Voorschoten

Plaats
Dorp en gemeente
Voorschoten
Holland Rijnland
Zuid-Holland

Voorschoten Voorstraat Postkantoor 1905 (Kopie).jpg

Voorschoten, het voormalige postkantoor uit 1905 aan de Voorstraat

Voorschoten, het voormalige postkantoor uit 1905 aan de Voorstraat

ZH gemeente Voorschoten in ca. 1870 kaart J. Kuijper [1024x768].gif

Gemeente Voorschoten in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Gemeente Voorschoten in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Voorschoten

Terug naar boven

Status

- Voorschoten is een dorp en gemeente in de provincie Zuid-Holland, in de regio Holland Rijnland.

- Wapen van de gemeente Voorschoten.

- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente Voorschoten.

Terug naar boven

Naam

Bijnaam
Voorschoten wordt ook wel 'Parel aan de Viet' genoemd (de Vliet is een waterloop waaraan het dorp is gelegen).

Oudere vermeldingen
918-948 kopie 11e eeuw Forschate, 1208 Vorscot, 1317 Voirschoten.

Naamsverklaring
Waarschijnlijk een samenstelling van schoot = het Oudfriese schate, ontstaan uit het Germaanse skauta* 'begroeide hoek zandgrond uitspringend in lager terrein' en een waternaam Voor (vergelijk Voorburg).(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

Voorschoten ligt ZW van Leiden, ZO van Wassenaar, NO van Den Haag en Leidschendam.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Voorschoten 273 huizen met 1.559 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 10.000 huizen met ca. 23.000 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Het dorp is ontstaan op een oude strandwal die ongeveer 5000 jaar geleden in een ondiepe zee is gevormd. Op een wat breder gedeelte van de oude strandwal ontstond het dorp Forschate. Deze naam wordt vermeld op een uit de 10e eeuw daterende goederenlijst van de Sint Maartenskerk te Utrecht, waar de kerk van Voorschoten bij hoorde. Deze plek als zodanig is al veel langer bewoond: onder de kerk zijn bewoningssporen uit de Karolingische en Ottoonse tijd aangetroffen.

Voor nadere informatie over de geschiedenis van dit dorp kun je terecht bij de volgende instantie en site:

- Het dorp kent een rijke geschiedenis. Hiervan zijn gelukkig zeer diverse en interessante sporen achtergebleven. Een goede reden om deze herinneringen een vaste plaats te geven in een museum. Museum Voorschoten is het museum van, voor en over het dorpn. Het museum organiseert tentoonstellingen en andere activiteiten met betrekking tot voor het dorp karakteristieke mensen, gebeurtenissen en voorwerpen. Daarnaast organiseert het museum periodiek culturele lezingen. Het museum bouwt een collectie kunst- en gebruiksvoorwerpen op alsmede prenten, foto’s, ansichtkaarten, boeken en archeologische vondsten uit de omgeving.

- "De Canon van Voorschoten vertelt het verhaal van de geschiedenis van het dorp, van de prehistorie tot nu. Vele auteurs en adviseurs hebben een bijdrage geleverd om dat verhaal helder en aantrekkelijk te vertellen. Toegankelijkheid, leesbaarheid en begrijpelijkheid van de tekst stonden daarbij voorop. Het is niet de bedoeling geweest de hele geschiedenis te behandelen en ook niet om een wetenschappelijke publicatie met vele voetnoten tot stand te brengen. Alle auteurs hebben ernaar gestreefd een helder, begrijpelijk en leesbaar verhaal te vertellen zonder al te veel details en met aantrekkelijke illustraties. Het is aan de gebruikers van de website om te beoordelen of zij daarin zijn geslaagd. De opbouw van de Canon is als volgt. Een inleiding op een bepaald tijdvak uit de geschiedenis schetst de grote lijn en legt waar mogelijk een verbinding met de algemene geschiedenis van Nederland in dat tijdvak. De opgenomen vensters beschrijven steeds een bepaalde ontwikkeling, gebeurtenis, gebouw of persoon die maatgevend of typerend is geweest voor een bepaald tijdvak. Een venster opent als het ware het zicht op het achterliggende tijdvak. Zo wordt het verhaal van het dorp ingebed in de algemene lijn van de geschiedenis.

Verder zijn overzichten opgenomen van gebouwen en objecten die in de geschiedenis en het cultureel erfgoed van het dorp een belangrijke plaats innemen dan wel typerend zijn voor een bepaalde gebeurtenis of ontwikkeling. Links naar andere verwante websites maken het mogelijk aspecten uit de geschiedenis van ons dorp nader te verkennen, wandelingen en fietsroutes te downloaden e.d. De redactie hoopt dat de Canon een goed onthaal zal vinden bij de gebruikers van de website. De Canon is verder bedoeld voor gebruik in het basisonderwijs bij de geschiedenislessen. Zo kan ook de komende generatie kennis nemen van het voortgaande verhaal van Voorschoten. De verantwoordelijkheid voor de tekst van de Canon ligt bij de eindredactie. Het auteursrecht berust bij de auteur van een bijdrage. Uit de Canon mag vrijelijk worden geciteerd, mits met de volgende bronvermelding: (bron: www.canonvanvoorschoten.nl)."

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Voorschoten heeft 102 rijksmonumenten en daarnaast nog 108 gemeentelijke monumenten.

- Voorschoten heeft 64 gemeentelijke monumenten.

- Kasteel Duivenvoorde in Voorschoten ontleent zijn naam waarschijnlijk aan de rivieren de Duve en de Voor waartussen het kasteel is gebouwd. Al in 1226 wordt 'Duvenvoirt' genoemd in een akte. In die tijd stond er op de plek van het huidige kasteel een donjon - een vierkante verdedigingstoren, ommuurd en omgeven door een gracht. Later, toen woonruimte belangrijker werd dan veiligheid, begon men steeds aan de toren aan te bouwen. Bij een ingrijpende verbouwing in 1631 kreeg het kasteel zijn huidige symmetrische uiterlijk en grondplan: Duivenvoorde werd van een robuuste verdedigingstoren voorgoed een behaaglijk landhuis.

Duivenvoorde is nooit verkocht, maar altijd door vererving van eigenaar gewisseld. En dat is uniek onder de Nederlandse kastelen. Al vanaf de vroege middeleeuwen werd het kasteel bewoond door de invloedrijke familie Van Wassenaer, een geslacht van ridders en hoogheemraadsheren. Het kasteel is te bezichtigen. De vertrekken in het kasteel zijn ingericht alsof ze nog steeds bewoond worden en hebben ieder een geheel eigen karakter. Zo is er de bibliotheek in Empire-stijl, een kabinet met vroeg achttiende-eeuws goudleerbehang, de 'Turkse Kamer' met sitsen wandbespanning en een hemelbed, een compleet ingerichte mangelkamer en de imponerende 'Marotzaal'. Duivenvoorde is verder beroemd om een unieke collectie familieportretten, zilver, Delfts aardewerk en oosters en Europees porselein.

Sinds 1226 is kasteel Duivenvoorde in Voorschoten bewoond door een en dezelfde familie. Aan die eeuwenlange traditie is in september 2019 een einde gekomen met de verhuizing van Ludolphine Schimmelpenninck van der Oye (75) en haar man Roland van Haersma Buma (74). Ze zijn wegens hun gevorderde leeftijd verhuisd naar een appartement in Den Haag. Ludolphine Schimmelpenninck van der Oye is een nazaat van Philips van Wassenaer, de eerste bewoner van Duivenvoorde. Het eigendom is na ruim vijf eeuwen voortgezet via de vrouwelijke familielijn, waardoor de naam van de eigenaar veranderde: Van Wassenaar, Van Duvenvoirde, Steengracht en als laatste dus Van Haersma Buma-Schimmelpenninck van der Oye. In totaal heeft het kasteel 26 eigenaren gehad. Mevr. Schimmelpenninck van der Oye blijft wel als vrijwilliger betrokken bij de stichting die het kasteel exploiteert.

- Knipmolen.

- Gevelstenen in Voorschoten.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Voorschoten, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Voorschoten (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Gemeente: - Officiële site van de gemeente Voorschoten.

- Media / nieuws: - Unity is de regionale omroep voor de gemeenten Leiden, Leiderdorp, Zoeterwoude, Voorschoten en Oegstgeest, die gezamenlijk bekend staan als de 'Leidse Regio'.

- Belangenorganisaties: - Bewonersvereniging Boschgeest (wijk).

- "De Vereniging tot behoud van Oud, Groen en Leefbaar Voorschoten, kortweg OGLV, is in 1971 opgericht als stichting. In 2003 is de stichting omgezet in een vereniging. De Toekomstvisie van OGLV beschrijft waar het ons op langere termijn om gaat, waar we ons sterk voor maken en waar we invloed op willen uitoefenen. OGLV legt de prioriteit bij 4 belangrijke onderwerpen: behoud van het cultureel erfgoed: het historisch centrum, de buitenplaatsen, boerderijen en toegangswegen; wandel- en fietsmogelijkheden verbeteren, zonder grootschalige ingrepen maar met praktische en betaalbare aanvullingen in buitengebied en bebouwde kom; versterking van de duurzaamheid door alert te zijn op acties van de gemeente en meedenken met initiatieven van burgers en bedrijven; actieve participatie in het gemeentelijk beleid en de uitvoering. De samenhang tussen onze thema’s Oud, Groen en Leefbaar vormt de leidraad voor de prioriteiten.

Een voorbeeld: De oude bomen (thema’s Groen én Oud) in de Voorstraat vormen een belangrijk onderdeel van het historisch decor, wat weer van belang is voor de beleving van het centrum. En die beleving is weer van belang voor de aantrekkingskracht van consumenten, wat weer van belang is voor het voortbestaan van het winkel- en horecabestand en daarmee van de vitaliteit van het centrum. Dus: de bomen in de Voorstraat willen we niet alleen houden vanwege hun schoonheid binnen het historisch decor, maar ook voor ondersteuning van het functioneren van het zo geprezen centrum in economisch opzicht.

Het historisch centrum van Voorschoten, de karakteristieke buitenplaatsen en boerderijen in een gordel van groen maken het dorp tot een zeer geliefde woonplaats. Om dat te beschermen: is onze vereniging alert op ontwikkelingen in ons dorp die invloed (kunnen) hebben op cultuurhistorie en natuur; werken we actief samen met verwante organisaties in de omgeving om nog meer invloed te kunnen uitoefenen op beleid voor behoud van onze cultuur en ons groen; mobiliseren en delen we relevante kennis en kunde om met gefundeerde argumenten de dialoog te kunnen voeren. OGLV organiseert: de jaarlijkse Open Monumentendag; lezingen en excursies voor onze leden; acties en petities om het draagvlak van onze inbreng te onderbouwen. OGLV informeert: leden via de website en nieuwsbrieven; lokale media met feiten over actuele kwesties. OGLV publiceert: in december ontvangen alle leden het fraai geïllustreerde OGLV Magazine met diepgaande artikelen over historische onderwerpen."

- Muziek: - Harmonie Voorschoten is opgericht als podiumorkest. De vereniging heeft haar motto “Plezier in Samenspel” hoog in het vaandel.

- Zorg: - "Woonzorgcentrum Adegeest in Voorschoten beschikt over 52 plaatsen waar intensieve verpleeghuiszorg wordt verleend aan mensen met dementie en aan mensen met een zware lichamelijke zorgvraag. Alle plaatsen voor intensieve zorg zijn zo ingericht dat er sprake is van kleinschalige zorg. Iedere bewoner heeft binnen de kleine zorgafdeling zijn eigen appartement. De keuken en de woonkamer worden gedeeld en er kan hier met elkaar worden gegeten. Eten kan ook op de kamer of in het restaurant. Als bewoner kun je bij alles zelf kiezen wat je wilt doen en gebruikmaken van de faciliteiten en activiteiten die Adegeest biedt, mits dat voor jou buiten de afdeling mogelijk is. Ook activiteiten worden zoveel mogelijk kleinschalig aangeboden binnen de huiskamer voor de groep van acht tot negen bewoners. Je wordt daarbij altijd gestimuleerd in je zelfredzaamheid.

Op alle zorgafdelingen voor psychogeriatrische (ernstige geheugenproblemen) en somatische (lichamelijke) zorg wordt zoveel mogelijk ingezet op wat de bewoners nog wél kunnen. Wij kijken naar je talenten en hobby’s. Ook worden in de huiskamer diverse activiteiten gedaan. Woonzorgcentrum Adegeest beschikt ook over 41 appartementen. Met een zorgindicatie kun je deze huren. De zorg die je nodig heb, kun je inkopen bij Florence. De appartementen zijn ook geschikt voor mensen met een zware lichamelijke zorgvraag. Woonzorgcentrum Adegeest ligt dicht bij het historisch centrum van het mooie Voorschoten, met diverse winkelvoorzieningen, restaurants en cafés. Onze woonzorglocatie is gevestigd in een rustige en groene omgeving met diverse parken. Adegeest is makkelijk bereikbaar met buslijn 5 (Arriva)."

Reactie toevoegen