Weurt

Plaats
Dorp
Beuningen
Rijk van Nijmegen
Gelderland

Weurt kerk 1912 [640x480].jpg

Weurt, kerk met poserende jeugd, zeldzame fotokaart, verzonden in 1912

Weurt, kerk met poserende jeugd, zeldzame fotokaart, verzonden in 1912

Weurt

Terug naar boven

Status

Weurt is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Rijk van Nijmegen, gemeente Beuningen.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1076-1081 kopie 2e helft 12e eeuw Werdam, 1148 kopie midden 14e eeuw Vurdene, 1196 in Werthe, 1300 Worde, 1415 Wuerde, eind 15e-16e eeuw Wuerd.

Naamsverklaring
De naam stamt van het Oudnederlandse werde 'land aan het water, waard, riviereiland'.(1)

Terug naar boven

Ligging

- Weurt ligt direct NW van Nijmegen, O van Beuningen en grenst in het N aan de Waal. Het dorp is inmiddels aan Nijmegen vastgegroeid; industrieterrein Westkanaaldijk, gem. Nijmegen, ligt direct Z van en grenst aan het dorp. In het O grenst het dorp - via een brug over het Maas-Waalkanaal - aan de Nijmeegse bedrijventerreinen Noordkanaalhaven en Oostkanaalhaven.

- Het dorp wordt door de Van Heemstraweg (Nijmegen-Bommelerwaard) verdeeld in Weurt-Noord (= het oude dorp, met ca. 200 huizen) en -Zuid (de 'nieuwbouw' van na de Tweede Wereldoorlog, met ca. 700 huizen).

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Weurt 56 huizen met 451 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 1.000 huizen met ca. 2.500 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

- Elementen uit de geschiedenis van Weurt, door Egbert van de Haar uit Tiel (op de pagina even naar onderen scrollen tot je bij deze plaats bent aangekomen, of zoeken met ctrl-F).

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- De firma Infrascoop heeft in 2017 de Van Heemstraweg van Weurt tot Beuningen heringericht, als onderdeel van de Snelfietsroute Nijmegen-Beuningen. Tevens hebben ze de waterproblematiek aangepakt, door onder meer een bergingsriool van 1250mm te ontwerpen en aan te leggen.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Weurt heeft 8 rijksmonumenten.

- Weurt heeft 13 gemeentelijke monumenten.

- De RK Sint Andreaskerk (Kerkstraat 14) is tussen 1895 en 1898 in fasen gebouwd in neogotische stijl naar ontwerp van architect C.J.H. Franssen. Al in de 13e eeuw stond hier een kapel ter ere van Sint Andreas. Na de reformatie kwam de kapel in handen van de protestanten. In 1738 werd katholiek Weurt samengevoegd met de kerkelijke gemeenten van Hees en Neerbosch. In 1797 werd de kapel weer door de katholieken in gebruik genomen. Het werd toen een zelfstandige parochie. In 1837 werd de kapel vervangen door een waterstaatskerk. In 1858 is het schip met een travee aan de koorzijde verlengd en is een nieuw koor gebouwd. In 1870 zijn in de westelijke muur van het schip twee gebrandschilderde ramen aangebracht. En in 1871 beschilderde men het plafond.

Door groei van de bevolking, onder meer door de vestiging van een grote steenfabriek in het dorp, nam het aantal parochianen toe en moest de kerk worden vergroot. Vanwege gebrek aan geld wilde pastoor F. Verhees een gedeeltelijke nieuwbouw plegen. Naar ontwerp van architect C. Franssen zijn aan de oostkant van het bestaande kerkgebouw nog eens twee schiptraveeën en een koorpartij aangebouwd. In 1897 is de rest van de kerk vernieuwd. Als laatste is de oude toren van de waterstaatskerk uit 1837 in 1898 gesloopt, waarna een nieuwe toren verrees, ook naar ontwerp van Franssen. In 2015 is de Andreasparochie als geloofsgemeenschap Weurt onderdeel geworden van de in dat jaar opgerichte Parochie H. Johannes XXIII, die alle dorpen van de gemeente Beuningen omvat.

- Sluiscomplex Weurt ligt O van het dorp, op grondgebied van de gemeente Nijmegen. Het complex bestaat uit twee sluizen die de Waal verbinden met het Maas-Waalkanaal.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- De Weurtse Meryan Kersten had in 2016 geen zin om haar omvangrijke collectie spulletjes op Koningsdag naar het Nijmeegse Goffertpark te slepen en kondigde op Facebook een Garden Sale aan vanuit haar tuin. Veel dorpelingen volgden haar voorbeeld, waardoor tientallen tuinen in het dorp vol stonden en er honderden mensen uit de wijde omtrek kwamen shoppen. Een groot succes dus, voor herhaling vatbaar vond men, vandaar dat Meryan er een jaarlijkse traditie van heeft gemaakt: de Garden Sale in Weurt, op een zaterdag in juni, in 2021 voor de 5e keer, met doorgaans meer dan 50 deelnemers.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Paul Schröder en Claudia Roskam uit Weurt verwelkomen je graag gedurende het seizoen (eind mei t/m begin september, voor dagen, tijden en afspraken zie de link) in hun 1 ha grote tuin d’Alde Coninckshof. De tuin is in één keer ontworpen en gemaakt. Daardoor is het een evenwichtig ontwerp, waarbij er samenhang bestaat tussen de verschillende onderdelen. Tegelijk zijn er duidelijk verschillende sferen. De tuin is spannend gemaakt voor kinderen en iedereen die nog jong van hart is. Een eng dennenbos, de donkere tunnel van beuk waar je duiveltjes in kunt vinden en daarna de ‘Gloomy Garden': de sombere tuin, met veel rode en bruine tinten van bomen, struiken en bloemen. Verstopt is de omarmberg en jezelf verstoppen kan je in het doolhof: kinderen kunnen hier niet genoeg van krijgen! De tuin is duidelijk en bewust opgebouwd uit een boomlaag, een struikenlaag en een laag vaste planten. De bomen zijn stuk voor bijzonder, omdat het niet veel voorkomende soorten zijn.

- "In september is het Oogstmaand bij voedselbos-in-aanleg de Waalgaard in Weurt (tegenover Scharsestraat 15). Voor een klein bedrag kunnen perenliefhebbers dan hun tassen vullen met de opbrengst van de weelderige boomgaard op tien fietsminuten vanaf het centrum van Nijmegen. Ook kunnen ze met familie en vrienden picknicken tussen de perenbomen. De meeste voedselbossen starten op braakliggend land, maar zelfpluktuin de Waalgaard heeft een vliegende start gekregen. Begin 2020 kopen Frank de Gram en Joke Feenstra met hun coöperatie Arbres het perceel aan. In de komende jaren vormen ze de perenboomgaard om tot een voedselbosboomgaard - ze noemen het ook wel een permacultuurboomgaard - met een grote diversiteit aan fruit, noten en groenten. “We kennen elkaar van de voedselboscursus van Wouter van Eck.”, vertelt Joke. “Mijn droom is om een voedselbos in de vorm van een boomgaard op te zetten, terwijl Frank mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt wil opleiden tot toekomstboeren. We hebben de handen ineengeslagen en zijn een coöperatie gestart. Dankzij een ideële private investeerder konden we dit project financieren. Zij begeleiden ons ook met strategisch advies. Daar zijn we heel blij mee.”

Tijdens de Oogstdagen geven Joke en Frank rondleidingen om bezoekers deze nieuwe vorm van landbouw te tonen. Hun doel is om rond De Waalgaard de komende jaren een levendige gemeenschap van oogstdeelnemers, vrijwilligers, medewerkers, stagiairs en investeerders samen te brengen, die zich goed voelt bij lokaal geproduceerd, vers voedsel met hoge biodiversiteitswaarde. Tijdens de Oogstmaand zijn plukkers welkom op vrijdag, zaterdag en zondag tussen 10.00-17.00 uur. Graag vooraf reserveren via de site van de Waalgaard." (bron: Natuur en Milieu Gelderland, augustus 2020)

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Weurt, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Weurt (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Jeugd: - Scouting Weurt is opgericht in 1946 en heeft ook leden uit Beuningen en Nijmegen. "Bij Scouting beleef je wekelijks leuke, spannende en gave activiteiten die nooit gaan vervelen. Elke week is weer anders bij Scouting. Je zou het eigenlijk gewoon eens moeten proberen. Jong of “oud”, iedereen is welkom, al vanaf 4 jaar! Onze bijeenkomsten zijn wekelijks en wij gaan ook meerdere keren per jaar op kamp."

- Sport: - Voetbalvereniging WVW Weurt.

- De Weurtse Tennisclub is opgericht in 1978.

- Zorg: - Wanneer ondersteuning en behandeling in het eigen gezin, een pleeggezin of in een residentiële omgeving niet (meer) lukt, kan Driestroomhuis De Meander in Weurt een kind of jongere een thuishaven bieden. Ontdekken wie je bent en wat je mogelijkheden zijn. Driestroomhuis de Meander is een profesioneel, kleinschalig woon- en zorginitiatief. Binnen het gezinshuis bieden ze letterlijk en figuurlijk ruimte aan behandeling, begeleiding en verblijf van maximaal 7 kinderen en jongeren (t/m 18 jaar) met een licht verstandelijke beperking en/of gedrags- en ontwikkelingsproblemen. Daarnaast hebben ze 4 pleegzorgplaatsen. Ze leggen het accent op duurzame opvoeding en de zoektocht naar zelfredzaamheid. Belangrijke kernwaarden zijn: veiligheid, ­aandacht, warmte, structuur en houvast.

- Duurzaamheid: - Waterschap Rivierenland wil innoveren om energietransitie en waterbeheerdoelen met elkaar te verbinden. Zonne-energie is een belangrijke duurzame energiebron die fossiele brandstoffen kan vervangen. De ontwikkeling van zonnepanelen staat dan ook niet stil. Echter, de plaatsing van zonnepanelen op land loopt in Nederland tegen een grens aan. In een waterrijk Nederland wordt vanuit deze ruimtevraag gekeken naar het benutten van oppervlaktewater voor de plaatsing van zonnepanelen. Waterschap Rivierenland ziet in zonnepanelen op water een slimme benutting van de openbare ruimte en een kans om bij te dragen aan de energietransitie. In het consortium INNOZOWA is 2 jaar gewerkt aan een installatie met drijvende zonnepanelen die in elkaar kunnen schuiven, verplaatsbaar zijn en meedraaien met de zon. Een innovatie die 35% meer rendement oplevert. In september 2019 is in dat kader een pilotinstallatie in gebruik genomen op een plas in Weurt (bij de afvalwaterzuivering, Jonkerstraat 42a).

De innovatie biedt naast het halen van energiedoelstellingen ook kansen voor waterbeheer. Zo kunnen de drijvende zonnepanelen een meerwaarde bieden voor ecologie. INNOZOWA staat voor INNOvatieve ZOn-pv op WAter. Na 2 jaar onderzoek is het gelukt om fotovoltaïsche zonnecellen op water te realiseren die aan alle voorwaarden voldoen. Op grond van de waterbeheerdoelen mochten de panelen geen belemmering zijn voor het onderhoud aan de wateren. Daarom is een constructie ontwikkeld waarbij de PV-panelen als winkelkarretjes in elkaar schuiven. Als geheel zijn ze flexibel en gemakkelijk verplaatsbaar. Dat is ook in ecologisch opzicht een meerwaarde, want vaste zonnepanelen nemen te veel zonlicht weg.

Onder de drijfconstructies is nieuw leefgebied gecreëerd bestaande uit BESE-elementen. Deze biologisch afbreekbare structuur van aardappelzetmeel heeft veel gaatjes, die jonge vissen een schuilplek bieden. Ook kan hier sediment ophopen, waar planten wortel kunnen schieten. De BESE-elementen lossen uiteindelijk op in het water. Het systeem is zonvolgend. Bij zonsopgang zijn de cellen naar het oosten gericht en door de dag heen kantelen ze mee met de stand van de zon. Dat levert 35% meer rendement op. Daarnaast is er een extra opbrengst van 5% door reflectie en van 2% door koeling. Waterschap Rivierenland werkt t.b.v. de pilot in Weurt samen met de sociale onderneming Blue21 die gespecialiseerd is in drijvend bouwen, waterbouwkundig aannemer Hakkers en een onderzoeksgroep van TU Delft (Photovoltaic Materials and Devices (PVMD)/DC-to-AC side energy yield modelling). Het consortium legt in de pilot de focus op monitoring en resultaten meten. Ook gaat zij aan de slag met de doorontwikkeling van de innovatie. (bron: Waterschap Rivierenland en RVO.nl, september 2019)

- "Afvalenergiecentrale ARN, gevestigd in het ZW van het dorpsgebied van Weurt, naast de rioolwaterzuiveringsinstallatie, zet (rest)afval om in energie, meststof en andere herbruikbare materialen. Jouw afval, onze business. ARN zorgt ervoor dat het afval dat je wekelijks aan de straat zet zoveel mogelijk wordt gebruikt voor energieopwekking. Daarbij houden wij rekening met de leefomgeving, omwonenden en de generaties die na ons komen. Duurzaamheid & Milieu. ARN is een van de modernste afvalenergiecentrales. Niet alleen voldoen wij aan alle milieuvoorschriften, wij willen daar ook graag bovenuitsteken. Luierrecycling. Ons nieuwste project betreft de recycling van baby- en incontinentieluiers. Hiermee is de eerste full-scale installatie voor het recyclen van luiers in Nederland sinds eind 2020 een feit. Uit de verwerkte luiers ontstaan producten zoals biogas, biogranulaat/compost en herbruikbare plastics. Smart Energy Grid. Duurzame energieproductie loopt vaak niet gelijk met het tijdstip waarop energie nodig is. Om tot betere benutting van duurzame warmte, elektriciteit en groen gas te komen, zijn wij een onderzoek gestart waarin een oplossing voor dit probleem wordt uitgewerkt: een slimme energieketen."

- Milieu: - In het gebied Nijmegen-West en Weurt ligt het grootste binnenstedelijke industrieterrein van Nederland. In dit gebied liggen industrie en wonen dicht bij elkaar. De nabijheid van industrie en wonen heeft transport- en verkeersbewegingen tot gevolg, die op hun beurt weer effect hebben op de luchtkwaliteit en geluidsbelasting in het gebied. In 2012 uitten omwonenden hun zorgen over de (milieu)effecten van de in november 2013 geopende stadsbrug De Oversteek. Om een goede luchtkwaliteit en beperkte geluidsbelasting te waarborgen, besluiten de gemeenten Nijmegen en Beuningen om de effecten van De Oversteek op de milieusituatie in de omgeving tot 2018 te gaan monitoren. Hiertoe hebben zij het Monitoringsplan 2013-2017 opgesteld. Op de verschillende pagina's van de gelinkte site vind je de resultaten van de metingen naar verkeer, geluidsbelasting en luchtkwaliteit uitgevoerd conform het Monitoringsplan 2013-2017. Onder ‘Achtergrond’ vind je meer informatie over het gebied, de ontwikkeling van milieubeleid voor dit gebied en het Monitoringsplan 2013-2017.

Reactie toevoegen