Veenoord

Plaats
Dorp
Emmen
Drenthe

veenoord_plaatsnaambord_kopie.jpg

Veenoord is een dorp in de provincie Drenthe, gemeente Emmen. T/m 1997 gemeente Sleen.

Veenoord is een dorp in de provincie Drenthe, gemeente Emmen. T/m 1997 gemeente Sleen.

nieuw-amsterdam_en_veenoord_plaatsnaambord.jpg

De dorpen Nieuw-Amsterdam en Veenoord zijn al vele jaren aan elkaar gegroeid. Formeel zijn het nog wel aparte dorpen. In 2019 heeft de gemeente er één 'bebouwde kom' van gemaakt, met de beide plaatsnamen gezamenlijk op de plaatsnaamborden.

De dorpen Nieuw-Amsterdam en Veenoord zijn al vele jaren aan elkaar gegroeid. Formeel zijn het nog wel aparte dorpen. In 2019 heeft de gemeente er één 'bebouwde kom' van gemaakt, met de beide plaatsnamen gezamenlijk op de plaatsnaamborden.

Veenoord

Terug naar boven

Status

- Veenoord is een dorp in de provincie Drenthe, gemeente Emmen. T/m 1997 gemeente Sleen.

- De gemeente Sleen is in 1998 grotendeels overgegaan naar de gemeente Coevorden. Veenoord is middels grenscorrectie naar de gemeente Emmen gegaan. Reden was dat dit dorp is vastgegroeid aan en in de praktijk al lange tijd een tweelingdorp vormt met Nieuw-Amsterdam, dat vanouds al onder de gemeente Emmen valt, en het handiger is beide dorpen onder één gemeente te laten vallen. De grens tussen de dorpen loopt Z van de Verlengde Hoogeveense Vaart door de Schooldijk, en N van de vaart door het eerste stukje van de Veilingstraat (tot aan de bocht) en vervolgens met een denkbeeldige lijn in het verlengde daarvan door de Industrieweg. Diverse lokale benamingen verwijzen naar het tweeling-zijn van de dorpen. Zo is er voetbalvereniging Twedo (wat ongetwijfeld 'tweelingdorp' zal betekenen) en is er bedrijventerrein De Tweeling, dat (N van de vaart) in beide dorpen ligt.

- Onder het dorp Veenoord valt ook een deel van de buurtschap Ermerveen.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1899 Veenoord.

Naamsverklaring
Samenstelling van veen 'veengebied' en oord 'ontginningsnederzetting'.(1)

Terug naar boven

Ligging

Veenoord ligt direct W van Nieuw-Amsterdam, NW van Zandpol, N van Stieltjeskanaal, NO van Dalerveen, ZO van Holsloot, en ZW van Emmen. N door het dorpsgebied loopt de A37.

Terug naar boven

Statistische gegevens

Het dorp Veenoord omvat ca. 900 huizen met ca. 2.200 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

In tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden is dit dorp geen veenkolonie maar een ontginningsdorp. Het is in 1860 ontstaan bij de aanleg van de Verlengde Hoogeveense Vaart. Pas later, bij de ontginning van de veengebieden ten zuiden van het dorp, kwamen er ook veenarbeiders wonen. In deze tijd ontstond ook Nieuw-Amsterdam: aanvankelijk een stuk zuidelijker dan de Vaart, maar geleidelijk aan schoof het op richting Veenoord. Door de nieuwbouw na de Tweede Wereldoorlog zijn de dorpen volledig aan elkaar vastgegroeid.

Een belangrijke industrie in de zuidoosthoek van Drenthe was decennialang aardappelmeelfabriek Excelsior aan de Trekkenweg (1907-1980), met de bijbehorende vloeivelden aan de Boerdijk.

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, dan kun je terecht bij Dorpsarchief Nieuw-Amsterdam / Veenoord. De vereniging is opgericht in 2002 - in welk jaar het 150-jarig bestaan van de dorpen is gevierd - en heeft ten doel het verzamelen, catalogiseren, bewaren en beheren van foto’s, ansichtkaarten, notulen en verdere documenten en voorwerpen, betrekking hebbende op dit tweelingdorp; het vastleggen van de historie van deze beide dorpen in woord, beeld en geluid en het maken van kopieën daarvan; alsmede het exposeren en uitgeven van een en ander. In het oprichtingsjaar had de vereniging 40 leden. In 2003 is dit aantal verdubbeld. Vandaag de dag heeft de vereniging ca. 300 leden en daar zijn het bestuur en de werkgroepleden terecht trots op. Ben je ook geïnteresseerd in de geschiedenis van dit tweelingdorp, word dan lid. Het lidmaatschap bedraagt € 12,- per jaar. Leden ontvangen verenigingsblad De Aole Tweiling, waarin verhalen en foto’s over de geschiedenis van de dorpen worden gepubliceerd.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- De openbare (en enige) basisschool van Veenoord is in 2004 gesloten.

- "Aan de Elzenstraat in Veenoord, op de locatie waar vroeger Basisschool De Werkhorst stond, wil Woonservice 20 seniorenwoningen bouwen. Deze gaan we bouwen in de vorm van een eigentijds hofje. De woningen krijgen allemaal 1 woonlaag. Dit betekent dat de woonkamer, slaapkamer, badkamer en toilet allemaal op de begane grond zijn. Elke woning heeft twee terrassen. Wil je even rustig zitten dan kun je op het terras aan de buitenzijde gaan zitten. Wil je wat reuring en mensen ontmoeten ga dan aan het binnenplein zitten. Aan de noordzijde van het terrein komen de parkeerplaatsen voor de bewoners. Om ons plan uit te voeren, is een wijziging van het bestemmingsplan voor de Werkhorstlocatie nodig. Deze procedure hebben we in zomer 2019 in gang gezet."

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Veenoord heeft 1 rijksmonument, zijnde Molen Nooitgedacht (Industrieweg 15). Deze molen verving in 1916 een eerdere molen uit 1904, die bij een brand ten gevolge van blikseminslag verloren was gegaan. Die molen verving op zijn beurt een molen uit 1862, die in 1904 is afgebrand. De onderbouw is voor de molen verbreed, omdat de 'nieuwe' molen aan de voet breder was dan zijn voorganger. Om de molen te kunnen plaatsen is een kraag op de onderbouw gemetseld. Het is een achtkantige houten stellingmolen, met riet gedekt, rustend op een stenen onderbouw. De kap is ook met riet gedekt. Hij heeft sinds hij in Veenoord staat de functie van korenmolen. De molen is oorspronkelijk in Heerenveen als oliemolen gebouwd en heeft daarna in de Hellendoornse buurtschap Hancate gestaan.

In 2010 is de Beheercommisie Molen Nooitgedacht opgericht, die over het dagelijkse beheer van de molen gaat. In 2016 hebben inwoners t.g.v. het 100-jarig bestaan van de molen de musical “Op de vleugels van de wind” uitgevoerd. Een stuk geschreven door Harm Dijkstra voor acteurs, koor en molen. Het verhaal speelt zich af in de jaren zestig van de vorige eeuw. Prachtige voertuigen uit die tijd zijn door verzamelaars uit de buurt ter beschikking gesteld als decorstuk.

- Het Van Gogh Huis - het enige voor publiek toegankelijke huis in Nederland waar Vincent van Gogh heeft gewoond en gewerkt - is een museaal bezoekerscentrum in Veenoord* (Van Goghstraat 1). Hier was in de 19e eeuw het logement gevestigd waar Vincent van Gogh enige tijd gewoond en gewerkt heeft. Het huis is omstreeks 1870 gebouwd in opdracht van de Assense advocaat en procureur, tevens redacteur van de provinciale Drentsche en Asser Courant, Jan Albert Willinge Gratema. In 1876 koopt Hendrik Scholte het huis, daarna dient het huis onder de naam Logement Scholte voor de passagiers van de trekschuiten.
* Het wordt ook wel vermeld als gelegen te Nieuw-Amsterdam (het Van Gogh Huis vermeldt beide plaatsnamen op haar site), vermoedelijk omdat dat buurdorp groter en bekender is. Daar ligt het weliswaar tegenaan, maar nog nét niet in.

Vincent van Gogh neemt hier in 1883 zijn intrek en krijgt de kamer op de bovenverdieping, met balkon, tot zijn beschikking. Hij verblijft hier twee maanden en maakt in die tijd diverse schilderijen en schetsen in Zuidoost Drenthe. Een van deze werken heeft als onderwerp de toenmalige ophaalbrug die vanuit zijn kamer zichtbaar was. Eind 20e eeuw stond het oude veerhuis op de nominatie om te worden gesloopt. Door ingrijpen van de provincie Drenthe is dit voorkomen en is het gebouw gerenoveerd. Het Van Gogh Huis kwam in januari 2019 in het nieuws na een schenking van een schilderij van een café-interieur, gesigneerd door 'Vincent'. Het museum laat onderzoeken of het hier een echt schilderij van Van Gogh betreft.

Vanuit een restaurant op de begane grond zijn op de bovenverdieping onder andere de slaap- en werkkamer van Vincent van Gogh nagemaakt en te bezichtigen. Op de glazen deur bevindt zich een brieffragment in het handschrift van Vincent van Gogh. Er worden ook brieffragmenten van Vincent van Gogh op de wand geprojecteerd. In de filmzaal wordt een film vertoond, die gebaseerd is op de door Ferd Hugas bewerkte briefteksten van Van Gogh, die hij van hieruit schreef. Acteur Mike Reus vertolkt de rol van Vincent van Gogh. Het Van Gogh Huis biedt diverse arrangemten. Zo kun je o.a. met de antieke snikke Johannes Veldkamp - een vergelijkbare boot als waarmee Van Gogh naar Veenoord reisde - vanaf Museum Meringa in buurdorp Zandpol naar het Van Gogh Huis en weer terug, via de Verlengde Hoogeveense Vaart en het Stieltjeskanaal.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- Stichting Speedway Veenoord organiseert al sinds 1954 in september haar jaarlijkse speedwaywedstrijden (de wedstrijd om de Gouden Helm). De speedwaybaan ligt op het sportpark van voetbalverening Twedo, rond het hoofdvoetbalveld. Het publiek kan van de wedstrijden genieten staande op de taluds of zittend op de tribune. Op beide plekken is de gehele baan goed te overzien. Het rennerskwartier is direct langs de baan gesitueerd, en vrij toegankelijk voor het publiek. In de baansport zijn de tenten niet gesloten, hier kun je de motoren goed bekijken.

- Als het in de winter hard genoeg vriest, kun je schaatsen op de ijsbaan van IJsvereniging Veenoord. Het dorp komt dan vaak landelijk in het nieuws, omdat ze er altijd een wedstrijd van maken samen met het Groningse dorp Noordlaren om de eerste wedstrijd op natuurijs van het nieuwe seizoen. De wedstrijd is in eerste instantie een sprintwedstrijd over een parkeerterrein. Wanneer de vorst aanhoudt wordt er enkele dagen later een marathon gehouden.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Op 29 december 2019 postte Grietje Boer van Kringloop Het Tweespan in Veenoord het volgende veelzeggende bericht op haar Facebookpagina, dat wij daarom graag citeren: "Het jaar is bijna weer ten einde. Wij kunnen terugkijken op een geweldig jaar. Er zijn altijd dingen die beter kunnen, het zou soms wat minder rommelig kunnen zijn in de winkel, wat minder stof misschien... Maar wat ben ik trots op alle medewerkers, waarvan velen met een afstand tot de arbeidsmarkt, die elke dag weer hebben klaargestaan en meer dan 100 procent hun best hebben gedaan. Wat ben ik blij met alle klanten die de weg naar ons weten te vinden, blij ook met alle mensen die hun spullen aan ons hebben gegeven. Samen hebben we er voor gezorgd dat er heel veel spullen op een mooie manier zijn hergebruikt. Ik wil iedereen dan ook bedanken voor hun bijdrage om de kringloopwinkel tot een succes te maken. Wij hopen ook in 2020 weer heel veel spullen tegen dezelfde lage prijzen te kunnen aanbieden en we proberen het komende jaar nog meer stil te staan bij het besparen van kosten voor afval en vervoer."

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Veenoord (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Nieuws: - Huis-aan-huisblad De Tweelingdorper richt zich op de dorpen Nieuw-Amsterdam en Veenoord. De krant verschijnt maandelijks in een oplage van 30.000 stuks en wordt verspreid in Zuidoost-Drenthe.

- Belangenorganisatie: - "Beschermen van het milieu en stimuleren van het leefklimaat is de doelstelling van Plaatselijk Belang Nieuw-Amsterdam/Veenoord. Plaatselijk Belang wil je ook informeren over diverse ontwikkelingen in het dorp. Je ideeën, suggestie of opmerkingen zijn meer dan welkom. Natuurlijk ben je ook van harte welkom op de openbare bestuursvergaderingen van de vereniging, die in januari, maart, mei, september en november om 20.00 uur worden gehouden in De Schalm."

- Sport: - De in 1973 opgerichte voetbalvereniging s.v. Twedo is er voor de dorpen Veenoord en Nieuw-Amsterdam. Het sportcomplex ligt in eerstgenoemd dorp.

- Volleybalvereniging En Bloc.

- "Tennisvereniging LTV Vesna is opgericht in 1929. Onze vereniging telt ongeveer 100 leden, waarvan 1/3 jeugd en 2/3 seniorleden. Bij Vesna hebben we de beschikking over 4 gravelbanen en kun je zo vaak tennissen als je wilt. Zelfs in de winter, als er geen vorst is, kan er getennist worden. Daarnaast beschikken we over een Beachtennis veld zodat ook liefhebbers van dit populair wordende tennisspel van harte welkom zijn. Zowel voor de senioren als voor de jeugd is er een wekelijkse racketavond. De racketavond is voor iedereen van alle sterktes, beginner of gevorderd, maar staat vooral in het teken van sportieve gezelligheid. Teams van Vesna spelen in diverse competities mee waarbij prestatie voorop staat. En in augustus staat ons jaarlijkse befaamde en supergezellige Open Toernooi op de agenda, waar ieder jaar zo’n 200 mensen vanuit de regio aan deelnemen. Daarnaast organiseert onze activiteitencommissie een aantal evenementen: diverse toernooitjes, clubkampioenschappen, wintertennis. Kortom, genoeg activiteiten waaraan je kunt meedoen en waarbij je ook nog eens de andere leden van de vereniging leert kennen."

- In oktober 2018 is Pumptrack Veenoord feestelijk in gebruik genomen. Het is de eerste openbare pumptrack in de gemeente Emmen. Het is een soort mini BMX baan waarop je kan fietsen zonder te trappen; door een goede ‘pump’ techniek ga je vooruit. Mark Smit is in 2014 samen met Raimond de Roo namens PB als burgerinitiatief aan het plan gaan werken. Het hele traject van idee tot uitvoering heeft in totaal vier jaar geduurd. "Gemeente, diverse fondsen, bedrijven en particulieren hebben ervoor gezorgd dat we uiteindelijk het geld bij elkaar hebben gekregen. Ook zijn er veel vrijwilligers bij betrokken geweest waardoor we de kosten konden drukken", aldus Raimond. De Pumptrack is er voor iedereen, inwoners en niet-inwoners, jong en oud(er), getraind of ongetraind. Je kan de baan op met je mountainbike, maar ook met een BMX fiets, step of loopfiets voor de allerkleinsten.

Raimond vervolgt: "De Pumptrack is helemaal openbaar en voor iedereen toegankelijk. Eigenlijk is het een grote speeltuin in de vorm van pumptrack. Het enige dat je hoeft te doen is een fiets en bescherming regelen, op je fiets gaan zitten, naar beneden rijden, ‘pumpen’ en hopen dat het goed gaat! Gewoon proberen, al doende leert men!" Je kunt je ontwikkelen in de motoriek, maar ook het vrijuit bewegen is een belangrijk onderdeel. Tijdens het oefenen met anderen op de baan werk je ook aan groepscohesie en leer je nieuwe mensen kennen. Het is een geweldige baan geworden. Mark en ik hebben laten zien dat het haalbaar is zo’n mooi idee om te zetten in een echt product. We hebben veel positieve reacties gehad en hebben veel mensen blij kunnen maken met zo'n supermooie faciliteit in ons dorp. Daar zijn we erg trots op!" Iedereen is welkom. Neem zelf een fiets mee en een helm en probeer het eens! - In dit filmpje wordt op de baan van Pumptrack Veenoord gedemonstreerd hoe het werkt.

- Zorg: - "De ZorgVilla in Veenoord is een kleinschalige, particuliere woonzorgvoorziening. In De ZorgVilla wordt professionele zorg geboden aan mensen met een lichamelijke en/of geestelijke zorgvraag. De ZorgVilla is een uitstekende oplossing wanneer er vraag is naar eerstelijns verblijf. Daarnaast biedt De ZorgVilla een goede mogelijkheid voor respijtzorg, zodat de mantelzorger ontlast kan worden. Wanneer je lichamelijke of geestelijke conditie achteruit gaat, de mantelzorg of thuiszorg niet meer toereikend is en je daardoor niet langer zelfstandig kunt blijven wonen, bieden wij de begeleiding, verzorging en verpleging die nodig is. In onze zorgvisie staat de mens centraal. Niet langer zijn de medewerkers bepalend voor wat er gebeurt, maar volgen zij de bewoner in zijn ritme, wensen en behoeften. De verzorging is erop gericht de bewoner in de gelegenheid te stellen een eigen leven te leiden en hierin keuzes te maken. Gestreefd wordt naar behoud van eigenwaarde, bewegingsvrijheid en bescherming van de persoonlijke levenssfeer."

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Veenoord alg nieuw, met foto's van de grafzerken.

Reactie toevoegen