Uitwellingerga

Plaats
Dorp
Súdwest-Fryslân
Fryslân

uitwellingerga_collage.jpg

Uitwellingerga, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

Uitwellingerga, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

Uitwellingerga.jpg

De watersportplaats Uitwellingerga bereikt

De watersportplaats Uitwellingerga bereikt

Uitwellingerga (3).JPG

Uitwellingerga in augustus 2013

Uitwellingerga in augustus 2013

Uitwelligerga.JPG

Te midden van de Friese meren is Uitwellingerga uitgegroeid tot een flink watersportcentrum.

Te midden van de Friese meren is Uitwellingerga uitgegroeid tot een flink watersportcentrum.

Uitwellingerga (2).JPG

Een knus buurtje bij de kerk van Uitwellingerga

Een knus buurtje bij de kerk van Uitwellingerga

Uitwellingerga (4).JPG

Uitwellingerga had vroeger een eigen tramstation. Het gebouw staat er anno 2013 nog.

Uitwellingerga had vroeger een eigen tramstation. Het gebouw staat er anno 2013 nog.

Uitwellingerga

Terug naar boven

Status

- Uitwellingerga is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Súdwest-Fryslân. T/m 2010 gemeente Wymbritseradiel.

- De buurdorpen Oppenhuizen en Uitwellingerga delen veel voorzieningen en verenigingen. Ze staan samen dan ook bekend als tweelingdorp, onder de naam 'Top en Twel'.

Terug naar boven

Naam

In het Fries
Twellingea.

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Uitwellingerga ligt ZO van het dorp Oppenhuizen en de stad Sneek, ZZO van de dorpen Loënga en Scharnegoutum, Z van de dorpen Offingawier en Goënga, ZZW van de dorpen Gauw en Sibrandabuorren, ZW van het Sneekermeer en de dorpen Terherne, Jirnsum, Tersoal en Poppenwier, WZW van de dorpen Goingarijp en Terkaple, W van het dorp Akmarijp, NW van de dorpen Broek, Snikzwaag en Joure, N van het meer de Langweerder Wielen en de dorpen Langweer en Dijken, NNO van het meer De Kûfurd, NO van het tweelingdorp Jutrijp-Hommerts en de dorpen Heeg en Woudsend en OZO van de stad IJlst en het dorp Oosthem.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat het dorp Uitwellingerga 43 huizen met 262 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 150 huizen met ca. 375 inwoners.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- De minister van Infrastructuur en Waterstaat heeft in november 2018 162 miljoen euro beschikbaar gesteld voor verbeteringen aan de vaarweg tussen Lemmer en Delfzijl, een belangrijke verbinding over water tussen Noord-Duitsland en de havens van Amsterdam en Rotterdam, en ook van groot belang voor de economie in Noord-Nederland. De vaarweg wordt geschikt(er) gemaakt voor grotere, zogeheten Va-schepen, waardoor het vervoer van goederen met schepen op een veilige manier verder kan groeien. Het is de bedoeling dat van het geld bruggen, oevers, ligplaatsen en brugbediening worden verbeterd. Zo worden op het Prinses Margrietkanaal de bruggen bij Spannenburg, Oude Schouw en Uitwellingerga vervangen. Bij Skûlenboarch en Kootstertille wordt onderzocht of de bruggen kunnen worden vervangen door aquaducten. Het is de intentie dat het project medio 2027 gereed is.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Uitwellingerga heeft 5 rijksmonumenten.

- Het schip van de Hervormde Hermes-tsjerke (Buorren 59) is is in 1690 gebouwd op de plaats van een middeleeuwse voorganger, die oorspronkelijk gewijd was aan de heilige Hermes. Op de stichtingssteen staat de naam Zeino, zoon van grietman Duco Gerrold Martena van Burmania. De middeleeuwse toren is in 1873 vervangen door een toren van drie geledingen met ingesnoerde torenspits. De luidklok uit 1787 is van klokkengieter L. Haverkamp. Het interieur wordt gedekt door een houten tongewelf. Uit de 17e eeuw dateren een preekstoel, afkomstig uit de kerk van IJsbrechtum, en een overhuifde herenbank. Het orgel, in 1893 gemaakt door D.G. Steenkuyl, is in 1968 in de kerk geplaatst. De kerk is sinds 1983 eigendom van Stichting Alde Fryske Tsjerken. In 2013 heeft de kerk zijn huidige naam gekregen.

- Molens: - De Geeuwpoldermolen (Fries: Geau's Mole) is een maalvaardige spinnenkopmolen, gelegen NO van en in het dorpsgebied van Uitwellingerga, aan de O oever van het Prinses Margrietkanaal. De molen dateert uit de eerste helft van de 19e eeuw (in bronnen worden de jaartallen 1832 en 1841 genoemd). De molen is het enige overgebleven exemplaar van de eertijds ongeveer twintig traditionele poldermolens die ooit rondom dit dorp en buurdorp Oppenhuizen te vinden waren. Hij is gebouwd voor de bemaling van de Geeuwpolder, een zomerpolder, tegenwoordig een natuurgebied, dat eigendom is van Staatsbosbeheer. Deze polder wordt eveneens bemalen door de twee hierna vermelde Amerikaanse windmotoren.

In 1954 en 1965 is de Geeuwpoldermolen gerestaureerd. Sinds 1981 is hij eigendom van Stichting De Fryske Mole. De molen verkeert in die tijd in slechte staat, waarop hij van de rijksmonumentenlijst wordt gehaald. De toenmalige Rijksdienst voor de Monumentenzorg geeft toestemming hem te laten slopen. Hiertegen rijst verzet, wat ertoe leidt dat toch weer jaarlijks een bedrag voor het onderhoud van de molen beschikbaar wordt gesteld. De kosten van een restauratie wil het Rijk echter niet voor zijn rekening nemen. Uiteindelijk vindt in 1987 een restauratie plaats, op kosten van de gemeente Wymbritseradeel, de provincie Friesland en het Prins Bernhardfonds. De Geeuwpoldermolen is op afspraak te bezichtigen. - Windmotor 1. - Windmotor 2. Zo te zien op kaarten zijn alle drie de molens alleen te bereiken via de Sjuwedyk, en aan het eind daarvan via een brug of pontje?, over de splitsing van de waterlopen Holle Grêft en De Dolte.

- Gevelstenen in Uitwellingerga.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Uitwellingerga, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Uitwellingerga.

- Nieuws: - Nieuws uit Oppenhuizen en Uitwellingerga op Facebook.

- Sport: - Volleybalvereniging Top en Twel heeft verschillende dames- en jeugdteams die op verschillende niveaus meedoen aan de competities in de nabije omgeving. Ze nodigen iedereen vrijblijvend uit om eens te komen ervaren wat volleybal is. Met opslaan, verdedigen middels een goede passing, het opzetten van de bal om het daarna de tegenpartij lastig te maken met een goed getimede smash. Aan de hand van talent, leeftijd enzovoort zal plaatsing in een geschikt team plaatsvinden.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Uitwellingerga.

Reactie toevoegen