Status

- Ulvend is een buurtschap in de provincie Limburg, in de streek Heuvelland, in deels gemeente Eijsden-Margraten (t/m 1981 gemeente Noorbeek, in 1982 over naar gemeente Margraten, in 2011 over naar gemeente Eijsden-Margraten), deels vallend onder Sint-Martens-Voeren, gemeente Voeren (België). De landsgrens loopt er midden door de weg.

- Het Nederlandse deel van de buurtschap Ulvend valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Noorbeek.

- Het Nederlandse deel van de buurtschap Ulvend ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden.

Naam

In het Limburgs
Ulvend.

Oudere vermeldingen
1835 Ulvent, 1869 Ulvend.

Naamsverklaring
- "Herkomst en betekenis onbekend. Verwantschap met Ulvenhout, Naam, Naamsverklaring?"(1)

- De site van landgoed Hof van Ulvend stelt: "De naam is een verbastering van een aantal woorden namelijk Uylevelt, Ulvelt, Ulvent en vervolgens Ulvend. In vroegere tijden waren er op de velden bij de buurtschap veel uilen waardoor de buurtschap de naam Uylevelt kreeg. De uilen verbleven in de vele wilgen die groeiden langs de wegen en velden."

Ligging

De buurtschap Ulvend ligt rond de gelijknamige weg, zowel in Nederland als in België, ZO van het dorp Noorbeek. De buurtschap ligt verder NW van de plaats De Plank in België, NNO van de plaats Sint-Pieters-Voeren in België, NO van de plaats Sint-Martens-Voeren in België, O van de plaats 's-Gravenvoeren in België en WZW van het dorp Slenaken.

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Ulvend 3 huizen met 18 inwoners onder Noorbeek. Tegenwoordig heeft de buurtschap nog 3 huizen op Nederlands grondgebied, met huisnrs. 1, 1e en 3. De huisnummers 1a, 1b, 1c en 1d betreffen verblijfsaccommodaties. Er ligt ook een pand met huisnr. 3 op Belgisch grondgebied. Het Nederlandse deel van de buurtschap zal tegenwoordig ca. 10 inwoners hebben.

Bezienswaardigheden

Twee van de panden in het Nederlandse deel van de buurtschap zijn rijksmonumenten:
- Huisnr. 1: begin 18e-eeuwse gesloten hoeve, van baksteen. Ingangs- en vensterkozijnen van Naamse steen. Onder het dak een muizetandlijst. In de eindgevel van de woning een beeldnisje met WT 1771. Bijgebouwen met resten van vakwerk (baksteenvulling). Wagenschop tegen de linkerzijgevel.

- Huisnr. 3: begin 18e-eeuws bakstenen huis met verdieping en zadeldak. Ingang in segmentboogomlijstingen van Naamse steen. Vensterkozijnen van Naamse steen. Haaks tegen het huis aangebouwd een grote vakwerkschuur met eindgevel van baksteen. Boven de schuurpoort het jaartal 1867, wat op een herstel wijst. Aan de straat heeft een bakhuis gestaan. Het woonhuis vertoont verwantschap met Duivenstraat nr. 1 in Mheer en Schilberg nr. 11 aan de weg naar De Plank.

- Mariakapelletje (veld- of wegkapel) Onze Lieve Vrouw van Banneux uit 1960.

- Diverse wegkruisen.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)