't Stort

Plaats
Buurtschap
Het Hogeland
Hoogeland
Groningen

stort_landarbeidershuisje_nico_visscher_1962_kopie.jpg

Buurtschap 't Stort, landarbeidershuisje anno 1962

Buurtschap 't Stort, landarbeidershuisje anno 1962

t_stort_straatnaambordje_kopie.jpg

Buurtschap 't Stort heeft geen plaatsnaambordje, maar het omvat slechts één doodlopend weggetje dat 't Stort heet, dus dan is dit straatnaambordje tevens een plaatsnaambordje. :-)

Buurtschap 't Stort heeft geen plaatsnaambordje, maar het omvat slechts één doodlopend weggetje dat 't Stort heet, dus dan is dit straatnaambordje tevens een plaatsnaambordje. :-)

t_stort_richtingwijzer.jpg

In de omgeving staat keurig aangegeven hoe je in buurtschap 't Stort moet komen. Ze zijn alleen het lidwoord vergeten... (© H.W. Fluks)

In de omgeving staat keurig aangegeven hoe je in buurtschap 't Stort moet komen. Ze zijn alleen het lidwoord vergeten... (© H.W. Fluks)

t_stort_anwb_paddenstoel_kopie.jpg

Buurtschap 't Stort ligt dan wel vlakbij Leens, maar het ligt toch nogal afgelegen aan landweggetjes. Vandaar dat, naar wij aannemen, inwoners het er op enkele ANWB-paddenstoelen in de omgeving bij hebben geschreven.

Buurtschap 't Stort ligt dan wel vlakbij Leens, maar het ligt toch nogal afgelegen aan landweggetjes. Vandaar dat, naar wij aannemen, inwoners het er op enkele ANWB-paddenstoelen in de omgeving bij hebben geschreven.

't Stort

Terug naar boven

Status

- 't Stort is een buurtschap in de provincie Groningen, in de streek Hoogeland, gemeente Het Hogeland. T/m 1989 gemeente Leens, in 1990 over naar gemeente De Marne, in 2019 over naar gemeente Het Hogeland.

- Buurtschap 't Stort valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Leens.

- Buurtschap 't Stort heeft geen plaatsnaamborden, zodat je slechts aan de gelijknamige straatnaambordjes kunt zien dat je er bent aangekomen.

- De buurtschap is gezien de afgelegen ligging nogal lastig te vinden. Dat is vermoedelijk de reden dat op diverse ANWB-paddenstoelen in de omgeving, de naam 't Stort er met de hand is bij geschreven. Verder staat de naam ook op een officiële richtingwijzer in de omgeving. Voor beide: zie de foto's.

Terug naar boven

Naam

Spelling
Het straatje ter plekke heet 't Stort, dus dat is kennelijk de correcte spelling. Op richtingbordjes in de omgeving staat de buurtschap aangeduid als Stort, dus zonder voorvoegsel.

In het Gronings
('t) Stört.

Oudere vermeldingen
1899 Stort.

Naamsverklaring
In het Gronings betekent stort 'de aarde die uit een te graven kanaal komt'.(1) In dit geval heeft het betrekking op de Hoornsevaart, die in 1850-1860 is gegraven. De grond wordt hier op een naastgelegen weiland gestort, waar vervolgens huisjes op worden gebouwd, wat dus leidt tot de aldus ontstane buurtschap 't Stort.

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap 't Stort ligt rond het gelijknamige, voor gemotoriseerd verkeer doodlopende en onverharde weggetje, direct ZO van Leens, rond het punt waar de waterlopen Hunsingokanaal (in het Z), Warfhuister Loopdiep (in het O) en Hoornsevaart (in het N) bij elkaar komen.

Terug naar boven

Statistische gegevens

Tegenwoordig omvat de buurtschap 't Stort een 8-tal panden. Kennelijk is een aantal panden afgebroken, dan wel samengevoegd: er zijn nl. nog maar 8 panden in de reeks huisnummers 2-24. De huisnummers 4, 6, 8, 12 en 14 bestaan niet meer. De buurtschap zal tegenwoordig ca. 20 inwoners hebben.

Terug naar boven

Geschiedenis

Het zand uit het van 1850 tot 1860 aangelegde verbindingskanaal Leens - Wehe-Den Hoorn, de Hoornsevaart, wordt op deze plek neergestort en omstreeks 1865 worden hier de eerste arbeidershuisjes gebouwd, ca. 7 huizen met op het hoogtepunt 88 inwoners. Heel wat inwoners van Leens zijn op 't Stort geboren. Na de oorlog worden de huisjes voor een habbekrats verkocht en gaan de mensen in het dorp wonen. Omstreeks 1970 vertrekt de laatste oorspronkelijke bewoner. De buurtschap schijnt aanvankelijk te zijn gebouwd voor 'niet gewensten'. In de winter werkten de inwoners in de vlasfabriek in Leens. De aanvankelijk eenvoudige arbeidershuisjes zonder voorzieningen zijn tegenwoordig gemoderniseerd en voldoen weer helemaal aan de eisen des tijds, waardoor dit weer een gewilde woonplek is geworden.

In 2012 heeft de op dat moment 78-jarige inwoner (sinds 1973 alleen in de weekenden, en sinds 1988 permanent) Auginus Sligter, na 7 jaar onderzoek, een boek gepubliceerd over de geschiedenis van de buurtschap, getiteld 'De geschiedenis van Stört bie Lains van 1865 tot 2010' (240 pag., uitgeverij De Marne, Leens). Hoe is deze buurtschap ontstaan, wanneer en waarom? Wie waren de eerste bewoners, wie bepaalde wie op 't Stort mocht wonen, waar leefden ze van? Wie bouwden de eerste 9 woningen, waren ze eigenaars van de huisjes of waren ze in dienst bij iemand, huurden ze de woningen of kochten ze een huis?

Waar gingen ze naar de kerk, gingen ze wel naar de kerk, waar gingen ze naar school, waar gingen de vaders werken, waar gingen de dochters werken? Waren er verharde wegen, fietspaden, schelpenpaden of ging men met een boot? Hoe waren de voorzieningen, stroom, water, verwarming en gas? Allemaal vragen die beantwoord worden in het boek over 't Stort. Ook bewoners komen aan bod. Volgens een verslag van de presentatie vinden de inwoners hun buurtschap het mooiste plekje van Noordwest-Groningen, en hebben alle, oorspronkelijk eenvoudige landarbeidershuisjes een rijke geschiedenis. - Audioreportage n.a.v. presentatie boek over 't Stort (RTV Noord).

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- In 1928 heeft de toenmalige gemeente Leens behoefte aan een gebouw voor de huisvesting van arme gezinnen. Er wordt een gemeentelijk 'armenhuis', een blok van 4 gekoppelde woningen, gebouwd in de buurtschap 't Stort. Het pand krijgt de naam 't Blokhoes (die naam is nog altijd zichtbaar middels een gevelsteen op de voorgevel). Het gebouw was geschikt voor de huisvesting van 4 grote gezinnen. In het beginjaar woonden er 30 mensen. In 1973 is het complex verbouwd tot woonhuis.

Terug naar boven

Beeld

- De afbeelding betreft een tekening van Nico Visscher, als een van zijn illustraties bij het artikel 'Landarbeidershuizen in Groningerland' in het tijdschrift Neerlands volksleven, jaargang 1962, nr. 3.

Reacties

(2)

Ik zoek het boek 'de geschiedenis van Stört bij Leens van 1865 tot 2010' van uitgeverij Marne. Het boek is daar niet meer te bestellen. Heeft u enig idee hoe ik toch aan een (gebruikt) exemplaar kan komen voor een dochter van een oud-bewoner van deze buurtschap? Mvg M. Haringsma, Delft

Ik vrees dat dat lastig wordt, want dergelijke naslagwerken over zeer kleine plaatsjes hebben vaak ook een zeer beperkte oplage, die vaak snel uitverkocht is en niet herdrukt wordt. Dan ben je dus afhankelijk van iemand die er op enig moment weer vanaf wil. In het kader van 'wie niet waagt, die niet wint'... zou u Historische Kring De Marne kunnen benaderen, die o.a. Leens en 't Stort als werkgebied hebben. Daar is vast iemand bij die lokaal goed bekend is in de buurtschap. Die zouden ze wellicht kunnen vragen om als hij hoort dat iemand het boek kwijt wil, dat die dat dan aan u doorgeeft. Hun site is http://www.historischekringdemarne.nl/vereniging/

Reactie toevoegen