Weijerswold

Plaats
Buurtschap
Coevorden
Drenthe

weijerswold_plaatsnaambord.jpg

Weijerswold is een buurtschap in de provincie Drenthe, gemeente Coevorden. De buurtschap valt onder de stad Coevorden. De buurtschap ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden.

Weijerswold is een buurtschap in de provincie Drenthe, gemeente Coevorden. De buurtschap valt onder de stad Coevorden. De buurtschap ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden.

weijerswold_straatnaambord_en_bord_windpark_kopie.jpg

Buurtschap Weijerswold ligt rond de gelijknamige weg. In 2020 is er ook een gelijknamig windpark aangelegd. Voor nadere informatie daarover zie het hoofdstuk Links.

Buurtschap Weijerswold ligt rond de gelijknamige weg. In 2020 is er ook een gelijknamig windpark aangelegd. Voor nadere informatie daarover zie het hoofdstuk Links.

Weijerswold

Terug naar boven

Status

- Weijerswold is een buurtschap in de provincie Drenthe, gemeente Coevorden.

- De buurtschap Weijerswold valt, ook voor de postadressen, onder de stad Coevorden.

- De buurtschap Weijerswold ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden.

Terug naar boven

Naam

Spelling
De straatnaam is Weijerswold en ook de plaatsnaamborden hebben deze spelling. Hier stelt iemand die er in 2013 is geweest dat er toen - ook? - een plaatsnaambord met de spelling Weierswold stond.

Oudere vermeldingen
1520 "beneden den graven die van Wijerdeswolde daele gaet nae den Hennenbroke", 1794 het Wijerswold, 1845 Weijerswold.

Naamsverklaring
Betekent wold 'moerasbos, zompig bos' van de persoon Wijerd.(1)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Weijerswold ligt rond de gelijknamige weg en rond de Europaweg (N863), voor zover gelegen ter hoogte van de buurtschap, en grenst in het W aan de stad Coevorden, in het O aan de buurtschap Vlieghuis en in het Z aan Duitsland (het Schoonebeekerdiep vormt hier de landsgrens).

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat Weijerswold 6 huizen met 42 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 30 huizen met ca. 80 inwoners, verdeeld in ca. de helft aan de gelijknamige weg en ca. de helft aan de Europaweg (N863).

Terug naar boven

Geschiedenis

Weijerswold en omgeving maakt oorspronkelijk deel uit van het grote hoogveenlandschap van het Bourtangerveen. Dit strekt zich destijds uit langs de hele zuidelijke en oostelijke grens van het huidige Drenthe en is daarmee eeuwenlang een vrijwel onneembare natuurlijke grens. Het natte veengebied is slechts via enkele hogergelegen zandruggen ('tangen') te doorkruisen. Langs deze routes worden vanaf eind 17e eeuw schansen gebouwd om de doorgang te verdedigen. De schans bij Katshaar, N van de buurtschap, is hiervan een voorbeeld.

De nederzetting Weijerswold is van heel oude datum en bestaat al in de 13e eeuw. In die periode worden de eerste nederzettingen in dit gebied gesticht op de in het veengebied aanwezige kleine oost-west lopende dekzandruggen. Op deze wijze zijn aan de noordkant van het Schoonerbekerdiep meerdere kleine wegdorpen ontstaan.

De eerste ontginningen van het veen vinden plaats vanuit de nederzetting in noordelijke richting. Hierbij geldt het zogeheten 'recht van opstrek', waarbij elke grondbezitter het recht heeft op de onontgonnen gronden in het verlengde van zijn eigen huiskavel. Dit verklaart het slotenpatroon haaks op de nederzetting. Deze relatief hooggelegen gronden worden als bouwland in gebruik genomen. De gronden in zuidelijke richting, richting de beek, die lager gelegen zijn, worden als wei- en hooiland in gebruik genomen. Aan de zuidkant van de nederzetting Weijerswold liep het slotenpatroon niet helemaal in een rechte lijn door tot aan de beek. De zuidelijke huiskavels waren omgeven met houtsingels en ten zuiden hiervan lag de Groote Made en nog meer richting de beek het Schoonebeekerland. Het verkavelingspatroon wordt in zuidelijke richting steeds grofmaziger. Op de kaart van Hottinger (1795) is dit beeld rond de buurtschap goed te zien. Ook is de meer mozaïekachtige verkaveling met boomgaarden behorende bij het esgehuchtenlandschap richting Coevorden goed herkenbaar.

De strook grond ten westen van de buurtschap (= de Weijerswold Weide) en de strook grond ten oosten (= de Vliegweide) waren als onderdeel van het beekdal in gebruik als gemeenschappelijk weiland. Hierdoor missen ze de kenmerkende smalle particuliere noord-zuid verkaveling. Dergelijke gemeenschappelijke groenlanden werden vaak beweid vanuit een 'boo'. Een boo was een los van het moederbedrijf functionerende veestal. Het vee werd hier, onder leiding van een booheer, gehouden in het zomerseizoen. De boo is een specifiek voor het gebied van Schoonebeek kenmerkend verschijnsel.

De ontginning van de onverdeelde weidegrond van de genoemde 'weiden' heeft plaatsgevonden in de 2e helft van de 19e eeuw. Het betreft zogeheten jonge ontginningen. Het grofmazig slotenpatroon van de Weijerswold Weide loopt in oost-west richting, en vormt hiermee de overgang naar het westelijk gelegen esgehuchtenlandschap. Het slotenpatroon van de Vliegweide loopt meer traditioneel in noord-zuid richting, maar omdat het hier ook een jonge ontginning betreft is de afstand tussen de sloten veel groter dan in de oude verkaveling (13e eeuw) ten zuiden van de buurtschap. De kaart van rond 1900 geeft een goed beeld van het verkavelingspatroon.

Na 1900 heeft het landschapsbeeld hier een aantal wijzigingen ondergaan. Het meest opvallend is de kanalisatie van het Schoonerbekerdiep. Deze is eerst in 1930 genormaliseerd en in 1974 heeft een hernormalisatie plaatsgevonden. Verder is het verkavelingspatroon, door de toenemende rationalisering in de landbouw, steeds grofmaziger geworden. Dit heeft met name vanaf circa 1960 plaatsgevonden. Ook is in de loop van de tijd de afwatering verbeterd. Ten zuiden van de buurtschap is een oost-west lopende watergang gerealiseerd om het beekdal goed te kunnen ontwateren voor de landbouw. Dit heeft o.a. tot gevolg gehad dat het akkerland zich nu uitstrekt tot aan de oevers van het Schoonerbeekerdiep. Een vergelijking van de huidige situatie met het beeld van rond 1900 laat ook zien dat de kavelgrensbeplanting aan de zuidkant van de buurtschap vrijwel geheel verdwenen is. Het landschap is dus in zijn geheel grootschaliger en opener geworden. (bron: ontwerp Noodwaterberging Groot Weijerswold, Grontmij)

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Monumentale boerderijen.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

Klimaatbestendiger waterbeheer
"Waterschap Vechtstromen is in oktober 2021 gestart met de pilot Klimaatbestendiger Waterbeheer. We krijgen vaker te maken met hevige regenbuien, maar ook langere perioden van droogte. Daarom willen we het water vasthouden in het gebied en alleen afvoeren als het nodig is. De pilot wordt uitgevoerd op twee plaatsen in ons gebied: Breklenkamp en Weijerswold.

In het pilotgebied Weijerswold is de grond te droog. Dit komt vooral doordat de wateraanvoer en de sturing hiervan niet optimaal is. In tijden van lage afvoeren, bijvoorbeeld als het langdurig droog is, stroomt er niet genoeg water door de Schoonerbeekerdiep om het gebied te voorzien van water. Om een goede invulling te geven aan de watervoorziening van de natuur, zoals het Kloosterbos, de cultuurhistorie (Schans de Katshaar) en de landbouw is een pilot gestart. Deze bestaat uit twee onderdelen, namelijk het aanpassen van kunstwerken (onder andere stuwen en gemalen) en de verkenning van mogelijkheden om water aan te voeren en vast te houden.

Aanpassingen stuwen en gemaal. Binnen het pilotgebied zijn 3 kunstwerken cruciaal om het waterbeheer te kunnen sturen in het gebied Weijerswold, namelijk: gemaal Padhuizerweide, stuw Padhuizerweide en stuw Drie Gemeenten. Deze kunstwerken moeten technisch aangepast worden, zodat ze in de toekomst klaar zijn om de sturing van de wateraanvoer te optimaliseren. Voor het gemaal betekent dit dat de pompput, de plek waar het water opzogen kan worden, verdiept moet worden om ook in drogere tijd nog water op te kunnen pompen. Deze werkzaamheden zijn reeds uitgevoerd. Voor het aanpassen van de stuwen zijn de voorbereidingen gestart. De werkzaamheden worden dit najaar, danwel begin 2022 uitgevoerd.

Verkenning mogelijkheden wateraanvoer en vasthouden. De kunstwerken worden ingezet om ervoor te zorgen dat het gebied Weijerwold gedurende het gehele jaar de juiste hoeveelheid water heeft. Naast deze technische aanpassingen, wordt aanvullend een verkenning uitgevoerd naar de wateraanvoer en mogelijke extra maatregelen. Er zal specifiek aandacht worden besteed aan de landbouw, het Kloosterbos en Schans de Katshaar. Hierbij wordt gedacht aan maatregelen om het water langer vast te houden. Zo is het gebied minder afhankelijk van de aanvoer van water in drogere tijden." (bron: Waterschap Vechtstromen, oktober 2021)

Terug naar boven

Links

- Duurzaamheid: - Windpark Weijerswold bestaat uit vier windmolens in de gelijknamige buurtschap. De windmolens zijn van het merk Vestas, type V136. De windmolens hebben een ashoogte van 113,5 meter en een rotordiameter van 136 meter. De tiphoogte is 181,5 meter. De vier windmolens samen wekken per jaar naar verwachting circa 48 miljoen kilowattuur (kWh) op. Dat is circa 18 procent van het huidige elektriciteitsverbruik in de gemeente Coevorden. In het Bestemmingsplan vind je alle details over het windpark. De inwoners van de buurtschap hebben zich middels de werkgroep Tegenwind Weijerswold verzet tegen de beoogde komst van aanvankelijk 5 tot 8 windturbines. Er staan er namelijk ook al een aantal net over de grens in Duitsland, en de inwoners vinden dat zij daar al overlast genoeg van hebben. Maar het heeft niet mogen baten: De gemeente Coevorden heeft in februari 2016 gekozen voor het plaatsen van 4 windmolens in de omgeving van de buurtschap, dicht tegen de grens met Duitsland en 3 windmolens (in plaats van 4, wat initiatiefnemers daarvan wilden) op het Europark in Coevorden. Dat is het resultaat van een jaar lang onderhandelen tussen de platformen van beide gebieden en de initiatiefnemers. De gemeente haalt daarmee, met de bestaande turbines die her en der al staan, haar gemeentelijke taakstelling van in totaal 40 Megawatt.

De 4 windmolens van het Windpark komen op een afstand van 700 tot 1.000 meter van woningen te staan. Omwonenden die binnen 1.500 meter van het Windpark wonen, krijgen een planschadevergoeding vanwege de waardedaling van hun woning. Dat betreft inwoners van de buurtschappen Weijerswold, Padhuis en Vlieghuis. - Hier vind je de afspraken die zijn gemaakt tussen het bewonersplatform en de initiatiefnemers van het Windpark. De 4 turbines zijn in de loop van 2020 geplaatst en beogen eind 2020 in werking te treden. Het plaatsen van 2 windmolens in bijna-buur-buurtschap Padhuis - alleen buurtschap Vlieghuis zit daar nog tussen - gaat niet door, omdat daar leidingen van de NAM liggen. Windmolens moeten daar minimaal ruim 400 meter vandaan worden geplaatst.

- Weijerswold wordt ook al vanuit de Duitse kant belaagd met windmolens; de gemeenteraad van Emlichheim heeft in september 2016 namelijk groen licht gegeven voor de vervanging van de huidige 12 molens van 120 meter hoogte door 6 nieuwe megawindmolens van 206,5 meter hoogte. Dat is hoger dan 2 Martinitorens, om het even te visualiseren. De kolossen komen op 200 meter van de Nederlandse grens te staan. Schrale troost: niet alleen Duitse woningbezitters die minder dan 1 km van een windturbine wonen, hebben recht op minimaal 1000 euro jaarlijkse vergoeding. Dat geldt ook voor Nederlanders. Naar schatting staan ca. 10 woningen in de buurtschap op minder dan 1 km afstand van de beoogde nieuwe Duitse windturbines. Aan beide kanten van de grens bestond de vrees dat een deel van het andere windpark een deel van het eigen windpark 'de wind uit de zeilen zou nemen'. Daarom zijn de posities van enkele turbines iets aangepast, zodat ze elkaar niet meer in de weg - of beter gezegd in de wind - zitten.

Reactie toevoegen