Vliet (Oudewater)

Plaats
Buurtschap
Oudewater
Lopikerwaard
Utrecht

vliet_ruine_kasteel_vliet.jpg

Het Slot/Huis te Vliet in de gelijknamige buurtschap bij Oudewater heeft een roerige geschiedenis en is al eeuwenlang een - sinds 1979 rijksmonumentale - ruïne.

Het Slot/Huis te Vliet in de gelijknamige buurtschap bij Oudewater heeft een roerige geschiedenis en is al eeuwenlang een - sinds 1979 rijksmonumentale - ruïne.

Vliet (Oudewater)

Terug naar boven

Status

- Vliet is een buurtschap in de provincie Utrecht, in de streek Lopikerwaard, gemeente Oudewater. Zelfstandige gemeente t/m 1845.

- Wapen van de voormalige gemeente Vliet.

- De buurtschap Vliet valt, ook voor de postadressen, onder de stad Oudewater.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1639 Vliet.

Naamsverklaring
Betekent vliet ‘beek, natuurlijke waterloop’. (601)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Vliet grenst in het O aan Oudewater, W aan de buurtschap Rozendaal. Gelegen rond de Goudsestraatweg, voorzover gelegen buiten de bebouwde kom van Oudewater.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In de volkstelling van 1840 had de buurtschap 7 huizen, 45 inwoners. Volgens (606) vielen die toen al onder de gemeente Haastrecht. Dat is echter niet correct, want volgens (126) is de gemeente Vliet pas per 1 januari 1846 opgeheven en in de gemeente Haastrecht opgegaan. Volgens een andere (?) volkstelling, uit 1839, omvatte de gemeente 41 personen in 9 panden (Hogendijk 1-8 en de watermolen op nr. 9). Reden van de opheffing: de gemeente was te klein om nog zelfstandig te kunnen voortbestaan. Daar kunnen wij ons iets bij voorstellen… De oppervlakte van de gemeente was 120 hectare. Per 1 september 1970 is de buurtschap overgegaan van de gemeente Haastrecht naar de gemeente Oudewater. Zij omvatte toen 64 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

De buurtschap is een voormalige heerlijkheid. De Heren van Vliet kwamen voort uit een jongere tak van het Huis van Woerden.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

Ruïne
In de tweede helft van de 13e eeuw erfde Gerrit van Woerden, de jongste broer van Herman van Woerden, het Land van Vliet met het kasteel bij Oudewater. Wegens de betrokkenheid van zijn broer bij de moord op graaf Floris V in 1296, werd hij verbannen. Na de verzoening met de graaf van Holland in 1302 kreeg hij zijn bezit terug. Hij stierf in 1314 en is begraven te Oudewater. In 1424 werd Jan van Vliet, die tot de Hoeken behoorde, op beschuldiging van de Kabeljauwen ter dood veroordeeld en in Den Haag onthoofd. Op 11 oktober 1497 verleende Filips de Schone Heer Jan van Vliet vergunning om zijn gevangenen op te sluiten binnen Schoonhoven, Langerak, Liesveld en Oudewater, omdat hij daar geen gevangenis heeft. Het kasteel zou dus dermate verwoest zijn, dat het niet meer tot gevangenis kon dienen. Op 3 november 1519 wordt Jan van Vliet aangesteld als kastelein van het slot te Oudewater. De restanten van het slot en de heerlijkheid gaan in de 16e eeuw via vererving over op het geslacht van Bronkhorst.

Alhoewel vermeld staat dat in 1672 prins Willem III de graaf van Hoorn bezoekt op het slot te Vliet, om zich op de hoogte te stellen van wat zich in de omgeving van Oudewater afspeelt gedurende de Franse bezetting, is verder niets over herbouw of bestaan van het kasteel te vinden. Waarschijnlijk is met het Slot/Huis te Vliet*1 alleen de plaats bedoeld, en is het slot na 1500 nooit herbouwd. Volgens een tekening uit 1736 in het archief van Museum Bisdom van Vliet*1 is het slot in dat jaar al de huidige ruïne. Het slot komt via vererving in bezit van het geslacht de Bourgogne en van Rubenpré. In 1755 is de heerlijkheid verkocht aan Theodorus Bisdom en komt het in het geslacht Bisdom van Vliet, de Haastrechtse patriciërsfamilie, aan wie nu Museum Bisdom van Vliet te Haastrecht*2 is gewijd.

*1 Niet te verwarren met het Huis te Vliet in Lopikerkapel. Zie verder aldaar.
*2 Zie verder bij Haastrecht > Bezienswaardigheden.

Reactie toevoegen