Weustenrade

Plaats
Buurtschap
Voerendaal
Heuvelland Parkstad
Limburg

weustenrade_plaatsnaambord.jpg

Weustenrade is een buurtschap in de provincie Limburg, in de regio's Heuvelland en Parkstad, gemeente Voerendaal. T/m 1981 gemeente Klimmen. De buurtschap valt onder het dorp Klimmen.

Weustenrade is een buurtschap in de provincie Limburg, in de regio's Heuvelland en Parkstad, gemeente Voerendaal. T/m 1981 gemeente Klimmen. De buurtschap valt onder het dorp Klimmen.

weustenrade_carnaval.jpg

Natuurlijk doen ze ook in buurtschap Weustenrade aan carnaval. Bovenin de afbeelding kun je zien hoe de lokale carnavalsvereniging heet (genoemd naar het dorpscafé), onderin kun je zien hoe de plaats in het Limburgs heet (althans volgens de inwoners).

Natuurlijk doen ze ook in buurtschap Weustenrade aan carnaval. Bovenin de afbeelding kun je zien hoe de lokale carnavalsvereniging heet (genoemd naar het dorpscafé), onderin kun je zien hoe de plaats in het Limburgs heet (althans volgens de inwoners).

Weustenrade

Terug naar boven

Status

- Weustenrade is een buurtschap in de provincie Limburg, in de regio's Heuvelland en Parkstad, gemeente Voerendaal. T/m 1981 gemeente Klimmen.

- De buurtschap Weustenrade valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Klimmen.

- De meeste buurtschappen in ons land zijn lintbebouwingen die te dunbebouwd zijn om een 'bebouwde kom' te hebben, en hebben daarom doorgaans witte plaatsnaamborden. Weustenrade bestaat uit een compacte kern, en heeft daarom wél een bebouwde kom en derhalve blauwe plaatsnaamborden (komborden), met 30 km-zone.

Terug naar boven

Naam

In het Limburgs
Geweustrao (volgens de Plaatsnamelies van taalkundig instituut voor het Limburgs 'Veldeke' en volgens de allicht daarop gebaseerde plaatsnaamborden). De inwoners houden het, blijkens de afbeelding elders op deze pagina m.b.t. het carnaval, op Weusteroa.

Oudere vermeldingen
1420 Woestenroede, 1435 Wustenroede, 1455 Woustenraide, 1472 Woistenraide, 1505 Weustenrade, 1803-1820 Weustenraedt, 1845 Weustenraad of Woestenraad.

Naamsverklaring
Betekent bij de woeste 'verlaten' rode 'rooiing van bos, ontginning'. Anderen denken voor het eerste deel ten onrechte aan een familienaam Wuest of Woest.(1)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Weustenrade ligt rond de Oliemolenstraat, Luiperbeekstraat, Kruisstraat, Vleckstraat, Jan Peukensweg en Gebroeders Crousplein, N van Voerendaal, NO van Klimmen, ONO van Hulsberg, OZO van Wijnandsrade, ZO van Nuth, Z van Hoensbroek en W van de A76 en Heerlen.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Weustenrade 23 huizen met 105 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 100 huizen met ca. 250 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Dorpscafé
Aan het Gebroeders Crousplein is het horecapand met de naam Bulscher gevestigd. Het gebouw dateert uit 1711 en fungeerde ooit als paardenstal oftewel knechtenhuis van Kasteel Rivieren. Van 1916 tot 1983 runden twee generaties Driessen 'De Hoddelenpoel' dat in 1955, door dochter Lucy, overgenomen en omgedoopt werd in café 'In het groene Dal'. In 1998 nemen de huidige uitbaters het dorpscafé over en wijzigen, gezien het rijke verleden van de toenmalige Bulscherclub, de naam in café Bulscher.

Begin vorige eeuw had bijna ieder dorp een Bulscherclub. Ze bestonden hoofdzakelijk uit een groep vrienden die leven brachten in de brouwerij. Zo ook hier. 'Hals over kop' is opgericht in 1920. De clubvlag (die geschonken werd door de jonge dochters van Weustenrade) hangt nu achter de bar van het café. Tevens doet het dorpscafé dienst als clublokaal voor Spaarclub 'Onder Ons' en 'Buurtschap Weustenrade'. Het gymclubje 'De Kwekkers' komt wekelijks bijeen om op sportieve wijze de sociale contacten te onderhouden.

Dorpscrimineel
In hoofdstuk 2.1 van het boek 'Moord op een diender. Een historisch feitenrelaas over Nederlandse politieambtenaren die door geweld om het leven kwamen' (door oud-hoofdcommissaris Jan Blaauw, 2010) kun je het verhaal lezen van "de even beruchte als gewelddadige inbreker genaamd Jan Hendrik Leunissen (34) uit Weustenrade". Een aantal marechaussees kwam hem op 25-12-1890 uit zijn ouderlijke woning halen, waar hij zich had verschanst. Hierbij is een der marechaussees door pistoolvuur - vermoedelijk uit eigen gelederen - om het leven gekomen.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Met al haar pracht en praal is een wandeling door de idyllische buurtschap Weustenrade de moeite waard. De buurtschap wordt gesierd door diverse bouwstijlen. Van monumentale boerderijen tot moderne vrijstaande huizen. Diverse wandelroutes, die meestal langs het Gebr. Crousplein lopen, doorkruisen de buurtschap. Dit dorpsplein is dé centrale ontmoetingsplek voor inwoners en bezoekers en is vernoemd naar de 6 broers Crous, die begin 18e eeuw geboren zijn in de Oliemolen. Zij zijn allen tot priester gewijd, wat wel uniek te noemen is.

- Weustenrade heeft 4 rijksmonumenten, zijnde de hoeve van mergel en baksteen uit 17e/18e eeuw op Esschenderweg 1, de hoeve ten dele van Kunradersteeen uit 1660 (poortsluitsteen) op Jan Peukensweg 7, de 18e-eeuwse hoeve, deels van vakwerk, op idem nr. 13, en de voormalige Oliemolen (hoofdgebouw van mergel, baksteen en vakwerk) op Oliemolenstraat 34. Volgens een beschrijving van de gemeente Voerendaal was deze watermolen er al in 1350. Hij is als oliemolen in functie geweest tot ca. 1920. Hier werden oliehoudende zaden gemalen om Kasteel Rivieren te voorzien van de kostbare olie.

Omstreeks 1960 zijn de gebouwen gerestaureerd en herbestemd tot woning. De Geleenbeek is gekanaliseerd en verlegd waardoor de molen niet langer aan het water ligt. Overigens zijn er plannen om de beek weer zijn oorspronkelijke loop terug te geven. In 1973 is er nogmaals een restauratie geweest en in 2010 nog een keer. De drie grote maalstenen van de kollergang zijn bewaard gebleven en zijn als versiering tegen de gevels van het voormalige molengebouw geplaatst.

- Op het Gebroeders Crousplein een charmante, door de inwoners zelf gebouwde devotiekapel Onze Lieve Vrouw Onbevlekt Ontvangen uit 1956*, met 8 glas-in-loodramen. De kapel is in 2009 gerestaureerd. De kapel met directe omgeving wordt onderhouden door vrijwilligers van Stichting Devotie Kapel Weustenrade. Voor een gebed of een momentje rust staat de kapeldeur dagelijks open van 8.00 tot 20.00 uur. In de maanden mei en oktober wordt van maandag tot en met vrijdag om 19.00 uur de rozenkrans gebeden.
* Blijkens dit gastenboek hebben de inwoners in 2016 een feestje gebouwd t.g.v. het 60-jarig bestaan van de kapel.

- Weustenrade heeft een 8-tal veld- of wegkruisen. Tijdens de Kruisdagen wordt een deel van deze kruisen bezocht om te bidden voor een goede oogst. Het bekendste wegkruis, dat tevens het grootste is in deze buurtschap, is het Wegkruis op de splitsing Kruisstraat / Luiperbeekstraat aan de Luiperbeekstraat. Sinds 2013 prijkt ook een smeedijzeren wegkruis aan de voorgevel van Oliemolenstraat 11. Over hoe dat zo gekomen is, is een artikel verschenen in het tijdschrift 'Kapellen en Kruisen', nr. 65, dec. 2014, pag. 18.

- In 2013 heeft Jos Starmans in Weustenrade het vakwerkhuis uit 1645 van zijn ouders en grootouders in de oude stijl herbouwd (weet iemand daar het adres van?, red.). Een 'nieuw oud huis' zogezegd. Eigenlijk wilde hij het pand restaureren, maar er bleek in het verleden zoveel ondeskundig aan te zijn verbouwd dat de rot te zeer had toegeslagen, waardoor restauratie niet meer mogelijk was. Daarom heeft hij het pand herbouwd, met zo veel mogelijk gebruik van de oorspronkelijke materialen, en met enkele wijzigingen in de inrichting en constructie, zodat het wel een levensloopbestendig en energiezuinig pand is geworden, dat wederom ca. 400 jaar mee beoogt te gaan. Liefde voor het eeuwenoude vakwerk was Starmans' drijfveer. Hij heeft er geen subsidie voor gekregen; de 450.000 euro die de herbouw heeft gekost, heeft hij geheel zelf betaald.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Op zondag 28 februari 2016 is Wandelgroep Weustenrade spontaan ontstaan omdat enkele enthousiaste wandelaars letterlijk en figuurlijk de stoute schoenen hebben aangetrokken en gestart zijn met een korte gezamenlijke wandeling. Eigenlijk bestond het idee al langer om op de zondagochtend te voet erop uit te trekken, maar het kwam er nooit van. Het was een succes, vandaar dat ze in het vervolg iedere zondag (m.u.v. de gebruikelijke feestdagen) gaan wandelen. Ze vertrekken om 10.30 uur vanaf het Gebr. Crousplein (bij de kapel / Café Bulscher). Soms maken ze ergens een tussenstop voor een drankje. Uiterlijk rond 13.00 uur zijn ze weer terug, zodat iedereen de zondagmiddag nog ter vrije invulling heeft. Mede-wandelaars zijn altijd van harte welkom. Wandelen in een groep is leuk en gezellig. Wandelen is gezond en het houdt je ook nog eens fit! Ook als je niet in de buurtschap woont, mag je gerust meewandelen. Tip van Plaatsengids.nl: het lijkt ons ook een leuk idee om hier een keer aan mee te doen als je toevallig in de buurt op vakantie bent. Wat is er nu mooier dan van inwoners zelf al wandelend te horen wat er in de omgeving te zien en te doen is.

- Carnaval. - Carnavalsvereniging De Bulscherinnen organiseert jaarlijks op carnavalszaterdag een doldwaze avond waar, in het bijzijn van de Klimmense Prins met gevolg, de dorpsprins- of prinses wordt uitgeroepen. Sinds enkele jaren trekt, op carnavalsmaandag, de Carnavalsgroep van Weustenrade door de buurtschap.
(© van de carnavalsfoto op deze pagina: Maria Meisters)

- Zomerkermis (weekend begin juli). Tijdens de Zomerkermis vindt op zondagochtend om 10.00 uur een plechtige openluchtmis plaats met aansluitend processie door het dorp. Bij het kruis aan de Luiperbeekstraat is een mini-altaartje ingericht waar vervolgens gebeden wordt. Vóór, tijdens en ná de plechtige bijeenkomst wordt de stilte doorbroken door de oorverdovende knallen van het traditionele kamerschieten.

Al decennialang wordt ter afsluiting van het kermisgebeuren in Weustenrade op maandagavond de kermisman verbrand. De kermisman trekt eerst in optocht door het dorp, begeleid door zijn wenende weduwe en twee lijfwachten. Daarna volgt de verbranding op het dorpsplein. - Filmpje verbranden kermisman 2013. Hier hoort een legende bij. Het verhaal daarvan hebben wij nog niet kunnen achterhalen.

- Muziekfestival (weekend begin september).

- In 2013 was er een Jaarmarkt in Weustenrade. Of die er later nog weer is geweest, hebben wij op het internet niet kunnen achterhalen.

Reactie toevoegen