cultuurhistorisch waardevolle natuurlandschap Hackfort, en vormde daarmee een bedreiging voor de natuur- en cultuurhistorische waarden van het gebied. Het idyllische landschap van Hackfort, met imposante eikenlanen, authentieke boerderijen met hooibergen, boomgaarden en bolle akkers, bossen, houtwallen en kronkelende zandweggetjes is typerend voor de Achterhoek. "In een waardevol cultuurhistorisch landschap past geen megastal, dat druist in tegen alle waarden die wij hebben als natuur- en cultuurorganisatie", aldus boswachter Harald van den Akker van beheerder Natuurmonumenten. Hackfort is door haar idyllische landschap ook een belangrijke motor voor de lokale economie en trekt meer dan 100.000 bezoekers per jaar. Natuurmonumenten werkt samen met agrariërs en andere ondernemers, die van betekenis zijn voor het landgoed en de directe omgeving.
In 2015 heeft Natuurmonumenten de campagne 'Teken Voor Jouw Landschap' uitgevoerd, waarbij mensen een petitie konden tekenen. Hiermee wilde Natuurmonumenten laten zien dat er veel weerstand is in de omgeving tegen de komst van een dergelijk megastallencomplex. Als gevolg van protesten was het plan op enig moment al 'teruggeschroefd' naar 650 dieren, waarbij het nog altijd zou gaan om een megacomplex. Bovendien waren de ambities van de initiatiefnemer - ondernemer Kees Koolen - onveranderd. Een agro-industrieel complex van zo’n grote omvang zal het kleinschalige boerenlandschap enorm verstoren, stelt Natuurmonumenten. Koeien verdwijnen uit de wei en smalle plattelandsweggetjes gaan gebukt onder zwaar vrachtverkeer.
Na enkele spannende jaren wordt in december 2017 bekend dat de hierboven beschreven plannen worden afgeblazen. Omwonenden hebben zich namelijk verenigd en de grond van Koolen gekochf. Ze willen het perceel een woonbestemming geven. Een woordvoerder van Koolen reageert: "We zijn trots dat we dit tot een goed eind hebben gebracht, maar het is natuurlijk nooit de bedoeling geweest dat we Polweg 6 zouden verkopen." Koolen realiseert zich dat er in ons land veel weerstand is tegen zeer grootschalige veehouderij, en heeft inmiddels enkele boerderijen gekocht waarop hij het kennelijk per stuk minder grootschalig wil gaan aanpakken. Anderzijds lezen wij in een bericht uit 2015 dat Koolen "de grootste boer ter wereld" wil worden met 100.000 koeien - en op termijn nog 4x zoveel - in Brazilië, terwijl het grootste melkveebedrijf in Nederland op dat moment 'slechts' 1250 koeien telt.
Terug naar boven- Wichmond heeft 1 rijksmonument.
- Wichmond heeft 12 gemeentelijke monumenten.
- Hervormde kerk en pastorie uit 1855 van de Protestantse Gemeente te Wichmond. - Beschrijving van het kerkorgel in tekst en beeld.
Terug naar boven- Wandelkring Warnsveld organiseert 1x in de 2 jaar een wintertocht vanuit Wichmond. De eerstvolgende keer is 18 januari 2020.
- De Ronde van Wichmond (wielrennen, op een zaterdag in mei) kent de klassen Masters 40+ (Criterium 55 km) / (B) Amateur - Sportklasse - Junioren (Criterium 60 km).
- De Spartametrace (op een zondag in mei) is er sinds 2015. De race duurt 12 uur en wordt gereden in rondjes van 6 kilometer door Wichmond en Vierakker. In 2016 hebben liefst 35 teams zich voor deze uitputtingsslag ingeschreven. Vast onderdeel van de race is de kroegpassage; iedere ronde rijden de deelnemers dwars door een café aan de Dorpsstraat. - Videoreportage Spartametrace 2016.
- Oranjefeest (augustus) met o.a. een optocht.
- De Stugge Veer Cross (op een zondag in september) is een brommer- / motorcrossevenement op het kermisterrein in Wichmond. Plezier, gezelligheid en sportiviteit staan hierbij centraal.
- De fam. Elsman (Baron van den Heydenlaan 24) heeft een tuin met ca. 700 soorten fuchsia's, waarvan diverse soorten zelf gekweekt. Enkele weekenden per jaar in de zomermaanden is de tuin te bezichtigen. - Fotoserie fuchsiatuin fam. Elsman.
Terug naar boven- In 2007 is de Ockhorstroute (8 km) door Landschapsbeheer Gelderland uitgeroepen tot 'Het mooiste Ommetje van Gelderland'. Het is een wandeling in het groen, ontwikkeld door Dorpsbelang Wichmond-Vierakker. Je loopt door het typische Achterhoekse coulisselandschap rond de genoemde dorpen. Houtwallen, weilanden, bossen en akkerland wisselen elkaar af. Je wandelt over paden die tot landgoederen horen, over erven en over een in ere hersteld kerkenpad. Kijk goed om je heen, want je wordt omarmd door de uitbundige natuur. Hazen, reeën, vogels, paddenstoelen en weelderige beplanting. Grondeigenaren delen hun bezit graag met bezoekers, maar blijf op de paden. Gaat de hond mee? Aan de riem graag om het wild niet te verstoren. De Ockhorstwandelroute is bewegwijzerd met bruine bordjes met een witte vliegende gans. Volg de richting waarop de gans vliegt. De route is eventueel in te korten tot 4 kilometer. Het routeboekje met interessante informatie voor onderweg is verkrijgbaar bij het Ludgerusgebouw.
- De naam van het in 2013 gerealiseerde Klompenkeerlspad (7 km) is gebaseerd op een waargebeurd verhaal dat zich afspeelde in de jaren dertig van de 20e eeuw. Een Wichmondse stroper, een Baakse jachtopzichter en zijn hond spelen daarin de hoofdrol. De lokale bakker Besselink bakt heerlijke Klompenkeerlkoekjes, die ongetwijfeld verwijzen naar dit verhaal. ’t Klompenkeerlspad voert wandelaars over de schouwpaden langs de Baakse Beek richting de IJssel via het mooie buitengebied weer terug naar Vierakker. Rob Schouten, voorzitter van Dorpsbelang Wichmond-Vierakker, stelde bij de feestelijke opening van de route: "De komende jaren zal de route alleen nog maar mooier worden. Waterschap Rijn en IJssel heeft namelijk vergevorderde plannen om de Baakse Beek in de nabije toekomst weer te laten meanderen. We hebben de toezegging dat we het wandelpad in mogen passen in die herinrichtingsplannen."
- Rondwandeling vanuit Wichmond over landgoed Hackfort (10 km). In de Hackfortse Beek is een stuw gemaakt om de hoogte van de waterstand te kunnen regelen. In een weiland aan de Boshuisweg beoogt men de flora en fauna van natte weilanden weer terug te krijgen. Er is een uniek natuurgebiedje ontstaan. Het deel ten noorden van Kasteel Hackfort kenmerkt zich door kleinschalige landbouwpercelen omzoomd door houtwallen afgewisseld met oude boerderijtjes. De ingang van kasteel Hackfort is voorzien van twee prachtige leeuwen met schild. Naast het kasteel is een groententuin te vinden die de moeite van een bezoekje waard is. Je loopt o.a. door de tuin van Kasteel Hackfort. Hier zijn veel bijzondere stinzenplanten te vinden en in het voorjaar bloeit de hele bosbodem.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Wichmond, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Algemeen: - Site van en over Wichmond en Vierakker.
- Nieuws: - De Ludgerbode verschijnt twee keer per jaar, rond eind maart en begin oktober, en wordt door vrijwilligers huis aan huis verspreid in Wichmond en Vierakker. Via de link is hij ook online te lezen (ook een deel van de oudere nummers).
- "De Facebookpagina van Dorpsbelang Wichmond-Vierakker is de verzamelplek voor allerhande berichten die verband houden mt onze dorpen. Voor en door inwoners én oud-inwoners én een ieder die zich bij onze dorpen betrokken voelt. Heb jij een bericht dat je hier wilt delen? Laat het ons weten!"
- Belangenorganisatie: - "Bij de gemeentelijke herindeling in 2005 is de gemeente Vorden overgegaan in de nieuwe gemeente Bronckhorst. Onze mooie gemeenschap werd een onderdeel van een grote gemeente. Om daar niet in te verdwijnen, hebben enkele enthousiaste inwoners de hoofden bij elkaar gestoken om uiteindelijk Dorpsbelang Wichmond-Vierakker op te richten. Met Dorpsbelang is er een platform opgericht dat zijn stem kan laten horen bij de gemeente. Het doel van Dorpsbelang is het (doen) bevorderen en/of (doen) beschermen van de materiële en/of immateriële belangen van de inwoners van onze kernen en directe omgeving. Wij vormen een hechte gemeenschap die gezamenlijk in staat is om de krachten te bundelen om mooie dingen te realiseren. En daar waar nodig en mogelijk is Dorpsbelang er om daarin te ondersteunen.
Dorpsbelang Wichmond-Vierakker voorziet de gemeente gevraagd en ongevraagd van advies. Daarnaast ontplooit en ontplooide de vereniging tal van plaatselijke activiteiten. Een kleine greep: een enquête om de wensen van de bewoners te inventariseren, een enquête over onveilige verkeerssituaties, de realisering van het lokale wandelommetje de Ockhorstroute en de oprichting van een klussendienst. Daarnaast organiseert Dorpsbelang jaarlijks de Koningsnacht en sinds 2017 ook een Oud en Nieuwfeest. Jaarlijks brengt Dorpsbelang twee keer de Ludgerbode uit. Ook is er in het voor- en najaar een algemene ledenvergadering."
- Onderwijs en kinderopvang: - Basisschool De Garve biedt ook onderdak aan Kindcentrum Avonturijn.
- Verenigingen algemeen: - De kleine dorpen Vierakker en Wichmond hebben een rijk verenigingsleven met ca. 20 verenigingen.
- Muziek - "Muziekvereniging Jubal bestaat uit een harmonieorkest met ca. 40 leden, en een dweilorkest in oprichting. De Harmonie staat onder leiding van dirigent Raymond Waanders. De vereniging is opgericht in 1950 en heeft dus in 2020 haar 70-jarig jubileum gevierd. Wil jij ook graag (weer) muziek maken? Aarzel dan niet en neem contact met ons op en vraag naar de mogelijkheden. Je mag natuurlijk ook altijd op een donderdagavond bij ons binnenlopen en een kijkje nemen om je nader te informeren."
- Sport: - S.V. Sociï De Lankhorst heeft afdelingen voor voetbal, tennis en volleybal.
- Wielervereniging RTV Vierakker-Wichmond is opgericht in 1977 en aangesloten bij de KNWU. De vereniging is toegankelijk voor een ieder die van wielrennen houdt. De leden zijn voornamelijk wedstrijdrijders en fanatiekere toerrijders. De leden komen uit de hele Achterhoek. Er wordt in de zomermaanden getraind op de maandag- en donderdagavond. Op zondagmorgen zijn er gezamenlijke trainingen. De vereniging organiseert in mei een omloop rondom Wichmond en in juni wordt de Ronde van Vorden verreden. Ook organiseren ze een veldrit eind december rondom het kasteel Vorden. Verder organiseert de vereniging vele club- en inter-club wedstrijden, zowel op de weg als in het veld, waaronder tijdritten en clubkampioenschappen.
- Zorg: - "Dag- en logeeropvang Balans en Eigen Kracht bevindt zich in het mooie Wichmond vlakbij Zutphen. De locatie is een boerderij gelegen op een rustige plek en beschikt over een grote afgesloten tuin. Wij hebben diverse dieren op ons terrein, zoals katten, kippen, pony's, konijnen, geiten en varkens. Alles aan de locatie is gericht op het bieden van zorg, rust, ruimte, regelmaat en plezier voor de kinderen. Dag en logeeropvang Balans en Eigen Kracht werkt met vier soorten dagopvang: Zorg; Zorg en therapie; Zorg en ontwikkeling op maat; Zorg, ontwikkeling op maat en therapie. De therapie kan bestaan uit: fysiotherapie, logopedie of ergotherapie of een combinatie van therapieën. De dagopvang kan afgenomen worden per dagdeel. Ook is er een mogelijkheid tot zwemles 1/1 in een zorg-bad in de omgeving. Voor kinderen die ‘tussen wal en schip’ (lees: tussen regulier en speciaal onderwijs) dreigen te vallen, maar ook voor kinderen die niet passen op een ander soort dagopvang of tijdelijk niet naar school kunnen, is ontwikkeling op maat mogelijk. Per kind maken wij een plan van aanpak, aangepast op de leerbehoefte."
- Duurzaamheid: - Eric en Hilde Hissink hebben een lange, geduldige adem gehad om hun begin 20e-eeuwse rietgedekte boerderij op Hackforterweg 3 in Wichmond energiezuinig en gasloos te maken. Zij hebben dit gerealiseerd door de installatie van dakisolatie, HR++ glas, lagetemperatuurverwarming, triple glas, vloerisolatie, vloerverwarming, warmtepomp, en zonnepanelen. “Ik heb een enorme hekel aan verspilling en de wegwerpmaatschappij waarin we leven. Alles wat we gebruiken is niet oneindig. We moeten daarom zuinig aan doen met onze omgeving en zo min mogelijk energie gebruiken. Lamp uit en verwarming laag in een kamer waar je niet bent bijvoorbeeld. Doel was om in dit huis zo min mogelijk energie te gebruiken. Het verbouwen en de aanpassingen hiervoor zijn een proces van jaren geweest, want financieel gezien kan het met zo’n bestaand oud huis niet in een keer. We hebben de afgelopen twintig jaar bewust stap voor stap dingen aangepakt”, aldus Eric.
Het dak is vernieuwd en geïsoleerd, de keuken verbouwd en voorzien van een inductiekookplaat, er kwam vloerverwarming en isolatie op de begane grond, gevelconvectoren in het voorhuis, driedubbel glas in het woongedeelte en dubbel HR++ glas in de rest van het huis. Omdat de schuiframen zijn dichtgemaakt is er een ventilatiesysteem aangelegd voor de frisse lucht in huis. “Dankzij de warmtepomp kan de gaskraan nu helemaal dichtgedraaid worden. Vereiste daarvoor is wel dat je een lagetemperatuurverwarming in huis hebt, zoals vloerverwarming en convectoren. Dat hebben we nu." Een warmtepomp wint simpel gezegd warmte uit de lucht, de bodem of het grondwater en zet dit om in bruikbare energie om het huis te verwarmen en wordt meestal direct aangesloten op het cv-systeem. Wanneer de benodigde stroom zelf opgewekt wordt, stijgt de energierekening niet en wordt de CO2-uitstoot nog lager. Door zijn eigen ervaringen heeft Eric inmiddels heel wat informatie en weetjes verzameld over het energiezuinig maken van je huis. Het hoeft namelijk helemaal niet duur zijn om CO2-neutraal te worden. Eric heeft zijn ervaringen verzameld en op papier gezet. Download hier dit handige overzicht met informatie, ervaringen en weetjes. (bron en voor nadere informatie zie: Energieloket verduurSaam)
- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Wichmond alg.
Reactie toevoegen