Wercheren

Plaats
Buurtschap
Berg en Dal
Rijk van Nijmegen
Gelderland

Wercheren straatnaambord Werchensestraat [640x480].jpg

Wercheren ligt aan de Werchensestraat, wat dus eigenlijk Wercherensestraat zou moeten zijn, de buurtschap heet immers Wercheren en niet Werchen, maar dit heeft met een oudere schrijfwijze van de buurtschap te maken.

Wercheren ligt aan de Werchensestraat, wat dus eigenlijk Wercherensestraat zou moeten zijn, de buurtschap heet immers Wercheren en niet Werchen, maar dit heeft met een oudere schrijfwijze van de buurtschap te maken.

Wercheren

Terug naar boven

Status

- Wercheren is een buurtschap in de provincie Gelderland, in de streek Rijk van Nijmegen, gemeente Berg en Dal. T/m 1817 gemeente 'Ooij en Persingen'.* In 1818 over naar gemeente Ubbergen, in 2015 over naar gemeente Berg en Dal.

* Mensen die hun voorouders zoeken in deze gemeente, zullen voor de Doop- Trouw- en Begraafregistraties in de Duitse kerkarchieven moeten zoeken. Deze gemeente viel namelijk onder het Duitse Pruisen. Als gevolg van het Congres van Wenen** is de gemeente Ubbergen in 1818 uitgebreid met de dorpen Ooij, Persingen (met buurtschap Wercheren), Erlecom, Kekerdom en Leuth, die dan door Pruisen aan Nederland worden afgestaan.
** Zie het 5e bolletje in het hoofdstuk 'Resultaten' onder de link.

- De buurtschap Wercheren valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Persingen.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1866 Werghen.

Naamsverklaring
Men heeft deze plaatsnaam vergeleken met Werchter (B) 1146 kopie ca. 1265 Werchtra, dat ontstaan zou zijn uit werf 'teenwilg' + ter met als betekenis 'aan de werfboom'. In Drenthe komt de huisnaam Werkhorst, 1402 Warchurst voor. In het Nijeveense dialect heeft werkhout de betekenis 'wervenhout, wilgenhout'. Ofschoon oudere vormen voor Wercheren ontbreken, meent men aan een samenstelling van warg* en herim* te mogen denken, de betekenis zou dan 'wilgenhoogte' zijn.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Wercheren ligt O van Persingen, rond de Werchensestraat, wat gezien de naam van de buurtschap dus eigenlijk Wercherensestraat zou moeten zijn. De oorzaak blijkt echter te zijn dat de buurtschap in ieder geval tot in de 19e eeuw Werchen, ook wel Werghen, heeft geheten.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In de Volkstelling van 1840 worden de buurtschappen van de gemeente Ubbergen, dus ook Wercheren, helaas niet apart gespecificeerd. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 12 huizen met ca. 30 inwoners, gelegen rond de Werchensestraat, Leuthsestraat en Thornsestraat.

Terug naar boven

Geschiedenis

Aanvankelijk staan de boerderijen van Wercheren op terpen. De Tweede Wereldoorlog maakt hier een einde aan, als de meeste terpen worden afgegraven. Evenals het buurtschapje bij de Thornsche Molen, dat aldus een inwoner (in een interview in de Gelderlander d.d. 23-5-1997) 'het mooiste puntje van de Ooijpolder' was. Oorlogshandelingen in september 1944 vernietigen een groot deel van de buurtschap, evenals de molen.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Wercheren heeft 2 - archeologische - rijksmonumenten.

- Stichting Thornsche Molen is opgericht met als doel te komen tot herbouw van deze in de Tweede Wereldoorlog vernietigde molen. Om dit doel te steunen kunt/kon je o.a. een velletje 'persoonlijke postzegels' kopen met toeslag t.b.v. herbouw van de molen. De herbouw van de molen is in 2015 van start gegaan en in mei 2016 gereed gekomen. Het is een houten kokerkorenmolen van het type wipmolen. Van oorsprong een uit de 15e eeuw stammende heerlijkheidsmolen behorend tot de heerlijkheid Persingen.

Topografisch bijzonder aan de ligging van deze molen is dat hij nog net onder het uiterste O dorpsgebied van het dorp Persingen valt, in de praktijk in buurtschap Wercheren ligt, in het N aan het gebied van Erlecom grenst en in het Z aan Duitsland (grondgebied van Wyler). Je loopt hiervandaan zo Duitsland in. Een driedorpenpunt en tweelandenpunt dus!

Terug naar boven

Bekende oud-inwoner

- Daphne Deckers is kort na haar geboorte (in Nijmegen) postaal gezien naar het dorpje Persingen verhuisd, en daarbinnen betreft het de buurtschap Wercheren. Na haar middelbare-schooltijd is ze gaan studeren in Utrecht, wat, naar eigen zeggen, nogal een 'cultuurschok' was (van een klein buurtschapje naar een grote stad).

Reactie toevoegen