Bij het ontstaan van de gem. Teylingen heeft men bewust voor een íets andere spelling gekozen dan de gelijknamige plaatsnaam, omdat twee verschillende grootheden met een identieke naam niet handig is. Vergelijk Borsele/Borssele en Bronckhorst/Bronkhorst.
- Teijlingen is een buurtschap in de provincie Zuid-Holland, in de regio Bollenstreek, gemeente Teylingen. T/m 2005 gemeente Voorhout.
- De buurtschap Teijlingen valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Voorhout, hoewel zij inmiddels aan het dorp Sassenheim is vastgegroeid.
- De buurtschap Teijlingen heeft officiële, blauwe plaatsnaamborden en heeft daarmee een bebouwde kom.
Terug naar bovenSpelling
Bij fusie van min of meer gelijkwaardige gemeenten qua grootte kiest men doorgaans voor een nieuwe naam, dus niet een van de namen van de fusiepartners. Soms is dat dan de naam van een buurtschap in een van de betrokken gemeenten (vergelijk Cranendonck). Maar de buurtschap heet in dit geval Teijlingen. Kennelijk heeft men ervoor gekozen om de gemeentenaam met y te spellen, ter onderscheiding van de buurtschap, omdat twee verschillende grootheden met een identieke naam niet handig is en verwarring kan wekken m.b.t. welke van de twee er bedoeld wordt (vergelijk dorp Borssele en gemeente Borsele, en dorp Bronkhorst en gemeente Bronckhorst, waar men dus soortgelijke 'trucs' heeft uitgehaald). Om het nog ingewikkelder te maken, ligt de buurtschap met spelling ij aan de Teylingerlaan, met spelling y dus, en wordt diezelfde laan op grondgebied van Sassenheim (de buurtschap valt onder Voorhout) als Teijlingerlaan gespeld. Als dat nu omgekeerd was, waren buurtschap en straatnaam in diezelfde buurtschap in ieder geval nog consequent gespeld geweest. Het Slot in de buurtschap heet dan weer Teylingen...
Oudere vermeldingen
918-948 kopie 11e eeuw in Taglingi, 1143 Gerardo de Teilinc, 1162 Teilinge, 1198 Wilhelmus de Teillinga, 1200 Willelmus de Theylinge, 1213 Theilinge, 1223 Thelinghen, 1328 den huuse ende Heerscappie van Teylinghe, 1338 Teylynghen, 1433 Teylingen.
Naamsverklaring
Afleiding met het suffix -ingi bij tagla* 'staart, smalle hoge rug' (vergelijk het Nieuwengelse tail). De naam slaat op de smalle duinrug ten westen van Teijlingen. Het slot was het stamslot van het gelijknamige geslacht, dat in 1283 uitstierf, waarna de bezittingen aan de grafelijkheid kwamen.(1)
De buurtschap Teijlingen ligt NO van Voorhout, direct NW van Sassenheim, rond het deel van de Teylingerlaan tussen het kruispunt met de Carolus Clusiuslaan (de N443) en het Sassenheimse gedeelte van deze weg.
Terug naar bovenDe buurtschap Teijlingen omvat ca. 20 huizen met ca. 50 inwoners.
Terug naar boven- De Ruïne van Teylingen in de Voorhoutse buurtschap Teijlingen is een indrukwekkende ronde waterburcht, die het vlakke landschap domineert. Oorspronkelijk was er slechts sprake van een ringmuur, uit begin 13e eeuw; de donjon is later in de 13e eeuw toegevoegd. Behalve de huidige burcht, was er een uitgestrekte voorburcht, die eveneens door een gracht was omgeven. Hier verrees in de 14e eeuw een comfortabel en luxe woonhuis. Het kasteel dat oorspronkelijk bewoond werd door de heren van Teylingen diende ter bescherming van de Rijndijk en de weg naar Haarlem. De heren van Teylingen, verwant aan het grafelijk huis, komen voor het eerst voor in 1143.
Het slot heeft eeuwenlang de functie vervuld van jachtslot en houtvesterij van de Hollandse graven. De leenman kreeg de titel van houtvester en werd feitelijk een soort ambtenaar met de verantwoordelijkheid voor het beheer. Hij zorgde ervoor dat de bossen hout leverden, de venen turf, de wildstand vlees en de wateren vis. De bekendste houtvester van Teylingen was Jacoba van Beieren. Zij woonde hier tot haar dood in 1436. De nabijgelegen Keukenduin in Lisse (waar later kasteel Keukenhof werd gesticht) hoorde ook bij het Slot Teylingen. De opbrengst van de Keukenduin was bestemd voor de huishouding van het slot.
Ter behoud van de oorspronkelijke stenen is gebruik gemaakt van ‘offerstenen’, een laag nieuwe stenen bovenop de oude die de bescherming vormen voor de oude laag. Deze stenen mogen er af vallen. Deze zogenoemde offerlaag is bij beide ruïnes toegepast. De Ruïne van Teylingen is in 2011 gerestaureerd. In dat jaar is ook een ‘proef-vergroening’ gestart; drie proefvakken met begroeiing bovenop de ruïne om te bekijken welke plantengroei het beste kan bijdragen aan het behoud van de stenen muren. - Hier vind je een uitvoerige beschrijving van de geschiedenis van Slot Teylingen, in tekst en beeld. De ruïne wordt sinds 2013 beheerd door Stichting Beheer Kasteel Teylingen en is sinds 2016 eigendom van Stichting Monumentenbezit. - Dronefilm van de Ruïne van Teylingen.
Reactie toevoegen