Status

- Walderveen is een buurtschap in de provincie Gelderland, in de streek Veluwe, in grotendeels gemeente Ede, deels gemeente Barneveld.

- De buurtschap Walderveen valt, ook voor de postadressen, grotendeels onder het dorp Lunteren, deels onder het dorp Barneveld (dit betreft met name enkele panden aan de W kant van de Renswoudsestraatweg, voor zover gelegen N van de Postweg).

Naam

Oudere vermeldingen
1569 "in die buyrschap van Woud omtrent Walreveen", 1653-1654 Walderveen. In archiefstukken komt het ook voor als Woudveen en Woldveen.

Naamsverklaring
Betekent veen 'veengebied' bij een locatie Wald*, een oude vorm van de vroegere buurschap Het Woud (1437 't Walt, 1526 it Woldt) = wold 'moerasbos, zompig bos'.(1)

Ligging

De buurtschap Walderveen ligt in het uiterste NW van de gemeente Ede, rond de kruising Renswoudsestraatweg - Postweg, en grenst in het N aan Barneveld, in het O aan de A30, in het Z aan de provincie Utrecht (gemeente Renswoude) en in het W aan De Glind. Beide wegen zijn vanouds belangrijke doorgaande wegen: de Renswoudseweg tussen Barneveld en Renswoude en de Postweg tussen Lunteren en Amersfoort.

Statistische gegevens

In de Volkstelling van 1840 wordt Walderveen niet vermeld. Tegenwoordig omvat de buurtschap enkele tientallen panden.

Geschiedenis

De oorspronkelijke nederzetting Walderveen omvatte 9 boerderijen en de molen met molenaarshuis.

Bezienswaardigheden

- De huidige Walderveense Molen in buurtschap Walderveen - onder de link vind je een uitvoerige beschrijving van de geschiedenis van de molen - dateert uit 1912. Tot 1895 staat op deze plaats een standerdmolen. De molenaar die in dat jaar de op dat moment bouwvallige molen koopt, sloopt hem en bouwt er een stellingmolen voor in de plaats. Door blikseminslag brandt deze molen in 1911 af. Alleen het stenen voetstuk blijft intact. Op deze onderbouw is in 1912 de huidige molen gebouwd. Sinds 1975 is de molen eigendom van de gemeente Ede. De molen is voor het laatst in 2005 gerestaureerd en is regelmatig in bedrijf voor het malen van veevoer. Er zijn ook meelproducten voor consumptie te koop. Die komen van een molen uit Wageningen.

Ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de molen in 2012 is het boekje 'Waaien doet Draaien in Walderveen' verschenen, over de molen en haar geschiedenis. Het boekje heeft 71 bladzijden en er staan zo'n 60 foto's in. Het boekje kost 7,50 euro en is verkrijgbaar op de molen en bij het Gemeentearchief in Ede. De molen is bijna iedere zaterdag en woensdag van 09.30-15.30 uur te bezichtigen. Daarnaast is de molen als zij op een andere dag in de week (meestal dinsdag) draait ook te bezichtigen. - In deze mooie videoreportage kun je de Walderveense Molen in werking zien. - Nieuws van de Walderveense Molen op Facebook.

- De hallehuisboerderij uit 1855 op Renswoudsestraatweg 26 in buurtschap Walderveen is een gemeentelijk monument.

- Op de hoek van de Postweg en de Scherpenzeelseweg staat het Heerenlogement of Heerlogement, langs de vroegere verbindingsweg tussen de Zuiderzee en de Rijn. Ook reed vroeger over deze weg de postkoets van Amsterdam via Arnhem naar Duitsland. In 1859-1860 is deze verbindingsweg bestraat. Kennelijk was dit vroeger een herberg, wat gezien de strategische ligging ook wel logisch is.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)