Tytsjerksteradiel

Gemeente
Tytsjerksteradiel
Trynwâlden
Fryslân

gemeente_tietjerksteradeel_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper_kopie.jpg

Gemeente Tietjerksteradeel anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)

Gemeente Tietjerksteradeel anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)

Tytsjerksteradiel

Terug naar boven

Status

- Tytsjerksteradiel is een gemeente in de provincie Fryslân, in deels de streek Trynwâlden. De hoofdplaats is Burgum.

- De gemeente Tytsjerksteradiel omvat de dorpen Aldtsjerk, Burgum, De Tike (deels), Earnewâld, Eastermar, Feanwâldsterwâl (deels), Garyp, Gytsjerk, Hurdegaryp, Jistrum, Mûnein, Noardburgum, Oentsjerk, Ryptsjerk, Sumar, Suwâld, Tytsjerk en Wyns, en de buurtschappen Bartlehiem (grotendeels), Gytsjerksterhoeke, Iniaheide, It Heechsân, It Wytfean, Kûkherne (deels), Lytse Geast, Noardermar, Quatrebras, Sânhuzen, Sigerswâld, Skûlenboarch, Sumarreheide en Tergrêft (deels). In totaal zijn dit 18 dorpen (waarvan 2 deels) en 14 buurtschappen (waarvan 3 deels).

- Wapen van de gemeente Tytsjerksteradiel.

- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente Tytsjerksteradiel.

- De dorpen in het NW van de gemeente (Aldtsjerk, Gytsjerk, Mûnein, Oentsjerk, Ryptsjerk en Wyns) plus het Dantumadielse dorp Readtsjerk, staan gezamenlijk bekend als de Trynwâlden.

Terug naar boven

Naam

Spelling
Oorspronkelijk heette de gemeente Tietjerksteradeel. Sinds 1989 is de naam van de gemeente officieel in het Fries: Tytsjerksteradiel. Sinds dat jaar zijn ook de plaatsnamen binnen de gemeente officieel Friestalig. Beide als gevolg van een gemeentelijk besluit d.d. 18 juni 1987.

Terug naar boven

Ligging

De gemeente Tytsjerksteradiel ligt NO in de provincie Fryslân. De gemeente ligt deels NO van en deels in Het Nationale Park De Alde Feanen. Verder ligt de gemeente NO, O en ZO van de stad Leeuwarden en de dorpen Lekkum, Jelsum, Koarnjum en Britsum, O en ZO van het dorp Stiens, ZO van de dorpen Feinsum, Hijum, Hallum en Marrum, Z en ZO van de dorpen Wânswert en Burdaard, ZW en Z van de dorpen Rinsumageast en Damwâld en de stad Dokkum, NW, W en Z van de dorpen Readtsjerk, Feanwâldsterwâl (van het N deel ervan) en Feanwâlden, NW, W, ZW en Z van de dorpen Twijzelerheide, Twijzel, Zwagerbosch en De Westereen, W en NW van de dorpen Kootstertille, Drogeham, Harkema, Surhuisterveen, Boelenslaan en Houtigehage, W, NW en ZW van het dorp Buitenpost, NW van de dorpen Rottevalle, Drachtstercompagnie en Opeinde en de kern Drachten, N en NW van de dorpen De Tike (van het grootste en Z deel ervan), Nijega, Oudega en De Veenhoop, NO van het dorp Grou en ZO, O, NO en N van de dorpen Warten, Warstiens, Hempens en Wergea. De hoofplaats Burgum ligt centraal in de gemeente.

Terug naar boven

Statistische gegevens

- In 1840 omvat de gemeente Tytsjerksteradiel (dan: Tietjerksteradeel) 1.669 huizen met 8.862 inwoners, verdeeld in de dorpen Bergum 259/1.899 (= huizen/inwoners), Wijns 23/110, Oudkerk 82/537, Oenkerk 100/441, Giekerk 45/336, Rijperkerk 59/331, Tietjerk 62/344, Suawoude 38/263, Hardegarijp 157/624, Eestrum 61/385, Oostermeer 185/322, Rottevalle (deels) 10/50, Suameer 85/457, Garijp 100/620 en Eernewoude 62/310 en de buurtschappen Nieuwstad of Nijestad 38/195, Bergumerdam 26/138, Kuikhorne (deels) 22/95, Molenend 46/250, Kleine-Geest 14/75, Nieuwe-Streek 18/95, Gaastmaburen 10/60, De Wal 81/440, Witveen 44/240, De Harste 12/70, Tieke (deels) 18/100 en Sijgerswoude 12/75. Tegenwoordig heeft de gemeente ca. 12.800 huizen met ca. 32.000 inwoners.

- Partoer consultants en onderzoekers heeft in 2017 5 Factsheets gemaakt voor en over de gemeente Tytsjerksteradiel. De factsheets geven zicht op een aantal thema’s, zoals wonen, onderwijs, gezondheid, laaggeletterdheid en voorzieningen. De factsheets zoomen in op de gemeente in brede zin, en speifiek op de dorpen Ryptsjerk, Noardburgum, Gytsjerk en Burgum. Dankzij deze Factsheets krijgen de inwoners inzicht in de staat van hun eigen dorp. Daardoor is het voor de gemeente gemakkelijker om het gesprek met de inwoners aan te gaan. Uit de gemeentelijke Factsheet blijkt onder andere dat het aantal inwoners licht is toegenomen. Maar dit komt vooral door een sterke stijging in de oudste leeftijdscategorie. Een andere verwachte trend is dat het aantal leerlingen op de basisscholen in de gemeente met 8,5 procent zal dalen. Verder valt op dat het percentage huishoudens met een inkomen tot de armoedegrens lager ligt dan in de rest van Fryslân.

- Inwoners van de gemeente Tytsjerksteradiel geven het wonen in de eigen woonomgeving gemiddeld een 8,1. Ook de relatie tussen inwoner en gemeente wordt door burgers gewaardeerd en goed beoordeeld. De dienstverlening van de gemeente krijgt gemiddeld een 7,0. Dit blijkt uit de burgerpeiling van ‘Waarstaatjegemeente’ die I&O Research in 2017 heeft uitgevoerd. 2.000 inwoners van 18 jaar en ouder hebben een brief inclusief vragenlijst ontvangen, met het verzoek deel te nemen aan de burgerpeiling. De benchmarksite Waarstaatjegemeente.nl werkt met een gevalideerde standaardvragenlijst, zodat de uitkomsten per gemeente vergelijkbaar zijn. Met een respons van 31 procent is het aantal waarnemingen voldoende om betrouwbare uitspraken te kunnen doen over de waardering en tevredenheid van alle inwoners van de gemeente.

Terug naar boven

Geschiedenis

- De gemeente Tytsjerksteradiel bewaart in haar gemeentearchief een schat aan informatie. In de studiezaal kun je terecht voor historisch onderzoek in deze archieven. Ook kun je hier stamboomonderzoek verrichten. Het gemeentearchief bevat allerlei soorten informatie over personen, gebouwen en gebeurtenissen. De collectie bestaat grofweg uit: beeldmateriaal en kaarten; algemene gegevens over de gemeente; gegevens over personen; gegevens over wonen, gebouwen en bedrijvigheid; administraties van belastingen; particuliere archieven.

Een deel van de archiefinventarissen is online beschikbaar gemaakt via het FriesArchiefNet. Deze website is een initiatief van de provincie op archiefgebied. Je kunt er onder meer de ingekomen stukken van 1616-1893 en het secretariearchief van 1915-1965 inzien. Ook het archievenoverzicht van de gemeente vind je op FriesArchiefnet. De openbare akten van geboorte, huwelijk en overlijden van de gemeente Tytsjerksteradiel zijn sinds 2009 gratis te raadplegen op AlleFriezen.nl.

Naast de gemeentelijke archieven zijn in het gemeentearchief meer dan 130 archieven van families, kerken, verenigingen en bedrijven overgebracht. Het oudste stuk in het archief is van 1561 en de oudste aanwezige informatie (op een kopie van 1699) is van 1503. Om het historisch onderzoek te versterken bewaart de gemeente ook collecties boeken, kranten, historische kaarten, prentbriefkaarten, affiches, foto’s, negatieven, films en video's. In het gemeentearchief vind je ca. 33.000 foto’s en prentbriefkaarten met afbeeldingen uit de gemeente Tytsjerksteradiel. Hier horen ongeveer 1400 ansichtkaarten bij van de dorpen. De collectie wordt nog voortdurend uitgebreid.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- In de jaren zeventig van de 20e eeuw komt binnen de gemeente een gevoel op gang dat men zich actiever moet opstellen om het streekeigene in de gemeente te bewaren. In 1976 dreigt een aantal karakteristieke woningen in de buurtschap Sumarreheide te worden gesloopt. Diverse mensen zijn van mening dat deze panden het behouden waard zijn en dat daarvoor geijverd zou moeten worden. Dit is de concrete aanleiding om in 1978 Stichting Karakteristyk Tytsjerksteradiel op te richten.

De stichting streeft ernaar karakteristieke en streekeigene panden voor de toekomst te behouden. Zij wil afbraak voorkomen, panden in hun oorspronkelijke staat laten en een wegwijs zijn bij het opknappen en restaureren van die panden. Ook de karakteristieke landschappen en landschapselementen hebben de warme belangstelling van de Stichting. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het behoud van poelen, pingo’s, oude zandpaden en boomwallen, de karakteristieke Achterweg te Eastermar, de Alde Harstewei, en de laatste heide in Sumarreheide.

In 1990 heeft de stichting een inventarisatie gemaakt van het bezit aan karakteristieke panden in de gemeente Tytsjerksteradiel. Het resultaat van de inventarisatie is een lijst met ca. 475 panden, die voor bescherming in aanmerking zouden kunnen komen. De gebouwen op de lijst zijn geen monumenten in de zin van de Monumentenwet, maar zij worden wel karakteristiek en/of streekeigen geacht. De lijst is aangeboden aan het gemeentebestuur en in 1990 door de gemeenteraad vastgesteld. Een jaar later is de lijst geactualiseerd en staan er meer dan 500 op de lijst. Sindsdien is er door sloop, ingrijpende verbouw en brand helaas nog wel het een en ander verloren gegaan, zodat een nieuwe actualisatie van de lijst nodig is. De lijst is per dorp en daarbinnen op straat, op de site van de stichting te bekijken, met per pand een foto, plus toelichting wat er zo bijzonder is aan het pand in kwestie.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Met het Rondje Tytsjerksteradiel van Stichting Staten en Stinzen (ca. 28 km) fiets je door 5 door parken omringde staten in deze gemeente. De parken bieden in overvloed de mogelijkheid om onderweg te voet te ontspannen.

- De in april 2017 gelanceerde app Memory Route Tytsjerksteradiel biedt verschillende routes die je kunt fietsen en/of lopen, met daarbij filmpjes met verhalen van inwoners over bijzonderheden van hun dorp.

- In 2016 zijn NME-Achtkarspelen en NME-Tytsjerksteradiel (NME = natuur- en milieueducatie) samen verder gegaan als Natuur- en Duurzaamheidscentrum Pingo & Pet. Het centrum is gevestigd in het bezoekerscentrum van It Fryske Gea in Earnewâld. Pingo & Pet verzorgt natuur-, milieu- en duurzaamheidseducatie voor het basisonderwijs in de hiervoor genoemde gemeenten. Alle basisscholen in deze gemeenten kunnen gebruik maken van het aanbod UurNatuur. Dit aanbod bestaat uit geheel verzorgde excursies, gastlessen en natuur in de klas. Ieder jaar wordt een ander duurzaamheidsthema centraal gesteld. In 2016/2017 was dat bijvoorbeeld het thema: 5x beter bezig. Tijdens het project 5x beter bezig komen alle aspecten van duurzaamheid aan bod. 5 simpele spelregels laten zien hoe je goed voor jezelf en je medemensen zorgt, slim omgaat met spullen, energie en water, minder gifstoffen gebruikt en hoe je de natuur de ruimte geeft. Tijdens het project gingen kinderen samen met een gastdocent actief aan de slag. In drie lessen leerden ze wat duurzaamheid betekent, gingen ze op onderzoek uit en bedachten ze acties om voortaan 5x beter bezig te zijn.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Tytsjerksteradiel (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Gemeente: - Officiële site van de gemeente Tytsjerksteradiel. - Nieuws van de gemeente op Facebook. - Nieuws van de gemeente op Twitter. - Nieuws van de gemeenteraad.

- Media / nieuws: - RTV Kanaal 30 is de lokale omroep voor de gemeenten Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel. De afgelopen jaren is een aantal belangrijke keuzes gemaakt en doorgevoerd, met name op het gebied van de programmering (introductie gezamenlijk sportprogramma met RTV NOF), de samenwerking met collega-omroepen (formele oprichting Stichting Regionaal Media Centrum Noord & Oost Friesland) en de verdere ontwikkeling en professionalisering van de kanalen radio, kabelkrant, teletekst, social media, website en TV (aanschaf professionele camera’s en videomengpaneel). Er is nu een vaste TV-ploeg die regelmatig nieuwsfilmpjes maakt voor het YouTube-kanaal en de inmiddels bekende TV-debatten voor de laatstgenoemde gemeente verzorgt. Ook willen ze meer evenementen in hun werkgebied letterlijk en figuurlijk in beeld brengen. Hierbij wordt uiteraard ook weer de samenwerking gezocht met de collega’s van RTV NOF.

- Nieuwssite Tdielnieuws.nl. - Nog een nieuwspagina over de kernen van de gemeente Tytsjerksteradiel.

- Jongeren: - De jongerenwerkers van KEaRN regioteam Tytsjerksteradiel kom je tegen op plekken waar jongeren samenkomen, zoals jeugdhonken, keten, winkelcentra en overige hangplekken. De jongerenwerkers initiëren en ondersteunen initiëren initiatieven van jongeren, maar nemen deze vooral niet over. De jongeren blijven altijd zelf verantwoordelijk voor en houden de regie over hun eigen activiteit of project.

- Muziek: - "De docenten van Cultuurcentrum de Wâldsang zijn zelfstandige ondernemers en lid van Coöperatie de Wâldsang U.A. Gezamenlijk regelen ze zaken als administratie en inkoop. Als leerling merk je daar verder niks van: je hebt gewoon goed en leuk les! Lesvormen. Lessen kun je alleen, samen of in een groepje volgen. Dat hangt af van het type les of cursus. En of er geschikte groepjes te vormen zijn. In het tarievenoverzicht vind je een overzicht van mogelijkheden en kosten. Wellicht wil je graag met iemand samen die je kent. Informeer gerust bij een docent naar de mogelijkheden. Examens. Bij de Wâldsang kun je examens doen. Dan beoordeelt je docent met veelal een of meerdere collega’s hoe je speelt. En krijg je vragen over de muziektheorie. Je kunt vijf diploma’s halen: Elementair, A, B, C en D. Het afleggen van een examen kost € 12,50. Deelname is niet verplicht. Wel leuk en leerzaam! Concerten. Als muzikant wil je vast van je laten horen! Dat kan op de kleine en grote concerten die we organiseren, en tegenwoordig kun je ook optreden op ons digitale podium op Youtube!

Locaties. Docenten van de Wâldsang geven lessen op zo’n 25 lesplaatsen in de gemeenten Achtkarspelen, Dantumadiel, Noardeast-Fryslân en Tytsjerksteradiel. Bij genoeg aanmeldingen komen we ook graag naar jouw dorp als dat nu nog niet staat vermeld. De Wâldsang is dus altijd in de buurt! Samenspel. Muziek maken is leuk: zowel alleen als met anderen. Daarom kun je bij de Wâldsang samenspelen in bijvoorbeeld een popband, ensemble of koor. En in de les natuurlijk met je docent. Docenten. Alle docenten hebben een (muziek)vakopleiding gevolgd. Zo weet je dat je altijd goede lessen krijgt. In het docentenoverzicht op deze website stellen zij zich voor. Voor iedereen! Of je nou jong of oud(er) bent, van klassiek of rock houdt, als een prof of alleen voor je plezier wilt spelen: iedereen kan muzieklessen volgen bij de Wâldsang! Er is voor elk wat wils. Mis je bepaald aanbod? Laat het ons weten! We organiseren het graag. Regelmatig zijn er ook cursussen voor bepaalde doelgroepen aangeboden. Voor leerkrachten of jonge kinderen bijvoorbeeld."

- Sport en bewegen: - De gemeente Tytsjerksteradiel heeft voor de komende jaren beleid ontwikkeld op het gebied van sport en bewegen. Met de nieuwe sport- en beweegnota wil de gemeente aansluiten op de huidige ontwikkelingen in de sport zelf en de maatschappelijke waarde die aan sport en bewegen wordt toegekend. Het beleid is in samenwerking met de lokale organisaties ontwikkeld. Sport Fryslân - die kennis heeft van de meest actuele ontwikkelingen en ruimschoots ervaring heeft met het schrijven van actueel en integraal sport- en beweegbeleid - heeft de nota opgesteld.

In de afgelopen jaren hebben veel ontwikkelingen plaatsgevonden. De voorkeuren van sporters en de rol van de sportverenigingen zijn veranderd, de interesse in ongeorganiseerd sporten en bewegen in de openbare ruimte is toegenomen. Bovendien zijn er demografische ontwikkelingen als krimp en vergrijzing. Inmiddels is sport en bewegen een erkend middel in de aanpak van maatschappelijke problemen en wordt sport en bewegen steeds vaker ingezet om eenzaamheid tegen te gaan, mensen bij elkaar te brengen, te activeren en de sociale binding in dorpen en wijken te versterken. In de nota staat de gemeentelijke visie op sport en bewegen beschreven en worden meetbare doelen gesteld. Ook worden de rollen van de gemeenten, buurtsportcoaches, sport- en beweegaanbieders en andere betrokken organisaties aangegeven. De 'Inventarisatie- en informatienotitie t.b.v. het opstellen van een visie op sport en bewegen in de gemeente Tytsjerksteradiel' (juni 2017) ging hier aan vooraf. Ook de 'Visie op combinatiefuncties en buurtsportcoaches in de gemeente' zal er ongetwijfeld input voor hebben gevormd. De eigenlijke nota hebben wij op het internet niet kunnen vinden.

- Zorg: - KEaRN Steunpunt Mantelzorg Tytsjerksteradiel en Achtkarspelen wil met haar site iedereen die voor een ander zorgt informeren en indien wenselijk helpen bij het zorgen voor een naaste in deze gemeenten. Je kunt op deze site informatie en antwoorden vinden, en ook zelf een vraag stellen, je wensen, ervaringen en ideeën aanleveren of reageren op anderen. Actief kennis delen en informatie uitwisselen.

- Welzijn: - Heb je een vraag over het dagelijks leven in de gemeente Tytsjeksteradiel, bijvoorbeeld over wonen, gezondheid, financiën, huishouden of daginvulling? Kom dan naar het inloopspreekuur van het Dorpenteam in de bibliotheken Burgum en Gytsjerk (elke dinsdagmiddag van 14.00-16.00 uur in Bibliotheek Burgum en elke woensdagmiddag van 15.00-16.00 uur in Bibliotheek Gytsjerk) of kijk op de Facebookpagina onder de link.

- De opbouwwerkers van KEaRN Regioteam Tytsjerksteradiel zijn vooral betrokken bij leefbaarheidsvraagstukken in de dorpen. Je treft hen bij dorpsbelangen, verenigingen, burgerinitiatieven, in dorp en buurt en binnen samenwerkingsverbanden. De opbouwwerkers initiëren en ondersteunen (burger)initiatieven, maar nemen deze vooral niet over. De betrokken inwoners blijven altijd zelf verantwoordelijk voor en houden de regie over hun eigen activiteit of project.

- Bij het Jeugdteam Tytsjerksteradiel kun je terecht met al je vragen over opvoeden en opgroeien. De gezinswerkers van deze teams ondersteunen jeugdigen in de leeftijd van 0 tot 18 jaar en hun ouders/verzorgers als er vragen of problemen zijn. Ouders en opvoeders kunnen diverse (hulp)vragen hebben. Heeft mijn kind ADHD? Welke zorg past er bij mijn kind? Is mijn kind dyslectisch? Waarom is mijn kind zo angstig? Mijn kind eet slecht, wat kan ik doen? Waarom is mijn kind altijd zo boos? Ontwikkelt mijn kind zich wel goed? Met al dit soort vragen kun je bij de Jeugdteams terecht.

- De KEaRN Vrijwilligerscentrale heeft als doel het vrijwilligerswerk in de gemeenten Tytsjerksteradiel en Achtkarspelen te bevorderen. Dit wordt gedaan met een enthousiast team bestaande uit vrijwilligers en medewerkers. De Vrijwilligerscentrale ondersteunt inwoners die op zoek zijn naar vrijwilligerswerk. Daarnaast biedt de Vrijwilligerscentrale ook ondersteuning aan organisaties die met vrijwilligers werken of op zoek zijn naar vrijwilligers.

- De Cliëntenraad Werk en Inkomen Tytsjerksteradiel behartigt de belangen van inwoners in deze gemeente die van een minimuminkomen moeten leven. De cliëntenraad heeft een adviserende rol aan het college van Burgemeester en Wethouders van de gemeente. Het college neemt uiteindelijk de besluiten. De cliëntenraad geeft gevraagd en ongevraagd advies aan de gemeente. Soms vraagt de gemeente aan de cliëntenraad om haar mening te geven over bijv. beleid dat gewijzigd wordt. De cliëntenraad schrijft zelf ook adviezen, waarbij aandacht wordt gevraagd voor zaken die voor haar belangrijk zijn. Het college van B&W kan er voor kiezen dit advies mee te nemen in de besluitvorming.

- De in 2015 opgerichte Stichting Kleding- en Speelgoedbank Burgum e.o. zamelt kleding, schoenen, speelgoed etc. in. Ontvangen goederen geven zij gratis weg aan mensen met een laag besteedbaar inkomen, wonende of duurzaam verblijvende in de gemeente Tytsjerksteradiel en evt. andere gemeenten waar geen kledingbank gevestigd is. Hiermee beogen zij hun steentje bij te dragen om armoede te bestrijden en duurzaamheid te bevorderen.

- "Er is, ook in onze eigen omgeving, armoede. Vaak stille armoede, waar we niet van weten. Misschien niet direct bij jou in de straat, maar zeker in jouw dorp. Stichting Voedselbank Tytsjerksteradiel wil, net als de andere voedselbanken in Nederland, deze armoede bestrijden. Hierbij is een van de uitgangspunten dat verspilling op de ene plaats, zoals het vernietigen van goed voedsel, wordt tegengegaan door het uitreiken van dit voedsel op plaatsen waar het hard nodig is.

- Het Autisme Kafé Tytsjerksteradiel (AKT-diel) biedt ouders, familie, mantelzorgers, leerkrachten en andere betrokkenen die te maken hebben met autisme spectrum stoornis (ASS) de gelegenheid elkaar te ontmoeten in 'het Kafé'. Het Autisme Kafé wil het begrip voor mensen met autisme of mensen met het autisme spectrum stoornis (ASS) vergroten door kennis en ervaring te delen. Mensen met autisme, of aanverwante problematiek, en hun naasten zijn van harte welkom.

- Duurzaamheid: - Alles over energiezuinig bouwen en wonen in de gemeente Tytsjerksteradiel (kavels, nieuwbouw, bestaande huizen, vergunningen, bestemmingsplannen) vind je in het Energie(k)Loket.

- Gemeenten die als lid bij het Klimaatverbond zijn aangesloten, dragen bij aan de noodzakelijke energietransitie. Zij werken samen met andere lokale overheden aan een krachtig en lokaal energie- en klimaatbeleid, dat bestand is tegen externe beleidswijzigingen. Ook de gemeente Tytsjerksteradiel is aangesloten bij het Klimaatverbond.

- De gemeente Tytsjerksteradiel ondersteunt de Nationale Duurzame Huizen Route. Zij moedigt inwoners aan hun duurzame woning open te stellen tijdens de Nationale Duurzame Huizen Route (november). Tijdens deze dagen delen huiseigenaren hun ervaringen met het duurzamer maken van hun woning. De Duurzame Huizen Route is op zoek naar meer duurzame huizen in deze gemeente (onder de link vind je er al een aantal). Goed geïsoleerde huizen, zonnepanelen, zuinige HR-ketels, gebruik van natuurlijke materialen; elke ervaring is bruikbaar om een ander op weg te helpen. Heb je ervaring met het duurzamer maken van je woning? Meld je huis aan en inspireer anderen!

- De gemeente Tytsjerksteradiel heeft de ambitie om in 2040 energieneutraal te zijn. In het nieuwe coalitieakkoord 'Duorsum oparbeidzje' wordt fors ingezet op de energietransitie. Vanuit die ambitie zien de gemeente, de EKG en dorpsbelangen kansen om een proeftuin te worden voor het aardgasvrij maken van het dorp Garyp.

- De gemeente Tytsjerksteradiel heeft in 2018 haar hand-ingevoerde houtversnipperaars vervangen door een nieuwe compacte kraan-ingevoerde Chippercombi met hoogkipsysteem. De nieuwe machine is behendig en voldoet aan de nieuwste Arbo-eisen. De gehele bediening van de machine gebeurt vanuit de trekkercabine. Arbo-technisch een hele vooruitgang voor de medewerkers. De nieuwe houtversnipperaar beperkt de transporthandelingen tot een minimum. De houtsnippers worden op locatie overgestort in grote vrachtwagencontainers door middel van de hoogkipbak. De grote wielen met bestuurbare achteras zorgen dat de Chippercombi op de kleinste plekken zijn werk kan doen. Het overgrote deel van de houtsnippers wordt uitgeleverd als hoogwaardige brandstof voor biomassa. Ook worden de snippers gebruikt bij onder andere speeltuinen, als natuurlijke bodembedekker.

- Internet: - Het buitengebied in de gemeente Tytsjerksteradiel wordt definitief voorzien van snel internet (glasvezel). In deze gemeente heeft meer dan 60 procent van de ongeveer 1000 aangeschreven bewoners zich aangemeld voor een internetaansluiting, tegen een extra toeslag van 15 euro per maand. Die 60 procent is - per gemeente in Fryslân - de drempel voor de firma Kabelnoord om het voor hen lonend te maken. De aansluitingen in deze gemeente worden in 2019 gerealiseerd. Kabelnoord wil aansluitend binnen drie jaar het gehele Friese buitengebied voorzien van snel internet. De provincie Fryslân en twee banken steunen hen daarbij met achtergestelde leningen van in totaal ca. 90 miljoen euro.

- Bedrijfsleven/ ondernemen: - De Industriële Club Tytsjerksteradiel (ICT) is al sinds 1967 de belangenbehartigende vereniging voor een 30-tal industriële bedrijven of toeleverend daaraan (geen advies- of financieel e.d.), voornamelijk uit de sectoren maakindustrie, bouwnijverheid en transport. Het is een club waar de leden bijeen komen om ervaringen en ideeën uit te wisselen. De voornaamste taken van het bestuur zijn: volgen van alle ontwikkelingen die invloed kunnen hebben op de bedrijfsactiviteiten van de leden; het namens de leden onderhouden van contacten met gemeente en provincie om op de hoogte te blijven; het actief inbrengen van de standpunten van de leden bij de diverse beleidsmakers en beslissers. Onderwerpen waar ICT zich mee bezighoudt, zijn: ontwikkeling bestaande en nieuwe bedrijventerreinen; ontwikkeling werkgelegenheid; inkoop- en aanbestedingsbeleid; infrastructuur, en onderwijs.

- LTO Noord afdeling Tytsjerksteradiel-Dantumadiel is de belangenbehartiger voor boeren, tuinders en andere ondernemers in het landelijk gebied van deze gemeenten. Ze doen hun werk onder meer door het onderhouden van nauwe contacten en in overleg met de gemeente, haar inwoners, waterschap en provincie.

- Wonen: - De Bewonersraad behartigt de belangen van huurders van een huurwoning van een woningcorporatie in Fryslân. - Nieuws van De Bewonersraad m.b.t. gemeente Tytsjerksteradiel.

Reactie toevoegen