Een aantal buurtschappen in het streekje De Rith, in het ZW van de gem. Breda, is in 2009 voorzien van plaatsnaambordjes. Chapeau! Vuchtschoot is er daar een van.
Er staat ook een blauw naambordje in de buurtschap Vuchtschoot. Althans, toen wij hier in 2008 waren, was dat nog het geval. Mooi is, dat hier expliciet staat aangegeven dat het een buurtschap betreft. Dat zou men meer moeten doen! (© H.W. Fluks)
- Vuchtschoot is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, daarbinnen in de streek Baronie en Markiezaat, en daar weer binnen in het streekje De Rith, gemeente Breda. T/m 1941 gemeente Princenhage.
- De buurtschap Vuchtschoot valt vanouds onder het thans 'dorp in de stad' Princenhage (volgens onder andere de inwoners van dit voormalige dorp, dat tegenwoordig formeel een wijk van de stad Breda is; zie daarvoor de pagina over het streekje De Rith, en de pagina over dit 'dorp in de stad' en de voormalige gemeente Princenhage), maar valt officieel onder de stad Breda en ligt voor de postadressen ook 'in' deze stad.
- Vuchtschoot is de enige buurtschap in de regio, zelfs een van de weinige in Nederland, die een plaatsnaambord (eigenlijk is het een straatnaambord) heeft waarin zij expliciet als buurtschap wordt betiteld. Wij hopen dat het spreekwoord ‘goed voorbeeld doet goed volgen’ hier ook opgeld zal doen. Er zijn namelijk sowieso nog veel te weinig buurtschappen in ons land waar een plaatsnaambord bij staat. Dat nodigt als toerist niet uit er te gaan kijken - omdat je niet weet dat het bestaat, omdat er geen bordje staat - en als je er wél bent geweest, ben je je daar niet van bewust omdat er geen bord staat… Dan denk je bijvoorbeeld dat je ‘alleen maar’ in Etten-Leur bent geweest, omdat er bij die andere twintig plaatsen (buurtschappen) van de gemeente geen bord staat… En het is handig als men er zoals hier ook expliciet bij vermeld waar die naam dan voor staat: namelijk het feit dat het een buurtschap is.
- De buurtschap Vuchtschoot heeft witte plaatsnaamborden en ligt buiten de bebouwde kom. Er staat tevens een blauw bordje, wat een bebouwde kom suggereert (bebouwde kommen moeten wettelijk namelijk met blauwe plaatsnaamborden worden aangegeven), maar dat is hier dus niet het geval.
Terug naar bovenNaamsverklaring
- Samengesteld uit schoot ‘beboste hoek zandgrond uitspringend in lager moerassig terrein’ (vergelijk voorschoot ‘driehoekig schort’) en vuch(t) ‘vochtig gebied’.(1) Zie voor de verklaring van ‘schoot’ ook bij Molenschot.
- Vucht betekent ‘vochtige plaats’. Twee uitgestrekte gebieden in de Baronie dragen deze naam: de Vucht onder Teteringen* en de Gilse Vucht, beide moerassige streken. Delen van deze gebieden dragen het element vucht vaak in hun naam. Ook onder Etten lag een gebied met deze naam, evenals bij Alphen. Naar personen zijn benoemd: Boudensvicht, Lauwenvucht, Sterkenvucht en Mouwsvucht. Naar het gebruik door lieden uit een bepaalde nederzetting heten: de Vucht van Galder (= Galderse Vucht) en de Vucht van Molenschot, beide bij Breda. Misschien herinneren deze namen nog aan de tijd dat de Vucht voor een deel gemeenschappelijk gebruikt werd door lieden van de Heer van Breda. Het zuidelijk deel van de Vucht, grenzend aan de stad Breda, werd in 1280 door de Heer van Breda uitgegeven aan de inwoners van die stad. Ook de omschrijving van de Boudensvucht te Wernhout als ‘koeweide’ uit 1529, wijst in de richting van gemeen gebruik (koeweide = schaar).
* Zie aldaar verder bij Vuchtpolder.
De Maai- en Weivucht te Zundert duiden op de gebruikswijze, namelijk voor maaien respectievelijk beweiden. De adjectieven Kleine Vucht, Hoge Vucht, Lage Vucht en Lange Vucht spreken voor zich. Met Vucht(se) als eerste lid vinden wij: Vuchtstraat, Vuchtschoot, Vuchtsevaart en Vuchtsteeg. De enige nederzetting met het element vucht is gelegen aan de westzijde van Princenhage: Vuchtschoot. De oudste vermelding van een vucht-naam in de Baronie dateert uit het jaar 1326 (te Etten).(2)
Terug naar bovenDe buurtschap Vuchtschoot ligt in de streek De Rith, 2 km ZW van Princenhage, aan de Vuchtschootseweg en aan de Rithsestraat. N grenzend aan de veldnaam Dwarsschoot, Z aan de buurtschap Achterste Rith, W gelegen aan de Moerdijkse Postbaan (die hier de grens met de gemeente Etten-Leur vormt). De buurtschap ligt W in het streekje De Rith - het hele landelijk gebied WZW en ZW van Breda.
Terug naar bovenIn 1840 omvat de buurtschap Vuchtschoot 21 huizen met 132 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 10 huizen met ca. 25 inwoners.
Terug naar boven- Heel bijzonder, zelfs op landelijke schaal, is dat er in het gebied De Rith, waaronder Vuchtschoot, nog sprake is van een netwerk van zandwegen. Veel van deze onverharde wegen zijn in ons land, vooral sinds de jaren zestig, op grote schaal verdwenen, hetzij verhard, bijvoorbeeld in verband met grootschalige ruilverkavelingen. Gelukkig heeft de gemeente Breda zich wél op tijd gerealiseerd dat deze zandwegen ecologisch, als cultureel erfgoed én toeristisch van grote waarde zijn. In 1988 heeft de gemeente Breda 11 lanen en dreven en een aantal bosjes in het streekje De Rith gekocht van graaf de Marnix van Sint Aldegonde.
De gemeente wil er alles aan doen om dit monumentale en voor Nederland unieke landschap te behouden en te versterken, door de verloren gegane waarden terug te halen. Het is dus geen optie om de zandpaden te asfalteren, zodat de gemeente er 20 jaar lang geen omkijken meer naar heeft, zoals veel gemeenten elders in het land wél hebben gedaan. Sterker nog; in het verleden zijn de paden half verhard door de gebruikers en bewoners, die daar met name bouwpuin voor gebruikten. Dat is allemaal verwijderd. De paden zijn compleet afgegraven en met nieuw zand aangelegd. De keuze voor dat nieuwe zand luisterde nog heel nauw, want het mag bij droogte niet verstuiven en bij regen geen modderpoel worden. De paden worden immers normaal gebruikt, ook door de boeren met hun zware machines. Het onderhoud om de paden bruikbaar te houden, is dus intensief (zeker als de military en de vierspanwedstrijden achter de rug zijn).
Door achterstallig onderhoud, illegale kap en puinstort was de kwaliteit van de lanen en dreven ernstig aangetast. Om de landschappelijke en natuurwaarde weer op te krikken, heeft de gemeente tussen 1990 en 1994 een herstelplan, in de volksmond het Zandpadenplan, officieel het ‘Project lanen en dreven De Rith’, uitgevoerd. In 1999 zijn de zandpaden wederom opgeknapt en bovendien uitgebreid. Daardoor ligt er nu een netwerk van paden, die een mooie aansluiting vormen tussen de bebouwde stad en het natuurgebied. Ideaal voor wandelaars, fietsers én ruiters. Tegenwoordig worden de zandpaden 3x per jaar geschaafd, opnieuw aangevuld en platgetrild. Door grondruilen zijn alle agrarische actitiveiten nu rond de boerderijen geconcentreerd, wat als voordeel heeft dat er minder zwaar materieel over de paden hoeft.
Reactie toevoegen