Swier

Plaats
Buurtschap
Beekdaelen
Heuvelland Parkstad
Limburg

swier_plaatsnaambord_kopie.jpg

Swier is een buurtschap in de provincie Limburg, in de regio's Heuvelland en Parkstad, gemeente Beekdaelen. T/m 1981 gemeente Wijnandsrade. In 1982 over naar gemeente Nuth, in 2019 over naar gemeente Beekdaelen.

Swier is een buurtschap in de provincie Limburg, in de regio's Heuvelland en Parkstad, gemeente Beekdaelen. T/m 1981 gemeente Wijnandsrade. In 1982 over naar gemeente Nuth, in 2019 over naar gemeente Beekdaelen.

swier_op_kaart_openstreetmap.jpg

Buurtschap Swier ligt rond de gelijknamige weg en de wegen Bongard, Landweg, Weg achter Swier en Swierderkerkweg, O van Wijnandsrade, ZO van Nuth, Z van de A76 en Hoensbroek, NW van Voerendaal, N van de A79 en NO van Klimmen. (© www.openstreetmap.org)

Buurtschap Swier ligt rond de gelijknamige weg en de wegen Bongard, Landweg, Weg achter Swier en Swierderkerkweg, O van Wijnandsrade, ZO van Nuth, Z van de A76 en Hoensbroek, NW van Voerendaal, N van de A79 en NO van Klimmen. (© www.openstreetmap.org)

Swier

Terug naar boven

Status

- Swier is een buurtschap in de provincie Limburg, in de regio's Heuvelland en Parkstad, gemeente Beekdaelen. T/m 1981 gemeente Wijnandsrade. In 1982 over naar gemeente Nuth, in 2019 over naar gemeente Beekdaelen.

- Buurtschap Swier valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Wijnandsrade.

- Buurtschap Swier is groot genoeg dan wel dichtbebouwd genoeg bevonden om een een 'bebouwde kom' te hebben en heeft daarom blauwe plaatsnaamborden (komborden), in plaats van de voor - de doorgaans dunner bebouwde - buurtschappen gebruikelijker witte 'buiten de bebouwde kom'-borden.

Terug naar boven

Naam

In het Limburgs
Zjwier.

Oudere vermeldingen
1316 Scarwirre, 1423 Scharwyer, 1558 Schwyer, 1810 Schwyr, ca. 1840 Sweijer, 1930 Zwier.

Naamsverklaring
Ontstaan uit het Romaanse carrucarium* met als betekenis ‘nederzetting bij land dat beploegd wordt’.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap ligt rond de gelijknamige weg en de wegen Bongard, Landweg, Weg achter Swier en Swierderkerkweg, en ligt O van Wijnandsrade, ZO van Nuth, Z van de A76 en Hoensbroek, NW van Voerendaal, N van de A79 en NO van Klimmen.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Swier 35 huizen met 186 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 90 huizen met ruim 200 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Tweede Wereldoorlog
"Het boek 'Verlangen naar Swier' is de autobiografie van Wim B. Dubois (1929). Als 13-jarige jongen wordt de Rotterdamse Wim tijdens de Tweede Wereldoorlog op de trein naar Limburg gezet om aan te sterken. Daar maakt hij kennis met het boerenbestaan en de mensen uit het in de titel genoemde gehucht. Hij komt er terecht in een volstrekt andere wereld dan hij in de stad gewend is. Beeldend beschrijft hij het leven in het gehucht, de oorlog, de contacten met de bezetter en de geallieerden, en hoe hij op een haar na aan de dood ontsnapt.

Als Limburg eerder bevrijd wordt dan Rotterdam - het zuiden van Nederland is in september 1944 bevrijd maar het westen pas in mei 1945 - kan Wim niet terug naar huis en wordt wat een zomervakantie bedoeld had te zijn een verblijf van een jaar. In zijn dagboekje maakt Wim aantekeningen van een bewogen oorlogsjaar, waarin een speciale band ontstaat met Tonia, de dochter van het gastgezin. Een waargebeurd verhaal over volwassen worden in oorlogstijd, ontluikende liefde, een hartverscheurend afscheid en een levenslange zoektocht naar wat er in Swier achterbleef."

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- In deze buurtschap heeft men last van notoire hardrijders. De inwoners klagen al tijden over gevaarlijke verkeerssituaties. Verschillende wegversmallingen, verkeerssluizen en oversteekplaatsen met middengeleiders moeten de buurtschap voortaan een stuk veiliger maken. De aanleg daarvan zal vermoedelijk medio 2020 plaatsvinden (dat lijkt althans een plausibele veronderstelling, omdat het bericht onder de link uit oktober 2019 dateert). Werkgroep Veilig Verkeer Swier en Brommelen zet zich daar voor in.

De Buitenring en de turborotonde tussen Schinnen en Nuth moesten het doorgaande verkeer uit de omringende dorpen en buurtschappen halen, maar dat is anno 2019 nog niet overal gelukt. Enerzijds omdat niet iedereen de grotere en soms langere weg wil nemen. Verkeer is nu eenmaal als water: de stroom kiest de kortste weg. Vooral vanuit Brunssum en Hoensbroek richting Maastricht en andersom rijden mensen vaak binnendoor. Anderzijds omdat de bestuurders volgens de werkgroep de sluiproute via de buurtschappen bij Wijnandsrade hebben ontdekt in de periode dat de turborotonde nog niet klaar was, en die gewoontegetrouw zijn blijven volgen.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- De buurtschap Swier heeft 3 rijksmonumenten, zijnde Hoeve Lindelauf uit 1641 en 1652 (ankerjaartallen) op huisnr. 30, hoeve Nieuwe Bongard uit 17e/18e eeuw op Bongard 1, en een archeologisch monument, zijnde een terrein met sporen uit de Romeine tijd.

- De Isidoruskapel kwam gereed in het jubeljaar 2000. Het was een intitiatief van Hub Ritzen naar aanleiding van een idee dat pater Jan van der Zee opperde in het boekwerk van heemkundevereniging Wijnandsrade 'Swier, zoals het was, is en mag blijven'. In nauwe samenwerking tussen de buurtvereniging en de heemkundevereniging en met steun van bevolking en sponsors heeft de buurtvereniging de kapel gerealiseerd. Monseigneur Wiertz, bisschop van het bisdom Roermond, heeft de Isidoruskapel op 15 oktober 2000 onder een overweldigende publieke belangstelling ingewijd.

Isidorus is de patroonheilige van boeren en tuinders. Hij werd in de tweede helft van de 11e eeuw in Madrid geboren. Hij was van boerenafkomst. Zijn leven werd gekenmerkt door hard werken, wijsheid, een sterk geloof en een grote naastenliefde. Isidorus is in de loop der eeuwen een erg populaire heilige geweest. Tot op de dag van vandaag spreekt hij velen tot de verbeelding met zijn eenvoudige en vrome levensloop. Hij stierf op 15 mei 1130.

De Isidoruskapel is op een viersprong van paden - als een rustgevend baken - in het wit opgetrokken. Zowel binnen als buiten wordt een harmonieus spel gespeeld met het licht en de ruimte. Architect Gerard Extra liet zich bij het ontwerp inspireren door de buurtschap Swier en het omringende land. De vierkante kapel staat in een hoek van 45 graden op een ander vierkant, dat te zien is aan de drempel voor de ingang en de de absis aan de achterzijde. In de zijgevels zijn lange rechthoekige ramen aangebracht. De rechthoekige ingang kan door middel van een ijzeren hek worden afgesloten. Het witgeschilderde interieur krijgt kleur door vier schilderijen van John Dekkers over het leven van de H. Isidorus en zijn vrouw Maria de la Cabeza. Doordat de driehoekige absis gedekt wordt door glas valt ook van deze zijde licht in de kapel. Centraal in de kapel staat een uit mergel gekapt beeld van de patroonheilige van de buurtschap. Het beeld rust in een nis onder een glazen koepel. (bron: Heemkundevereniging Vrienden van Wijnandsrade)

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Op de sterfdag van de heilige Isidorus, 15 mei, wordt jaarlijks zijn naamfeest gevierd. In de buurtgemeenschap Swier wordt op deze dag samen met de heemkundevereniging van Wijnandsrade een gebedsdienst gehouden in de Isidoruskapel.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Overzicht van waargenomen dier- en/of plantensoorten in buurtschap Swier (tip: als je onder de tab 'Waarnemingen' weinig of geen resultaten ziet, leg de datum dan een stuk, bijvoorbeeld een jaar, terug).

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site over Swier, opgezet en onderhouden door Els Diederen.

- Dialect: - Buurtschap Swier heeft een eigen, mooi zangerig dialect; het Zjwiers. Heel opvallend is de e-naslag in woorden met ee-, ie-, oe- en uu- zoals: beëk (beek), mieë (meer), roeëd (rood), vuuër (vuur) en de naslag in ao-woorden zoals: Raoë (ook geschreven als Roa), baoëve (boave) (Wijnandsrade, boven). Helemaal onderaan de pagina onder de link staat het 'Zjwiers leësplenksjke' afgebeeld. "Gratis te besjtelle bie de samesjtèlster es pdf. A4 om in te klure en te liëre leëze!"

- Zorg en welzijn: - "Zorgboerderij Swier, gevestigd in de gelijknamige buurtschap nabij het dorp Wijnandsrade, biedt een zinvolle dagbesteding aan mensen met een beperking. Wij willen onze deelnemers zoveel mogelijk betrekken bij de dagelijkse werkzaamheden op onze boerderij. Hierbij speelt integratie in de maatschappij een essentiële rol. De deelnemer wordt gezien als individu. Er wordt rekening gehouden mét en ingespeeld óp de individuele wensen en mogelijkheden van de deelnemer. Begeleiding op maat staat centraal, waardoor de deelnemer optimaal tot zijn recht kan komen. Op de zorgboerderij kunnen ook ouderen met een hulpvraag een passende dagbesteding krijgen. Het belangrijkste is dat de ouderen zich thuis voelen en een prettige dag hebben. De meeste ouderen willen graag zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Dit is niet altijd even makkelijk. De thuissituatie wordt een stukje ontlast daar deze ouderen ook naar de dagbesteding kunnen gaan.

Het bedrijf heeft kleine dieren zoals 4 pony’s, een Tinker, geiten, 2 alpaca's, 2 mini varkens, konijnen, kippen, poezen en cavia's. Ook hebben we een grote pony erbij die we regelmatig voor de koets zetten en bij mooi weer samen met de deelnemers er samen op uitgaan. Ook is er een moestuin. Hier wordt in het voorjaar en in de zomer allerlei lekkere groenten en fruit geoogst. Onze zorgboerderij staat voor: de relatie tussen groen, gezondheid, rust, regelmaat en structuur van het agrarische werk; ruimte, het gevoel erbij te horen, waarbij de mens centraal staat; zinvol werk, dat voor deelnemers op een zorgboerderij al snel gevonden is. Zorgboerderij Swier is lid van de Coöperatie Limburgse Zorgboeren. 60 limburgse zorgboeren hebben zich verenigd in de Coöperatie Limburgse Zorgboeren om het voor zorgvragers, gemeenten en zorgaanbieders nog makkelijker te maken een passende plek te vinden."

Reactie toevoegen