Trijehuzen

Plaats
Buurtschap
Súdwest-Fryslan
Fryslân

trijehuzen_plaatsnaambord_en_molen_rispens_kopie.jpg

Buurtschap Trijehuzen met het enige plaatsnaambord (want doodlopende weg) en dé bezienswaardigheid van de buurtschap: Molen Rispens uit 1821, dankzij restauratie in 1994 weer in puike conditie en regelmatig draaiend en te bezichtigen.

Buurtschap Trijehuzen met het enige plaatsnaambord (want doodlopende weg) en dé bezienswaardigheid van de buurtschap: Molen Rispens uit 1821, dankzij restauratie in 1994 weer in puike conditie en regelmatig draaiend en te bezichtigen.

trijehuzen_molen_1928_kopie.jpg

Stuivertje wisselen heet dat: de molen die vroeger kennelijk de Trijehûster Môle heette, heet nu Molen Rispens, en de buurtschap, die vanouds Rispens heette, heet nu Trijehuzen...

Stuivertje wisselen heet dat: de molen die vroeger kennelijk de Trijehûster Môle heette, heet nu Molen Rispens, en de buurtschap, die vanouds Rispens heette, heet nu Trijehuzen...

Trijehuzen

Terug naar boven

Status

- Trijehuzen is een buurtschap in de provincie Fryslân, gemeente Súdwest-Fryslân. T/m 1983 gemeente Hennaarderadeel. In 1984 over naar gemeente Littenseradiel, in 2018 over naar gemeente Súdwest-Fryslân.

- De buurtschap Trijehuzen valt, ook voor de postadressen, grotendeels onder het dorp Hidaard. Alleen de molen valt onder het dorpsgebied van Easterein. Oorspronkelijk viel ook de woonbebouwing van de buurtschap onder buurdorp Easterein. De buurtschap maakte deel uit van het 'Wynser kwartier' van Easterlittens.

- De buurtschap Trijehuzen ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom een wit plaatsnaambordje (inderdaad maar 1 bordje, omdat het aan een doodlopende weg ligt).

Terug naar boven

Naam

In het Nederlands
Driehuizen. Overigens zijn de plaatsnamen in de voormalige gemeente Littenseradiel officieel Friestalig.

Spelling
Vroeger luidde de spelling (en uitspraak) kennelijk Trijehûzen, getuige de schrijfwijze op de oude foto elders op deze pagina. Tegenwoordig staat er geen accent meer op de u en hoort het kennelijk ook conform te worden uitgesproken. Áls het althans geen drukfout is op het plaatsnaambord (dat komt helaas vaker voor) en in het postcodeboek (idem)...

Oudere vermeldingen
Tegenwoordig heet deze buurtschap Trijehuzen, waar op kaarten verder nog de huisnamen State Rispens en Huize Wier 33 worden genoemd. De kaart uit 1851 geeft op deze plek de namen Nijehuis (noordoostelijk) en Rispens (westelijk). Rond 1700 worden dezelfde namen aangehaald, terwijl er hier dan ook een stinswier wordt aangegeven nabij de plaats waar later de naam met wier wordt vermeld. Oorspronkelijk werd de gehele terp van deze buurtschap met de 3 boerderijen Rispens genoemd.

Naamsverklaring
Het slotelement van de moderne naam is de meervoudsvorm van huis, het eerste is het element trije 'drie'. De ene oudere naam met de elementen huis en nij 'nieuw' spreekt voor zich, zeker als men bedenkt dat een Oude Huis NW ervan werd aangegeven. Huize Wier 33 (een recente naam) kan in verband worden gebracht met de voormalige stinswier ter plekke. De oudste vermelding van de oude nederzettingsnaam Rispens is in 1402 als Respenze. Het tweede bestanddeel van deze naam is het suffix -ingi, het eerste is mogelijk een nu onbekende persoonsnaam, waarvan wellicht het eerste bestanddeel rik 'rijk' is en het tweede een stam bevat, die met een b begint.(1)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Trijehuzen ligt rond de gelijknamige weg, een doodlopende O zijweg van de Wynserdyk en ligt NW van Sneek, Z van Easterein en NO van Hidaard.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In de Volkstelling van 1840 wordt de buurtschap Trijehuzen niet apart vermeld. Tegenwoordig omvat de buurtschap nog altijd 3 huizen (plus de molen) (een van de weinige plaatsen met een naam X-huizen waarvan het huidige aantal huizen nog altijd klopt met de plaatsnaam), en zal derhalve een handvol inwoners hebben.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Molen Rispens (Trijehuzen 4) werd vroeger ook wel Rispensermolen en Rispenserpoldermolen genoemd, en getuige de foto elders op deze pagina kennelijk ook Trijehûster Môle. De molen dateert uit 1821* en bemaalt tot 1964 de 145 ha grote Rispenserpolder (ook wel Polder Bouma, polder 370). In dat jaar komt er een elektrisch gemaal, waardoor de molen overbodig wordt. De molen wordt verkocht aan de gemeente Hennaarderadeel. In 1994 is de molen naar een betere standplaats verplaatst, een klein stukje naar het N, waar hij weer water uit kan malen, en gerestaureerd. Sindsdien is hij weer maalvaardig. De molen kan op afspraak worden bezichtigd, en tijdens Nationale Molendag (mei), de Friese Molendag (2e zaterdag van september, tegelijk met Monumentendag) en de Moledei Súdwest Fryslân (eind november). - Site van Molen Rispens. - Nieuws van Molen Rispens op Facebook.
* En heeft dus in 2021 het 200-jarig bestaan gevierd.

Twee monumentale windmolens van de voormalige gemeente Littenseradiel zijn in 2019 door de gemeente Súdwest-Fryslân beide voor het symbolische bedrag van een euro overgedragen aan Molenstichting Súdwest-Fryslân. De gemeente heeft een 'bruidsschat' van 114.500 euro meegegeven voor het onderhoud van de Amerikaanse windmotor bij Itens en de achtkante grondzeilermolen Rispens in Trijehuzen bij Hidaard. De stichting gebruikt het geld voor restauratie, en de gemeente is hierdoor verlost van de jaarlijkse onderhoudskosten.

Reactie toevoegen