Terug naar boven

Status

- Urk is een dorp en gemeente - die alleen het dorp omvat - in de provincie Flevoland, in de Noordoostpolder. Vanouds is het een (Noord-)Hollandse gemeente. In 1950 over naar provincie Overijssel, in 1986 over naar de in dat jaar opgerichte provincie Flevoland. Hiermee is dit de enige gemeente in Nederland die door de jaren heen in 3 verschillende provincies heeft gelegen (en als de plannen uit 2013 voor de vorming van de 'superprovincie' Noordvleugel - een samenvoeging van Noord-Holland, Utrecht en Flevoland - zouden zijn doorgegaan, zou dat zelfs de 4e provincie zijn geworden).

- In de loop der jaren hebben er diverse grenscorrecties plaatsgevonden tussen de gemeenten Noordoostpolder en Urk, om het grondgebied van de laatstgenoemde gemeente te vergroten. De gemeente zat aanvankelijk nogal 'krap in haar jasje' en had extra grond nodig om in de behoefte aan woningen en bedrijventerreinen te voorzien. In 2019 vindt er weer een grenscorrectie plaats. Zie daarvoor het kopje Recente ontwikkelingen.

- Wapen van de gemeente Urk. - Vlag van de gemeente.

- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente Urk.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
966 na 968 kopie eind 10e eeuw Urch, 968 kopie 1472 Vrck, 996 kopie 1480 Urck, 1148 kopie ca. 1148 identificatie?: Orio of Oric.

Naamsverklaring
De verklaringen die gegeven zijn, lopen nogal uiteen. Men heeft in Urk een prehistorische naam vermoed. Voorts heeft men de naam verbonden met de Orkney Eilanden, waarin orkn 'rob' betekent, maar dat teruggaat op het Oudierse orc 'monsterachtig, geweldig'. De etymologische verklaring uit urd-k* 'eilandje' is onmogelijk.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

Urk ligt ZW van Emmeloord, in het ZW van de Noordoostpolder en grenst in het W aan het IJsselmeer.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Urk 170 huizen met 1.130 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 8.000 huizen met rond de 20.000 inwoners, en nog altijd groeiende, want dit dorp heeft het hoogste vruchtbaarheidscijfer van Nederland.

Tot in de jaren vijftig van de 20e eeuw lag de kern Urk alleen nog op het gelijknamige, inmiddels kort daarvoor ingepolderde eiland. Door de snelle bevolkingsgroei groeide het dorp sindsdien uit zijn jasje en heeft de gemeente nadien in diverse fasen stukken omliggend gebied van de gemeente Noordoostpolder toegewezen gekregen, om zijn groeiende bevolking en bedrijven te kunnen huisvesten. Het betrof grenscorrecties in 1950 (oppervlakte ons niet bekend, 63 inwoners), 1963 (oppervlakte ons niet bekend, 41 inwoners), 1979 (37 ha, 2 inwoners), 1992 (103 ha, 35 inwoners) en 2001 (483 ha, 174 inwoners). Elders op deze pagina vind je kaarten waarop je het oorspronkelijke dorp ziet ingepast in de kort ervoor drooggelegde Noordoostpolder, en hoe het huidige dorp ten opzichte daarvan is uitgedijd.

Terug naar boven

Geschiedenis

Middeleeuwen
Urk, oorspronkelijk door veenachtige gronden verbonden met het vasteland van het huidige Overijssel, wordt in 966 voor het eerst als eiland genoemd. Het behoort in de middeleeuwen aan het Sint Odolphusklooster te Stavoren en later aan de Heren van Kuinre. Het eiland is in de middeleeuwen veel groter en kent zelfs meerdere nederzettingen. In de 16de eeuw resteert er daarvan nog maar één: Espelbergh (of Espelo). Na de Allerheiligenvloed van 1570 resteert van dat dorp alleen nog de parochiekerk. Het staat vanaf dat moment midden op een bank voor de kust van Urk die bekend staat als de Vormt. De kerk is de laatste jaren van zijn bestaan alleen wadend door zee of per bootje bereikbaar. De meeste bewoners van Espelo zijn inmiddels in de luwte van de keileembult op het eiland gaan wonen. Deze 'Bult' steekt zeker 8 meter boven N.A.P. en biedt voldoende veiligheid.

Van landbouw naar visserij, van katholiek naar protestant
In de loop van de 17e eeuw verruilen de Urkers de landbouw voor de visserij als hoofdmiddel van bestaan. Het eiland is voor de zeevaart van de stad Amsterdam een belangrijk punt in de Zuiderzee. Als de stad Amsterdam in 1660 de heerlijkheid Urk en Emmeloord koopt, betekent dat voor het eiland dat van af die tijd de bestuurszaken vanuit Amsterdam geregeld worden. Dan pas kan ook de protestantisering van het eiland met succes worden aangepakt. Er wordt een magistraat door de stad Amsterdam benoemd, waardoor de roomse zielszorg wordt tegengegaan. Binnen enkele generaties wordt Urk een volstrekt calvinistische gemeenschap. Rond 1700 wordt het eiland door de stad Amsterdam van een zeewering voorzien.

Van heerlijkheid naar gemeente, van eiland naar vasteland...
In 1792 geeft Amsterdam de heerlijkheid Urk terug aan de Staten van Holland. Na de Franse tijd (1795-1813) wordt het eiland een zelfstandige gemeente, wat het tot op heden is gebleven. Sinds 1932 ligt het dorp door de aanleg van de Afsluitdijk niet meer in zee (de Zuiderzee), maar in een meer: het IJsselmeer. Het vanouds zoute water rondom het eiland wordt vanaf dat jaar langzaam zoet. Het is de voorbode voor een nog grotere verandering: in 1939 wordt het eiland door een dijk verbonden met het vasteland (= Lemmer), ten behoeve van de aanleg van de Noordoostpolder, en in 1942 valt het land aan de oostzijde droog en is de Noordoostpolder een feit, waardoor het dorp sindsdien echt 'vasteland' is geworden. (bron) Overigens kun je nog merken dat het dorp een eiland is geweest aan het feit dat men nog altijd zegt dat men op en niet in Urk woont.

... maar Urk blíjft een vissersdorp!
Uiteraard staan de Urkers niet te juichen bij de aanleg van de Noordoostpolder. De visserij loopt door de Zuiderzeewerken immers grote schade op. Met de komst van de Noordoostpolder verdwijnen visgronden, en door het verlies van het IJsselmeer voor de zoutwatervisserij is de Urker vissersvloot gedwongen om zich te verplaatsen naar andere havens aan de Noordzee en Waddenzee. In de jaren zestig keert het economisch tij weer ten goede, als in het dorp een visafslag wordt geopend en er een levendige visindustrie ontstaat. Tot eind jaren zeventig wordt de vis nog veelal aangevoerd via de Urker haven. Na die tijd worden de kotters te groot om over het IJsselmeer naar de thuishaven te komen en wordt de vis per vrachtwagen vanuit zeehavens als IJmuiden, Harlingen, Delfzijl en Lauwersoog aangevoerd om hier te worden verhandeld. Rond de visafslag groeit een enorme visverwerkende industrie. De Visveiling Urk is nog altijd de grootste van Nederland.

De wereldoorlogen
Eerste Wereldoorlog
Vanwege de Nederlandse neutraliteitspolitiek moeten tijdens de Eerste Wereldoorlog soldaten van vreemde mogendheden verre gehouden worden van oorlogshandelingen gericht tegen één van de strijdende partijen. Daartoe worden in ons land in tientallen plaatsen 'interneringskampen' opgericht. Zo ook in 1915 op Urk. Dit 'depot' is vooral bedoeld voor Britse en Belgische officieren die weigeren hun erewoord te geven om niet te vluchten. Hier vandaan kon men immers moeilijk vluchten, gezien de ligging. Dat is dan ook vrijwel niemand gelukt. Later worden ook officieren die zich in andere kampen hebben misdragen naar het eiland gestuurd, waardoor het de reputatie van strafkamp krijgt. Het dagelijkse leven blijkt voor de officieren geen lolletje. Vooral niet in de winter, wanneer de ijzige wind om de barak waait, die aan de zee staat. De helft van de officieren is er slecht aan toe. Zenuwziekte, tuberculose en bloedarmoede zijn veel voorkomende kwalen. Al snel krijgt het eiland onder de officieren dan ook de bijnaam "Ile du diable" (Duivelseiland). Tot 1917 verblijven er enkele tientallen officieren, afkomstig uit België, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Naast de officieren zijn er ook Belgische soldaten geïnterneerd voor dienstverlenende functies. - Artikel over het interneringskamp op Urk in de Eerste Wereldoorlog. In het rechtermenu vind je ook nog een aantal artikelen over het dorp tijdens WO II.

Tweede wereldoorlog
Als klein en tamelijk geïsoleerd vissersdorp heeft Urk tijdens de eerste oorlogsjaren geen permanente bezetting. Razzia's hebben doorgaans weinig resultaat, omdat de Urkers de Duitse boten van ver over het water zien aankomen. Een uitzondering is de 'grote razzia' van 18 november 1944, waarbij de Duitsers het dorp via de polder naderen en in één keer 80 mannen en jongens oppakken. Geallieerde vliegers die neerstorten boven de Noordoostpolder worden soms door Urkers verborgen. Gesneuvelde vliegers vinden een rustplaats op de begraafplaats van het Kerkje aan de Zee. Vanaf 1944 krijgt het dorp een permanente bezetting door de Duitsers. Op 17 april 1945 wordt het dorp bevrijd. - Stichting Urk in Oorlogstijd stelt zich ten doel de geschiedenis van het dorp tijdens de Tweede Wereldoorlog te onderzoeken en onder de aandacht te brengen van de Urker bevolking en andere geïnteresseerden.

Expansie na WO II
De bevolking van Urk verdubbelt in de eerste 20 jaar na de Tweede Wereldoorlog. Om de bevolkingsdruk wat te verlichten, wordt besloten tot grenscorrecties met de gemeente Noordoostpolder (grenscorrecties: per 7-8-1942 naar Noordoostelijke Polder 72 inwoners, per 1-4-1950 van Noordoostelijke Polder 63 inwoners, per 1-6-1963 van Noordoostpolder 41 inwoners, in 1979 idem 37 ha en 2 inwoners, in 1992 idem 103 ha en 35 inwoners, in 2001 idem 483 ha en 174 inwoners). De woningnood blijft echter en veel Urkers zijn daarom o.a. in het aangrenzende Tollebeek en Emmeloord gaan wonen.

Klederdracht
Urk heeft altijd een bijzondere eigen klederdracht gekend. De laatste 2 personen die het van origine gedragen hebben en nog altijd dagelijks droegen, zijn echter in 2015 gestorven (en ook nog op dezelfde dag). Ook de klederdracht was aan mode onderhevig. Door de tijden heen zijn duidelijke verschillen zichtbaar. Tegenwoordig wordt de klederdracht alleen nog gedragen op hoogtijdagen en andere bijzondere gelegenheden. Tijdens de Urkerdag bijvoorbeeld, de zaterdag voor Pinksteren, lopen veel mensen in klederdracht. Jong en oud laten dan hun mooiste kleren zien. Daarnaast steken zangkoren zich in de dracht en willen grootouders hun kleinkinderen nog wel eens 'optuien' (voor de sier aankleden). Met het verdwijnen van de klederdracht zijn ook rouwgebruiken verloren gegaan, evenals de werkgelegenheid en vaardigheid van de naaisters. In museum Het Oude Raadhuis (zie een paar alinea's hieronder) is een uitgebreide collectie klederdracht te zien. - Videoreportage over de Urker klederdracht.

Documentatiecentrum Urk heeft in 2015 middels het project "Urker dracht - wat een pracht" alle varianten van de lokale klederdracht gedetailleerd op foto vastgelegd en gedigitaliseerd. Het gaat om kleding maar ook om sieraden, schoenen en mutsen. Door middel van foto's, werkbeschrijvingen en patronen ontstaat zo een tijdbeeld waarin je ziet hoe de dracht zich heeft ontwikkeld. De digitale collectie wordt raadpleegbaar op de site van het Documentatiecentrum.

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van Urk, kun je terecht bij de volgende instanties en sites:

- In het pittoreske museum Het Oude Raadhuis kun je aan de hand van verschillende exposities een beeld krijgen van de wijze waarop de Urkers geleefd hebben. Van de strijd om te overleven als armoedige eilandbewoners, tot de redelijke welstand die ze nu hebben als bewoners van een 'eiland aan de vaste wal'. Publiekstrekker is de authentieke Urker visserswoning die bij het museum is betrokken. Deze woning is geheel ingericht naar de omstandigheden op Urk aan het begin van de 20e eeuw. In de zomermaanden wordt de woning 'bewoond' door in Urker klederdracht geklede vrijwilligers.

- Documentatiecentrum Urk.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Enkele hedendaagse bijzonderheden m.b.t. Urk: Het is de meest kerkelijke gemeente van Nederland. Het is nog altijd een zeer hechte gemeenschap. Het plaatselijke dialect, het Urkers, is nog vitaal en wijkt sterk af van de andere dialecten uit de omgeving. Het dorp heeft ook zijn eigen volkslied. Het heeft vandaag de dag nog steeds verreweg de grootste vissersvloot en visverwerkende industrie van Nederland. Het dorp heeft het hoogste vruchtbaarheidscijfer van het land, de gemeente is per huishouden het gulst qua goede doelen, en de werkloosheid behoort tot de laagste in het land. Ook de arbeidsmoraal in Nederland is hier het hoogst: van alle inwoners tussen 15 en 75 jaar in het vissersdorp werkte er in 2017 74,2 procent. Landelijk is dat 66,7 procent. Aldus een onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) over de arbeidsdeelname. Onder werken verstaat het CBS in dit verband alle betaalde arbeid van 1 uur of meer per week.

Ook het 'overall' beeld van een reeks statistieken geeft aan dat Urk een van de meest 'bijzondere' gemeenten van Nederland is: Bureau Louter heeft eind 2015 een 'Bijzonderheidskaart van Nederland' gepubliceerd. Van de bijna 400 gemeenten die we toen nog hadden, stond deze gemeente op de 4e plek (met op 1 t/m 3 respectievelijk Amsterdam, Utrecht en Groningen). Een gemeente is in dit kader 'bijzonder' als op relatief veel factoren gunstig dan wel ongunstig wordt gescoord, of als een gemeente sterk afwijkt van het gemiddelde. Dat laatste geldt voor deze gemeente.

- Voormalig Zuiderzeedorp Urk zit al sinds 1942 vast aan het vasteland. Toch houdt het dorp stug vast aan zijn eilandidentiteit. Hoe hou je die cultuur in stand in een snel veranderende wereld? Historicus Maarten van Rossem zoekt naar antwoorden tijdens een wandeling door de vissersplaats (in 2018) met Zuiderzeehistorica Eva Vriend en Urker gids Jaap Bakker.

- Het gaat goed met de werkhaven, de recreatiehaven en de Visveiling. Alle drie de partijen hebben in 2016 omzetrecords gebroken.

- In 2019 heeft een grenscorrectie plaatsgevonden tussen de gemeenten Noordoostpolder en Urk. De gemeentegrens van laatsgenoemde gemeente is, zowel in het zuiden als in het noorden, een stukje opgeschoven. De uitbreiding van Urker grondgebied in het zuiden omvat de Maritieme Servicehaven Noordelijk Flevoland en het terrein aan de andere kant van de dijk. De gemeente wil daar, in fasen, een nieuw bedrijventerrein ontwikkelen. In totaal gaat het om 150 hectare, waarvan 43 voor de haven en 107 voor nieuw bedrijventerrein. Daarmee zou de gemeente weer 30 jaar vooruit kunnen. In de bestuursovereenkomst zijn afspraken gemaakt, bijvoorbeeld over het soort bedrijven dat zich mag vestigen op het nieuwe bedrijventerrein. Dit om te voorkomen dat de uitgifte ten koste gaat van de ontwikkeling van bedrijventerrein in Noordoostpolder. Het nieuwe bedrijventerrein krijgt een maritiem karakter. Noordoostpolder en Urk zijn aanvullend op elkaars aanbod. Door de sterke bedrijfstakken van beide gemeenten met elkaar te verbinden, willen ze de kansen voor economische groei optimaal benutten.

In het noorden heeft Urk door de grenscorrectie het Urkerveld binnen haar grenzen gekregen. Het Urkerveld is het, nu nog, agrarische gebied achter het Urkerbos en langs de dijk richting Lemmer. Daar komt een toegankelijk en beleefbaar natuurgebied als overgangszone tussen bos, dijk en open agrarisch gebied. Met aandacht voor cultuurhistorie en recreatie. In totaal is dit 46 ha nieuwe natuur. Door de grenscorrectie heeft de gemeente er 17 inwoners bij gekregen en in totaal 196 hectare grondgebied. (bron: Regio Zwolle)

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Urk heeft 33 rijksmonumenten. Naast een reeks woonhuizen, betreft dit verder met name de vuurtoren uit 1844, de zeilmakerij uit 1852 (Wijk 1 57), het Raadhuis met politiebureau uit 1905 (Wijk 2 1), de smederij uit 1915 (Wijk 2 26), de Bethelkerk uit 1885 (Wijk 3 3), de Hervormde kerk met toren - beter bekend als 'Kerkje aan de Zee' - (Wijk 3 96), de Eben Haezerkerk uit 1895 (Wijk 4 101), Gemaal Vissering uit 1942 (Domineesweg 33e) en de Urkersluis met sluiswachtershuisje en schotbalkenloods (Domineesweg bij 33).

- Urk heeft 4 gemeentelijke monumenten, namelijk de woonhuizen op Wijk 1 61 en 61a uit 1826, de loods op E. Bakkerkade 1 uit 1970 en de werf Metz op Wijk 2 25-25a uit 1986.

- De oude dorpskern is een beschermd dorpsgezicht.

- Het Hervormde (PKN) Kerkje aan de Zee met kerkhof (Wijk 3 96) is in 1786 herbouwd in classicistische stijl, omdat de vorige kerk bouwvallig was geworden. Het is het oudste nog bestaande gebouw van het dorp. Boven de hoofdingang van het kerkje is een gedenksteen geplaatst met de wapens van West-Friesland, Amsterdam, de heerlijkheid Emmeloord en het wapen van Hendrik Hooft, destijds burgemeester van Amsterdam en ambachtsheer van Urk. In de kerk een Van Dam-orgel uit 1901. De kerk is sinds 1980 als zodanig niet meer in functie. Tegenwoordig nog incidenteel gebruikt voor concerten en trouwerijen. Van 2005 t/m 2007 is het kerkje tijdelijk weer in functie geweest, als nevenkerk van de Hervormde Gemeente (PKN) De Ark, wier kerk aan de Lange Dam te klein was geworden. Na nieuwbouw van de kerk op Vlechttuinen 4 in 2007 (met 1100 zitplaatsen) is dit probleem opgelost. - Kerkje aan de Zee op Reliwiki.

- Bethelkerk uit 1885 (waarbij ook een ouder deel bewaard is gebleven). De huidige naam, die 'Huis van God' betekent, dateert pas van de jaren vijftig van de vorige eeuw. In het begin sprak men over “de kark” en later “de geriffermaarde kark”. Als de Gereformeerde Kerk in 1947 een tweede kerkgebouw in gebruik neemt (Patrimonium) en dit houten gebouw de naam “Noorderkerk” krijgt, wordt de Bethelkerk “Zuiderkerk” genoemd. Als de Noorderkerk in 1955 wordt vervangen door de nieuw gebouwde Petrakerk, krijgt de Bethelkerk zijn huidige naam. De laatste keer dat de Bethelkerk is gerestaureerd, was in 1981. De kerk, die in de volksmond "de Urker kathedraal" wordt genoemd, telt bijna 1.100 zitplaatsen. - Site over het Meere-orgel in de Bethelkerk. Dit monumentale orgel is in 1792 gebouwd door de beroemde Utrechtse orgelbouwer Abraham Meere (1761-1841) voor de RK schuilkerk in IJsselstein. Sinds 1911 staat het orgel op Urk. Van 2011-2013 is het orgel gerestaureerd door Orgelmakerij Reil uit Heerde. Hierbij is gebruik gemaakt van originele pijpen uit het voormalige Meere-orgel in de RK kerk van Montfoort uit 1805. - Nieuws over het Meere-orgel op Facebook.

- Verder heeft Urk nog meer dan 20 andere kerken.

- Het Vissersmonument uit 1968 (aan de kust bij Wijk 3) stelt een vissersvrouw voor, die nog één keer achterom kijkt naar zee, vanwaar haar geliefde(n) had(den) moeten komen. Op de 34 marmeren platen staan 368 namen van hen die op zee het leven verloren. Tussen 1865 en 1904 zijn alleen al meer dan 210 Urkers in de golven omgekomen. Onder hen bevonden zich kinderen van 8, 10 en 11 jaar.

- De vuurtoren dateert uit 1844. Voorheen stookte men vuren om schepen langs het eiland te navigeren. De ronde witte toren heeft een hoogte van 31 meter boven de middenstand. Het is de enige vuurtoren langs IJsselmeer en Markermeer die de beschikking heeft over een draailicht. Oorspronkelijk liet de vuurtorenwachter de lenzen draaien door telkens een gewicht op te hijsen en weer te laten zakken. Tegenwoordig is dat uiteraard geautomatiseerd, maar het gewicht hangt er nog altijd. De huidige vuurtorenwachterswoning is in de jaren vijftig gebouwd en verving een voorganger. Op de begane grond van de toren is een kleine tentoonstelling over de vuurtorenwachters, hun bezigheden en bijzondere gebeurtenissen.

- Als Urk lag ingevroren in de Zuiderzee, haalden de inwoners met een ijsvlet de eerste levensbehoeften, via Schokland naar Kampen v.v. Zo werden dan ook de zieken en overledenen vervoerd. Dit werden ook wel de 'bloedreizen' genoemd, vanwege de ontberingen die de mannen onderweg moesten lijden. De in 1994 aan de Klifkade / Klifweg geplaatste bronzen beeldengroep De IJsvlet van de Urker kunstenaar Piet Brouwer - onthuld door de weduwen van de laatste bemanningsleden: mevrouw K. Bakker-Koffeman en mevrouw E. Wakker-Pasterkamp - symboliseert de ontberingen die het dorp heeft gekend en het doorzettingsvermogen van de Urkers.

Het verbeeldt de eenzaamheid van de ijsvlakte. De vlet zit vast in het ijs. Het is vreselijk koud. De mannen, in dikke winterkleding, hebben hun kapoets (hoofddeksels) diep over de oren getrokken. Door middel van touwen zijn ze met de vlet verbonden. Als een van de mannen door het ijs zakte, kon hij met het touw weer in de vlet komen. Aan de voorkant van de ijsvlet zit een katrol. Deze werd gebruikt om de vlet, nadat ze gevaren hadden, weer op het ijs te krijgen. Een zwaar en moeilijk karwei. - Artikel over de ontberingen die de Urkers en Schoklanders destijds met de ijsvlet hebben meegemaakt. - Het boek 'Bloedreizen in barre winters' (A. Weerstand e.a., 160 pag., 1992) volgt het leven van Urker Gerrit de Boer, in de volksmond beter bekend als Garret Bakker.

In de loop van de 20e eeuw wordt het vliegtuig de opvolger van de ijsvlet, tijdens winterperioden waarin er niet gevaren kan worden. Dit wordt in de Urker volksmond bekend onder de naam IJspostvluchten. Het vliegtuig bracht namelijk altijd zakken post mee. Maar er werden soms ook passagiers vervoerd. - Overzicht 'IJspostvluchten' Schiphol-Urk v.v. in januari 1940.

- De in 2009 opgerichte Stichting Erfgoed Urk heeft in 2011 een Lijst van Bedreigd Erfgoed gepubliceerd. Het betreft een 10-tal thema's: Werf Metz, het oude kerkhof bij het Kerkje aan de Zee, de resten van De Vormt, de historische eilandkustmarkering, de 'stadse' woningen, de visserswoningen, de makelaars op de daken van de visserswoningen, de oude boerderijen, oude pandjes van vroegere winkels en ambachten, en de historische zeilmakerijen.

- Eén van de doelen van Stichting Historische Westhaven is dat deze haven weer vol komt te liggen met originele authentieke schepen. De nadruk ligt daarbij op zeilende vissersschepen zoals botters, schouwen, aken en niet-zeilende vooroorlogse IJsselmeerkottertjes. Maar ook een enkel antiek bedrijfsvaartuig zoals een tjalk, klipper of antieke sleepboot is welkom. De norm is dat het schip er overwegend origineel moet uitzien. De stichting organiseert er tevens historische visserijgerelateerde evenementen, en streeft naar een educatief centrum in de haven, waar belangstellenden kunnen kennismaken met de visserijgeschiedenis van Urk.

- Botter UK213 is gebouwd in 1902 en er is mee gevist tot 1957, waarna het in de recreatie is terechtgekomen. De botter verkeert in perfecte staat en is een plaatje in de Urker haven. De botter is te bezichtigen en er zijn ook vaararrangementen mogelijk.

- De gemeente Urk heeft in januari 2021 een herinnering gemaakt aan de luchtwachttoren die tijdens de Koude Oorlog jarenlang in het dorp stond opgesteld, naast het Kerkje aan Zee. Vanaf de toren werd het luchtruim afgespeurd op vliegtuigen uit de Sovjet-Unie die onder radarhoogte boven Nederland zouden kunnen vliegen. Door heel Nederland was een netwerk van luchtwachttorens opgetuigd. Midden jaren zestig zijn de meeste torens weer afgebroken, na de komst van straaljagers en geavanceerde radar. De gemeente heeft het fundament van de luchtwachttoren opnieuw vormgegeven met sierbestrating, precies op de locatie van de oude toren. Later in 2021 volgt ook nog het plaatsen van een informatiepaneel, een initiatief van Cultuur Historisch Centrum Noordoostpolder en Stichting Canon De Noordoostpolder.

Timmerschuur wordt museum
In de zomer van 2020 merken de broers Henk en Jelle Kapitein uit Urk dat een oude timmerschuur uit het dorpscentrum dreigt te worden gesloopt. Ze bedenken zich geen moment en besluiten het huisje te kopen. "Anders zou er een gedrocht voor in de plaats komen. Dat zou zonde zijn, dit pandje uit 1870 moet bewaard blijven." Het pand blijkt diverse historische verrassingen te bevatten (video). Zo blijkt er onder de vloer een welput te liggen van wel zeven meter diep. Met op de bodem een rad uit de 17e eeuw. Ze vinden munten van begin 17e eeuw, servieswerk, en scherven die aan lijken te tonen dat er ooit een herberg heeft gestaan op die locatie. In de eerste instantie wilden de gebroeders Kapitein de schuur renoveren zodat Jelle de begane grond als opslagruimte zou kunnen gebruiken. Op de eerste verdieping zou hij dan kunnen wonen. Maar na de ontdekking van alle archeologische voorwerpen besluiten de broers hun plannen te wijzigen. Het zou zonde zijn om die opgraving weer dicht te gooien, vinden ze. Dus die blijft. Evenals de rest van het pand en de gevonden voorwerpen. Inmiddels is stichting SCARF opgericht met als doel een archeologiemuseum op die plek te realiseren. Op 8 oktober 2022, de Dag van de Urker Geschiedenis, is het de bedoeling dat het grote publiek de gevonden schatten voor het eerst kan bewonderen.

- Gevelstenen op Urk.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Obstacle Challenge Urk (april). Het werken als visserman is avontuurlijk en zwaar en vergt veel doorzettingsvermogen, teamwork, kracht en inspanning. De eigenschappen die je nodig hebt als visserman, heb je ook nodig voor de Obstacle Challenge, een evenement waarbij hardlopen wordt gecombineerd met obstakels, om de deelnemers fysiek en mentaal uit te dagen. Durf jij het aan?

- Zang op Hemelvaart: Urker koren zingen op Hemelvaartsdag in de Visveiling.

- Visserijdagen (het weekend na Hemelvaartsdag, in de even jaren, alleen wordt 2016 door omstandigheden verzet naar 2017).

- Urkerdag (de zaterdag voor Pinksteren) in en rondom de oude dorpskern.

- Windmolenloop (4x per jaar, van mei t/m augustus).

- Botter-zeilwedstrijd Ansjooprace (op een zaterdag in juni).

- Bij de Suydersee Triathlon (weekend in juli) is sprake van de varianten 1/8, 1/4 en sinds 2017 is er ook een editie voor scholieren.

- Zingen in de Zomer (elke werkdag in de zomervakantie in het Kerkje aan de Zee en elke woensdagavond in de zomervakantie in de Bethelkerk).

- Kunst op de Botermarkt (op een woensdag in augustus). Urker kunstenaars werken en exposeren in het oude dorp.

- De Fish-Potato Run (2e zaterdag van september) loopt door het unieke polderlandschap van de Noordoostpolder. Halverwege gaat de route door het groendorp Tollebeek naar de aardappelhoofdstad Emmeloord. Rondom het evenement vindt het jaarlijkse Pieperfestival plaats met allerlei feestelijkheden in Emmeloord. In 2014 verschenen er 2250 deelnemers aan de start. Het aantal deelnemers neemt ieder jaar toe en is het grootste sportevenement in de regio Noordoostpolder/Urk en omstreken.

- Tijdens Urk in Wintersferen (weekend eind november) herleven de jaren 1910-1920 in de straten van het oude dorpscentrum, door het inrichten van oude locaties, voorstellingen van vele figuranten en bewoners in Urker klederdracht. Zo kan het zijn dat u de burgemeester tegen het lijf loopt, de dorpsomroeper spreekt of een Urker schoolklasje passeert. De enthousiaste figuranten zullen niet aarzelen om u bij hun drukke leven te betrekken... Daarnaast kunt u diverse oude o.a. Urker ambachten aanschouwen.

- Intocht Sinterklaas (in het Urks: Suunterklaos).

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Het 230 ha grote, N van het dorp gelegen Urkerbos is aangeplant in het midden van de jaren vijtfig, op voor de landbouw minder geschikte grond. Zoals meer bosgebieden in de nieuwe polders is het rijk aan paddenstoelen. In 2011 is hier een Natuurspeelbos aangelegd. Het 2 hectare grote speelbos langs de Staartweg is een aanwinst voor Urk. Het Natuurspeelbos heeft diverse speelvoorzieningen die gemaakt zijn van natuurlijke materialen, zoals een touwloop, kabelbaan, balanceerbrug, stapstraat, balanceerloop en boombrug. Daarbij kunnen ze ook heerlijk zelf aan de slag en hun fantasie de vrije loop laten, bijvoorbeeld in en rond de beek. Ook is een ‘natuur-ontdekpad’ aangelegd waar kinderen op speelse wijze kunnen leren over de natuur. Het speelbos, aan de rand van het Urkerbos, ligt op grondgebied van Het Flevo-landschap.

- De Stekplek, aan de rand van Urk (Urkerweg 62), is een veelbezochte kinderboerderij. Mensen met een verstandelijke beperking of een ontwikkelingsachterstand verzorgen de dieren (van geiten, koeien en cavia's tot insecten), mesten de stal uit en onderhouden het terrein rondom de boerderij. Ook kan iedereen een rondleiding krijgen op de kinderboerderij. In de werkplaats wordt met hout en textiel gewerkt aan mooie producten.

- Toen de Provincie Flevoland in 2013 een oproep deed om ideeën voor nieuwe natuur in te dienen, hebben Stichting Flevo-landschap en gemeente Urk de handen ineen geslagen en een projectidee ingediend voor de overgangszone tussen het Urkerbos, de dijk met het IJsselmeer en het aansluitende open agrarisch gebied. Provinciale Staten hebben dat eind 2014 geselecteerd als een van de 22 projecten in het kader van het programma Nieuwe Natuur, die uitgewerkt konden worden tot een haalbaar en betaalbaar plan. Doel van het project is om een open, toegankelijk en beleefbaar natuurgebied te creëren, waarbij ook aandacht is voor cultuurhistorie en recreatie. Het 29 ha grote nieuwe natuur-gebied gaat Urkerveld heten. De realisatie kost bijna 3 miljoen euro. De gemeente draagt zelf € 130.000,- bij voor de aanleg van een fietspad door het gebied, dat aansluit op het fietspad bij de Vormtweg. Zo ontstaat een mooie recreatieve ontsluiting.

"Op 27 februari 2020 is het startsein gegeven voor de aanleg van Nieuwe Natuur in het Urkerveld. Ook is de officiële opening van het fietspad richting de Westermeerdijk gevierd. Hiermee wordt een impuls gegeven aan de natuur én de natuurbeleving in en rond Urk. Gerrit Post (wethouder), Harold Hofstra (gedeputeerde Provincie Flevoland), Ben Huisman (directeur Het Flevo-landschap) en Jo Caris (heemraad Waterschap Zuiderzeeland) openden officieel het nieuwe fietspad richting de Westermeerdijk, door er samen overheen te fietsen. Hierna werd door de bestuurders gezamenlijk een boom geplant, als startsein voor de aanleg van Nieuwe Natuur in het Urkerveld. Huisman: “Het Urkerveld heeft de potentie om zich tot een spectaculair natuurgebied te ontwikkelen en vormt daarmee een prachtige overgangszone tussen het Urkerbos en het open landschap.”

De Nieuwe Natuur in het Urkerveld, die door Het Flevo-landschap wordt aangelegd, vormt een overgangszone tussen het Urkerbos en het open polderlandschap. Nieuwe Natuur met aandacht voor cultuurhistorie, educatie en natuurbeleving. “Het wordt een natuurgebied dat interessant is voor flora en fauna en daarmee de biodiversiteit, maar zeker ook voor de recreant,” aldus Harold Hofstra. Het nieuwe fietspad naar de Westermeerdijk draagt bij aan de toegankelijkheid en beleefbaarheid van het nieuwe natuurgebied in het Urkerveld. Dankzij de nieuwe fietsverbinding kan er een groot rondje rondom Urk worden gefietst of gewandeld. Hierdoor wordt het Urkerveld echt beleefbaar. Gerrit Post: “Door de nieuwe fietsverbinding kun je straks genieten van het bos, het geologisch reservaat P. van der Lijn en het nieuwe natuurgebied.” (bron: Provincie Flevoland)

- Zwembad en recreatiebad 't Bun is het eerste Nederlandse zwembad dat gasloos wordt verwarmd met onder andere warmte uit het rioolwater. In februari 2017 is de zogeheten riothermie-installatie voor het zwembad bij het gemaal aan het Noorderzand feestelijk ingewijd. Bij riothermie wordt warmte uit afvalwater gehaald. In een ruimte rond de leidingen wordt de warmte opgevangen en gebruikt voor verwarming van het zwembad. De warmte die over is wordt opgeslagen in de grond en gebruikt op momenten dat meer water nodig is. Zo wordt het hele zwembad duurzaam verwarmd én wordt jaarlijks de warmte bespaard van zo’n 40-45 huishoudens. Gemeente Urk, Waterschap Zuiderzeeland, STOWA, Stichting Rioned, Doorgeest Energietechniek, Afvalwaterketen Flevoland en advies- en ingenieursbureau Tauw hebben samengewerkt bij de realisatie van de innovatieve en duurzame riothermie-installatie. Onder de link vind je nadere tekstuele informatie plus een 'infographic' waarin je kunt lezen en zien hoe het proces in zijn werk gaat.

- "Urk heeft verschillende toeristische havens. 170 ligboxen. 150 passantenplaatsen. Op alle havens is water en stroom aanwezig. Passanten kunnen aanmeren in de boxen aan de drijvende steigers waar het bordje op groen staat. Langs de dam bij het strand en aan de noordkant van de Dormakade en de Westhavenkade mag ook worden aangemeerd. Wanneer alle plaatsen bezet zijn, is het in onze haven de gewoonte dat je naast een ander schip afmeert. Het liefst van een zelfde grootte en type. Motorboten naast motorboten, platbodems naast platbodems etc. Walstroom/gebruik van douche en toilet en drinkwater is gratis (niet om de boot mee af te spoelen). Afval kan worden gestort in de ondergrondse afvalcontainers die op 4 verschillende locaties op het haventerein aanwezig zijn (naast de douchegebouwen). Bij het havenkantoor is een wasserette ingericht. Je kunt daar je dagelijkse was draaien en nadien ook nog drogen in de wasdroger, voor 7,50 Euro per keer. Nadere informatie bij de havenmeesters. Het vuilwaterstation kan in overleg met de havenmeester worden gebruikt (€ 0,50 per 3 minuten zuigen)."

- Veerdienst Urk-Enkhuizen (alleen in de zomermaanden).

- Bij Stichting Urker Botter kun je botters, kotters en de Botterschuur huren.

- "In de oude haven van Urk vind je aan de kop van de kade (Burg. J. Schipper Kade 2) de IJsselmeervisafslag, die nog altijd bij de IJsselmeervissers in gebruik is. De IJsselmeervisafslag is op gezette tijden geopend voor publiek. In het voorjaar is dit in de regel ´s middags na de lunch. Vanaf 13.30 uur wordt de aangevoerde vis gewogen en geregistreerd. Vanaf 14.00 uur wordt de vis verkocht in de mijnzaal. Het is altijd weer leuk om te zien hoe het proces van vraag en aanbod tijdens een veiling verloopt. Publiek is welkom bij deze afslagactiviteiten mits men niet in de weg loopt, rookt of spuugt in het gebouw en stil is tijdens de veiling. Groepsbezoeken zijn ook buiten de handelsactiviteiten om mogelijk.

Van begin mei tot eind augustus wordt er op het IJsselmeer op paling gevist. Van dinsdag tot en met vrijdag is er de aanvoer van paling en andere vissoorten zoals snoekbaars, voorn en rode baars. De IJsselmeervisafslag is dan om 13.45 uur open en de vis wordt door de vissers de afslag ingebracht om te wegen. Rond de klok van 14:15 uur begint de verkoop beginnen en zijn ook toeristen welkom in de mijnzaal. Absoluut een aanrader om even een kijkje te nemen! Vanaf eind augustus gaan de vissers op schubvissen (snoekbaars, snoek, brasem, voorn, rode baars) vissen.

Tijdens een bezoek krijg je door een enthousiaste spreker uitleg over de visserij en krijg je daarbij een filmpje te zien met beelden van de visserij. Bij het interactieve veilingspel waan je je even als een echte vishandelaar en voor de beste handelaar is er een leuke prijs beschikbaar gesteld. Als je het veilingspel wilt reserveren moet je groep bestaan uit minimaal 15 personen of betaal je voor 15 personen. Er kunnen maximaal 32 mensen meedoen. Je kunt het hele jaar door van maandag tot en met zaterdag het veilingspel reserveren. Het veilingspel kan beginnen om 11:00 uur of om 15:00 uur (van mei t/m augustus pas om 15.15 uur). Je kunt reserveren door een mailtje te sturen naar info@touristinfourk.nl of een WhatsApp naar 06-55874325. Voor het veilingspel betaal je €7,00 per persoon voor een groep vanaf 15 personen. Het veilingspel duurt plusminus vijf kwartier."

- "Het Toppad is een 33 ha groot natuurgebied met bijzondere flora en fauna, gelegen midden in de bebouwing van het dorp. Het Toppad was het eerste Staatsnatuurmonument in Flevoland. De kalkrijke zandbodem draagt bij aan de grote variatie, van open water en rietland tot nat grasland en moerasbos. Bij de Urkers staat het gebied bekend als 'de witte zandvlakte'. Het gebied bestaat uit een oud en een nieuw deel. Het oude deel, het kerngebied, is een restant van de Staart van het eiland Urk. Deze Staart is in 1952 tot onder het grondwaterpeil afgegraven voor zandwinning. Op sommige plekken is bagger en zavel uit de Urkervaart gestort. Dankzij de kleiarme, kalkrijke zandige bodem is het Toppad zeer gevarieerd. Het bestaat uit vochtig tot nat grasland, open water, nat rietland, verruigd rietland, duinrietgrasland, wilgenstruweel, wilgenbos en berkenbroekbos. Dit oude gedeelte heeft in 1989 de status Staatsnatuurmonument gekregen. Het nieuwe deel is er in 1994 aan toegevoegd, als buffer tussen het reservaat en de nieuwe woonwijk die aan drie zijden van het reservaat grenst. Dit gedeelte bestaat uit vochtig en nat voedselrijk grasland, waarin vier plassen zijn aangelegd.

Soortenrijk. Door de afwisseling van water, rietmoeras en bos is het Toppad rijk aan vogels. Er zijn ruim 40 broedvogelsoorten geteld, waaronder Rode Lijstsoorten als snor, slobeend, kneu en nachtegaal. Ook broeden er wilde eend, kleine karekiet, fitis, rietgors en meerdere paartjes bruine kiekendieven. Schuwe vogels als dodaars leven er eveneens, reden waarom het gebied niet vrij toegankelijk is. Er worden incidenteel wel excursies georganiseerd. Ook de flora is bijzonder: er groeit galigaan, kamvaren, rietorchis en duizendguldenkruid.

Voor behoud van het moeras in natuurgebied het Toppad in Urk, heeft Het Flevo-landschap er in februari 2021 jonge boompjes verwijderd. Daarmee voorkomen we dat het gebied dichtgroeit en moerassoorten verdwijnen. In een gebied van ongeveer een hectare groot zijn alle kleine dunne boompjes gerooid. Deze zijn allemaal spontaan opgekomen. Bosopslag, heet dat. Daarnaast is een kleine strook jonge bomen aan de rand van het moerasgebied gerooid. Ook daarmee maken we het gebied weer wat meer open. De houtsnippers hebben we afgevoerd." (bron: Het Flevo-landschap)

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Urk, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Live webcam op de haven van Urk.

- Ca. 20 oude kaarten van het eiland/dorp.

- Onder deze link vind je de elders op deze pagina afgebeelde kaart uit 1789 - opgemeten door 'Stads Landmeeter' J. Schilling in opdracht van de burgemeesters van Amsterdam als ambachtsheren van Urk - met weergave van de op de kaart vermelde teksten. Bijzonder is dat het tegenwoordig beroemde Kerkje aan de Zee er ook bij staat afgebeeld. Dat was toen nog maar net gereed gekomen (1786).

- "In november 2019 is garnalenkotter Lummetje, met daarop de Urker vissers Jochem Foppen en Hendrik Jan de Vries, vergaan. Het vissersdorp verkeert dagen in grote onzekerheid. Presentatrice Caroline Schimmel reist af naar Urk en ontmoet Maria Foppen, de vrouw van Jochem en Albert de Vries, de vader van Hendrik Jan. Zij vertellen hoe ze die dagen hebben beleefd en hoe ze omgaan met het verlies van hun dierbaren. Ook komen de kinderen van Jochem aan het woord, een broer en zus van Hendrik Jan en de predikanten die de families hebben ondersteund. Elke vissersfamilie kent de gevaren van de zee, maar als geliefden je worden ontnomen, hoe houd je vast aan Gods trouw?" Aldus de toelichting bij de documentaire ‘Genacht’, gemaakt in opdracht van het Reformatorisch Dagblad.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Urk (online te bestellen).

- Stichting Urker Uitgaven heeft sinds 1982 al meer dan 30 boeken over Urk gepubliceerd.

Terug naar boven

Links

- Gemeente: - Officiële site van de gemeente Urk. - Nieuws van de gemeente op Twitter.

- Media / nieuws: - Nieuwsblad Het Urkerland, de enige krant op Urk, verslaat sinds 1945 op onafhankelijke wijze het lokale nieuws, in de krant en tegenwoordig natuurlijk ook op het internet. Het Urkerland, dat als ondertitel Christelijk Nationaal Weekblad had gekregen, was aanvankelijk bedoeld als meer dan een lokale krant. Net na de oorlog was Urkerland nog de waarschijnlijke naam voor de nieuwe polder en daarop vooruitlopend was de naam dus een strategische keuze, want de krant zou dan ook meteen de nieuwe krant voor de hele polder kunnen gaan worden. De naam van de polder werd uiteindelijk Noordoostpolder en Het Urkerland was en bleef alleen een Urkerkrant.

- Nieuws van de Stentor m.b.t. Urk.

- "Toen Urk FM werd opgericht, werd er uitgezonden vanuit een visbedrijf. Na een aantal jaren uitzenden vanuit het GBU zijn we verhuisd naar sporthal De Schelp. Helemaal achterin is een compleet ingerichte studio gemaakt, die perfect aansluit bij de behoeften van de programmamakers. Met uitbreidmogelijkheden in het verschiet kunnen we hier verder groeien om jou zo in de toekomst nog beter van dienst te zijn. De vereniging bestaat uit een 40-tal leden die elk hun eigen steentje bijdragen. Zo zijn er o.a. programmamakers, technici, redactieraadsleden en bestuursleden. Ook zijn er honderden donateurs die ons een warm hart toedragen. En niet te vergeten de heren van de 27MC die een grote bijdrage leveren aan ons welzijn.

We brengen niet alleen actualiteiten, muziek en entertainment, maar ook een diepere betekenis achter de eigen overtuigingen. Onze gemeente informeren en bedienen is het hoogste goed. Maar ook met de tijd meegaan is een belangrijk onderdeel. We blijven niet stil staan, maar groeien met de samenleving mee en ontpoppen ons tot een waardevol onderdeel van de Urker gemeenschap. Urk FM wil iedere doelgroep bedienen in haar behoeften. De verschillende medewerkers zijn divers, waardoor er een gevarieerde programmering ontstaat. De christelijke doelgroep staat bij ons centraal, met daarin verschillende categorieën. We proberen zo goed mogelijk bij elke categorie aan te sluiten."

- Lokale links: - Urk linkspagina.

- Muziek: - Urk is o.a. bekend om zijn vele zangkoren.

- "Al sinds 1983 is het Jachthoornkorps van Showband Urk een enthousiaste ambassadeur van de jachthoornmuziek in Nederland. Een muzieksoort die langzamerhand steeds zeldzamer wordt. Zo spelen in Noord-Nederland nog slechts twee korpsen met een jachthoornbezetting in Es/des, waaronder ons korps. Wij houden de jachthoornmuziek springlevend! De warme en volle klanken van de jachthoorns leveren een bijzondere sound op, die door het publiek erg wordt gewaardeerd. Wij reizen het hele land door om mensen te laten genieten van onze exclusieve muziek en swingende show. Het publiek is erg belangrijk voor het Jachthoornkorps. Tijdens een optreden kan het bijvoorbeeld ineens gebeuren dat de kinderen uit het publiek worden gevraagd om mee te doen aan een van de straatshowtjes. Deze ongedwongen spontaniteit oogst veel lof. Daarnaast zijn het vlotte tempo en de strakke marsexercitie hét handelsmerk van het Jachthoornkorps. Deze combinatie van spontaniteit en fanatisme is al jaren de formule voor succesvolle optredens.

Het Jachthoornkorps van Showband Urk heeft een ruime ervaring met de meest uiteenlopende optredens. Taptoes, straatparades en bloemencorso’s behoren tot de jaarlijks terugkerende activiteiten. Maar ook een concours in het buitenland of een jubileumoptreden in een gezinsvervangend tehuis worden door ons verzorgd. Het Jachthoornkorps treedt iedere keer met evenveel plezier op. Wij maken wat los bij het publiek! Voor meer informatie en/of boekingen kun je contact opnemen met onze PR-manager. Wij zien je graag bij een volgend optreden!"

- Brassband Valerius.

- Sport: - Voetbalvereniging S.V. Urk.

- Site over de overige voetbalclubs op Urk.

- Zorg en welzijn: - Caritas Urk is actief binnen de gemeente op het terrein van participatie van (kwetsbare) burgers en versterken van hun eigen kracht. De medewerkers ondersteunen de burgers bij het vinden van een passende oplossing voor hun problemen en vraagstukken wanneer zij - door welke reden dan ook- moeite hebben om zelf invulling te geven aan de participatie. Caritas wil een bijdrage leveren aan een samenleving waar zorg voor elkaar centraal staat en waar iedereen naar eigen vermogen kan meedoen.

- "Iedereen die een vraag heeft over taallessen, zelf of met hulp van een taalvrijwilliger wil gaan oefenen, of belangstelling heeft om vrijwillige taaltrainer te worden, wordt uitgenodigd langs te komen bij het Huis voor Taal Urk. Dit is er voor anderstaligen en voor mensen die hier geboren en getogen zijn. In deze gemeente zijn naar schatting 2.600 mensen tussen de 15 en 74 jaar die grote moeite hebben met lezen en schrijven. Dit is 14% van alle inwoners. Uniek aan deze aanpak is dat vrijwilligers mensen op een laagdrempelige manier, in bijvoorbeeld een bibliotheek, helpen naar een hoger lees- en schrijfniveau."

- Dialect: - "Of je nu Twents, Sallands, Drents of Urks spreekt; het zijn allemaal varianten van het Nedersaksisch. Wat weet jij eigenlijk allemaal over deze taal? De Maart Dialectmaand is het ideale moment om dat eens te testen met een quiz!" Aldus RTV Oost in maart 2019. Onder de link vind je 10 stellingen over het Nedersaksisch, die je met Waar of Onwaar kunt beantwoorden. Aan het eind krijg je je score te zien.

- Genealogie: - "Werkgroep Genealogie Urk verzamelt gegevens van personen die afkomstig zijn van ons dorp, dan wel een directe link hebben met ons dorp. Inmiddels zijn er meer dan 80.000 personen bekend! Heb je vragen of ben je vastgelopen tijdens je onderzoek, aarzel niet om contact met ons op te nemen. Elke 2e donderdag in de maanden oktober-juni houden wij een open inloopavond in het museum. Na binnenkomst linksaf slaan en de trap oplopen. De toegang is gratis! Tijd: 20.00-21.45 uur. De zaal waarin wij zitten en waar ook het archief is opgeslagen is niet toegankelijk voor mindervalide personen. Wij verzoeken je om een afspraak te maken met de beheerder van het museum zodat wij e.e.a. voor jou van de zolder kunnen halen."

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)