Status

't Loo is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Veluwe, gemeente Oldebroek.

Naam

Spelling
De naam van deze plaats wordt soms ook geschreven als Het Loo, maar officieel (bijv. in het postcodeboek en op de plaatsnaamborden) is de spelling 't Loo.

Oudere vermeldingen
1846 Het Loo.

Naamsverklaring
Betekent lo 'licht, open bos'.(1)

Ligging

't Loo ligt O van Oldebroek, ZW van Wezep, aan de rand van de Veluwse bossen, en grenst in het O aan de A28.

Statistische gegevens

In de Volkstelling van 1840 wordt 't Loo niet vermeld. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 450 huizen met ca. 1.250 inwoners, waarvan ongeveer de helft in de dorpskern en de andere helft in het buitengebied.

Geschiedenis

In den beginne
Oorspronkelijk bestond 't Loo uit vier buurtschappen, te weten 't Loo (= bos), Achter de Vree (= een verhoogde wal waar vroeger kleine huisjes en plaggenhutten voorkwamen), Stuivezand (= zandverstuiving) en de Vierschoten (= de aanwezigheid van vier schaapschoten oftewel schaapskooien). De heide, het plaggenveld en de kaphagen waren gemeenschappelijk bezit. Voor het bezit van één schaap werd 25 cent belasting betaald. Voor één vracht plaggen moest het zelfde bedrag worden neergeteld. Verder was er nog een kleine buurtschap, de Bovendorper Veldbuurt genaamd.

In de begintijd van 't Loo waren er bezembinders en werden heideboenders gemaakt. Verder waren er veel grondwerkers. De fabrieksarbeiders waren bijvoorbeeld werkzaam in de sigarenfabriek in Kampen of de koekjesfabriek, later confectiefabriek in Elburg. Daarnaast werd kleine handel gedreven en werden schapen gehouden. De vrouwen gingen elke dag op zoek naar sprokkelhout voor de bereiding van de warme maaltijd en de verwarming van de huisjes. Ook werden dennenappels gezocht, de zogenaamde rötsen. De naam Zoombelt is waarschijnlijk afgeleid van de zoom (= zoom van het bos). Op de veluwe heet een klein heuveltje een belt. En zo komen we als vanzelf bij Beltgraven.

Beltgraven
De ontginnig van dit gebied was omstreeks 1900. De eerste eigenaar van landgoed Beltgraven was mr. P.A.G. van Diggelen te Hattem. De volgende eigenaar was de heer Bos. Van hem kocht de heer Warner, eigenaar van Verzekeringsmaatschapij Warner en van de Biezen, rond 1907 het landgoed Beltgraven. Zijn zoon, J. Warner, was in dezelfde tijd eigenaar van huize Morren in buurdorp Oosterwolde. Beltgraven was ongeveer 50 hectare groot. De heer Warner zorgde voor de aanleg van een mooie tuin, een grote moestuin en een tennisbaan. Met behulp van eigen broedmachines werden in de aanwezige kippenschuren kuikens gefokt. Verder werd na verloop van tijd nog een golfterrein aangelegd.

In 1932 was er op 't Loo al elektrisch licht. Daar had de heer Warner voor gezorgd. De villa was in deze tijd ook al voorzien van gas en waterleiding. De familie Warner woonde van half mei tot half september op Beltgraven. Het landgoed en huis werden verder het hele jaar door verzorgd door de familie Bovendorp. Deze woonden in een boerderijtje op het terrein.

Begin jaren vijftig is Beltgraven verkocht aan een scheepvaartonderneming in Amsterdam. Het werd toen, tot ca. 1985, een vakantieoord voor gezinnen van bedrijven uit de grote steden in de Randstad, die er dan een keer per jaar even uit konden zijn in de rust, ruimte en gezonde lucht van de Veluwse bossen. De toegangsweg naar Beltgraven heete vroeger de Kampweg. Men kon daarvandaan dwars door het schietkamp naar Epe fietsen. Er waren vroeger in de buurt van 't Loo ook vennetjes, ontstaan door ijzeroer. Het regenwater bleef dan staan door de verharde bodem. (© Loocity) Velen koesteren nog hun mooie herinneringen aan de vakanties in hun jeugd op Beltgraven zie daarvoor het prachtige verhaal van Tom Verhoeven met herinneringen aan zijn vakanties als kind op Beltgraven. Tegenwoordig is het een luxe bungalowpark genaamd Landal Landgoed 't Loo.

Recente ontwikkelingen

- 't Loo is in 2011 door wetenschappelijk onderzoeksinstituut Alterra verkozen tot aantrekkelijkste plek van Nederland. Het dorp deelde die 1e plaats met het dorp Nijverdal.

Bezienswaardigheden

- 't Loo heeft 1 rijksmonument, zijnde Boerderij De Veense Hoeve (Bovenheigraaf 102). Vroeg 19e-eeuwse hofstede onder een met riet gedekt wolfdak. Links een uitgebouwde zijkamer onder rieten schilddak. Vensters met luiken en ten dele nog met negenruitsschuiframen.

- 't Loo heeft ook 1 gemeentelijk monument, zijnde de grafkelder uit 1833 aan de Bovenheigraaf. Volgens de coördinaten in de gemeentelijke monumentenlijst op Wikipedia zou dit object op de hoek met de Sportlaan moeten liggen.

- De buurtschap 't Loo werd een dorp door de bouw van de Hervormde (PKN) Maranathakerk (Verlengde Looweg 25) in 1918. De kerk ligt NW van de dorpskern, rond de splitsing van de wegen Verlengde Looweg en Bovenheigraaf. In 1995 is er een klokkenstoel op de gevel gerealiseerd. Het orgel is in 1966 gebouwd door de firma R. Kamp & Zoon (Zwolle). Kerk en kerkgemeenschap vallen onder de Hervormde Gemeente Oldebroek. Er is op de zondagen 2x een kerkdienst: om 09.30 uur en om 14.30 uur. De kerkdiensten kun je hier live meeluisteren en/of achteraf terugluisteren.

Jaarlijkse evenementen

- "Jaarlijks is er op Tweede Paasdag in 't Loo op circuit De Bargen het evenement Dutch Masters of Motocross. Dit circuit is erg geliefd onder de rijders en bakkenisten. De wereldberoemde “tafelberg”, het feit dat er maar twee dagen per jaar gereden mag worden en de perfecte organisatie vormen hiervoor de basis. Op de plek van de crossbaan lag vroeger een groot ven, waar 's winters op geschaatst werd. Dit ven is in de jaren zestig van de 20e eeuw droog komen te staan, waarschijnlijk als gevolg van het in gebruik nemen van het gemaal. Na die tijd is het een vuilstortplaats geworden, en later omgebouwd tot crossbaan.

Stichting Circuit Oldebroek (SCO) kent een rijke historie op het gebied van motorsportevenementen. Sinds de oprichting in 1967 hebben enorm veel grootheden in zowel wegrace als motocross de weg naar 't Loo weten te vinden. In 1976 vond voor de laatste keer een wegrace plaats op het Vreecircuit. Sinds 1977 organiseert Stichting Circuit Oldebroek motocrosswedstrijden op circuit De Bargen. Op dit bijzonder mooie circuit zijn vele duels uitgevochten en is menig kampioenschap beslecht.

Behalve wedstrijden waarbij nationale en internationale crossers hebben gestreden heeft Stichting Circuit Oldebroek ook altijd geprobeerd ruimte te houden voor regionale deelnemers. Van clubklassen, nationale wedstrijden, jeugdwedstrijden tot de ONK’s bij zowel de zijspannen, quads als de solo’s; SCO heeft in de loop der jaren alle takken van motocross op haar circuit in 't Loo te gast gehouden. In 2002 is voor de eerste keer een GP Zijspancross georganiseerd op circuit De Bargen. In 2017 is het 50-jarig jubileum gevierd met de openingsronde van het Wereldkampioenschap Zijspancross. Als het aan de vrijwilligers en bestuur van Stichting Circuit Oldebroek ligt dan komen hier nog minimaal 50 jaar bij!"

- Loofeest (op een zaterdag in juli).

Natuur en recreatie

- Na enkele jaren zonder speeltuin te hebben gezeten, omdat de speeltuin moest verdwijnen i.v.m. nieuwbouw op die locatie, is 't Loo sinds 2010 weer in het gelukkige bezit van een speeltuin, genaamd De Speelbus. Bijzonder is dat er sprake is van duurzame, onderhoudsvrije speeltoestellen. In 2019 is de speeltuin heringericht; de ondergrond van de speeltoestellen (wat grond/gras was) is vervangen door rubber tegels. Dat is hygiënischer, omdat men voorheen nogal last had van de uitwerpselen van katten.

Links

- Algemeen: - Site over 't Loo (d.w.z. onder het menu 'Over mezelf' vind je links naar informatie in tekst en beeld over dit dorp en zijn bosrijke omgeving) van inwoner Evert van Dieren.

- Dorpshuis: - Dorpshuis 't Grinthuus in 't Loo is voor zover ons bekend niet meer met een website of -pagina op het internet aanwezig.

- Onderwijs en kinderopvang: - "Basisschool de Looschool in 't Loo is een protestants-christelijke basisschool, die in 1907 door de Christelijk Nationale Schoolvereniging te Oldebroek in gebruik is genomen. We werken vanuit het christelijk geloof en de waarden zoals die in de Bijbel zijn verwoord. Respect, vertrouwen en naastenliefde zijn voor ons richtinggevend. Levensbeschouwelijke identiteit komt in onze lessen specifiek aan bod. Daar horen voor ons ook aandacht en ruimte voor andere godsdiensten bij, evenals het respecteren van de waarden die daarin worden verkondigd. De dag wordt begonnen met gebed, we danken bij de lunch en sluiten de dag ook af met een gebed. We vieren de christelijke feesten, zingen Bijbelse liedjes uit diverse liedbundels, psalmen en we leren de kinderen hoe de verhalen uit de bijbel van toepassing zijn op hun dagelijkse leven. Ook kinderen met een niet-christelijke achtergrond zijn welkom op onze school.

We zien een sterke relatie tussen levensbeschouwelijke vorming, sociaal-emotionele ontwikkeling en sociale vaardigheden (omgaan met de ander en de omgeving). We vinden het belangrijk, dat onze leerlingen op een goede wijze met elkaar omgaan en dat ze respect hebben voor de mening en visie van anderen. We willen een school zijn waar een sfeer heerst waarbij leerlingen, ouders en leerkrachten zich prettig en veilig voelen. Dit proberen we onder meer te bereiken met behulp van duidelijke regels en afspraken voor leerlingen en leerkrachten. In de praktijk willen we: de kinderen een veilige en liefdevolle omgeving geven, waarin ze gestimuleerd worden zichzelf te ontplooien en waarin ze onbekommerd hun plaats te midden van andere kinderen kunnen innemen; de mogelijkheden die elk kind heeft als basis nemen voor ons handelen; de kinderen leren dat een mens er ook moet zijn voor de ander, dichtbij en veraf; de kinderen leren in onze multiculturele maatschappij de medemens open tegemoet te treden, zonder de last van vooroordelen. Dat kan door elkaar te respecteren en te accepteren en door vertrouwen in elkaar te hebben; de kinderen leren zorg te dragen voor elkaar en de omgeving.

Op de Looschool in 't Loo krijgen kinderen onderwijs dat aansluit bij en rekening houdt met de eigen ontwikkeling van ieder kind. Kinderen leren in hun ontwikkeling een eigen verantwoordelijkheid te nemen en worden zo ‘medeeigenaar’ van het onderwijsleerproces. Naast het onderwijs van de meester of de juf is er ruimte voor leren van en met elkaar. De kinderen leren met elkaar zich te houden aan afgesproken omgangsregels en houden elkaar hieraan, want afspraak is afspraak. Vanzelfsprekend is in de klas ook ruimte voor gezelligheid, creativiteit en aandacht voor elkaar. We streven ernaar ons onderwijs op school dusdanig vorm te geven dat de ontwikkeling van kinderen gebaseerd is op een gevoel van succes en zelfvertrouwen.

De ouders van de leerlingen op de Looschool in 't Loo kunnen er vanuit gaan dat hun kind in goede handen is. De school biedt een veilige leeromgeving. Ouders hebben veel invloed op onze school. Men kan zitting nemen in bijvoorbeeld de ouderwerkgroep (OWG), de medezeggenschapsraad (MR) of het algemeen bestuur van de stichting. Ouders mogen verwachten dat leerkrachten meedenken over de ontwikkeling van hun kind. Ook met de ouders willen we ‘samen beter’ zijn en samen verantwoordelijkheid nemen voor de opvoeding en begeleiding van kinderen. We streven gezamenlijk naar een respectvolle omgeving om met elkaar kinderen voor te bereiden op het voortgezet onderwijs en hun latere leven. Op onze school maken we er werk van elkaars kwaliteiten te herkennen en benutten. Iedere medewerker realiseert zich dat onderwijs voortdurend in ontwikkeling is en verbetering dient op te leveren. De leerkracht is met zijn/haar gedrag een voorbeeld voor de kinderen."

- "Kinderdagverblijf SKO SPO peuteropvang Kukeluussien in 't Loo beschikt over 16 kindplaatsen. Wij vinden het belangrijk dat een kind zich veilig voelt, plezier heeft en zich kan ontwikkelen met voldoende persoonlijke aandacht. De pedagogisch medewerkers leveren een grote bijdrage aan de ontwikkeling van zowel de baby’s, dreumesen als peuters op het kinderdagverblijf. Ieder kind is uniek en heeft zijn of haar eigen ontwikkeltempo. Om zich te kunnen ontwikkelen heeft een kind verzorging, geborgenheid en uitdaging nodig. Op Kinderdagverblijf SKO SPO peuteropvang Kukeluussien worden activiteiten ondernomen die aansluiten bij de leeftijd van de kinderen, zoals liedjes zingen, spelletjes spelen en knutselen, om de kinderen een leuke en leerzame dag te bezorgen."

- Jeugd: - Stichting Utopia organiseert d.m.v. Jeugdgroep Utopia enkele malen per jaar activiteiten voor de jeugd in 't Loo.

- Sport: - "Het begon allemaal in de zomer van 2001 binnen de Stichting Circuit Oldebroek. Bij deze stichting waren een aantal vrijwilligers actief die op de crossbaan graag hun mountainbike-hobby uit wilden oefenen. Zo kwam men al gauw op het idee om in de wintermaanden een trainingsavond te organiseren voor mountainbikes en veldritfietsen. De verlichting werd met wat bouwlampen uitgebreid en zo ontstond er al gauw een mooi trainingsparcours. Dat het een schot in de roos was bleek wel uit het aantal deelnemers dat per trainingsavond op kwam dagen; op de drukste avonden reden er zo'n 60 fietsers rond. Ook werd er in december 2001 een veldtoertocht verreden en ook hier was de deelname verrassend hoog gezien het nog om een niet officiële tocht ging en deze dus ook niet op de veldritkalender stond vermeld. Als seizoensafsluiting werd er in februari 2002 nog een A.T.B. wedstrijd georganiseerd en ook hier was de deelname groot; deelnemers uit de hele regio en zelfs enkele complete wedstrijdteams kwamen aan de start.

Door al deze activiteiten van deze A.T.B. vrienden en de vele positieve reacties werd het tijd om een officiële vereniging op te richten met als naam ATB-vereniging-Oldebroek. Zo is in de zomer van 2002 een vijftallig bestuur benoemd en is de vereniging door de N.T.F.U. (Nederlandse Toerfiets Unie) het lidmaatschap toegekend. Het bestuur beveelt de gedragscode voor MTB dan ook bijzonder bij de fietsers aan." De vereniging 'doet zijn ding' op Sportpark Stuivezand aan de Sportlaan in 't Loo.

- Op de Facebookpagina van ATB Vereniging Oldebroek vinden wij een mooi artikel d.d. 31-12-2020, wat wij hier graag citeren: "Dorpje 't Loo heeft meer dan iedereen denkt. Zoals iedereen weet was het een zeer bewogen jaar voor iedereen en kregen we te maken met de Covid19 wat alles stil legde in de hele wereld. Ook in het dorpje 't Loo was dit te merken, maar wat er nog gedaan kon worden daarin werd duidelijk dat de mensen daar met hart en ziel zich inzetten. Zo is er toch iets ontstaan en wel een thema over het dorp waar sporters, vrijwilligers, en bestuurders voor de camera zijn gehaald.

Het Veluwse dorp heeft op sportgebied nooit achterover geleund, sterker nog al meer dan vijftig jaar bestaat er al een stichting en wel Stichting Circuit Oldebroek die al op de kaart werd gezet door de motorraces en de motocross waarbij de ladder steeds hoger werd gelegd en zelfs wedstrijden om het wereldkampioenschap voor zijspannen werden verreden. En door de Dutch Master Of Motocross de complete wereldtop naar circuit ‘De Bargen’ hun weg weten te vinden. Dit allemaal mogelijk door vrijwilligers uit 't Loo die de handen uit hun mouwen steken, maar ook bestuurlijk en hopen dit nog vele jaren met plezier te blijven doen.

En dan hebben we het nog niet gehad over de ATB Vereniging Oldebroek die na acht jaar knokken een prachtige baan in 't Loo wist te realiseren (Sportpark Stuivezand) waar zowel jeugd als ouderen naar hartelust hun sport kunnen beoefenen. Ook de landelijke jeugdwedstrijd onder de vlag van de KNWU passeert elk jaar weer en hun eigen wintercompetitie wat jaarlijks behoort tot een van de prachtige evenementen. En komen ook deelnemers van heinde en ver om deel te nemen. Afgelopen jaar organiseerden zij nog het Nederlands Kampioenschap Streetrace. Ook hier staan de vrijwilligers dag en nacht klaar om alles in goede banen te leiden en ook bij deze vereniging is men zeker nog niet klaar.

Tot slot zijn we nu aan het vijfde en laatste thema aangekomen en heeft het ATB Mediateam twee bestuurders opgezocht die beiden zijn geboren en getogen in 't Loo, en wel Henri Bekenkamp en Arie ten Hove. Bekenkamp is voorzitter van Stichting Circuit Oldebroek en Ten Hove van ATB Vereniging Oldebroek. Prachtig om te horen hoe beiden in hun jeugd al verbonden waren met hun dorp, want zij zijn beiden begonnen als vrijwilliger bij de stichting. Het is een zeer uitgebreid interview met de beide heren geworden die met volle teugen hun verhaal vertellen. Wij wensen u veel kijk- en luisterplezier met deze reportage."

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)